آماده‌ایم از برجام خارج شویم

(روزنامه وطن امروز ـ 1396/07/16 ـ شماره 2275 ـ صفحه 2)

به گزارش «وطن‌امروز»، حتی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در دولت حسن روحانی هم گفته است فکر می‌کند ترامپ این کار را خواهد کرد و مدعی عدم پایبندی ایران به توافق خواهد شد. در آمریکا حالا گمانه‌زنی‌ها بیشتر درباره تصمیم‌‌‌گیری کنگره در قبال اعلام ادعای عدم پایبندی ایران به توافق متمرکز شده است. در صورتی که ترامپ پایبندی ایران را تایید نکند، کنگره 60 روز زمان دارد درباره این موضوع یعنی ماندن یا نماندن آمریکا در توافق هسته‌ای با ایران تصمیم بگیرد. شواهد نشان می‌دهد سیاست کنگره این است که خروج آمریکا از برجام را اعلام نمی‌کند اما تحریم‌‌های جدید علیه ایران تصویب می‌کند؛ تحریم‌‌‌هایی که در واقع در برجام تعلیق شده بودند. در صورتی که کنگره تحریم‌‌های تعلیق شده در برجام را به هر بهانه‌ای بازگرداند، این به معنای خروج غیررسمی آمریکا از برجام است. تد کروز، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت تگزاس روز پنجشنبه هفته گذشته گفت یکی از اهداف کنگره برای فشار بیشتر بر اقتصاد ایران این است که این کشور را وادار به مذاکره مجدد و اعمال محدودیت‌‌های بیشتر در حوزه هسته‌ای و موشکی کند. تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و در رأس آنها محمدجواد ظریف نیز با توجه به این وضعیت معتقدند باید تا جای ممکن اروپا را راضی به مواجهه با آمریکا کرد. اگرچه به اعتقاد کارشناسان این یک هدف غیرواقعی و تا حدودی غیرممکن است اما فعلا تمرکز دستگاه دیپلماسی بر این است که به سیاست 15 سال قبل خود یعنی سرمایه‌‌گذاری روی تروئیکای اروپایی بازگردد. در آن سو یعنی در اروپا اما شواهدی بروز کرده است که نشان می‌دهد باز هم همانند دفعات گذشته نمی‌توان به سبزها اعتماد کرد. فرانسه رسما اعلام کرده است باید در قالب یک توافق جدید برنامه موشکی ایران محدود شود.

بر اساس گزارشات منابع غربی، انگلیس نیز با این سیاست موافق است؛ سیاستی که کاملا در راستای منافع ترامپ است. از سوی دیگر کارشناسان می‌گویند خروج عملی آمریکا از برجام در شرایطی که ایران محدودیت‌‌های برنامه هسته‌ای خود را ادامه می‌دهد، در واقع بهترین حالت ممکن برای دولت دونالد ترامپ است. این شرایطی است که به صورت کلی درباره وضعیت برجام می‌توان گفت. دیروز اما حسن روحانی به گونه‌ای کاملا متفاوت و غیرمتناسب با وضعیت فعلی توافق هسته‌ای اظهارنظر کرد. روحانی در اظهارنظری عجیب گفت ایران از برجام منافعی دارد که «10 تا ترامپ» (!) هم نمی‌تواند این منافع را از بین ببرد! روحانی دیروز در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها در دانشگاه تهران اظهار داشت: بله! ممکن است در کشوری، فردی رئیس‌جمهور شود و همه دنیا را نگران کند و به کشور ما هم فشار وارد شود. سوال این است که اولا چرا عده‌ای از اینکه کشور دچار مشکل می‌شود، خوشحال می‌شوند و ظاهرا چنین افرادی نان خود را در تنش و درگیری می‌بینند. هیچ ایرادی ندارد که در کشورمان جناح‌ها و تفکرات مختلفی وجود داشته باشد اما همه باید در منافع ملی ‌همصدا و هم‌نظر باشیم.

روحانی ادامه داد: ما در مذاکرات هسته‌ای و در توافق برجام به مواردی رسیدیم و به منافعی رسیدیم غیرقابل بازگشت که هیچکس نمی‌تواند آنها را بازگرداند، نه آقای ترامپ، نه 10 تا ترامپ دیگر، اینها غیرقابل بازگشت است. در مذاکرات هسته‌ای ما قدرت سیاسی‌مان را برای جهانیان روشن کردیم. دیپلمات‌های ما آنقدر قوی هستند که با 6 قدرت بزرگ جهانی می‌توانند حرف بزنند و به توافق برسند. توافقی که طرف مقابل الان می‌گوید من فریب خورده‌ام. ترامپ می‌گوید ایرانی‌ها ما را فریب داده‌اند، این حرف هم نادرست است، آیا قدرت سیاسی ما از بین می‌رود؟ هر چه قرار است سر برجام بیاید، بیاید، ما در صحنه سیاسی با قدرت ظاهر شدیم و نشان دادیم که فقط در جنگ قوی نیستیم بلکه در صلح هم قوی‌ هستیم. تنها در اقتصاد قوی نیستیم، در سیاست هم قوی هستیم، این قابل بازگشت نیست، ما اتحاد جهانی را علیه ایران بر هم زده‌ایم. همه علیه ایران متحد شده بودند، از نخستین ناطق تا آخرین ناطق سازمان ملل حتی کشورهای به ظاهر دوست از ما دفاع نمی‌کردند. وی با بیان اینکه منفعت برجام غیرقابل بازگشت است، گفت:‌ امسال در سازمان ملل آنچه ایران گفت بیش از 190 کشور همان را می‌گفتند و یک کشور به نام آمریکا و یک رژیم اشغالگر به نام رژیم صهیونیستی حرف دیگری می‌گفتند. این پیروزی ماست، ما در صحنه دیپلماسی موفق شده‌ایم. ما به دنیا می‌‌گفتیم در پی ساخت بمب اتم نیستیم و دنبال فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز هستیم، آمریکایی‌ها و برخی کشور‌ها می‌گفتند ایران دروغ می‌گوید و مخفیانه بمب می‌سازد. برجام به دنیا ثابت کرد ما راست می‌گفتیم و بدخواهان ما دروغ می‌گفتند، این قابل بازگشت است؟ خیر! او با اشاره به توافق هسته‌ای و عهدشکنی‌های آمریکا گفت: ایستادن پای عهد به ضرر کسی نیست که معاهده را انجام داده است بلکه به ضرر کسی است که عهد را زیر پا می‌گذارد.

در روزهایی که بقای برجام بشدت در مخاطره قرار گرفته و در صورت عملی شدن نقشه ترامپ، مناسبات برجامی دستخوش تغییرات و محاسبات جدید قرار خواهد گرفت، اظهارات روحانی نشان می‌دهد رئیس‌جمهور ایران تلاش می‌کند فواید و دستاوردهای حداقلی و تقریبا کم‌فایده را به عنوان دستاوردهای برجام معرفی کند. مواردی که روحانی به عنوان منافع برجام مطرح کرده اساسا ارتباطی با محتوای مذاکرات هسته‌ای نداشته است. توافق ایران و 1+5 بر اساس داده صنعت هسته‌ای و ستانده عادی شدن مراودات اقتصادی ایران بنا شده است. اکنون با سیاست‌‌های دولت آمریکا، این معادله در حال تغییر است یعنی صنعت هسته‌ای ایران معلق است و مراودات اقتصادی ایران نیز عادی نمی‌شود. این فرمول یعنی خسارت محض، بنابراین مواردی که روحانی به عنوان فواید برجام مطرح کرده است، تقریبا با ماهیت توافق هسته‌ای ناسازگار و بی‌ربط است.

ظریف: آماده‌‌‌‌‌ایم از برجام خارج شویم

چند روز مانده به زمان علنی شدن گزارش جدید دولت آمریکا درباره میزان پایبندی ایران به برجام و در شرایطی که این روزها ترامپ در حال رجزخوانی علیه توافق هسته‌ای است، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد در صورت نقض برجام، ایران آماده است از توافق هسته‌ای خارج شود. ظریف گفت ایران به صورت نسبی یا کامل از برجام عقب‌نشینی خواهد کرد. وزیر امور خارجه ایران این را هم گفت که آمریکا به تحریم معتاد شده است اما ایران،‌ هراسی از تحریم‌‌های آمریکا ندارد، چرا که آمریکا طی سال‌‌های گذشته ایران را در برابر تحریم ایمن کرده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با شبکه «الجزیره»، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا را به واسطه تهدیداتش درباره عقب‌نشینی از برجام مورد انتقاد قرار داد. ظریف گفت: اظهارات رئیس‌جمهور آمریکا «به صلح و امنیت منطقه کمک نمی‌کند» و به منافع طولانی‌مدت آمریکا ضربه وارد می‌کند. وی تصریح کرد: در صورت نقض برجام از سوی آمریکا ایران آماده است از این توافق خارج شود. ترامپ به طور مداوم توافق هسته‌ای ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه و چین به‌علاوه آلمان) را بدترین توافقی دانسته که تاکنون درباره آن مذاکره صورت گرفته است. ظریف ضمن هشدار درباره اینکه جامعه بین‌الملل دیگر نمی‌تواند در صورت نقض برجام به آمریکا اعتماد کند، گفت: «فکر می‌کنم این یک بیانیه ناآگاهانه است، زیرا قطعا هر توافقی برای تمام طرفین یک توافق کامل نیست، باید توافق کمتر از کامل باشد تا تمام طرفین بتوانند آن را بپذیرند». به گزارش فارس، وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد هرگونه اقدام آمریکا در نقض برجام به عقب‌نشینی نسبی یا کامل ایران از برجام منجر می‌شود و ایران از تهدید تحریم‌ها هراسی ندارد. ظریف گفت: «توافق هسته‌ای، نتیجه 10 سال ژست و 2 سال مذاکرات بوده است. متأسفانه این دولت قصد بازگشت به ژست را دارد. آنها (رهبران آمریکا) ما را مقابل تحریم‌های آمریکا ایمن کرده‌اند. از چشم‌انداز جهانی، اینطور به نظر می‌رسد که آمریکا به تحریم‌ها اعتیاد پیدا کرده است».

خبر مشکوک رویترز و تکذیب ایران

ترامپ تلاش می‌کند با فشار بیشتر به ایران و معلق قرار دادن ماندن یا رفتن آمریکا از برجام، از طریق دوستان اروپایی خود، ایران را وادار به مذاکره بر سر برنامه دفاع موشکی خود کند. این همان چیزی است که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز آن را تایید و بر آن تاکید کرده است. ایران البته بارها تصریح کرده برنامه موشکی خود را قابل مذاکره نمی‌داند. اما شامگاه جمعه به وقت محلی ایران، خبرگزاری انگلیسی رویترز که در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 اخبار دست اولی از محتوای مذاکرات منتشر می‌کرد، مدعی شد ایران مذاکره بر سر برنامه موشکی خود را پذیرفته است. این خبرگزاری در این‌باره نوشت: یک مقام آگاه ایرانی که خواست نامش فاش نشود به رویترز گفت: «در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در ماه گذشته، ایران به قدرت‌های جهانی گفته حاضر به مذاکره درباره برنامه موشکی خود است». این ادعای عجیب رویترز در حالی مطرح شد که محمدجواد ظریف بارها اعلام کرده بود ایران حاضر به مذاکره برای محدود کردن برنامه موشکی خود نیست. به فاصله اندکی بعد از انتشار این خبر رویترز، وزارت امور خارجه ایران این خبر را تکذیب کرد. هم سخنگوی وزارت امور خارجه و هم رایزن مطبوعاتی نمایندگی ایران در سازمان ملل ادعای رویترز مبنی بر مذاکره بر سر برنامه موشکی ایران را تکذیب کردند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در این‌باره گفت: جمهوری اسلامی ایران بارها در مواضع علنی و دیدارهای دیپلماتیک با مقامات خارجی همانند مصاحبه‌ها و دیدارهای‌‌های وزیر امور خارجه در سفر اخیر به نیویورک، بر غیرقابل مذاکره بودن برنامه‌‌های دفاعی خود تاکید کرده است و آن را مغایر قطعنامه ۲۲۳۱ نمی‌داند. ایران برنامه‌‌های دفاعی موشکی را حق مسلم خود می داند و آن را قطعا در چارچوب برنامه‌ها و راهبردهای دفاعی، متعارف و تعیین‌شده خود ادامه خواهد داد.

آمانو: بازرسی از مراکز نظامی در صورت نیاز

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی که از همان ابتدا نسبت به داوری منصفانه او در موضوع پایبندی طرفین به توافق هسته‌ای تردیدهای جدی مطرح بود در تازه‌‌‌‌‌ترین موضع خود، باز هم مواضعی گرفت که سیاست دولت ترامپ علیه ایران را تقویت می‌کند. به گزارش فارس، یوکیا آمانو در مصاحبه با روزنامه آمریکایی «لس‌آنجلس تایمز» درباره بازدید آژانس از سایت‌های نظامی ایران گفت: «وقتی نیاز به بازدید را تشخیص دهیم، به دنبال دسترسی به این مکان‌ها می‌رویم. بین مکان‌های نظامی و غیرنظامی برای ما تفاوتی وجود ندارد اما درباره جزئیات مکان‌هایی که به آنجا می‌رویم، حرف نمی‌زنیم». مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مخالفت ایران با بازدید از تأسیسات نظامی اش گفت: ‌«ما اظهارنظرات زیادی نه‌تنها از سوی ایران بلکه از سوی کشورهای دیگر نیز می‌شنویم اما کار ما تحلیل حقایق است. حقایق به مفهوم مواد هسته‌ای و تأسیسات مربوط به مواد هسته‌ای است. کار و هدف آژانس، تحلیل اظهارنظرات نیست».

http://www.vatanemrooz.ir/newspaper/page/2275/2/182567/0

ش.د9602564