(روزنامه وقايع اتفاقيه ـ 1395/08/11 ـ شماره 262 ـ صفحه 9)
یک روز پس از آنکه ۹ دریانورد اهل فیلیپین و اندونزی پس از چهار سال اسارت آزاد شدند، دو ایرانیِ گروگان در اسارت دزدان دریایی سومالیایی به نام «ولیمحمد» و «عظیم»، نتوانستند شرایط سخت را تحمل کنند و جان باختند. یکی از بستگان عظیم، با تأیید این خبر گفت: فامیل ما نیز مثل هفت ایرانی دیگری که شهید شدند، جان خود را از دست داد و انتشار خبر، فقط باعث آزردگی بیشتر خانوادههای این عزیزان میشود. این درحالی است که پس از انتشار گزارش مربوط به وضعیت ایرانیان اسیر در دست دزدان دریایی سومالیایی، استانداری سیستان و بلوچستان از خانوادههای صیادان و ملوانان اسیر خواست تا برای کمک به آزادی آنها گزارشی به مقامات دولتی ایران بدهند. بررسی ما حکایت از آن دارد که تاکنون از فرمانداریهای کنارک و چابهار که محل کار و سکونت خانواده این ملوانان بوده، هیچ گزارشی مبنیبر اسارت آنها اعلام نشده است. بااینحال از هفته گذشته، استانداری سیستان و بلوچستان، پیگیر بررسی راهکار و چگونگی نجات اسرای ایرانی شده است.
پیشتر اعلام شده بود وضعیت جسمی دو ایرانی وخیم بوده که نام یکی از آنها سعید است؛ اکنون بهنظر میرسد وضعیت سعید، همچنان وخیم باشد.
مرگ یا اسارت طولانی؟
وقتی رسانههای دنیا، سهشنبه گذشته از آزادی ۹ دریانورد فیلیپینی و اندونزیایی پس از چهار سال خبر دادند و در حالیکه دو ایرانیِ دیگر، تاب تحمل شکنجههای دزدان دریایی را نداشته و جان باختند، خانواده ایرانیانی که در چنگ دزدان هستند این پرسش را مطرح کردند که آیا عزیزان ما هم باید اسارتی طولانیمدت را متحمل شوند یا منتظر خبر مرگ آنها باشیم؟
این وضع، درحالی پیچیده شده که ارتباط دیپلماتیک ایران و سومالی از نیمه دوم سال ۱۳۹۴ قطع شده است. رسانهها دراینباره و در پی حمله به سفارت عربستان در تهران نوشتند: سومالی برای قطع رابطه با ایران، ۵۰ میلیون دلار از عربستان دریافت کرد.
حال، پرسش این است که با وضعیت موجود در رابطه ایران و سومالی، صیادان و ملوانان ایرانی چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد؟
ایرنا هفته قبل درباره سرنوشت دریانوردان فیلیپینی و اندونزیایی، گزارش داد: وزارت امور خارجه فیلیپین در بیانیهای اعلام کرد پنج دریانورد این کشور در میان 29 خدمه کشتیای بودند که سال 2012 میلادی در اقیانوس هند ربوده شده و اکنون آزاد شدهاند؛ این گروه پس از پرداخت باج، آزاد شدند. مبلغ پرداختشده، هنوز مشخص نشده است. یکی از اسرای آزادشده فیلیپینی بهنام آرنل بالبرو، درباره وضعیت روزهای اسارتش گفته است: دزدان دریایی، آب آشامیدنی بسیار کمی به ما میدادند و ما مجبور به طبخِ موش و خوردن آن بودیم.
دیپلماسی سریع دزدان دریایی برای اخاذی
درحالیکه هنوز هیچ اقدام رسمی و دولتی برای نجات ایرانیان گروگان گرفتهشده، صورت نگرفته، یکی از اعضای خانواده صیادانی که در اسارت «عبدالولی»، دزددریایی است به خبرآنلاین گفت: ابتدا شخصی که تماس میگرفت و پول میخواست، به زبانی سخن میگفت که ما نمیفهمیدیم اما چند روزی است که تماسگیرنده به زبان فارسی حرف میزند؛ او گفته است که اگر ۳۰ هزار دلار نپردازیم، آب و غذای اسرا را قطع میکند. براساس گزارشی که از خانواده اسرا بهدست آمده است، دزدان دریایی سومالیایی که لنج صیادی متعلق به ابراهیم فروزانمهر را ربوده و سرنشینان آن را به اسارت گرفتند، ایرانیان را به دو گروه بین خود تقسیم کردند. یکی از دزدان بهنام «طرانی»، چهار ایرانی را در اختیار دارد که برای آزادی آنها ۱۵۰هزار دلار مطالبه کرده است. این گروه شامل ناخدای لنج و «جمالالدین دهواری» هستند؛ دیگر صیاد و ملوانان ایرانی در اسارتِ فردی به نام عبدالولی هستند که تاکنون هشت نفر از این گروه، به قول خانوادههای آنان شهید شدهاند و فقط چهار نفر دیگر باقی ماندهاند.
حال این پرسش مطرح است که دزدان دریایی برای اخاذی خود، بهخوبی از روشهایی از جمله، گرفتنِ مترجم بهره برده، درحالی که هنوز مقامات دولت ایران برای نجات اتباع خود، ترفندی بهکار نبستهاند. این اتفاق در شرایطی است که یکی از بستگان گروگان دزدان دریایی سومالیایی که در ماههای اخیر با آنها در تماس بوده و تلاش کردهاست تا وضعیت آنان تا زمان رهایی، بهتر شود به خبرآنلاین گفت: دزدان دریایی پس از آنکه لنج صیادی ایرانی را به چنگ آوردند به دو گروه تقسیم شده و در یکی از ایالتهای سومالی مستقر شدند.
یکی از بستگان «عظیم پروندشی»، از گروگانها، در توضیحاتی درباره وضعیت گروگانهای ایرانی گفت: گویا دزدان دریایی بین خود به نتیجه رسیده بودند که ناخدا و سه صیاد ایرانی را با رقم بیشتری میتوانند معامله کنند؛ این گروه چهار نفره از وضعیت بهتری برخوردار هستند و دستکم عکس آنها به وسیله دزدان سومالیایی ارسال شدهاست اما گروه ۱۳ نفرهای که ۶ نفر از آنها بهدلیل نخوردن غذا و دسترسی نداشتن به آب، شهید شدهاند از وضعیت نابهنجارتری رنج میبرند و تاکنون نیز هیچ تصویری از آنها بهدست خانوادههایشان نرسیدهاست. براساس جزئیاتی که از خانواده قربانیان این حمله دزدان دریایی بهدست ما رسیده است، پس از اسارت ایرانیان و در اقدامی که مأموران دولتی کشور سومالی انجام دادند، چهار نفر از ۲۱ خدمه و صیاد این لنج از چنگ آدمربایان رهایی یافتهاند.
جهنمی به نام «الهور» در سومالی
پس از آنکه دزدان دریایی، اسرای باقیمانده را بین خود تقسیم کردند، یکی از آنها به نام عبدالولی که ۱۳ ایرانی را در اسارت خود داشت در منطقهای به نام «الهور» در ایالتی بهنام پونتلند مستقر شد.
به گفته رحمتی، نماینده خانواده ملوانان و صیادان اسیر، در این زمان، یکی از گروگانها به نام «گلاب نصرتی» از فرصت استفاده کرده و از چنگ دزدان دریایی گریخت و همین موضوع سبب شد تا عبدالولی برای آنکه اسرا را از دست ندهد، ۱۲ اسیر باقیمانده را به غل و زنجیر بکشاند. نماینده خانواده «پروندشی» درباره چگونگی جانباختن ۶ ایرانی در اسارت این دزد دریایی، توضیح داد: ابتدا با خانواده گروگانها تماس گرفتند و گفتند پول میخواهیم؛ سپس وقتی مدتی سپری شد و خانوادهها نتوانستند رقم درخواستی را تأمین و ارسال کنند، عبدالولی به اسرای ایرانی آب و غذا نداد و پس از چند روز که این وضعیت ادامه داشت با خانوادهها تماس گرفت تا آنها صدای التماس و خواهش برای غذا و آب را بشنوند.
این فرد که از طرف خانوادهها برای پیگیری وضعیت آنها پیشقدم شده، درباره نتیجه اقدام این دزددریایی گفت: وقتی خانوادهها موقعیت بحرانی اسرا را دیدند، با تلاش و کمک از خیران محلی، رقمی تهیه و به حساب معرفیشده پرداخت شد اما چون رقم اندک بود عبدالولی خبر داد که صرفا به اسرا، نوعی بیسکویت هندی و چای میدهد.
به گفته خویشاوند عظیم پروندشی، این وضعیت، زیاد دوام نیاورد و از آنجا که خانواده گروگانها همه صیاد و ملوان و وابسته به فعالیت همان اسرا بودند، پولی در بساط نداشتند که بفرستند؛ همین وضع، سبب شد تا عبدالولی دوباره به گروگانها گرسنگی بدهد.
این فرد با اشاره به این اقدام دزدان دریایی افزود: در این مقطع، ۶ نفر از ۱۲ گروگان ایرانیِ نزد عبدالولی به سبب نخوردن آب و غذا، جان باختند.
بااینحال، تاکنون به طرق مختلفی از این فرد سومالیایی فرصت گرفتهشده و آخرین بار نیز روز ۲۵ مهر امسال، او با خانواده گروگانهایش تماس گرفته و خواسته است که ۳۰ هزار دلار در ازای آزادی گروگانها بپردازند.
http://vaghayedaily.ir/fa/News/28721
ش.د9504845