پارادايم سياسي هاشمي

(روزنامه اعتماد ـ 1396/01/30 ـ شماره 3786 ـ صفحه 6)

١٠٠ روز است كه ديگر نيست اما نامش، حرفش، عملكردش و ديدگاه‌هايش نقل و نُقل محافل عمومي و سياسي است. از دانشجويان تا كانديداهاي انتخابات براي شناخت بيشتر و تحليل آرا و عملكرد مرحوم آيت‌الله هاشمي همايش و پيمايش مي‌گذارند تا كه شايد در غياب او، خط هاشمي را بشناسند. از همين رو روز گذشته دانشگاه علامه طباطبايي با دعوت از حميدرضا جلايي‌پور و صادق زيباكلام در خواست كرد تا سخنران نشست «بررسي كارنامه سياسي و علل محبوبيت مرحوم آيت‌الله اكبر هاشمي‌رفسنجاني» باشند. جلايي‌پور، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت ايران، آيت‌الله هاشمي را مردم گرايي دانست كه مسائل و مشكلات كشور و جامعه را با همفكري و هم انديشي با همگان حل و فصل مي‌كرد. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب انجام كارهاي بزرگ را از ويژگي‌هاي آيت‌‌الله هاشمي اعلام كرد و گفت: اداره كشور در زمان جنگ، تلاش براي پايان آن و ارايه راهكارهاي مهم براي خاتمه جنگ تحميلي از جمله اقدامات آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به شمار مي‌آيد. وي با اشاره به مسائل سال٨٨ گفت: آن زمان با اينكه به آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني «ساكت فتنه» لقب دادند و به طرفش لنگه كفش پرتاب كردند، ولي او راهكارهاي مهمي ارايه كرد و همواره بر بصيرت تاكيد داشت و پاي حرفش ايستاد.

جلايي‌پور افزود: آشنايي من با آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در زماني كه او فرمانده جنگ بود؛ شروع شد زيرا من در آن زمان در كردستان فرماندار بودم و ايشان در مناطق جنگي غرب كشور حضور مي‌يافت تا از تمام دست‌اندركاران نظامي و غيرنظامي از مسائل منطقه مطلع ‌شود. وي گفت: آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به تمام سخنان و صحبت‌هاي كارشناسان و دست اندركاران به نحوي شايسته توجه ويژه‌اي مي‌كرد و به مانند شخصي كه از مساله‌اي آگاهي ندارد، در جريان تمام امور قرار مي‌گرفت. عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت افزود: در قضيه ٨٨ مرحوم آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني كار بزرگ ديگري انجام داد و آن ارايه راه‌حل براي خاموش كردن فتنه بود كه تاكنون براي شناخت افراد بابصيرت از بي‌بصيرت همچنان در كشور و نيز درباره عدم به‌كارگيري راه‌حل‌هاي ارايه شده توسط هاشمي‌رفسنجاني اختلاف وجود دارد. وي در خصوص ويژگي‌هاي شخصيتي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني گفت: او آدمي مردم‌گرا بود و حرف‌هاي غير عملي نمي‌زد، اصلاح‌طلبان پيشرو را دوست داشت و به حرف‌هاي آنان خوب گوش مي‌كرد؛ آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني نهادساز بود و در بحث قانون اساسي در كنار شهيد بهشتي حضوري جدي داشت.

عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت ادامه داد: آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در عين حال كه توسعه گرا بود، مخالف بنيادگرايي ديني هم بود، هاشمي اصلا غرب‌ستيز نبود و به دنبال توسعه روابط با غرب بود. جلايي پور گفت: آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در انقلاب ميانه‌روي را شكل داد و اعتدالگرا بود و اعتدالگرايي از زمان او شكل گرفت. عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت گفت: آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني هيچ‌وقت با معدل مردم فاصله نگرفت. وي گفت: آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در دو دهه گذشته به‌شدت زير رگبار سخنان مخالفان بود، ولي قدمي از اعتقادات خود نسبت به اهداف انقلاب كنار ننشست.زيباكلام هم در اين نشست حرف‌هايش را با يك نگاه كلي به آيت‌الله هاشمي شروع كرد تا به گفته خودش مشخص شود مخزن الاسرار انقلاب و نظام در چه پارادايم سياسي‌اي قرار مي‌گيرد. همين بود كه در همان ابتداي سخنانش گفت: اعتقاد دارم هاشمي يك ليبرال بود، شايد اگر به او مي‌گفتيم استورات ميل را در ليبراليسم نمي‌شناخت اما او به معناي واقعي ليبرال بود. شما وقتي نگاه مي‌كني به دولت هاشمي به معناي واقعي پي مي‌بريد كه ليبرال است. او افزود: بعداز جنگ هاشمي لبيرال نبود، قبل از انقلاب هم همينطور بود، شما اين رفتار را در جريان سازمان مجاهدين خلق مشاهده مي‌كنيد، آن روزها اعلام كردند كه ماركسيست شدند، من همان زمان در زندان بودم و مي‌ديدم كه چگونه رفتار مي‌شد. همه اميد مردم در جريان مبارزات سازمان مجاهدين بود اما حالا مي‌ديدند كه ماركسيست شدند، در زندان مبارزان ديگر خواستار جدايي شدند و معتقد بودند كه بايد اول با ماركسيست‌ها مبارزه شود تا رژيم شاه را نابود كنند، اين نقشه خود ساواك بود و اين وسط فقط يك نفر به نام اكبر هاشمي‌رفسنجاني فريب اين حركات را نخورد.

زيباكلام تاكيد كرد: در جريان جنگ ايشان از سال‌هاي ۶۶ متوجه شده بود كه ادامه جنگ وقت تلف كردن است، ما هزاران شهيد داده بوديم هاشمي به درستي فهميده بود كه سخت افزار جنگ‌مان ديگر رو به اتمام است بر خلاف عراق كه از همه دنيا كمك مي‌گرفت. هاشمي‌رفسنجاني فوق‌العاده باهوش بود و قدرت درك و ديد بالايي داشت، او قبل از تير ۶۷ به اين نتيجه رسيد كه در جنگ به جايي نمي‌رسيم. نكته جالب اين است كه وقتي قطعنامه ۵۹۸ را قبول كرديم كسي متوجه نشد جاهايي كه پس گرفته بوديم به صدام پس داده بوديم، بزرگ‌ترين خدمتي كه هاشمي به اين مملكت كرد، اين است كه شتر جنگ را خواباند. او گفت: در زمان امام به جد دنبال رابطه با امريكا بود امام فوت كرد و نشد، كيست كه بتواند بگويد امريكاستيزي براي ما دستاورد داشته، من در مقابل دو جين دليل مي‌آورم كه چقدر ضرر داشته است. من بعد از فوت هاشمي با تمام وجود از او دفاع كردم، خيلي‌ها به من انتقاد كردند خيلي‌ها مي‌گفتند اعدام‌هاي دهه شصت، قتل‌هاي زنجيره‌اي را نمي‌بينيد؟ اما من همچنان بر دفاع خودم پا فشاري مي‌كنم، درست است كه اين اتفاقات افتاد و هاشمي مقابلش ايستادگي نكرد اما بايد ديد اين امكان را داشت؟

اين استاد علوم سياسي دانشگاه تهران تصريح كرد: در آن زمان مثل برگ درخت اعدام مي‌كردند آن هم بدون ادله كافي، تنها كسي كه به اين اعدام‌ها اعتراض كرد مهندس بازرگان بود، حالا متوجه سكوت هاشمي مي‌شويد، دلم نيامد رودررو به او بگويم بعدها اما در مقالاتم نوشتم چه كردي وقتي گفتند مرگ بر بازرگان شما اكبر هاشمي‌رفسنجاني بعد از خرداد ۸۸ نبودي كه بال و پرت ريخته باشد چه كردي وقتي گفتند مرگ بر بازرگان جز اينكه گفتي بازرگان مستحق مرگ نيست، روزگار گشت و در نماز جمعه گفتند مرگ بر هاشمي امام جمعه چه كرد سكوت كرد تا مردم «مرگ بر» گفتن‌شان عليه هاشمي تمام شود.

http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=72707

ش.د9600392