تاریخ انتشار : ۰۸ شهريور ۱۳۹۶ - ۱۳:۱۷  ، 
کد خبر : ۳۰۴۲۵۴

پاپ و ترامپ، دو خط موازی

اشاره: درست است که دونالد ترامپ در نخستین سفر برون مرزی‌اش پس از احراز پست ریاست‌جمهوری امریکا سر از واتیکان هم درآورد اما این را به هیچ وجه نباید حمل بر یکرنگی وی و پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان کرد. این فرآیندی است که طی تمامی 3 سال و 5 ماه باقی‌مانده از نخستین دوره زمامداری ترامپ در کاخ سفید (بعید است دوره دومی هم در کار باشد!) نیز تحقق نخواهد یافت. پاپ فرانسیس در دو ماه نخست روی کار آمدن ترامپ بارها وی را بابت موضع‌گیری‌های تند و حرف‌های افراطی‌اش ملامت کرد. نقطه اوج آن نیز مربوط به زمانی است که ترامپ صحبت از ساخت دیواری بلند بین مرزهای امریکا و مکزیک به بهانه جلوگیری از ورود بی‌رویه قاچاقچی‌های مکزیکی به ایالات مرزی دو کشور کرد. فرانسیس درآن زمان در مورد ترامپ گفت: کسانی که صحبت از دیوارکشی می‌کنند قطعاً مسیحی نیستند زیرا مسیحیت یعنی برداشتن دیوارها و فاصله‌ها و نزدیک‌تر کردن افکار ملت‌ها و از بین بردن حائل‌ها و ایجاد صلح و دوستی بین کشورها.
پایگاه بصیرت / ویکتور گائه‌تان / ‌‌مترجم: وصال روحانی

(روزنامه ايران – 1396/05/17 – شماره 6563 – صفحه 3)

دونالد ترامپ پس از مدتی سکوت درقبال انتقادهای تند پاپ فرانسیس خواستار دیدار از واتیکان شد (و البته موفق به حضور در آنجا در زمان برقراری اجلاس «گروه 7» در ایالت سیسیلی ایتالیا شد) پاپ هم قبول کرد از صراحت صحبت‌هایش درباره رئیس‌جمهوری امریکا بکاهد، اما هیچ پلی که دایر‌کننده دوستی‌ها بین این دو مرد طی این مدت باشد، ساخته نشده و برعکس دیوار نامرئی بین آنها پیوسته بلند‌تر شده است.
در همان سفر نخست ترامپ به خارج از مرزها بخش اول به عربستان و شهر ریاض مربوط می‌شد. این همان نقطه‌ای است که پاپ فرانسیس پس از در دست گرفتن هدایت کاتولیک‌ها هرگز از انتقاد از سیستم‌های حکومتی‌اش خودداری نکرده است. سعودی‌ها هیچ‌گاه از بد رفتاری در حق مسیحیان ساکن عربستان و کشورهای اطراف اجتناب نکرده‌اند و اضافه بر این با تهاجم سبعانه دو سال اخیر خود به یمن خشم واتیکان را هم برانگیخته‌اند و پاپ بهتر از هرکس می‌داند که مشارکت دولت سعودی در تغذیه و تقویت سازمان‌های تروریستی مخوفی مثل القاعده و داعش تا چه میزان چشمگیر بوده است.

سلاح‌ترس کاذب در ریاض

درست در همین نقطه است که موضع‌گیری ترامپ و تشکیلات او بسیار متفاوت با واتیکان به حساب می‌آید و رئیس جمهوری فعلی امریکا برخلاف سلف خود باراک اوباما (که در یک سال آخر حکومتش به شکل‌های نهان و آشکاری به سعودی‌ها نهیب می‌زد) ترجیح داده است که خطاهای فوق را نبیند و سکوت اختیار کند و با ایجاد ترس کاذب در ریاض نسبت به همسایگانش انبوه سلاح‌هایش را به سعودی‌ها بفروشد و حتی اگر این نبود، رقص مشمئز کننده «شمشیر» او با برخی شاهزادگان سعودی هنگام اقامتش در ریاض، پاپ فرانسیس را از وی نا‌امید و از دیدن روابط گرم امریکا با سعودی‌ها ناراحت کرد.

کلیسایی که هرگز ساخته نشد

حدود 1/5میلیون نفر مسیحی درون مرزهای عربستان زندگی می‌کنند و بسیاری از آنها کارگران خارجی و بویژه از شرق آسیا (و به‌طور اخص از فیلیپین) هستند و دولت سعودی به‌طرق مختلف از بروز عقاید مذهبی و اجرای آیین‌های آنها جلوگیری و این روند رامحدود کرده است. پاپ قبلی (پاپ بندیکت) در سال 2007 با ملک‌عبدالله دیدار کرده بود و در آن دیدار طرف سعودی قول داده بود یک کلیسای کاتولیک در ریاض احداث کند اما همان طور که پیش‌بینی می‌شد خبری از آن کلیسا نشد و اضافه بر این دولت سعودی ازنصب و نمایش هرگونه نمادهای مذهبی نامرتبط با اسلام در سطح شهرها جلوگیری می‌کند که طبعاً شامل مسیحیت هم می‌شود.

مشکلات برخاسته از وهابیون

تضادهای واتیکان با دولت ریاض به همین مورد ختم نمی‌شود و وهابیت که از سوی «سلفی»‌ها در قرن هجدهم پایه‌گذاری شد و به عصر فعلی بسط یافته، پایه‌گذار تندروی‌های آشکار سیاسی و البته حرکات تروریستی در سطح جهان شده است. واتیکان معتقد است وهابیون سرمایه لازم برای انواع حرکات ایذایی علیه مسیحیان را فراهم آورده و پشت پرده بسیاری از اقدامات تروریستی در اروپا و امریکا ظرف سال‌های اخیر بوده‌اند واتیکان کوشیده است با برقراری روابطی نزدیک‌تر با سازمان‌های اسلامی غیر وهابی مانند دانشگاه «الازهر» در قاهره روابط مسالمت‌آمیز را در منطقه تبلیغ و وهابیون را ایزوله کند اما این طرح ثمری نداده است و این در حالی است که شیخ احمد طیب، امام ارشد الازهر سال پیش در رم با پاپ فرانسیس ملاقات کرد و چون «طیب» شش سال پیش واتیکان را به‌خاطر برخی موضع‌گیری‌های سیاسی‌اش بایکوت کرده بود، این ملاقات اهمیتی فزاینده یافت.

پرسش بی‌پاسخ

چیزی که ترامپ به این پیچیدگی‌ها اضافه کرده، ادامه نادیده‌گرفتن مدارک دخالت دولت سعودی در بسیاری از حرکات عظیم تروریستی در سطح جهان طی دهه‌های اخیر و بویژه واقعه 11 سپتامبر است و پاپ فرانسیس مانند بسیاری از سیاستمداران جهان این پرسش را مطرح کرده است که چرا دولت ترامپ به‌رغم محروم کردن اتباع شش کشور مسلمان از ورود به خاک امریکا منعی به ورود اتباع سعودی به این کشور ایجاد نکرده است. واتیکان از طرح این پرسش تکراری هم که چرا سعودی‌ها پیوسته صنعا را بمباران می‌کنند و زنان و کودکان یمنی را می‌کشند خسته شده و به این نتیجه رسیده است که طرف سعودی اصلاح‌ناپذیر است و بهتر است که وقتی را در ارتباط با آنها به هدر نهد ولی نمی‌تواند دوستی کاخ سفید با دولت ریاض را بپذیرد و ترامپ را مغرض نینگارد.

عمیق‌تر شدن اختلافات

روابط سیاسی واتیکان با یمن از 1998 برقرار بوده و هدف از آن بهسازی شرایط مسیحیانی بوده که آنجا زندگی می‌کنند اما بمباران‌های نفرت‌انگیز آنجا توسط دولت سعودی و حمایت مسکوت امریکا از این روند واتیکان را از دو دولت فوق نا‌امید کرده است. اینکه شمار قابل توجهی از کشته شده‌های بمباران در یمن مسیحی بوده‌اند بر عمق اختلافات واتیکان و دولت ریاض افزوده و این چیزی نیست که بتوان درکوتاه مدت رفع و رجوع کرد و به سبب همپایی ترامپ با سعودی‌های قاتل، واتیکان به هیچ روی نمی‌تواند ترامپ را یک رئیس‌جمهوری غیر آلوده بینگارد.

کاری غیر قابل فهم

آمار مسیحیان کشته یا ربوده شده در منطقه خاورمیانه و بویژه یمن در سال‌های اخیر صعودی فزاینده داشته و ترامپ به‌جای محدود کردن آن مشغول فروش گسترده سلاح به مردان جاه طلبی بوده است که دولت ریاض را تشکیل می‌دهند و حتی از تصفیه‌های خونین در باره خود نیز ابایی ندارند. پاپ فرانسیس وقتی در بدو زمامداری ترامپ به وی هشدار داد، اهمیت مذهب و نقش آن را در تطهیر جامعه امریکا جدی‌تر بگیرد مواردی را که بر شمردیم در نظر داشت اما فکر نمی‌کرد ترامپ به‌جای بیرون‌کشیدن نیروهای متجاوز امریکا از منطقه خاورمیانه، به تقویت سعودی‌ها بپردازد و ایران را به‌رغم اجرای تعهدات بین‌المللی‌اش دردسرساز توصیف کند. این در حالی است که واتیکان در ارتباطش با ایران دریافته است که ایرانی‌ها قانون‌مدار و متعهد به پیمان برجام هستند و هرگونه حرکت تروریستی را محکوم می‌کنند و نمی‌فهمند که ترامپ چطور چنین کشور متعهد به دین و رفتارهای پسندیده سیاسی را محکوم می‌کند اما از دیدن سعودی‌های قاتل خم به ابرو هم نمی‌آورد.

اینها مسائلی است که سبب می‌شود ارتباطی دوستانه بین واتیکان و واشنگتن لااقل تا زمان رفتن ترامپ از کاخ سفید غیر ممکن باشد.

منبع: Foreign Affairs

http://www.iran-newspaper.com/newspaper/BlockPrint/194576

ش.د9602124

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات