حرف روز/ سیگنال‌های لازم

پایگاه بصیرت / علی قاسمی

یادداشت: اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه از احتمال حمله نظامی ایران و ترکیه به مراکز گروه پ‌.ک.‌ک و شاخه ایرانی‌اش (پژاک) در شمال عراق خبر داد و گفت: در دیدار با رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، در این باره گفت‌وگو کرده است و این عملیات ممکن است هر لحظه آغاز شود. البته پیش از این ترکیه حملات هوایی، زمینی و توپخانه‌ای علیه مراکز حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) در شمال عراق داشته است و سپاه هم در مقاطعی مراکز گروه پژاک را در منطقه کوهستانی قندیل در شمال عراق هدف حملات توپخانه‌ای قرار داده است. از اظهارات رئیس ستاد کل نیروهای مسلح هم برمی‌آید که دو کشور ایران و ترکیه درباره مخالفت با همه‌پرسی در اقلیم عراق اشتراک نظر کامل دارند. سرلشکر باقری به صراحت بیان کرده است: «جغرافیای سیاسی کشورهای منطقه، از جمله عراق به هیچ وجه نباید تغییر کند و هرگونه مباحثی در مورد استقلال کردستان و حاکمیت مرکزی بغداد باید در چارچوب قانون اساسی عراق صورت گیرد.» نگاه راهبردی حاکم بر موضوع این است که این گونه اقدامات موجب آغاز تنش‌ها و درگیری‌ها در داخل عراق و حتی جنگ داخلی به ویژه به دلیل مسئله کرکوک خواهد شد و پیامدهای آن به ‌سرعت به کشورهای همجوار، از جمله ایران و ترکیه سرایت خواهد کرد. از آنجا که مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق با پافشاری روی موضوع برگزاری همه‌پرسی با وجود مخالفت‌های فزاینده منطقه‌ای و بین‌المللی گام برداشته است، به یک پیام آشکار و صریح نیاز داشت که به نظر می‌رسد سفر سرلشکر باقری به ترکیه و مجموعه مذاکرات و موضع‌گیری‌ها سیگنال‌های لازم به دولت اقلیم کردستان عراق رسانده که از موضع خودش عقب‌نشینی کند و از همه‌پرسی انصراف دهد؛ در غیر این‌صورت بحران‌های امنیتی منطقه خاورمیانه پیچیده‌تر خواهد شد. اگر چه دغدغه ترکیه نسبت به دیگر کشورهای همسایه بیشتر است و تجزیه کردستان عراق و کردستان سوریه برای ترکیه پیامدهای سنگینی در پی خواهد داشت؛ زیرا رقمی بین 15 تا 17 میلیون کرد در استان‌های همجوار عراق و سوریه زندگی می‌کنند که تحت تأثیر جدایی کردهای این دو کشور برای ترکیه اتفاقات ناخوشایندی رخ خواهد داد؛ اما ایران به منزله کشوری که چند استان کردنشین دارد، با وجود حساسیت‌های لازم درباره استقلال کردهای عراق احساس ناامنی نمی‌کند؛ زیرا ایران خاستگاه اصلی اکراد به شمار می‌آید.