مرکل و چالش‌های پسا انتخاباتی

(روزنامه اطلاعات ـ 1396/07/13 ـ شماره 26834 ـ صفحه 12)

مجلس فدرال آلمان، ۵۹۸ کرسی دارد که ۲۹۹ نماینده به طور مستقیم با رای مردم و ۲۹۹ نماینده هم پس از مشخص شدن سهمیه احزاب انتخاب می شوند. بر اساس نتایج رسمی موقتی در نوزدهمین انتخابات پارلمانی آلمان ائتلاف احزاب «دمکرات مسیحی» مرکل و «اتحادیه سوسیال مسیحی» بایرن موفق به کسب ۳۳ درصد آرا شدند. حزب «سوسیال دموکرات» با کسب ۲۰٫۵ درصد آرا در رتبه بعدی قرار گرفت و حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» برای نخستین بار با کسب ۱۲٫۶ درصد آرا راهی پارلمان آلمان شد. از دید بسیاری از ناظران، نتیجه این انتخابات به معنای گردش به راست در فضای سیاسی آلمان و قدرتیابی کم سابقه راست‌های افراطی در این کشور است. رسانه‌های جهان عرب طی روزهای گذشته از این رویداد انتخاباتی در آلمان غافل نمانده و تحلیل‌هایی در این زمینه منتشر کردند. در ادامه این گزارش نگاهی به مهم ترین محورهای تحلیلی رسانه‌های عربی در مورد انتخابات آلمان و نتیجه آن خواهیم داشت.

پیروزی کم رمق مرکل و شگفتی‌آفرینی راست‌های افراطی شبکه خبری «الجزیره» قطر و روزنامه «الخلیج» امارات پیروزی با طعم شکستِ مرکل و قدرت‌یابی حزب آلترناتیو برای آلمان را کانون توجه قرار دادند.

به نوشته شبکه خبری الجزیره، انتخابات بوندستاگ که در ۲۴ سپتامبر جاری برگزاری شد با پیروزی حزب مرکل صدراعظم آلمان به پایان رسید. در این انتخاب حزب افراطی آلترناتیو برای آلمان توانست برای نخستین بار از زمان تاسیس به پارلمان راه یابد. حزب آلترناتیو برای آلمان که مخالف سیاست مهاجر‌پذیری نهادهای حاکم است با قرار گرفتن در رتبه سوم توانست همه را شگفت زده سازد. مرکل پیروزی این حزب را آزمونی برای آلمان به شمار آورد. این در حالی است که مخالفان این حزب در خیابان‌های برلین، کلن، فرانکفورت و دیگر شهرهای آلمان علیه راست‌های افراطی راهپیمایی کردند.روزنامه الخلیج در گزارشی با عنوان «مرکل و چالش‌های تازه» نوشت: پیش بینی می شد مرکل در انتخابات پیروز شود اما میزان آرایی که حزب او به آن دست یافته برای اجرایی شدن برنامه‌هایی که در دوره اخیر وضع کرده، کافی نیست. لازم است مرکل به دنبال ائتلاف سازی جدید به ویژه با حزب سوسیال دموکرات باشد. مرکل اعتراف کرده یکی از چالش‌های بزرگی که او در آینده با آن روبرو خواهد شد رویارویی با حزب آلترناتیو برای آلمان است. این حزب سیاست‌هایی در پیش گرفته که با رویکردها ائتلاف مرکل در تضاد است. این حزب با طرح پذیریش پناه جویان مخالف است.

چالش‌های فراروی صدر اعظم آلمان

روزنامه‌های «الاخبار» لبنان، «الصباح الجدید» عراق، شبکه «العربیه» عربستان با پوشش اخبار انتخابات آلمان و قدرت یابی جریان‌های راست افراطی، چالش‌های فراروی مرکل را مورد بررسی قرار دادند. به نوشته روزنامه الاخبار، با پیروزی شکننده مرکل در انتخابات پارلمانی آلمان دوران آرامش به سر آمده و دوران مناقشات سخت در سیاست آلمان آغاز شده است. با این پیروزیِ با طعم شکست، ماموریت مرکل برای بررسی وضعیت گروه‌های سیاسی کشور با هدف رسیدن به ائتلاف آغاز شده است. این نشان می دهد دولت آینده آکنده از تناقض و اختلاف خواهد بود. آلمان در مرحله آینده در سطح اروپا با چالش‌های بزرگی روبرو خواهد شد.در ادامه گزارش روزنامه الاخبار می خوانیم: در عرصه سیاست خارجی و در آینده، مرکل که خواهان باقی ماندن تحریم‌ها علیه روسیه پس از بحران اوکراین است با پارلمانی روبرو خواهد شد که بیش از گذشته به روسیه نزدیکند. تنها حزب اتحاد مسیحی دموکرات و حزب سبز از میان هفت حزبی که در پارلمان نماینده دارند درباره روسیه سیاست مقابله را ادامه می‌دهند. این در حالی است که دیگر احزاب خواهان توافق با روسیه اند. لیبرال‌ها خواهان رفع تحریم‌های ضد روسی هستند و از این رو فشارها بر مرکل واقعی است.

چالش دیگری که مرکل با آن دست و پنجه نرم می کند اختلاف با آمریکا درباره تجارت آزاد، پرونده هسته ای ایران، پیمان آب و هوایی و سیاست‌های مربوط به پناهجویان است. اخیرا میان مرکل و ترامپ درباره اوضاع کره شمالی اختلاف‌هایی پیش آمده است. اما میدان مین دیگری که در انتظار مرکل است از سوی اروپای شرقی به ویژه لهستان و مجارستان گسترش می یابد؛ کشورهایی که با استقبال از پناهجویان در اروپا مخالفند.همچنین، تنش میان آنکارا و برلین طی دو سال گذشته ادامه داشته و در تبلیغات انتخاباتی به اوج خود رسید و این موضوعی است که در سیاست خارجی آلمان در روزهای آینده عامل ناگواری خواهد بود.

به نوشته روزنامه الصباح الجدید، مرکل صدر اعظم آلمان و رهبر حزب دموکرات مسیحی در انتخابات ۲۴ سپتامبر به پیروزی رسید اما ورود جریان راست افراطی به پارلمان صحنه سیاسی آلمان را پیچیده و ماموریت مرکل برای تشکیل دولت جدید را دشوار ساخته است. به ویژه این در شرایطی است که حزب سوسیالیست تصمیم گرفته است مخالفت خود را با مرکل ادامه دهد. این موضوع سبب شده است ناظران پیروزی مرکل را ناقص و با طعم شکست توصیف کنند. به نوشته روزنامه الصباح الجدید، ایدئولوژی حزب راستگرای پوپولیست آلترناتیو برای آلمان بر دشمنی با اسلام، مخالفت با پناهجویان و مهاجران، لغو حق مهاجرت، بستن مرزها میان کشورهای اتحادیه اروپا و خارج شدن از اتحادیه اروپا استوار است. پیروزی حزب آلترناتیو برای آلمان به مفهوم آن است که نازیسم جدید و جریان‌های راستگرا در آلمان و اروپا در آینده در پارلمان‌ها قدرت را به دست خواهند گرفت. این نشان می‌دهد آلمان با مرحله تازه خطرناکی روبرو خواهد شد. نازیسم و حزب آلترناتیو برای آلمان در جامعه این کشور در حال نفوذ هستند و تبدیل به شعار و فرهنگ‌هایی خواهند شد که شهروندان آلمان با آن زندگی می کنند. پیام آشکار این انتخابات آن است که راست تندرو در آلمان قدرت پیدا خواهد کرد و در آینده آلمان و دیگر کشورهای اروپایی با رکود فرهنگ دموکراسی و سیاست‌های همزیستی مسالمت آمیز و تعامل اجتماعی روبرو خواهند شد. به نوشته العربیه، مرکل اعتراف کرد حزب محافظه کار وی نتیجه دلخواه را در انتخابات پارلمانی به دست نیاورده است. او همچنین اذعان کرد برای نخستین بار با ورود حزب راستگرای تندرو به پارلمان با چالش جدی روبرو است.

مرکل در برابر هواداران خود در برلین گفت من از پیروزی خوشحالم اما امیدوار به نتیجه بهتر بودیم. او گفت با ورود حزب آلترناتیو برای آلمان به پارلمان با چالش جدید و بزرگی روبرو هستیم. حزب آلترناتیو برای آلمان حزب ملی تندرو و مخالف مهاجرپذیری است. این حزب پس از این که در انتخابات پارلمانی آلمان پیروزی چشمگیری به دست آورد وعده داده آلمان را تغییر خواهد داد. «الکساندر گولاند» یکی از رهبران این حزب گفت این کشور را تغییر خواهیم داد. مرکل را به حاشیه می رانیم و کشورمان را بازپس خواهیم گرفت. حزب سوسیال دموکرات آلمان هم اعلام کرد به ائتلاف با محافظه کاران به ریاست مرکل وارد نخواهد شد و ترجیح خواهد داد به مخالفت خود ادامه دهد. «مانویلا شفیزیگ» مسئول این حزب گفت انتخاب کنندگان مسئولیت آشکاری به گردن ما نهاده‌اند تا رویکرد مخالفت خود را ادامه دهیم. از نظر ما ائتلاف بزرگ با محافظه کاران از امروز به پایان خواهد رسید.

پیروزی تلخ و شیرین مرکل

تحلیلگر اندیشکده کارنگی، ضمن بررسی نتایج و پیامدهای سیاسی انتخابات پارلمانی در آلمان، معتقد است: شاید برای مرکل مواجهه با چشم انداز سیاسی جدید آلمان پس از انتخابات، دشوارتر از پرداختن به مسائل اروپا باشد.گزارش می افزاید: «آنگلا مرکل» به عنوان رهبری که تقریبا ۱۲ سال قدرت را در دست داشته، بیشترین اعتبار را برای تضمین حفظ جایگاه بلوک محافظه کار خود، متشکل از «اتحادیه دموکراتیک مسیحی»(CDU) و «اتحادیه سوسیال مسیحی» (CSU)، به عنوان بزرگترین گروه سیاسی «بونداستاگ» یا پارلمان آلمان دارد. «جودی دمپسی» تحلیلگر اندیشکده کارنگی معتقد است: اما این هدف با هزینه ای گزاف محقق می شود. اکنون حزب «آلترناتیو برای آلمان» (AFD)، به سومین حزب سیاسی بزرگ این کشور تبدیل شده است. طبق نتایج انتخابات پارلمان، این حزب بیش از ۱۳٫۱ درصد از آراء را به خود اختصاص داده است. حزب «آلترناتیو برای آلمان» حزبی ضد اسلامی است و خواستار تمهید محدودیت‌های شدید در امور مهاجرت و پناهندگی می باشد. این حزبی است که برخی از رهبران آن، ضرورت یادبودهای هولوکاست را زیر سوال برده‌اند؛ حزبی که برخی از رهبران آن می پرسند آلمان تا کی باید بار گذشته را به دوش بکشد.پیروزی حزب آلترناتیو برای آلمان، اجماع پس از جنگ را تضعیف کرده است به گونه ای که حزب راست افراطی، خارج از اجماع سیاسی و در نتیجه خارج از هسته قدرت‌سیاسی قرار خواهد گرفت. با این حال، حزب آلترناتیو برای آلمان در درون خود دارای یکپارچگی نیست.برخی از اعضای مجلس آلمان که واقعا ضداتحادیه اروپا هستند از موضع راست‌ افراطی این حزب بیزارند.

گزارش در ادامه می نویسد: اما آنچه آنها را متحد کرد، تصمیم سال ۲۰۱۵ مرکل برای باز کردن مرزهای آلمان به روی یک میلیون پناهنده بود. در نتیجه بلوک محافظه‌کار صدراعظم، به یک افت تاریخی رسید. این بلوک در انتخابات اخیر ۳۳ درصد از آراء را به خود اختصاص داد که در مقایسه با انتخابات ۲۰۱۳ میلادی بیش از ۸٫۵ درصد کاهش داشت. عجیب نیست که مرکل اعلام کرد که وی نتایج بهتری را انتظار داشت. نتایج بهتر می‌توانست قدرت او را برای تشکیل ائتلاف موثرتر در میان احزاب سیاسی آلمان افزایش دهد، ائتلافی که انتظار می رود محافظه کاران، دموکرات‌های آزاد حامی کسب و کار و سبزها را شامل شود. گزارش تاکید می کند: مرکل در سخنرانی کوتاهی که به مناسبت پیروزی خود در مقر اتحادیه دموکراتیک مسیحی در برلین ایراد کرد، مجبور شد اعتراف کند که حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان، آراء محافظه کاران را تضعیف کرده و بیش از ۹۸۰ هزار طرفدار به آنها پشت کرده و به آن حزب رای داده اند، در حالی که ۱٫۳ میلیون نفر نیز در حمایت از دموکرات‌های آزاد به این حزب رای داده اند. حزب «آلترناتیو برای آلمان» علیه سیاست پناهندگی مرکل رای داده است و حزب دموکرات آزاد به دولتی رای داد که بر اصلاحات داخلی از جمله چالش‌های دیجیتالی شدن و تغییرات اقلیمی متمرکز شود.انتظار می رود که میان تمام چهار حزب این ائتلاف پیرامون سیاست انرژی و مسائل اتحادیه اروپا، به ویژه یکپارچگی منطقه یورو، مباحث گسترده ای مطرح شود.

نویسنده معتقد است: اما مرکل در سطح داخلی باید با دو نیروی فشار متضاد روبرو شود: فشار از جانب حزب آلترناتیو که ضد مهاجرت، ضد اسلام و ضد اتحادیه اروپا است و فشار از سوی حزب دموکرات آزاد که خواهان آمادگی بیشتر آلمان برای پذیرفتن جهانی شدن، حل مسائل جدی جمعیتی کشور و سیاست رقابتی‌تر انرژی از جمله کاهش یارانه انرژی‌های تجدیدپذیر است. این چیزی است که سبزها قطعا در مذاکرات ائتلاف با آن مخالفت خواهند کرد. بنابر این پیروزی مرکل یک پیروزی تلخ و شیرین است.

رهبران حزب آلترناتیو، اکنون اعلام کرده اند که تلاش خواهند کرد در پارلمان کمیته ای را تشکیل دهند تا بررسی کند که صدراعظم آلمان چطور توانسته سیاست پناهندگی خود را به شکل یکجانبه اتخاذ کند. این حزب می خواهد که مرکل در مقابل این تصمیم پاسخگو باشد. نویسنده ادامه می‌دهد: اما باید گفت که پیروزی آنها در پارلمان آلمان چندان طول نخواهد کشید چون مارتین شولتز، رهبر دموکرات سوسیال- که افتی تاریخی را تجربه کرد و در مقایسه با پیروزی ۲۵ درصدی در انتخابات ۲۰۱۳ میلادی فقط ۲۰٫۵ درصد از آراء را به خود اختصاص داد- اعلام کرده است که حزب وی در ائتلاف بزرگ باقی نخواهد ماند. بلکه به جناح مخالف باز خواهد گشت که «حزب چپ» (Die Linke) را نیز شامل خواهد شد، حزبی که حوزه انتخاباتی اصلی آن شرق آلمان است. گزارش تاکید می‌کند: تصمیم «مارتین شولتز» رهبر حزب سوسیال دموکرات در این میان بسیار مهم است؛ این تصمیم، حزب آلترناتیو را ازجایگاه سومین حزب مخالف بزرگ کنار می گذارد و همچنین امکان بازسازی حزب سوسیال دموکرات را فراهم می‌کند و این بدان معناست که شولتز و نسل قدیمی تر، دیر یا زود، جای خود را به نسل جوان تری از سیاستمداران خواهد داد . همین مساله در خصوص حزب دموکرات مسیحی نیز صدق می کند.

گزارش ادامه می دهد: مرکل همانند بیشتر رهبران هرگز برای خود جانشینی آماده نکرده است. اما نتایج مایوس کننده حزب در انتخابات قطعا در مرحله ای باعث خواهد شد که پیرامون مسیر آتی حزب دموکرات مسیحی و همتای آن در باواریا، یعنی حزب اتحادیه سوسیال مسیحی، مباحثی جدی مطرح شود. گزارش می نویسد: سیاست‌های مرکل، خشم و آزردگی هر دو حزب را به دنبال داشته است. این بلوک محافظه کار از سیاست پناهندگی او، حمایت وی از حداقل دستمزدها، متوقف کردن انرژی هسته ای و روش او برای مدرنیزه کردن حزب از طریق تبدیل آن به یک حزب میانه رو ناراضی است. اما از آنجا که مرکل توانست آنها را به پیروزی برساند و چون نفاق و اختلاف عقیده درون بلوک پذیرفته نیست آنها با سیاست‌های وی همراه شدند. اما چنین روندی می تواند تغییر کند.

http://www.ettelaat.com/etiran/?p=315434

ش.د9605227