(روزنامه اطلاعات ـ 1396/02/14 ـ شماره 26710 ـ صفحه 12)
* نظرتان در مورد نتيجه انتخابات رياست جمهوري فرانسه چيست؟ آيا به نظر مي رسيد که خانم لوپن نماينده حزب راست افراطي تا به اين اندازه راي داشته باشد؟
** اتفاقي که در انتخابات فرانسه افتاد خيلي دور از ذهن نبود. پيش بينيها و نظرسنجيها هم از مدتها قبل پيش بيني مي کردند که خانم لوپن به دور دوم راه پيدا ميکند. دقيقا همان اتفاقي که در سال 2002 افتاد و پدر ايشان به دور دوم راه پيدا کرد و همه جناحهاي مختلف پشت سر ژاک شيراک آمدند و شيراک با 82 درصد آرا توانست انتخابات را ببرد .اما اتفاق مهمي که در تاريخ جمهوري پنجم از سال1958 تا الان افتاده اين است که در تمام انتخابات رقابت بين دو حزب چپ و راست بوده است و قدرت بين اين دو حزب مهم سوسياليست و محافظه کار دست به دست مي شد. هميشه اينها کارگردان اصلي سياستها و صحنه انتخابات بودند،ولي براي اولين بار است که نه جناح راست و نه چپ به معناي سنتي نماينده اي در دوره دوم ندارد و اين يک اتفاق تاريخي است.
* به نظرتان چرا اين موضوع پيش آمده است؟
** اتفاقاتي که در اتحاديه اروپا افتاده، نا اميدي و سرخوردگي از اتحاديه اروپا، کاهش اميد به آينده اقتصادي يورو، مشکلات بيکاري که حل نشده و از طرف ديگر مسائل نا امني و داعش و ترورهاي مختلف باعث شده است که ادبيات جناح راست افراطي تبديل به ادبيات رايج در جريانهاي سياسي در کشور فرانسه شود. امروز رقابت بين جناح راست و چپ نيست بلکه جريان اعتدال و افراط در مقابل هم هستند و جناح راست و چپ سنتي از صحنه خارج شده اند. بازنده اصلي حزب سوسياليست است که حزب حاکم بود و قوه مجريه را در دست داشت که فقط 6 درصد آرا را بدست آورده است.
* به نظرتان در دور دوم چه اتفاقي خواهد افتاد؟
** انتخابات در دور دوم به نظر مي رسد که به يک رفراندوم تبديل خواهد شد. رفراندومي در مورد اتحاديه اروپا، در مورد قانون اساسي اتحاديه اروپا ، در مورد پول واحد و رفراندومي در مورد برخورد معتدل يا راديکال با خارجيها و پناهجويان. به نظر مي رسد تفکرات آقاي ماکرون و خانم لوپن از جهت اقتصادي خيلي از هم دور نيست. پيشنهادهاي اقتصادي آنها چندان از هم دور نيست و به هم نزديک است. ولي يک طرف آقاي ماکرون است که شديدا طرفدار اتحاديه اروپا و پول واحد و ناتو است و اين طرفش جريان راست افراطي است. ضمن اينکه آقاي ماکرون با مهاجر ستيزي به اين معنا مخالف نيست. بنابراين دور دوم انتخابات تبديل به يک دوئل و رفراندم خواهد شد. البته پيش بينيها اين است که مثل سال 2002 تمامي جريانات مختلف سياسي از ماکرون حمايت خواهند کرد. اگر او رئيس جمهوري شود يک شگفتي بزرگ براي کل اروپا و اتحايه اروپا خواهد بود.
* به نظرتان سقف راي راست افراطي همين 22 درصد است يا احتمال دارد در دور دوم بيش از اين هم راي داشته باشد؟
** آراي واقعي خانم لوپن همين 15 الي 20 درصد است، آرايي که در انتخابات محلي و پارلمان ورياست جمهوري ديده شده است که اين حزب 15 درصد راي را به شکل واقعي در کشور دارند. البته يک راي خاکستري و خاموش هم وجود دارد که راي اعتراضي است. اگر چنانچه خانم لوپن در مقابلش جريانهاي سنتي چه آقاي فيون چه حزب سوسياليست بالا مي آمد ايشان نماد راي اعتراضي مي شد و ممکن بود خيليها که از سيستم و از اين چپ و راست خسته شده اند به او راي بدهند. ولي الان اين چنين نيست. کساني که با راست افراطي مخالف هستند و سيستم را هم قبول ندارند و مي خواهند راي اعتراضي بدهند خود ماکرون نماينده آراي اعتراضي شده است و به هر حال به عنوان ضد سنت شکل گرفته شصت سال جمهوري پنجم مي تواند نام بگيرد. ضمن اينکه در مقابل اگر چه خانم لوپن جاذبههايي دارد، بيان خوبي دارد. حرفهايش چيزي است که اگر تا ديروز تابو بود الان براحتي گفته مي شود. مسائل مهاجرتي، مسئله حضور داعش، ناامني و اتحاديه اروپا که ديگر هيچ کدام آنها سوژههايي نيستند که نشود به آنها نزديک شد. ولي خوب آقاي ماکرون هم شخصيتي است که خود را مستقل مي داند، وزير اقتصاد بوده، پيشنهادهاي اقصادي دارد. جوان ترين رئيس جمهوري فرانسه در جمهوري پنجم خواهد شد که جاذبههايي است که او هم دارد و ميتواند آراي اعتراضي را جذب کند. از اين رو اين سوال که آيا خانم لوپن آراي بيشتري خواهد داشت بايد گفت قطعا آرايي بيشتر از از دور اول خواهد داشت ولي اينکه بتواند رئيس جمهوري شود همه آنرا بعيد مي دانند.
* اگر آقاي ماکرون رئيس جمهور شود با توجه به اينکه اولين کسي است که مستقل آمده و جوان است چه مشکلاتي براي پيشبرد دستگاه اجرايي خواهد داشت؟ آيا با ترامپ مي تواند بسازد؟
** ماکرون شخصيت پيش بيني ناپذيري نيست، جوان و پر انرژي است، تا اندازه زيادي تکنوکرات است و در سيستم قدرت بوده است، وزير بوده است، سفير بوده است و منطق سيستم قدرت را متوجه مي شود. اما اگر خانم لوپن به قدرت برسد شبيه سال 1981 در فرانسه که در آن سال اپوزيسيون بعد از 23 سال به قدرت رسيد که شعارهاي تند و راديکال قبلي را فراموش کردند و گفتند که منطق دولت، خود را بر ما تحميل مي کند. اکنون هم اگر مارين لوپن به قدرت برسد مواضعش حتما معتدل تر خواهد شد.آقاي ماکرون بعيد است که مسائل پيچيده اي براي حکومت داشته باشد، او سعي خواهد کرد با مشي معتدل تري کشور را اداره کند و اينکه روابطش با ترامپ چگونه خواهد شد، بايد گفت ترامپ هم مجبور است روشهاي عاقلانه تري داشته باشد و هم اينکه بايد در نظر گرفت لوپن نسبت به امريکا مواضع و سياستهاي تندتري نسبت به ماکرون دارد. حتي در مورد سوريه، لوپن موضع سياست خارجي اش در مورد مسلمانان بر خلاف مواضع داخلي است که ميگويد با آن ستيزي ندارم. از اين رو خودشان اعتقاد دارند که خيلي مسلمان ستيز نيست ولي ماکرون در مورد سوريه موضع تندتري دارد. از اين رو شايد اين موضوع مي تواند شکافي بين فرانسه و آمريکا ايجاد کند.
* در مورد ايران چه نظري وجود دارد؟ آيا حضور ماکرون مستقل در قدرت مي تواند مشکلاتي براي روابط دو کشور داشته باشد؟
** بايد اين را در نظر گرفت که چون ماکرون آدم اقتصادي است و مي خواهد بحرانهاي اقتصادي را حل کند از اين نظر عملا اينکه بتواند با ايران کنار بيايد وجود دارد ولي در مورد سياست خارجي منطقه خيلي همسويي با ايران ندارد. عليرغم اينکه لوپن متهم بود که در ورود به سوريه به همراهي با روسيه و ايران است ولي شخصيت ماکرون شخصيتي است که ايران مي تواند با او کار کند نه ستيز عقيدتي جناح چپ افراطي را نسبت به ايران دارد چون جريان حزب سوسياليست به صورت سنتي با ايران مشکل داشتند و بيشتر در مسائل حقوق بشري را علم ميکردند، ولي ايشان از لحاظ اقتصادي ليبرال تر است و در نتيجه معتقد به تعامل به کشورهاي مختلف است. ايران هم جايگاه خوبي در نزد ملت فرانسه دارد و جايگاه ايران و جمهوري اسلامي از لحاظ علمي و فرهنگي طوري است که به نظر مي رسد شرايط بهتري از دوران فرانسوا اولاند رقم خواهد بود.
انتخابات فرانسه و نبرد ميان قلب و عقل ترامپ
يک رسانه آمريکايي با اشاره به نتايج دور اول انتخابات رياست جمهوري فرانسه، رقابت ميان «ماکرون» و «لوپن» و همچنين رويکرد کاخ سفيد در مورد آن را به نبردي ميان عقل و قلب «ترامپ» تعبير کرد. به گزارش خبرگزاري مهر، سي ان ان در گزارش خود مي نويسد: نتايج دور اول انتخابات رياست جمهوري فرانسه سبب درگيري قلب و مغز «دونالد ترامپ» رئيس جمهور آمريکا شده است. از يک سو ترامپ قلباً آرزوي پيروزي «مارين لوپن» را دارد و از سوي ديگر عقل مي گويد بايد از «امانوئل ماکرون» در انتخابات رياست جمهوري فرانسه حمايت کرد. لوپن پيرو فلسفه سياسي ترامپ است و از همان روشي که ترامپ در انتخابات رياست جمهوري آمريکا استفاده کرد استفاده مي کند. وي معتقد به ملي گرايي بوده با اتحاديه اروپا و ناتو مخالف بوده و منتقد مواردي همچون مهاجرت است و از تشديد اقدامات عليه اقليتهاي ديني بويژه مسلمانان حمايت مي کند. اما ماکرون رويکردي متفاوت از لوپن دارد. هر چند کاخ سفيد اعلام کرده که در انتخابات کشورهاي ديگر دخالتي نداشته و در مورد اينکه چه فردي در انتخابات چه کشوري پيروز شود اظهار نظر نمي کند اما ترامپ در مصاحبه خود با آسوشيتدپرس از علاقه خود در مورد انتخابات رياست جمهوري فرانسه پرده برداشت.
ترامپ و لوپن اشتراکات زيادي با هم دارند براي مثال چندي پيش «استيو بانون» مشاور اشد ترامپ به «پيتر وايتينگ» سفير آلمان در واشنگتن گفته بود که دولت ترامپ بجاي گسترش روابط با اتحاديه اروپا علاقه دارد که با تک تک کشورهاي اروپايي روابط خود را گرم کند.بديهي است که پيروزي لوپن تبعات منفي براي اتحاديه اروپا خواهد داشت و احتمال تاثيرگذاري اين تبعات منفي بر آمريکا نيز وجود دارد از همين رو کارشناسان معتقدند که حمايت از لوپن کار عاقلانه اي نيست.
زني خطرناک براي فرانسه
فرانسوا اولاند رييس جمهوري فرانسه از راي دهندگان فرانسوي خواست تا از امانوئل ماکرون حمايت کنند و به اين ترتيب مخالفت خود را با مارين لوپن نشان دهند .در دور اول انتخابات رياست جمهوري يازده نامزد با يکديگر رقابت کردند و در نهايت مارين لوپن نامزد حزب راست افراطي جبهه ملي و امانوئل ماکرون نامزد حزب تازه تاسيس "رو به جلو" با به دست آوردن راي بيشتر به دور دوم راه يافتند.رييس جمهوري فرانسه که در حال حاضر از محبوبيت اندکي برخوردار است و نخستين رييس جمهوري در تاريخ معاصر فرانسه است که براي دور دوم رياست جمهوري نامزد نشد، در تلويزيون فرانسه گفت:پيروزي نامزد راست افراطي فرانسه را به خطر مي اندازد: ساختار فرانسه، اتحاد فرانسه، عضويتش در اتحاديه اروپا و جايگاهش در جهان در خطر است.حمايت اولاند از امانوئل ماکرون با توجه به محبوبيت کم اولاند ممکن است چندان به نفع امانوئل ماکرون نباشد چرا که به مردم يادآوري ميکند او پيش از اين مشاور نزديک و وزير دولت اولاند بوده است.پس از اعلام نتايج اوليه شمارش آرا و پيش از اعلام قطعي نتايج، فرانسوا فيون نخست وزير سابق و نامزد حزب محافظه کار راست جمهوريخواهان - که در رايگيري سوم شد- بلافاصله از هوادارانش خواست تا در دوم به نفع امانوئل ماکرون راي دهند.بنو آمون نامزد حزب سوسياليست، حزب فرانسوا اولاند، هم که در راي گيري پنجم شد، حمايت خود را از امانوئل ماکرون اعلام کرد و از مردم فرانسه خواست به او راي دهند.
اما در ميان نامزدهاي اصلي، ژان لوک ملانشون نامزد حزب چپ افراطي "فرانسه تسليمناپذير"، که چهارم شد، تا به حال از حمايت از هر دو نامزد خودداري کرده است. او پس از رايگيري به هر دو نامزد انتخاب شده حمله کرد و گفت:هر دوي آنها مي خواهند شرايط را همين طور که هست نگه دارند: صاحبان رسانه و سرمايه جشن گرفتهاند. هيچ چيز براي آنها بهتر از اين نيست که در دور دوم دو نامزدي با هم رقابت کنند که ميخواهند نهادهاي مستقر همانطور که هستند باقي بمانند.
با اين حال مارين لوپن و حزب او اميدوارند دستکم بخشي از آراء طرفداران ملانشون را که هواداران زيادي در بين جوانان دارد، در دور دوم به خود اختصاص دهد. هر دو نامزد از مخالفان سرسخت جهاني شدن هستند و هيچکدام گرايشي به اتحاديه اروپا ندارند .
ش.د9600402