(روزنامه جوان - 1396/07/26 - شماره 5215 - صفحه 15)
پیشروی ارتش عراق به سوی شمال این کشور ادامه دارد. پس آزادسازی کامل شهر کرکوک از دست عناصر مسلح اعزامی از سوی مسعود بارزانی این نیروها از مناطق مورد مناقشه دو استان دیاله (شمال شرق بغداد) و نینوا(شمال بغداد) هم عقبنشینی کردند تا عملیات نیروهای عراقی برای تسلط بر میادین نفتی اطراف کرکوک هم تسهیل شود. پیشرویها ادامه دارد و بارزانی که خود را تنها میبیند و حتی صحبتهایی درباره استعفای وی شنیده میشود، ضمن صدور بیانیهای البته دیرهنگام از گروههای کرد عراق خواست از هرگونه جنگ داخلی اجتناب کنند.
در پی پیشروی برقآسا و ادامهدار نیروهای عراقی در استان کرکوک دیروز عناصر طرفدار حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی حزب اتحادیه میهنی را متهم به خیانت کردند. کار به جایی کشیده است که کردها به جای ادعای قبلی در مورد مقابله نظامی با ارتش ظاهراً در آستانه جنگ داخلی هستند و در چنین شرایطی بارزانی با انتشار بیانیهای خطاب به مردم اقلیم کردستان تأکید میکند، برخی میخواهند کردها را به یک جنگ داخلی بکشانند اما نباید وارد چنین جنگی شد.
در چنین شرایطی علاوه بر خود شهر کرکوک و مناطق نفتی آن، «قره تپه، مندلی، جلولا و خانقین» از جمله مناطق وسیع استان دیاله هستند که به گفته منابع امنیتی عراق نیروهای کرد به همراه خانوادههای خود این مناطق را به دلیل ترس از تبعات درگیری ترک کردند تا ارتش در آنجا مستقر شود. همچنین شبکه خبری الجزیره گزارش داد که نیروهای بارزانی شب سهشنبه از شهرستان سنجار واقع در غرب موصل خارج شدند و به دنبال آن هم شهرستان «مخور» و ناحیه الکویر را که از توابع این شهرستان است، تخلیه کردند. از سوی دیگر، نیروهای عراقی به منطقه ربیعه در مرز سوریه که در شمال شرق موصل قرار دارد، پیشروی کردند. منابع نظامی و محلی استان کرکوک میگویند که نیروهای عراقی عملیات بازپسگیری ناحیه «الدبس» واقع در شمال غرب کرکوک را تکمیل کردند.
همچنین در همین راستا، گروه اطلاعرسانی پلیس فدرال عراق گفته که نیروهای عراقی موفق شدند بر میادین نفتی ناحیه الدبس از جمله میادین حسن و افانا مسلط شوند. نکته قابل توجه رفتار غیرانتقامجویانه و رحمانی نیروهای دولتی با کردهای کرکرک است، به گونهای که یک روز بعد از تسلط ارتش عراق بر شهر کرکوک و پایین کشیدن پرچمهای اقلیم از ساختمانهای دولتی آن، اوضاع کرکوک آرام به نظر میرسد. شورای عالی قضایی کرکوک از آغاز مجدد فعالیتهای دادگاه تجدیدنظر فدرال کرکوک و مرکز دادگستری جلولا خبر داد. همزمان تعداد زیادی از شهروندان کرد با استقبال از تغییرات به وجود آمده به این استان بازگشتند.
به گزارش شبکه تلویزیونی سومریهنیوز عراق، حضور تعداد زیادی از این شهروندان در ورودیهای استان موجب تجمع و ترافیک در این ورودیها شده و این در حالی است که همکاریهای خوبی میان شهروندان کرد و نیروهای امنیتی در این ورودیها وجود دارد. یکی از این شهروندان گفت: نیروهای امنیتی عراق به خوبی عمل کردند. ما از نیروهای حشدالشعبی که از جمله نیروهای امنیتی عراق هستند، استقبال میکنیم. شهروند دیگری خطاب به کردهای عراق گفت: ما از برادرانمان که محل کسب خود را ترک کردهاند میخواهیم به استان بازگردند چراکه کرکوک اکنون هیچ مشکلی ندارد. این شهروند کرد افزود: حیدر العبادی، نخستوزیر عراق همگی آنها را بخشیده است.
زمزمه استعفای بارزانی
برخی منابع کردی در عراق احتمال کنارهگیری مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق از تمام مناصب خود را مطرح کردهاند. بر اساس گزارش یک سایت کردی عراقی، مسعود بارزانی از سمت خود استعفا میدهد و اختیارات خود را به نچیروان بارزانی نخستوزیر حکومت اقلیم کردستان واگذار خواهد کرد. بر اساس این گزارش، سایت شارپرس در خبری به نقل از منابع مطلع در اقلیم کردستان آورده است که مسعود بارزانی به صورت رسمی از پست ریاست اقلیم استعفا خواهد کرد که مدت قانونی آن دو سال پیش به اتمام رسیده است. سایت مذکور میافزاید که بارزانی با مشورت با مشاورین خود چنین تصمیمی را اتخاذ کرده است. حتی گفته میشود تصمیم بر آن بوده است که این اختیارات به رئیس پارلمان اقلیم کردستان واگذار شود، اما با عدم بازگشت یوسف محمد، رئیس پارلمان اقلیم از جنبش تغییر به محل کار خود طی بیش از دو سال گذشته با مشکل روبهرو شده است. رأیالیوم نیز نوشت: ما رسماً نمیدانیم واکنش مسعود بارزانی که روند کنترل ارتش عراق بر کرکوک را دنبال میکرد چه بود اما مسلماً او بسیار سرخورده شده است و خود را تنها مییابد چراکه حزب اتحادیه میهنی شریک او در قدرت او را تنها گذاشت. حال دیگر شاید امریکا و اسرائیل هم آن را تنها بگذارند.
اختلافات درونی کردها
نیروهای پیشمرگه با توافقی که میان حزب اتحادیه میهنی کردستان از یک سو و هادی العامری، فرمانده حشد الشعبی از سوی دیگر با هماهنگی حیدر العبادی، نخستوزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق) انجام شد، از پایگاههای خود در کرکوک عقبنشینی کردند. بر اساس برخی گزارشها بامداد دوشنبه العبادی با بافل طالبانی و برادرش قباد طالبانی در بغداد پیش از حرکت نیروهای عراقی به سوی کرکوک دیدار کردند. این اتفاق عمق اختلافات کردها را میان دو محور سلیمانیه به رهبری بافل طالبانی، پسر جلال طالبانی، رئیسجمهور فقید عراق و اربیل به رهبری مسعود بارزانی، نشان داد. در این میان اختلافات موجود میان دو محور به نیروهای پیشمرگه کرد نیز نفوذ کرد به طوری که رسانهها فاش کردند وزارت پیشمرگهها نیروهای گردان ۷۰ وابسته به حزب طالبانی را از صفوف خود اخراج کردهاند.
لاهور شیخ جنگی طالبانی، فرمانده دستگاه مبارزه با تروریسم اتحادیه میهنی کردستان گفت: ما هرگز برای اینکه مسعود بارزانی کرسی را به دست آورد، فرزاندانمان را به کام مرگ نخواهیم فرستاد و من مسعود بارزانی را رئیس خودم نمیدانم. ائتلاف دموکراسی و عدالت به رهبری برهم صالح، از رهبران سابق حزب طالبانی خواستار تشکیل حکومتی انتقالی در کردستان شد که وظیفهاش انجام گفتوگویی سازنده با بغداد تا زمان اجرای انتخاباتی شفاف در اقلیم است. صالح تأکید کرد: شرایط کنونی نتیجه تلاشهای مفسدان برای سرپوش نهادن بر غارت و چپاول به نام کرکوک و قوم کرد است. همچنین آلاء طالبانی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی الحدث، درباره اتهام حزب مسعود بارزانی به بعضی از سران حزب اتحادیه میهنی کردستان در خصوص خیانت به منطقه کردستان گفت: ما در اتحادیه میهنی کردستان به همکاری مشترک با عراق و در چارچوب قانون اساسی و خودداری کردن از تنشزایی و بحرانآفرینی در برابر دولت مرکزی باور داریم و میگوییم مشکلات باید بر اساس قانون اساسی حل و فصل شود.
ش.د9604629