از القاء پشیمانی اصلاح طلبان تا هوشمندی در باب فتنه سعودی-آمریکایی

پایگاه بصیرت / گروه سیاسی/فرهاد کوچک زاده

استعفای سعد حریری، بزرگداشت 13 آبان و دستگیری شاهزاده های سعودی، مهمترین موضوعاتی بود که روزنامه های کشور در هفته گذشته به آن پرداختند.

الف) استعفای سعد حریری  
روزنامه ایران با تیتر « حریری قربانی خشم ریاض»، شرق با تیتر «استعفا در ریاض پیام به تهران»، بهار با تیتر «به خاطر دخالت های ایران استعفا می دهم»، ابتکار با تیتر «استعفای حریری از پایتخت سعودی» و روزنامه اعتماد با تیتر «استعفای حریری در عربستان»، موضوع استعفای حریری را مورد بررسی و تحلیل قرار داده اند. این تیترها رویکرد خاصی را به موضوع استعفای حریری منتشر می کند که جهت اصلی آن حساسیت نسبت به اعمال نفوذ عربستان در لبنان و محدود کردن حیطه نفوذ ایران در این کشور است. برخی همچون مردم سالاری نیز این استعفا را گامی در جهت افزایش فشارهای آمریکا علیه ایران تفسیر کردند:

طرح توطئه جدید: روزنامه مردم سالاری با تیتر « بازگشت حریری به اصل خویش» نوشت: «این استعفا مانند دیگر حوادث قریب به اتفاق در خاورمیانه یکی از مهره های دومینوی فراگیر است. همچنین می توان تحریم های اخیر کنگره امریکا علیه ایران و حزب الله لبنان را مهره ای در همین مسیر دانست. اتفاقی که به شدت ذهن را به وقایع پیش از جنگ 33 روزه اسرائیل و حزب الله نزدیک کرده و احتمال یک رویارویی بزرگ در منطقه را شدت می بخشد.»

نقش سعودی ها در استعفا: آفتاب یزد با تیتر «استعفای سعد حریری با طعم اتهام به ایران» نوشت: «استعفای سعد الحریری از نخست وزیری لبنان خارج از کشورش و در دامان سعودی ها امری بی سابقه نه تنها برای لبنان بلکه سراسر جهان است. او در سخنرانی که از روی کاغذ با استرس و دقت می خواند، تمام دلیل استعفا را ایران و حزب الله دانسته است؛ موضوعی که فشار سعودی ها برای اتخاذ این تصمیم را به خوبی نشان می دهد. سخنانی که حریری بر زبان جاری کرده است. پیشتر به اشکال گوناگون از حنجره مسئولان سعودی نیز شنیده شده است از جمله این سخن: شری که ایران در منطقه می پراکند به خود آن باز خواهد گشت. در واقع همان حرف های محمد بن سلمان می باشد.»

ترس از منافع اقتصادی: آرمان امروز با تیتر «استعفای مشکوک حریری در عربستان» نوشت: «حریری مالکیت شرکت اوجیه در عربستان  و همچنین در گروه بازاریابی و تحقیقات اقتصادی عربستان سهام عمده در اختیار دارد. اظهارات و استعفای وی در ریاض لایه های دیگر از مداخلات عربستان علیه ثبات منطقه را تداعی می کند. به نظر می رسد منافع اقتصادی وی در عربستان و همچنین منافع سیاسی عربستان در راستای سیاست تقابل با ایران در استعفای حریری نقش داشته است.»

نقش آمریکا: روزنامه قانون با تیتر «سعد الحریری نخست وزیر بخت برگشته» نوشت: «به نظر می رسد استعفای حریری یکی از توافق های ملاقات او با ترامپ در کاخ سفید می باشد. استعفایی که همزمان بین ریاض و واشنگتن تصمیم گیری شد.»

ب) 13 آبان و کنایه های اصلاح طلبان نسبت به آن
موضوع دومی که روزنامه های اصلاح طلب به آن پرداختند، سالروز 13 آبان است. البته برخی از روزنامه های اصلاح طلب همانند روزنامه ابتکار هیچ عکسی در خصوص راهپیمایی مردم در 13 آبان منتشر نکردند و برخی دیگر با نگاه متفاوت و به نوعی با رویکرد زیر سوال بردن برگذاری این مراسم در خصوص آن مطلب نوشتند. برای مثال روزنامه شرق با تیتر «پشیمانی از عملکرد گذشته» و  «خط امامی ها چگونه اصلاح طلب شدند» نوشت: «سال ها از آن ماجرا گذشت، اجماع سیاسی و اجتماعی که در موافقت با این کار به وجود آمده بود، کم کم جای خود را به خوانش ها و موضع گیری های متفاوتی داد. جالب تر آنکه دانشجویانی که سفارت آمریکا را تسخیر کردند و در اول انقلاب به چپ خط امامی مشهور شدند، یکی دو دهه بعد چرخش کردند و به جای مبارزه با امپریالیسم دم از رابطه با جهان زدند.»

زیر سوال بردن خط استکبارستیزی: روزنامه بهار با تیتر« دانش آموز بی گناه» نوشت: «اگر در پی آینده ای بهتر هستیم چاره ای جز آن نداریم که به جای ستیز با برخی از کشورهای جهان، توجه به منافع ملی را به دانش آموزان به عنوان آینده سازان این سرزمین بیاموزیم.»
تناقض روز 13 آبان با منافع ملی: روزنامه بهار در مطلبی دیگر با تیتر «آقای شمخانی؛ خسته نباشی»، در جهت زیر سؤال بردن خط استکبارستیزی، سعی کرد این ارزش را در تضاد بامنافع ملی کشور تلقی کند و در این باره نوشت: «مراسمی که اصل برگزاری آن و نسبتش با منافع ملی محل سوال و ابهام جدی است.  چه برسد به آنکه یک مقام عالی رتبه دولتی نیز سخنران مراسم باشد. با نگاهی به مراسم سالگرد 13 آبان در سال های گذشته شاهد آنیم که معمولا مقامات دولتی سخنرانی در این مراسم را به دلیل تبعات منفی آن در سطح بین الملل نمی پذیرند. حال پرسش اساسی آن است که در شرایط حساس این روزها علت حضور علی شمخانی که جایگاه مهمی را در نظام سیاسی کشور عهده دار است و به نوعی یکی از مقامات بلند پایه دولتی محسوب می شود به چه دلیلی بوده است؟»
در خصوص نکات ذکر شده در روزنامه های اصلاح طلب باید به این موضوع اشاره نمود که چرا آنها همچنان می خواهند اقدامات و خباثت های آمریکا در منطقه و علیه جمهوری اسلامی ایران را نادیده بگیرند؟ آیا تشکیل داعش، تحریم جمهوری اسلامی ایران به بهانه های مختلف، عدم پایبندی آمریکا به برجام و... نمی تواند دلیل محکم بر دشمنی آمریکا با ملت ایران باشد؟

ج) دستگیری شاهزادگان سعودی در عربستان
دستگیری شاهزادگان سعودی موضوع سومی است که روزنامه های جریان اصلاح طلب در هفته گذشته به آن پرداختند و تحلیل نسبتا منطقی را نیز ارائه دادند:
 مردم سالاری با تیتر «بگیر و ببند بن سلمان در آل سعود» و روزنامه قانون با تیتر «زلزله سیاسی در مملکت سعودی» نوشت: «اساسا رسیدن محمد بن سلمان به تاج و تخت پادشاهی، پروسه ای پیچیده و طولانی شده است. معلوم نیست چرا بازداشت ها و حصرها آن هم به این شکل عجیب به راه افتاده است. اما موضوعی که نباید از قلم بیافتند این است که با دستگیری و بازداشت برخی شاهزاده ها، پول هنگفتی به دست بن سلمان می رسد.»
ایران با تیتر «کودتای سفید سلمان در عربستان» نوشت:  «محمد بن سلمان در گفت و گویی با شبکه خبری الاخباری عربستان تاکید کرد هر فردی که در پرونده های مربوط به فساد دست داشته باشد از مجازات رها نخواهد شد. وی در حالی چنین ادعاهایی را مطرح کرد که شماری از افراد دستگیر شده، پیشتر انتقادات تندی را علیه سیاست های ملک سلمان و پسرش بیان داشته اند.»

روزنامه های اصولگرا

الف) فتنه سعودی-آمریکایی در استعفای سعد حریری
روزنامه های اصولگرایان به استعفای سعد حریری توجه داشته و تا حدود زیادی با جریانات سیاسی اصلاح طلب در این زمینه اشتراک نظر داشتند و آنان نیز از نقش عربستان در این زمینه و تلاش عربستان و آمریکا جهت اعمال فشار بر جمهوری اسلامی ایران نوشتند. روزنامه وطن امروز با تیتر «انتحار حریری» و روزنامه خراسان با تیتر «فتنه سعودی با مهره حریری»، به تحلیل این موضوع پرداختند. تحلیل روزنامه های اصولگرا در خصوص حریری را می توان در محورهای ذیل بیان کرد:
نقشه جدید سعودی ها: روزنامه سیاست روز با تیتر «خودکشی سیاسی حریری در ریاض» نوشت: «سعودی ها که در لبنان و منطقه با شکست مواجهه شده به دنبال اجراء ابعاد جدیدی از بحران سازی هستند و سعی دارند تا از حریری برای رسیدن به این مقصود بهره برداری کنند.»

فتنه جدید: روزنامه جوان در مطلبی، تحلیل هوشمندانه از ماجرای سعد حریری ارائه داد و با تیتر «کوچ فتنه از اقلیم به لبنان» نوشت: «آمریکا،‌ صهیونیست ها و رژیم سعودی پس از شکست توطئه های خود در منطقه و از جمله اقلیم و تجزیه عراق، ارابه فتنه را از عراق و سوریه به سمت لبنان کشیده تا مقابل جشن حزب الله در پایان داعش صف آرایی کنند.»

ب) بزرگداشت حماسه 13 آبان
روزنامه وطن امروز با تیتر «موشک در لانه آمریکا»، سیاست روز با تیتر «مخالفت با هر نوع مذاکره با آمریکا»، خراسان با تیتر «درس دشمن شناسی» و روزنامه جوان با تیتر «آمریکا را همچنان دشمن شماره یک خود می دانیم» به مراسم بزرگداشت سی و نهمین سالروز تسخیر سفارت آمریکا اشاره کردند و حضور میلیونی دانش آموزان، دانشجویان و قشرهای مختلف مردم در سراسر کشور را انعکاس دادند.

از جمله روزنامه جوان در این باره نوشت: «دیروز در تهران و سراسر کشور مردم به خیابان ها آمدند تا یک بار دیگر با فریاد های «مرگ بر آمریکا» خشم و انزجار خود را نسبت به پرونده سیاه استکبار در ایران اعلام کنند. کسانی که در تلاش بوده اند با بزک چهره آمریکا، تصویری غیر واقعی از شیطان بزرگ را برای مردم به نمایش گذارند، اما انتخابات سال گذشته آمریکا و روی کار آمدن دولت جدید همه رشته های این جریانات دوستدار آمریکا را پنبه کرد و نه تنها در نگاه مردم نسبت به آمریکا تغییری ایجاد نشد که حتی کسانی که مدعی حل مشکلات با مذاکره با آمریکا بوده اند، حالا در روزهای تشدید بد عهدی آمریکا بویِ‍ژه در مسئله برجام، از غیر قابل اعتماد بودن آمریکا سخن می گویند.»

ج) انعکاس جاه طلبی های بن سلمان
روزنامه های اصولگرا در موضوع چرایی و دلایل دستگیری شاهزاده های سعودی با روزنامه های اصلاح طلب هم نظر بوده و این اتفاق را مرحله ای دیگر از جاه طلبی های بن سلمان تفسیر کردند. روزنامه قدس با تیتر «جنگ شاهزاده ها» در این باره نوشت: «ولیعهد سعودی با هیچ یک از معارضان خود در خاندان آل سعود و دیگران مماشات نمی کند، به گونه ای که هیچ مصونیتی برای هیچ کس وجود ندارد حتی اگر معارضان وی از فرزندان عبدالعزیز موسس آل سعود باشند.»
روزنامه سیاست روز با تیتر «جاه طلبی بن سلمان به بهانه مبارزه با فساد» به این موضوع پرداخت و وطن امروز با تیتر «فصل آخر بازی تاج و تخت سعودی» نوشت: «محمد سلمان می خواهد بیشتر اموال آنها را به چنگ آورد و به حساب های خود حواله کند. ولید بن طلاق (یکی از شاهزاده های سعودی) در نشست خاندان حکومتی تهدید کرده بود در صورتی که شاهزاده محمد بن نایف آزاد نشود همه اموال خود را از عربستان به اروپا انتقال می دهد.»

د) حمله موشکی انصارالله به ریاض
حمله موشکی نیروهای مقاومت یمن به ریاض، یکی دیگر از اتفاقات مهم طی این روزها بود که در تیتر یک روزنامه کیهان جای گرفت و البته واکنش هایی را نیز به همراه داشت. کیهان با تیتر «شلیک موشک انصار الله به ریاض، هدف بعدی، دوبی» نوشت: «سخنگوی انصار الله یمن به ائتلاف متجاوز سعودی بارها متذکر شد: بارها تاکید کرده ایم که پایتخت های دشمنان در تیررس موشک های بالستیک ما قرار دارند. این تهدیدات و اظهارات به خوبی نشان می دهد که اوضاع در منطقه عوض شده است و از این پس نه تنها عربستان بلکه دوبی و ابوظبی حتی اگر هدف قرار نگیرند هم مثل گذشته، مناطق امنی برای سرمایه گذاری غربی ها نخواهند بود.»
روزنامه ها و رسانه های مجازی جریان اصلاح طلبان به تیتر فوق روزنامه کیهان بسیار معترض شدند و اظهار داشتند کیهان منافع ملی زیر سوال برده است و آب در آسیاب دشمن ریخته است. در حالی که این نظر قابل توجه است. کیهان در شماره بعدی خود نیز مصالح ملی را در دفاع از مظلومان یمن دانست نه نگرانی برای برج های دبی. این موضع کیهان البته در حالی است که دفاع از مظلومان یمن و بیان جنایت های عربستان علیه مردم بی دفاع یمن، وظیفه اصلی هر انسان مسلمانی است و در این میان دولت امارات متحده عربی نیز شریک جرم عربستان در یمن بوده و یکی از اعضای مهم ائتلاف عربستان در جنگ یمن است، اما این همه به معنای نگرانی برای برج های دبی نیست و ضروری است که با رویکردی معقول به دفاع از مظلومان یمن برخاست./