(روزنامه مردمسالاري - 1396/05/22 - شماره 4387 - صفحه 7)
* آقای مهندس! هر نظام سیاسی در درون خودش اپوزیسیونهایی دارد که بعضا تحمل میکند. از سال 88 این موضوع در فضای سیاسی ایران به نوعی پررنگ تر هم شده است. شما به عنوان فردی که در سمتهای اجرایی زیادی فعال بوده اید، در دهه چهارم نظام چقدر احساس خطر میکنید که این اپوزیسیونهایی که گاها از درون نظام و در قامت مسئولان نظام دیده میشوند، روزی بلای جان نظام جمهوری اسلامیایران شوند؟
** من اعتقادی به واژه اپوزیسیون ندارم؛ چراکه ما باید تعریف واژهها را دقیق داشته باشیم. اپوزیسیون به معنای مخالفت با کل نظام، قانون اساسی و انقلاب است. بالاخره باید تقسیم بندی شود که هر کسی که در مورد یا مواردی با نظر جمعی مخالفت کرد آیا میشود از واژه اپوزیسیون استفاده کرد؟ در وضعیت کنونی کشور یک عده داریم که معاند هستند و با اساس نظام مخالفند که در راس آن مخالفان وابسته به آمریکا و اسرائیل هستند که ما هم با آنها مخالفیم.
یک عده هم جماعت منافقین و بازماندههای رژیم شاه را داریم که هیچ موقع با نظام سر سازش نداشتند و نخواهند داشت. اما چیزی که مهم است این که ما باید عادت کنیم مخالف خود را تحمل کنیم. چرا میگوییم «مخالف»، «معارض»، «معاند» یا اپوزیسیون. طبیعی است که بین این مفاهیم اختلاف مبنایی وجود دارد و من معتقدم صرف هرگونه مخالفتی را نباید با تعبیر اپوزیسیون تعریف کرد. من فکر میکنم اختلاف نظر در مورد پدیدههای اجتماعی امری طبیعی است و چه بسا سبب تعالی و پیشرفت امور شود. در آمریکا هم که انتخابات برگزار شد 48 درصد رای ندادند و 52 درصد رای دادند. اروپا هم بعضا اینطور است.
آیا کسانی که رای ندادند، اپوزیسیون هستند؟ ما بعد از 2500 سال که حکومت شاهنشاهی موروثی در این مملکت بوده، 38 سال است که تمرین دموکراسی میکنیم. شما تاریخ را بگردید متوجه خواهید شد که اصلا انتخاب معنا نداشته و تنها موروثی و شاهنشاهی بوده است. یک جوری که مثلا حتی اواخر قاجار یک بچه را به صرف اینکه پسر بوده، شاه مملکت میکنند. چه بلایی سر این مملکت آوردند؟
الان به سمتی رفته ایم که همه چیز با انتخاب مستقیم مردم باشد. طبیعی است که در این تمرین دموکراسی مشکلاتی پیش میآید. هر انتخاباتی شرایط خودش را دارد و در مسیر هر انتخابات هم ملت هم نظام کارآزموده، ورزیده و آبدیده میشوند. باید بالاخره قدرت تحمل بالا برود و بپذیریم دموکراسی همین است که یک عده رای میدهند و یک عده هم رای نمیدهند ولی کسانی که رای نمیدهند باید تمکین کنند. آنها که رای میآورند هم باید به آنها که رای نداده اند به عنوان هموطن احترام بگذارند و درواقع آقای رئیس جمهور چه آقای دکتر روحانی یا روسای قبل یا بعد از ایشان، رئیس جمهور همه هستند همانطور که خودشان هم فرمودند من رئیس جمهور کسانی هستم که به من رای ندادند و رئیس جمهور کسانی هستم که اصلا در انتخابات شرکت نکردند، این جمله درست است.
اگر این منطق را بپذیریم و قدرت تحمل را بالا ببریم، به نظر میرسد به سمت افراطی گری نباید برویم که به نفع نظام نیست. به نظرم اگر مخالفتها و رقابتها را در قالب قواعد بازی تعریف شده در نظام بپذیریم و خود را در معرض شنیدن نظرات مختلف قرار دهیم در نهایت میتوان بهترین تصمیمها را گرفت. اصولا مخالفت و تلاش برای بهتر شدن از مسیر پذیرفتن قانون به نفع جامعه ما خواهد بود.
* با تعریفی که شما دارید رفتار آقای احمدینژاد و اطرافیانشان را حداقل طی یکسال گذشته باید در قامت یک مخالف سیاسی تعریف کنیم؟ تحلیلتان از نوع رفتار حلقه احمدینژاد و شخص خود ایشان چیست؟
** با توجه به اینکه در آستانه تشکیل دولت دوم آقای روحانی هستیم و خیلی از فضای انتخابات دور نشدهایم ذکر این نکته را لازم میدانم که رفتن آقای احمدینژاد به وزارت کشور و ثبت نام کردن در انتخابات کار درستی نبوده چون رهبری معظم نهی فرموده بودند. ما یک اعتقاد ولایی داریم ولی برخی ممکن است این اعتقاد را نداشته باشند. ما معتقدیم نظامیکه امام راحل پایه ریزی کرده، بر مبنای ولایت فقیه است. ولی فقیه، جایگاه مدیریتی نیست، وجه اعتقادی دارد. ولی امر در قرآن ما یک واژه قرآنی است و اطاعت آن لازم و واجب است البته برای کسانی که بپذیرند.
یک عده هم این منطق و تفکر را ندارند که جور دیگری میبینند. ولی ماها که این نگاه را داریم انتظار داشتیم که آقای احمدینژاد و حلقه اطرافشان تمکین میکردند. به نظرم یک اشتباه استراتژیک کردند. چون رهبری معظم بعضا نظراتی که میدهند، پدرانه است. یک پدر بعضا به فرزند میگوید نرو، نکن! ولی فرزند ناراحت میشود اما او پدر است و ما را دوست دارد و از باب دوست داشتن است که میگوید نکن. اگر عدم تائید صلاحیت ایشان مطرح نمیشد، الان چه فضایی درباره ایشان بود؟ فرصتی برای آینده او بود ولی الان دیگر همه فرصتها برای احمدینژاد از دست رفته است. این حرکت کلا خیلی خردمندانه و منطقی ارزیابی نمیشود.
بعضی از اطرافیان ایشان هم در معرض اتهام هستند مثل بعضی از اطرافیان آقای روحانی که ممکن است چنین شرایطی را داشته باشند. به نظرم این قانون است و همه باید تمکین کنیم. قوه قضائیه، مدرک و استدلال دارد. وکیل وجود دارد، فرصت دفاع هست. با تندروی کار پیش نمیرود، اوضاع بهتر نمیشود. تجربه این را نشان میدهد که باید تمکین کنند و از رفتارهای تند و ساختارشکن هم پرهیز کنند. آنچه مسلم است حرکت در مسیر قانون و تمکین به رفتارهای قانونی و عدم تمسک به رفتارهای هیجانی، التهاب آفرین و محور ندیدن خودیها باید مورد توجه همه فعالان و مسئولان کشور در سالهای گذشته و زمان حال باشد. نمیشود وقتی موضوعی به نفع ماست از آن استقبال کنیم و وقتی فضاو برخی موارد علیه ما و اطرافیانمان مطرح میشود، علم مخالفت ساختارشکنانه برداریم.
* با حرفهای تندی که بعد از آزادی آقای بقایی بیان شد به نظر میرسد این جریان یک حرکت تند و تیزی را به سمت تبدیل شدن به چهرههای مخالف نظام در حال طی کردن است...
** من موافق این قسم رفتارها نیستم، حرکتهای تند افراطی جواب نمیدهد، نظام هم نشان داده که قدرتمندتر، صبورتر و جدی تر از آن است که در مقابل چنین حرکاتی هر کسی که باشد، کوتاه بیاید. نظام کوتاه نمیآید و طرف مقابل است که محکوم به شکست یا قبول بعضی از شرایط میشود.
* آقای فتاح! شما جزو معدود چهرههای اصولگرا بود که از ابتدا گفتید کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری نمیشوید و حتی با اینکه اسم تان جزو 5 تا کاندیدای نهایی جمنا بود اما حاضر نشدید در صحنه انتخابات وارد شوید. الان که فضای انتخابات گذشته و عملکرد جریان اصولگرا و کاندیدهایش پیش روی شماست، فکر میکنید کاندیدا نشدن تان با توجه به این شانس خوبی هم در جریان اصولگرا داشتید اقدام اشتباهی نبود؟ با توجه به نگاه انتقادی شما به برخی شعارها و وعدههای انتخاباتی کاندیداهای اصولگرا، میتوان حدس زد که لااقل شما در آن مسیر قرار نمیگرفتید و شاید این نقطه قوتی برای جریان اصولگرا میشد.
** شما به درستی اشاره کردید، من از ابتدا قصد کاندیداتوری نداشتم. بارها گفته بودم و طی یک سال منتهی به انتخابات هر سوالی که در محافل عمومیو خصوصی در این باره شد جواب رد میدادم. چندین بار از دولت آمدند و همین جا نشستند واز من پرسیدند که کاندیدا میشوم یا نه و من هر بار گفتم که نیستم.
یعنی به همه اطمینان دادم، هم به دولتیها که دوستان ما بودند، هم اصولگرایان که بازهم دوستان ما بودند با صراحت پیغام دادم. جمله بندیهای خیلی صریح بود و طبق آن هم عمل کردم. این موضوع بیشتر اعتقاد شخصی من بود و اصلا نمیخواستم واقعا در این وادی باشم. حقیقتا کار در کمیته امداد را که حدود دو سال است، مسئولیت آن را بر عهده دارم برای خودم یک افتخار میدانم و امیدوارم بتوانیم برای جماعت نیازمند کاری کنیم که هم خواسته رهبری و هم هدف انقلاب است، و هم برنامهریزی دولت و مجلس است.
الان هم احساس میکنم اشتباه نکردهام، نه تنها ضرری نکردهام بلکه احساس میکنم که واقعا سود بردم که این کار شرافتمندانه و با ارزش را ادامه میدهم. حالا اینکه کاندیداهای دیگر رویکرد اشتباهی داشتند را قضاوت نمیکنم. بالاخره هر انتخاباتی و کار دموکراسی مثل بازی فوتبال است. بعضا میگویند حتما باید برنده بیاید ولو با ضربات پنالتی، ولو با نظر داور ولو با یک خطایی که حریف انجام میدهد یا خودش خطا میکند. وقتی منطق دموکراسی را پذیرفتیم پای لرزش هم باید بنشینیم که یکی حتما در این عرصه برنده خواهد شد.
ولی اینکه بعد بگوییم رویه اشتباه بوده، تحلیل درستی نیست. چون یک تداوم و حرکت است. همین که تیمیدر فوتبال شکست بخورد، به بازسازی خود میپردازد تا دفعه بعد او برنده باشد. همیشه در بازیهای ورزشی دموکراسی همین است. بیشتر باید آداب دموکراسی را خوب یاد بگیریم ولی به نظر میرسد که بعضا بعضی از قواعدش را نمیپذیریم و ضعف نشان میدهیم که درست نیست. ما دیگر منطق انتخابات و دموکراسی را پذیرفته ایم و قانون اساسی هم است واگر این را درست تمرین کنیم خیلی از اشکالاتی که حین یا بعد از انتخابات پیش میآید میتواند حل شود. به نظر میآید و تحلیل من این است که به مرور بهتر میشود.
* 1400که دوباره انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشود شما مهندس فتاحی هستید که در کمیته امداد سابقه دارید و بیشتر با این وجهه شناخته میشوید تا کسی که وزیر دولت نهم بوده است که احتمالا در جایی هم به منزله یک امتیاز منفی هم برای شما شاید باشد. آیا با سابقه تان در کمیته امداد در 1400 ممکن است که کاندیدای ریاست جمهوری شوید یا آن موقع هم این ریسک را نمیکنید...
** (با خنده) واقعاً الان موقع این سوال است؟ هنوز این آقای روحانی بنده خدا قسم نخورده! آقای روحانی 4 سال آینده رئیس جمهور این مملکت خواهد بود و باید به قولهایی که داده عمل کند. باید توقعاتی که ایجاد شده را جامه عمل بپوشاند. واقعا هم راه سختی در پیش دارد. یعنی اداره کردن این مملکت با این اوضاع واحوال سخت است. هر کس که رئیس جمهور میشد راه سختی در پیش داشت و راه همواری از نظر اقتصادی، مسائل منطقه ای و بین المللی و چالشهایی که هست در پیش نیست. تنها راه هم این است که همه کمک کنند. اعتقادم این است که واقعا باید به آقای دکتر روحانی رئیس جمهور کشور جمهوری اسلامیایران کمک کرد. شما خواهید دید ما از نظر کمک به آقای روحانی فروگذاری نخواهیم کرد. کمااینکه قبلا هم این رویه ما بوده و آقای روحانی هم ابراز رضایت کرده اند. الان هم همین خواهد بود.
سنگی هم اگر جلوی پا هست وظیفه داریم که آن را برداریم. کسی هم نباید چرخ ماشین را پنچر کند بلکه باید کمک کنیم و حتی اگر همه با هم برای این مملکت هم افزایی کنیم باز کم است. فرض کنید همه گروهها متحد پشت سر آقای روحانی باشند، آیا ما به همه اهداف میرسیم؟ اگرچه قطعاً به همه اهداف نمیرسیم اما معلوم است که کار راحت تر پیش خواهد رفت. این نگاهی است که من دارم و شما هم همین را دنبال کنید و از الان هم به 1400 فکر نکنید.
* اما با تلاشی که پایداری از 92 برای کاندیداتوری شما دارد و به 96 هم ادامه پیدا کرد به نظر میرسد که تا 1400 این عزم شان برای کاندیدا کردن شما عملی خواهد شد. علاقه ای متفاوت به شما دارند(خنده)
** پیش داوری میکنید! دیگران هم به من علاقه دارند.(خنده)
لازم است بگویم من با همه گروههای سیاسی حشر و نشر دارم و اعتقاد دارم از همه ظرفیتهای کشور در حوزه حاکمیت، دولت، مجلس و قوه قضائیه و همچنین از پتانسیلهای مدنی موجود در جامعه و به عبارت بهتر از ظرفیت عظیم مردم عزیز باید برای رفع مشکلات استفاده کرد و بر همین اساس هیچگونه مشی سیاسی را در کارهای کمیته امداد روا نمیدانم.
کمیته امداد باید به فکر خدمتگذاری باشد و باید از حضور و تمسک به جریانهای سیاسی فارغ از هر جناحی پرهیز کند؛ چراکه حضور کمیته امداد در کنش و واکنشهای سیاسی به اعتماد مردمیآسیب میرساند. نکتهای را هم به صراحت عرض میکنم علیرغم ارتباط و دوستی با همه جریانهای سیاسی کشور، بنده شخصاًْ به هیچ جریان سیاسی وابستگی ندارم. معنی این حرف این نیست که فکر و سلیقه سیاسی ندارم، نه؛ بلکه منظورم این است که از قبل از ورود به کمیته امداد در قالب هیچ حزب و دستهای نبودم و الان نیز با توجه به حضورم در مسند خدمتگذاری در کمیته امداد همچنان عدم حضور در احزاب سیاسی و غیرمرتبط با حوزه ماموریتهای کمیته امداد را خلاف مصلحت میدانم.
* در مناظرات انتخاباتی امسال شاهد برخی بی اخلاقیها از سوی کاندیداهای ریاست جمهوری بودیم،بخواهیم منصفانه بگوییم هم آقای روحانی حملاتی نسبت به آقای قالیباف داشت و هم آقای قالیباف نسبت به آقای روحانی، میرسلیم و جهانگیری. بر فرض اینکه زمانی تصمیم به ورود به عرصه انتخابات بگیرید،چنین بی اخلاقیهایی باعث ترس شما نمیشود؟ نه اینکه بگویم خدای ناکرده ممکن است موردی وجود داشته باشد اما به هر حال تهمت میزنند. به نظر شما آیا چنین رفتاری ترس ندارد و نباید اصلاح شود؟
** حتما باید اصلاح شود. مخصوصا ما که ادعای اخلاق مداری داریم و میگوییم جمهوری اسلامیهست و واژه «اسلامی» را پسوند نظام کرده ایم. حالا دیگران ادعا ندارند و به قول معروف جانماز هم آب نمیکشند. ما که از خدا و پیغمبر، ائمه، شهدا و امام خرج میکنیم چرا بی اخلاقی داریم؟ اینها کسی را بزرگ نمیکند. «إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلاَماً». «هنگامیکه جاهلان آنها را مخاطب سازند، به آنها سلام میگویند.» پیامبر انسان خدایی بود ولی یک عده از روی جهل نمیشناختند و یکی به او ساحر و دیگری شاعر میگفت. پیامبر میگفت که سلام علیکم، چطورید؟ اگر کسی که به ما جسارتی کند حتما پاسخی ندهیم آیا از درون منفجر میشویم؟ آیا باید حتماً جوابی بدهیم؟ یا باید اخلاق را ترویج کنیم و مردم هم اخلاق دارند. یعنی مطمئنم که به مبانی اخلاقی بیشتر اهمیت میدهند.
حرکتهای تند افراطی جواب نمیدهد، نظام هم نشان داده که قدرتمندتر، صبورتر و جدی تر از آن است که در مقابل چنین حرکاتی هر کسی که باشد، کوتاه بیاید. نظام کوتاه نمیآید و طرف مقابل است که محکوم به شکست یا قبول بعضی از شرایط میشود.
رسانه ملی و هم کاندیداها و جریانات سیاسی هم نباید مناظرات را به سمتی ببرند که بی اخلاقی بشود. ببینید! نقد کار اشکال ندارد و باید باشد و نباید در کارهای شاخص اقتصادی ملاحظه شود. ولی در مسائل فردی و شخصی خودم هیچ اعتقادی ندارم و به شدت هم پرهیز میکنم و این را جزو مبانی اعتقادی خودم میدانم. نکته مهم دیگر این است که مناظرات یا برنامههای انتخاباتی باید با ارائه برنامه، نقد آن و ترسیم چند سال آینده کشور در حوزههای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باشد تا مردم بتوانند از برنامههای ارائه شده و نقدهای مطرح شده شناخت کافی از رئیسجمهور آینده خود داشته باشند، نه اینکه شاهد سیل اتهامات عجیب و غریب کاری، شخصی و خانوادگی باشند. آیا شما فکر میکنید فارغ از هیجانات زودگذر انتخاباتی، بحثهای مطرح شده در مناظرات به نفع نظام و مردم است؟ به نظرم من پاسخ منفی است.
http://www.mardomsalari.net/4387/page/7/19532
ش.د9601829