- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
افزايش مناسبات و همكاري‌هاي ايران با دنيا که از ابتداي دولت يازدهم در دستور كار قرار گرفت، با اجرائي‌شدن برجام شتاب بيشتري گرفت و با جديت پيگيري مي‌شود. محمدجواد ظريف، وزير خارجه كشورمان اين بار راهي آسيانه ميانه و قفقاز شده است. او و هيئت تجاري همراهش در اين سفر سه‌روزه به ترکمنستان، گرجستان و قرقیزستان مي‌روند. بنا بر اعلام بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، بیش از ٢٠ نفر از فعالان اقتصادی و نمایندگان شرکت‌ها وزیر امورخارجه را در این سفر همراهی می‌کنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: «این سفر در آستانه سالروز استقلال این کشورها و بیست‌و‌پنجمین سال برقراری روابط سیاسی ایران با آنها انجام می‌شود».
تركمنستان
تركمنستان يكي از مقاصد سفر ظريف به آسياي ميانه و قفقاز است. او تقريبا يك سال قبل (ارديبهشت ٩٥) با رشید مرداف، وزیر امور خارجه ترکمنستان در تهران ملاقات كرده بود. معاون نخست وزیر ترکمنستان نيز وقتي براي شركت در مراسم بزرگداشت آيت‌الله هاشمي به تهران آمده بود با ظريف ديدار كرد.
تركمنستان پتانسيل‌هاي بسياري براي همكاري با ايران دارد. داشتن منابع سرشار هيدروكربني، به‌خصوص گاز يكي از آنهاست. از‌همين‌رو همكاري‌هاي دو كشور بيشتر در حوزه اقتصاد تعريف مي‌شود و مناقشه گازي در آن مسئله درخور توجهي است. مذاكرات گازي كه از سوي برخي رسانه‌ها «برجام گازي» ناميده شده بود، در ماه‌هاي پاياني سال قبل به نتيجه چندان مطلوبي نرسيد. تركمن‌ها خواهان دريافت طلب ١,٨ميلياردي خود كه به دولت احمدي‌نژاد (سال ٨٦ كه تركمنستان هم‌زمان با سرماي شديد در ٢٠ استان ايران قيمت گاز صادراتي خود به ايران را ٩ برابر كرد) برمي‌گردد، هستند و باوجود توافقاتي كه با ايران كرده بودند، صادرات گاز به ايران را متوقف كردند. دولت قبل به اقدام تركمنستان واكنشي نشان نداده بود، اما دولت فعلي بدهي مورد اشاره را قبول ندارد و خواستار ارجاع موضوع به داوري بين‌المللي است، صرفه‌جويي در مصرف گاز را راه حل عبور از زمستان ديد. بنا به اعلام شركت ملي گاز ايران، این شرکت هم‌زمان با قطع واردات گاز از تركمنستان، ساخت خط لوله‌هاي در دست ساخت را شتاب داده و سوخت صنايع را موقتا از گاز به سوخت مايع تغيير داده است تا نياز نواحي شمالي و شرقي كشور را رفع كند. مقامات ايراني معتقد هستند شركت «تركمن گاز» بازنده اصلي اين ماجراست؛ زيرا بزرگ‌ترين مشتري خود را از دست خواهد داد.
با وجود اين، از اظهارات مقامات عالي دو كشور اين طور برمي‌آيد كه نمي‌خواهند اين مناقشه قديمي مانعي در مسير توسعه همكاري‌ها باشد. همين اسفند ماه بود كه تجار و كارآفرينان ايراني يك نمايشگاه در عشق‌آباد برگزار كردند و «قربان قلي بردي محمداف»، رئيس‌جمهوري تركمنستان با حضور در آن گفت: «توسعه روابط تجاری و اقتصادی با ایران اهمیت بسیاری در تقویت همکاری‌های چندجانبه دوطرفه سودمند دارد».
یکی ديگر از این امتیازات تركمنستان براي ايران قابلیت ارائه مسیرهای حمل‌ونقل و ترانزیت کالا به کشورهای منطقه است. خط آهن قزاقستان - ترکمنستان - ایران و خط آهن تاجیکستان - ترکمستان - افغانستان ظرفیت‌های تجاری زیادی را در منطقه به وجود آورده است و ايران و تركمنستان حتما از اين ظرفيت به‌خوبي استفاده خواهند كرد. برقراري پرواز مستقيم تهران- عشق‌آباد نيز در راستاي توسعه همكاري‌ها صورت گرفته است.سفر ظريف به تركمنستان فرصتي است كه وزيرخارجه كشورمان علاوه بر همكاري‌هاي اقتصادي و سياسي به موضوعاتي همچون دستگيري صيادان در آب‌هاي مرزي با تركمنستان و رانندگان زنداني در اين كشور بپردازد و مشكلاتي را كه از اين بابت براي ساكنان اين منطقه ايجاد مي‌شود، از نزديك پيگيري كند.
گرجستان
محمدجواد ظريف، وزير خارجه كشورمان در سفر به آسياي ميانه و قفقاز سري هم به تفليس پايتخت گرجستان مي‌زند و با گیورگی کویریکاشویلی، نخست‌وزیر اين كشور، ديدار مي‌كند. قرار است مقامات دو كشور يك بار ديگر درباره همكاري‌هاي دوجانبه گفتوگو و تبادل‌نظر كنند. ابراهيم رحيم‌پور، معاون آسيا و اقيانوسيه او نيز در روزهاي پاياني سال قبل با وزير امور اقتصاد گرجستان درباره مسائلي از جمله کریدور شمال- جنوب (خلیج فارس- دریای سیاه) ترانزیت، حمل‌ونقل، همکاری‌های جامع در‌خصوص انرژی، سوآپ گاز، صادرات کالا به اروپا و آسیای مرکزی، طراحی برای همکاری‌های دو و سه‌جانبه ناظر بر تکمیل پروژه‌های کلان مواصلاتی گفتوگو كرده بود. آنها همچنين درباره ترتيبات بانكي و گشودن فضاي جديد مناسبات مالي به تفاهم رسيده بودند.
يكي از اصلي‌ترين حوزه‌هاي همكاري ميان دو كشور، «گردشگري» است كه با اجرائي‌شدن برجام در مسير هموارتري قرار گرفته است. موضوع لغو رواديد گرجستان با ايران كه از اول جولاي ٢٠١٣ به تعليق در‌آمده بود، بعد از اجراي برجام در ١٥ فوريه (٢٦ بهمن ٩٤) اجرائي شد. به‌اين‌ترتيب مسافران ايراني كه با تغيير و تحولات منطقه بيش از قبل به سفر به گرجستان مايل شده‌اند؛ مشكلي در اين زمينه ندارند. سيدجواد قوام شهیدی، سفير كشورمان در تفليس كه پیش از این دبیر کل شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور بود، ديروز در همين خصوص گفته بود: «در این زمینه با تحولی اساسی روبه‌رو هستیم؛ چراکه حجم و تعداد گردشگران ایرانی یکباره افزایش چشمگیری داشته است که خود برنامه‌ریزی دقیق و ساختاری را از مبدأ و در مقصد برای اعزام این تعداد گردشگر می‌طلبد».
او با بیان اینکه برای بهبود شرایط گردشگری، سفر گردشگران دو کشور به ایران و گرجستان باید با تفاهم‌هایی همراه شود، افزود: این امر به‌ویژه با افزایش ٤٣٨درصدی سفر گردشگران ایرانی به گرجستان که آمار آن از سوی سازمان‌های گردشگری این کشور اعلام شده است، بیش از پیش ضروری خواهد بود.
انتقال زندانيان يكي ديگر از موضوعات مطرح ميان ايران و گرجستان است. سفير ايران در گرجستان با اشاره به اينكه درحالحاضر امكان انتقال و استرداد زندانيان وجود ندارد، گفت: «ما كمتر از ٣٢ تا ٣٣ زنداني در اين كشور داريم و بنا بر سياست‌هايي كه آقاي ظريف اعمال كرده‌اند قرار شد نمايندگي‌ها به تك‌تك زنداني‌ها سر بزنند و در ايام عيد با آنها ديدار و به مشكلات‌شان رسيدگي كنيم. در همين راستا هم ملاقات‌هايي با زندانيان داشته و مسائل آنها را دسته‌بندي و به وزير زندان‌ها و رؤساي زندان‌ها منتقل كرده‌ايم». او در گفتوگو با «ایسنا» با بيان اينكه بيشترين جرائم مرتبط با مواد مخدر است، توضيح داد: «قوانین گرجستان در رابطه با تخلفات به‌خصوص مواد مخدر، جعل و سرقت بسیار سخت‌گیرانه، محکم و شدید است. چنین قوانینی این پیام را به گردشگران می‌رساند که دست به ریسک نزنند».
قرقيزستان
بعد از تركمنستان و گرجستان نوبت قرقيزستان است و ظريف به بيشكك خواهد رفت. كشوري كه «آلماس بیگ آتامبایف» رئيس‌جمهورش اولین رئیس‌جمهوری بود که بعد از توافق برجام در صدر هیئتی بلندپایه وارد تهران شد و هشت یادداشت تفاهم و موافقت‌نامه همکاری با مقامات كشورمان امضا كرد. حسن روحاني رئيس‌جمهوري ايران نيز دي ماه سال قبل به اين كشور سفر كرد. پنج سند همكاري كه لغو رواديد يكي از آنها بود، امضا شد و طرفين آغاز فصل نويني در روابط فيمابين را نويد دادند.
روحاني ضمن ابراز اميدواري به تأثيرگذاري لغو رواديد در تقويت رفت‌‌وآمدهاي توريست‌ها از ضرورت توسعه روابط بانكي سخن گفت. در جريان همين سفر روحاني بود كه ولي‌اله سيف و عبدی گولوف رؤساي بانك مركزي دو كشور در زمینه موضوعاتی مانند توسعه روابط بانکی در راستای افزایش حجم مبادلات تجاری و گسترش استفاده از ارزهای ملی ریال و صوم در انجام مراودات دوجانبه به بحث و گفتوگو پرداختند. سیف در این دیدار، با تشریح نگرش‌ها و رویکردهای جمهوری اسلامی ایران پس از اجرای برجام و در رابطه با کشورهای همسایه شمالی به‌ویژه قرقیزستان، گفت: «لازم است برای رفع مشکلات و نگرانی‌های عدیده تجار و فعالان اقتصادی دو کشور، مقدمات تسهیل نقل و انتقالات و تسویه وجوه تجاری از طریق انعقاد هرچه‌سریع‌تر یادداشت تفاهم همکاری‌های بانکی بین بانک‌های مرکزی دو کشور فراهم شود».
گفتني است، روحاني از ارتباط ریلی بین چین و قرقیزستان و سپس از طریق ازبکستان، ترکمنستان و ایران به منطقه دریای عمان، خلیج فارس و اقیانوس هند نيز استقبال كرد و آن را به نفع هر دو كشور (ایران و قرقیزستان) دانست.
او در تهران نيز وقتي استوارنامه سفير جديد قرقيزستان را دريافت مي‌كرد، تأكيد کرد توسعه روابط و همکاری‌های ایران و قرقیزستان به نفع دو ملت و منطقه است. قرقيزستاني‌ها نيز همين نگاه را دارند.
وزير خارجه آنها كه با ابراهيم رحيم‌پور معاون آسيا و اقيانوسيه وزارت خارجه در جريان پانزدهمين اجلاس نخست‌وزيران كشورهاي عضو سازمان شانگهاي ملاقات كرده بود، از عضویت کامل ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای حمايت كرد و گفت: «درحالحاضر فرصت مناسبی برای گسترش روابط دو کشور به‌ویژه در زمینه اقتصادی فراهم شده که باید از آن استفاده کرد».
در راستاي همين نگاه است كه محمدجواد ظريف در اين سفر خود به آسياي ميانه و قفقاز با مقامات قرقيزستان ملاقات و گفتوگو مي‌كند.
http://www.sharghdaily.ir/News/119024
ش.د9600349
