نگاه به جامعه

(روزنامه آفتاب‌يزد - 1395/08/27 - شماره 4761 - صفحه 1)

آقای رئیس جمهور روزسه شنبه در اولین همایش مسئولیت‌اجتماعی به نکته مهمی اشاره‌کردند که جامعه ما توجه لازم را به معضلات و مشکلات اجتماعی و متقابلاً مسئولیت اجتماعی گروهها، نهادها، بنگاهها و توانمندان به دلیل سیاست‌زدگی و پرداختن به مسائل حاشیه‌ای و اختلاف برانگیز‌ندارد. برگزاری این همایش که جای آن بسیار خالی بود و باید خیلی‌زودتر ازاینها برگزار می‌شد تذکری برای نوشتن این یادداشت و جلب نظر و مشارکت فکری و علمی اندیشمندان، صاحبنظران حوزه جامعه‌شناسی و علاقه‌مندان مقابله با آسیب‌ها و ناهنجاریهای‌اجتماعی و مسئولین دستگاههای اجرایی مرتبط و مدیران بنگاههای اقتصادی‌شد.

مطلب را با طرح چند سوال آغار می‌ کنم : چرا فاصله‌طبقاتی در جامعه گسترش یافته‌ و چرا احساس مسئولیت گروهها و افراد برخوردار نسبت به سرنوشت نیازمندان قابل‌قبول نیست؟

چرا تنش‌ها، مشاجرات و مقابله‌های اجتماعی در اختلافات و تعاملات‌اجتماعی بسیار بیشتر از اظهار لطف و محبت و گذشت است؟

چرا نرخ طلاق در جامعه به ویژه کلان شهرها بالا‌رفته‌است و نسبت به آسیب‌های ناشی از آن و پیدایش زنان سرپرست خانوار و کودکان طلاق بی‌تفاوت شده‌ایم ؟

چرا گریز از قانون به انحای گوناگون و در میان قشرهای مختلف متاسفانه به یک فرهنگ رایج تبدیل‌شده‌است؟

چرا در روابط‌اجتماعی دروغ، تهمت و بدگویی، غیبت و تخریب براساس مطالعات‌مختلف افزایش‌یافته و اخلاق نیکو، احترام به یکدیگر و توجه به حقوق مردم با افت‌روبرو‌شده‌است؟

چرا آسیب‌های اجتماعی به ویژه درحوزه اعتیاد، فحشای پنهان ، آشکار، روابط ناسالم ، شکننده و مخرب رو به رشد است و متقابلاً احساس مسئولیت‌اجتماعی در مقابله و پیشگیری و کاهش آنها ضعیف‌است ؟

چرا با این همه آموزه‌های اسلامی و دینی که جامعه را به رسیدگی به اموردیگران به ویژه‌خویشاوندان و همسایگان دعوت‌می‌کند شاهد بی‌تفاوتی خانواده‌های برخوردار و توانمند نسبت به سرنوشت شوم معتادان، کارتن خوابها، کودکان و کسانیکه برای تامین معاش به ذلیلانه‌ترین روشها مثل پیدا کردن کاغذ یا پلاستیکی از درون زباله‌ها تن می‌دهند هستیم ؟

و بسیار چراهای دیگر در‌زمینه آلودگی محیط‌زیست،عدم رعایت حقوق یکدیگر درجامعه و ترافیک، گسترش حاشیه‌نشینی و... در زمینه‌های مشابه قابل‌طرح‌است؟

فکر می‌کنم براساس مجموعه مطالعات و بررسیها، مهمترین دلیل رشد همه این ناهنجاریها و آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی، افت سرمایه‌اجتماعی و اعتمادعمومی و فراموش‌شدن اخلاق به صورت واقعی وعملی در جامعه می‌باشد.

متاسفانه علیرغم باورهای دینی و اعتقادی بسیاری از دستورات اخلاقی و اجتماعی را که می‌تواند پیوندهای درون جامعه را تقویت و امید به آینده را ارتقای و روح مشارکت‌اجتماعی را بسط‌دهند به فراموشی سپرده‌ایم و نسبت به آنها دچار غفلت مزمن شده‌ایم.

دلیل مهم دیگری که قطعا در این حوزه قابل توجه و تامل است اینکه ما اصولا در برنامه‌هاو اقدامات و طرحهای توسعه، نگاه سخت‌افزاریو نگرش فیزیکی داریم. حل مشکلات را در ایجاد زیر ساخت های فیزیکی،آب و برق و گاز و جاده و ساختمان و بندر و ریل و خرید و نصب انواع تاسیسات و سخت افزار‌ها می‌دانیم وکمتر به مسئله آموزش و فرهنگ‌سازی و ملاحظات اجتماعی و آثار و تبعات رفتاری اقدامات توجه می کنیم، باید بپذیریم که زیر بنای هر توسعه، توسعه در اندیشه ها،نگاهها،فرهنگ،اخلاق و رفتار و بعد توسعه فیزیکی و اقتصادی بر اساس آن می باشد. پیشگامان هدایت جامعه باید به طوراساسی و زیربنایی و جامع موضوع بسیار مهم و سرنوشت‌ساز سرمایه‌اجتماعی را در دستور کار قراردهند و برای غلبه بر هر یک از این ناهنجاریها راهکارهای علمی، و واقع بینانه اتخاذ‌ نمایند.

دراین رابطه همه ‌موثرین باید احساس مسئولیت نمایند، مقامات ارشد نظام، وزیران و دولتمردان، مجلس و دستگاه قضایی، دانشگاهها و مراکز علمی، موسسات خصوصی و دولتی مرتبط، نهادهای خیریه و غیردولتی، مطبوعات و صداو سیما، فعالان شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها، روشنفکران،فرهنگیان و هنرمندان،ائمه جمعه و جماعات، سازمانهای فرهنگی و مساجد و همه کسانیکه احساس مسئولیت‌اجتماعی دارند باید در این راستا به خودآیند و با تشریک‌مساعی و کنارگذاردن اختلافهای سیاسی و جناحی، متعهدانه و دلسوزانه بسیج شوند و در حل مشکل عزم و همت نمایند و باور کنیم که همه مسئولیم و همه باید پاسخگو باشند.

http://aftabeyazd.ir/?newsid=56324

ش.د9504540