آمریکای ترامپ، بحران‌های مضاعف

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در جریان میزبانی از دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا وعده داد مانع انزوای جهانی آمریکا خواهد شد. اشاره مستقیم وی به پیامدهای گسترده عملکرد ترامپ و دستیارانش بود که باقیمانده حیثیت داخلی و جهانی آمریکا را برباد داده و کار آمریکای ترامپ را به جائی رسانیده که منتقدین ترامپ را هم به دلسوزی واداشته تا برای خروج آمریکا از انزوای زجردهنده کنونی وارد عمل شوند.

واقعیت این است که نه تنها ترامپ با عملکردش، عملاً دوست و متحد موافقی را برای خود باقی نگذاشته، که حتی همراهان و متحدین همیشگی واشنگتن را هم به صف طولانی مخالفین سیاست‌های خود رانده است.

انزوای آمریکا در اجلاس سران ناتو، اجلاس سران گروه هفت کشور صنعتی موسوم به «جی 7» و مشخصاً در واکنش به اجلاس نیم بند ریاض با انگیزه تجمیع توان سیاسی – تبلیغاتی 54 کشور عربی و اسلامی علیه ایران و محور مقاومت، به وضوح قابل رصد کردن است. بحران عمیق در روابط عربستان، مصر، امارات و بحرین علیه قطر، امروزه فقط مشکل این رژیم‌ها نیست بلکه اوج درماندگی آمریکا در ایجاد وحدت در صفوف متحدینش را به نمایش می‌گذارد. کار به جائی رسیده که این روزها جایگاه «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا در حد کار چاق کن دربارهای عرب در جهت آشتی آنها به تحلیل رفته ولی حتی در همین زمینه هم عملاً کار شاخصی از دوره‌گردی‌های سیاسی بر نیامده است.

خروج آمریکا از پیمان آب و هوائی پاریس، خروج از پیمان تجاری «ترانس پاسیفیک» تلاش آمریکا برای فروپاشاندن اتحادیه اروپا، حمایت از سیاست‌های انگلیس در جهت خروج از اتحادیه اروپا موسوم به برگزیت، خیز برداشتن برای ایجاد تعرفه‌های ترجیحی بیشتر برای تغییر در مناسبات اقتصادی – تجاری دو سوی اقیانوس اطلس به سود آمریکا، اعمال فشار بر اعضای ناتو برای تقبل سهم بیشتری از هزینه‌های نظامی آمریکا! که عملاً فقط در جهت اهداف و منافع آمریکا بوده و هست، فقط بخشی از سیاست‌های ماجراجویانه ترامپ و دستیارانش در مقیاس جهانی محسوب می‌شوند.

موضوع مهم‌تر اینکه ترامپ با تشدید سیاست‌های تهاجمی و تنبیهی آمریکا علیه کشورها و حتی شرکت‌هائی که با برخی کشورهای مستقل که با سیاست‌های واشنگتن همخوانی ندارند، عملاً شرایط بغرنجی را به وجود آورده که نهایتاً حتی متحدین واشنگتن هم بدون اجازه آمریکا آب هم نخورند. شاید این پدیده برای آمریکا بسیار مطلوب و دوست داشتنی به نظر آید لکن عملاً استقلال رای و استقلال عمل سایر کشورها و حتی شرکت‌های خارجی را تحت الشعاع امیال سلطه‌جویانه آمریکا قرار می‌دهد. در واقع با این «قانونگذاری‌ها فرامرزی آمریکا» عملاً استقلال و اراده سیاسی سایر کشورها تابع رفتارهای غیرمنتظره کانون‌های قدرت در آمریکا قرار گرفته که عملاً زمینه‌های تضاد و تعارض همان کانون‌های قدرت در مرکز ثقل تصمیم سازی‌های آمریکا ایجاد کرده است. اختلاف نظر صریح و آشکار کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا در ماجرای بحران قطر، فقط یکی از نمونه‌های اخیر از این رویداد پردامنه است.

آمریکای ترامپ تلاش می‌کند جهان و حتی متحدینش را با هدف اخاذی و باج خواهی تحقیر کند تا بلکه آنها هم در چارچوب منافع و برنامه‌های آمریکا عمل کنند و فقط همان کاری را انجام دهند که واشنگتن بخواهد.

این در واقع محصول طبیعی همراهی همین کشورها با سیاست‌های فرامرزی آمریکا بوده که امروزه عواقب آن، گریبانگیر همین کشورها شده است و اگر در همین مقطع زمانی هم اقدام مناسبی در جهت مقابله با آن صورت نگیرد، پیامدهای به مراتب وخیم‌تری در انتظار جامعه جهانی و حتی متحدین واشنگتن خواهد شد.

مشکلات بی‌پایان ترامپ فقط در خارج از مرزهای جغرافیائی آمریکا گریبانگیر دارودسته ترامپ نیست بلکه مشکلات در مقیاس داخلی، دست کمی از بحران‌های خارجی ندارد. تلاش ترامپ برای بازنویسی تمامی قوانین و مصوباتی که مطابق میل جمهوریخواهان و صاحبان سرمایه نبوده، بحران پردامنه‌ای را در اعماق جامعه آمریکا به وجود آورده و نشانه‌های غیرمنتظره گواه آن است که این پدیده همانند آتش زیر خاکستر عمل می‌کند.

بحران ناشی از محرومیت 40 میلیون شهروند آمریکائی از سیاست‌های بهداشتی درمانی موسوم به «اوباماکر»، باز گذاشتن دست صنایع آلاینده محیط زیست، دامن زدن به نظامی گری، لغو بسیاری از مصوبات جانبدارانه طبقات آسیب‌پذیر آمریکا و... آینده ترامپ را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. به ویژه آنکه حتی نزدیکترین دستیاران اطلاعاتی – امنیتی ترامپ هم پذیرفته‌اند که نقش مسکو در انتخابات آمریکا و همدستی اطرافیان ترامپ با این مسائل به قدری محرز است که حتی با تهدید به برکناری هم حاضر نیستند بر آن سرپوش بگذارند. علاوه بر اینها، نوع رفتار و گفتار ترامپ موجب شده است روان شناسان ارشد آمریکا خواستار برکناری او از ریاست جمهوری شوند. زمانه آبستن حوادث فراوانی است لکن سرنوشت ترامپ هرچه باشد، در این نکته تردیدی نیست که از این پس روند تحولات جهانی حتی در میان طیف نزدیکترین متحدین آمریکا هم اوضاع مطابق روال گذشته به میل آمریکا به پیش نخواهد رفت.

http://jomhourieslami.net/paper/?newsid=141148

ش.د9602798