(روزنامه اعتماد – 1395/12/24 – شماره 3769 – صفحه 11)
به گزارش ايسنا، «لارس لوك راسموسن» به «بينالي ايلديريم» همتاي ترك خود پيشنهاد داد به دليل تنشهاي جاري ميان آنكارا و هلند سفر اواخر مارس جاري خود به دانمارك را به تعويق بيندازد. نخستوزير دانمارك با صدور بيانيهاي اعلام كرد: دانمارك با نگراني زياد تحولات تركيه را كه در آن اصول دموكراتيك تحت فشار شديد قرار دارند، زيرنظر داشته و پيگيري ميكند. سفر نخستوزير تركيه به دانمارك در شرايط كنوني ميتواند به منزله رويكرد ملاطفتآميز دانمارك در قبال تحول سياسي در تركيه تلقي شود در صورتيكه اينگونه نيست. بنابراين پيشنهاد من نخستوزير تركيه اين است كه سفر خود به دانمارك را در شرايط متشنج كنوني به تعويق بيندازد.
دولت هلند روز شنبه از ورود «مولود چاووشاوغلو» وزير امور خارجه تركيه و بعد از آن از ورود وزير خانواده و امور اجتماعي تركيه به اين كشور جلوگيري كرد و ماموران مرزي هلند خودروي حامل «فاطمه بتول سايان كايا» را به خاك اين كشور راه نداد. كشورهاي اروپايي اصلاحات قانون اساسي تركيه را گامي در جهت تثبيت قدرت «رجب طيب اردوغان» رييسجمهور تركيه تا نيمه دهه آينده ميلادي ميدانند و آن را اقدامي غيردموكراتيك خواندهاند.
تهديد به تحريم اروپا از سوي آنكارا
مخالفت دولتهاي اروپايي با برگزاري سخنراني و تجمعات تبليغاتي مقامات تركيه در كشورهايشان براي جمع كردن راي مثبت به تغيير قانون اساسي در همهپرسي ٢٧ فروردين، باعث عصبانيت بيش از حد آنكارا شده به گونهاي كه حتي اروپا را تهديد به تحريم ميكنند. «رجب طيب اردوغان» رييسجمهور تركيه ضمن تهديد كردن هلند به اعمال تحريمهايي عليه اين كشور گفت: سازمانهاي بينالمللي بايد عليه هلند موضع گرفته و ضد اين كشور تحريم وضع كنند. هلند مانند يك «جمهوري موزفروش» (تك محصولي و ضعيف از نظر سياست خارجي) عمل ميكند كه بايد به خاطر اقداماتش عليه وزيران تركيه تحريم شود.
«بينالي ايلديريم» نخستوزير اين كشور نيز طي اظهاراتي تهديدآميز مدعي شد هلند بهاي سنگيني را براي اين كارش خواهد پرداخت و آنكارا به زودي به شديدترين نحو به هلند پاسخ ميدهد. «بكر بوزداغ» وزير دادگستري اين كشور - كه خود نيز چندي پيش درپي ممانعت آلمان از برگزاري سخنرانياش در شهر گاگانو اظهارات تندي را عليه برلين به زبان آورده بود - گفت از تمام حقوق و قدرتي كه قوانين بينالمللي در اختيار آنها قرار داده استفاده ميكنند تا جواب اين مواضع آلمان و هلند را بدهند. «عمر چليك»، وزير امور اروپايي تركيه نيز با بيان اينكه موضع هلند در قبال تركيه ارزشهاي بنيادين اتحاديه اروپا را به خطر مياندازد، تهديد كرد آنكارا حتما تحريمهايي براي هلند در نظر خواهد گرفت. چليك همچنين از اتحاديه اروپا خواست تا هلند را به خاطر اقداماتش در ممانعت از ورود هماهنگ نشده وزيرانش به آمستردام، برخورد كند.
درخواست دبيركل ناتو از تركيه و اروپاييها
ناتو محل تلاقي تركيه و اتحاديه اروپا است و به همين دليل هم دبيركل اين نهاد امنيتي اروپايي تلاش ميكند تنش ميان دو طرف را به حداقل برساند. ينس استولتنبرگ، دبيركل سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) طي اظهاراتي اعلام كرد: «ناتو خواستار كاهش تنشها ميان تركيه و كشورهاي اروپايي و برقراري آرامش در روابط آنهاست.» درخواست ناتو براي كاهش تنشها ميان تركيه و كشورهاي اروپايي در حالي است كه «ژان مارك آيرو»، وزير امور خارجه فرانسه نيز روز گذشته خواستار كاهش اين تنشها شد و از مقامات تركيه نيز خواست كه از هرگونه اقدام تحريكآميز اجتناب كنند.
حمايت مركل از هلند
«آنگلا مركل»، صدراعظم آلمان سخنان «رجب طيب اردوغان»، رييسجمهور تركيه مبني بر فاشيستي خطاب كردن رويكرد هلند را غيرقابل قبول دانست و به «مارك روته»، نخستوزير هلند اطمينان خاطر داد كه از وي حمايت ميكند. به گزارش آيسنا، وي پيش از برنامه ديدار با «دونالد ترامپ» رييسجمهور امريكا گفت: «مقايسهاي كه رييسجمهور تركيه در زمينه ناسيونالسوسياليسم انجام داده است، كاملا غير قابل قبول است.» پيش از اين «اشتفان زايبرت» سخنگوي دولت آلمان هم گفته بود كه كشورش از اقدامات دولت هلند در برابر تركيه انتقاد نميكند.
چرا اردوغان عاشق جنگ با اتحاديه اروپاست؟
مخالفت دولت هلند با سفر دو وزير كابينه رجب طيب اردوغان، رييسجمهوري تركيه باعث بحراني جهاني براي شخص اردوغان شده؛ اما بهنظر ميرسد كه اين شرايط وضعيت او را در داخل تركيه بهتر از قبل كند. به گزارش آنا از ديلينيوز، قرار است تا سه هفته ديگر رفراندوم اصلاح قانون اساسي تركيه برگزار شود. اين رفراندوم در صورت تصويب اختيارات بيسابقهاي به شخص رييسجمهوري تركيه داده و نظام سياسي اين كشور را از نظام پارلماني به نظام رياستي تغيير ميدهد. پيشبينيها حاكي از آن است كه در حال حاضر آراي موافقان و مخالفان تصويب اين رفراندوم نزديك به يكديگر جلو ميروند و به همين دليل براي اردوغان، مهمترين حامي اين رفراندوم بسيار مهم است كه بتواند بر آراي اقليتهاي ترك حاضر در آلمان و هلند اثر بگذارد.
الكساندر يورفين، تحليلگر مسائل خاورميانه در موسسه هاوايي ميگويد: تمايل دولت اردوغان براي برگزاري تظاهراتهايي به سود رفراندوم در اروپا و سپس لغو آن در برخي از كشورها از جمله آلمان، هلند و... قطعا ضربهاي به پرستيژ تركيه به شمار ميآيد. اين سياست اتحاديه اروپاست كه به صورت جمعي از اعضاي خود دفاع كند. بنابراين طي روزهاي آينده بايد منتظر واكنش جمعي كشورهاي اروپايي در برابر آنكارا بود. با وجود شكست خارجي اردوغان، اين بحران دستاوردهاي مهمي براي او در داخل كشور دارد. به گفته يورفين «اين سروصداها در راستاي همان پوپوليسمي است كه اردوغان دنبال ميكند. اكنون در برخي شهرهاي تركيه هواداران اردوغان در حمايت از دولتمردانشان به خيابان آمدهاند.
پس اين فرصتي براي حزب عدالت و توسعه است تا انسجامي به افرادي بدهد كه حامي آنها به شمار ميآيند. تا مدتها پس از كودتا، خيابانهاي استانبول و آنكارا صحنه راهپيمايي حاميان اردوغان بود. بنابراين فرصتهاي اينچنين، پتانسيلهاي جديدي در اختيار دولت اردوغان قرار ميدهد. فيصل احمد، پژوهشگر مسائل تركيه در موسسه اروپايي درياي اژه ميگويد: شكست پروژه پيوستن به اتحاديه اروپا از سوي تركيه باعث شده تا اردوغان به اتحاديه اروپا به مثابه يك فرصت سياسي بنگرد. او اينك ميداند كه آنكارا بهويژه پس از تحولات كودتا از جمله بازداشتها و اخراجهاي گسترده، بختي براي پيوستن به اتحاديه اروپا ندارد اما جنگيدن با اروپاييها ميتواند دليلي باشد براي بسيج سربازان اردوغان در داخل تركيه.
مارين لوپن، خواستار توقف سريع كمپينهاي تبليغاتي تركيه در فرانسه شد
مارين لوپن، رهبر جبهه ملي فرانسه و كانديداي رياستجمهوري اين كشور در انتخابات پيشروي، خواستار متوقف شدن تبليغات اردوغان در فرانسه در اسرع وقت شده است. به گزارش «تابناك»، مارين لوپن، سياستمدار راستگرا و رهبر جبهه ملي اين كشور ـ كه يكي از كانديداهاي اصلي انتخابات رياستجمهوري فرانسه نيز هستـ ديروز شديدا خواستار لغو تبليغات و كمپينهاي تبليغي اردوغان در خاك فرانسه براي جمعآوري آرا در راستاي تغيير قانون اساسي تركيه به نفع اردوغان شده است. روز گذشته، فرانسه به مولود چاووش اوغلو، وزير امور خارجه تركيه اجازه داده بود تا يك نشست تبليغاتي در اين راستا در شهري در جنوب شرقي فرانسه برگزار كند. مارين لوپن در واكنش به اين ماجرا، ديروز در پستي در توييتر خود بيان كرده است: چرا ما بايد موضوعي را در خاك كشور خود قبول كنيم كه ساير كشورهاي دموكراتيك و دموكراسيهاي ديگر در اروپا آن را مجاز ندانستهاند؟ هيچ كمپين انتخاباتي تركي در فرانسه نبايد صورت بگيرد.
واكنش مارين لوپن كه اكنون در نظرسنجيهاي انتخاباتي در فرانسه، رقابتي تنگاتنگ با كانديداهاي معتدل و دست چپ در فرانسه دارد، در پي اقدامات كشورهاي آلمان و هلند در راستاي توقف كمپينهاي اردوغان در اروپاست و اشاره لوپن به ساير دموكراسيها در اروپا نيز مربوط به همين دو كشور است. طي روزهاي گذشته، مخالفت مقامات سياسي هلند از برگزاري كمپينهاي چاووش اوغلو در اين كشور و همچنين ممانعت از فرود هواپيماي وي در روتردام، منجر به سلسلهاي از جنجالها و تنشهاي لفظي ميان مقامات ترك و هلندي شد.
موارت يتكين، روزنامهنگار و تحليلگر سياسي روزنامه حريت، در مطلبي بيان كرده است كه صرف نظر از همه تبعات اين مسائل براي رفراندوم اردوغان – كه تا اين جا نشاني از جذابيت ندارد– موضوع بر سر شهرت و اعتبار تركيه در سطح جهاني است. وي بيان كرده است كه تركيه پيش از اين هرگز در چنين موقعيت اسفناكي نبوده و پيش از اين هرگز سابقه نداشته كه وزير امور خارجه اين كشور از ورود به كشوري كه دوست و همكار تركيه محسوب ميشود، منع شده باشد. هيچگاه قبل از اين يك وزير ترك با ممانعت از ورود به كنسولگري تركيه در كشور ديگر كه از سوي پليس محاصره شده، روبه رو نشده و با پليس براي خروج از كشوري به كشور ديگر اسكورت نشده بود. يتكين بيان ميكند، البته الان زمان آن نيست كه ساير مشكلات سياست خارجي تركيه، همچون بازندگي در صحنه جنگ در سوريه ـ كه در آن روسيه و امريكا به خوبي با هم براي حمايت و تقويت از يك گروه كرد كه تركيه بهشدت با آنها مخالف است، همكاري ميكنند ـ پيش كشيد.
با اين حال به گفته يتكين از ١٠ روز قبل، تركيه از اروپا درخواست كرده است كه فرآيند توافقات مربوط به ويزا و رواديد را سرعت دهد، در حالي كه وزراي كابينه اردوغان، اكنون در صف انتظار براي پذيرفته شدن آنها در كشورهاي اروپايي هستند تا كمپينهاي تبليغاتي را مديريت كنند! آن هم با وجود اينكه همه آنها پاسپورت ديپلماتيك دارند. به گفته يتكين اكنون ديدن اينكه ميراث سياست خارجي تركيه به تلاش براي يافتن چند شهر اروپايي كه وزراي ترك بتوانند در آن كمپين تبليغاتي راه بيندازند، تنزل كرده است، براي تركها بسيار ناراحتكننده است.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=70705
ش.د9504919