صبح صادق >>  نگاه >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۱۲ خرداد ۱۳۹۸ - ۰۹:۰۱  ، 
کد خبر : ۳۱۵۲۲۱

‭ ‬پايان‭ ‬يك‭ ‬ماه،‭ ‬آغاز‭ ‬يك‭ ‬راه‭!‬

عيد‭ ‬در‭ ‬لغت‭ ‬از‭ ‬ماده‭ ‬عود‭ ‬به‭ ‬معني‭ ‬بازگشت‭ ‬است؛‭ ‬بنابراين‭ ‬به‭ ‬روزهايي‭ ‬كه‭ ‬مشكلات‭ ‬از‭ ‬قوم‭ ‬و‭ ‬جمعيتي‭ ‬برطرف‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬پيروزي‌ها‭ ‬و‭ ‬راحتي‌هاي‭ ‬نخستين‭ ‬بازگشت‭ ‬مي‌كند‭ ‬عيد‭ ‬گفته‭ ‬مي‌شود‭. ‬در‭ ‬اعياد‭ ‬اسلامي،‭ ‬به‭ ‬مناسبت‭ ‬اينكه‭ ‬در‭ ‬پرتو‭ ‬اطاعت‭ ‬ماه‭ ‬مبارك‭ ‬رمضان‭ ‬يا‭ ‬انجام‭ ‬فريضه‭ ‬حج،‭ ‬صفا‭ ‬و‭ ‬پاكي‭ ‬فطري‭ ‬نخستين‭ ‬به‭ ‬روح‭ ‬و‭ ‬جان‭ ‬انسان‭ ‬باز‭ ‬مي‌گردد‭ ‬و‭ ‬آلودگي‌ها‭ ‬كه‭ ‬برخلاف‭ ‬فطرت‭ ‬است،‭ ‬از‭ ‬ميان‭ ‬مي‌رود،‭ ‬عيد‭ ‬گفته‭ ‬شده‭ ‬است‭.(‬تفسير‭ ‬نمونه،‭ ‬ج‭ ‬5،‭ ‬ص131‭)‬
انسان‭ ‬بر‭ ‬فطرت‭ ‬پاك‭ ‬و‭ ‬بي‌آلايش‭ ‬خلق‭ ‬شده‭ ‬است؛‭ ‬اما‭ ‬به‭ ‬دلايلي‭ ‬اين‭ ‬فطرت‭ ‬در‭ ‬تصادم‭ ‬با‭ ‬خواسته‌ها،‭ ‬تقاضاها‭ ‬و‭ ‬بي‌قراري‌هاي‭ ‬نفس‭ ‬سركش،‭ ‬آلوده‭ ‬به‭ ‬سياهي‭ ‬و‭ ‬گناه‭ ‬مي‌شود‭ ‬و‭ ‬انسان‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬مقام‭ ‬نخستين‭ ‬و‭ ‬نقطه‭ ‬عطف‭ ‬صعودي‭ ‬كه‭ ‬برايش‭ ‬مهيا‭ ‬شده‭ ‬باز‭ ‬مي‌دارد‭. ‬رسالت‭ ‬هدايت‭ ‬دين‭ ‬و‭ ‬پيام‌آوران‭ ‬الهي‭ ‬از‭ ‬همين‭ ‬جا‭ ‬آغاز‭ ‬مي‌شود‭. ‬دين‭ ‬از‭ ‬منظري‭ ‬شامل‭ ‬سه‭ ‬حوزه‭ ‬عقايد،‭ ‬احكام‭ ‬و‭ ‬اخلاق‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬رعايت‭ ‬آنها‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬فرد‭ ‬مكلف‭ ‬و‭ ‬دين‌مدار‭ ‬بستر‭ ‬سعادت‭ ‬دنيوي‭ ‬و‭ ‬اخروي‭ ‬وي‭ ‬را‭ ‬فراهم‭ ‬مي‌كند‭. ‬اساساً‭ ‬كسي‭ ‬كه‭ ‬رفتار‭ ‬ديني‭ ‬دارد،‭ ‬عمل،‭ ‬فكر‭ ‬و‭ ‬ذكري‭ ‬انجام‭ ‬نمي‌دهد‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬مسير‭ ‬و‭ ‬بستري‭ ‬غير‭ ‬از‭ ‬سعادت‭ ‬و‭ ‬فضيلت‭ ‬قرار‭ ‬بگيرد‭. ‬مشروط‭ ‬بر‭ ‬اينكه‭ ‬عقايد‭ ‬كه‭ ‬امري‭ ‬قلبي‭ ‬و‭ ‬فكري‭ ‬است،‭ ‬باور‭ ‬و‭ ‬ايمان‭ ‬تحقيقي‭ ‬مؤمن‭ ‬را‭ ‬شكل‭ ‬دهد‭ ‬و‭ ‬سبب‭ ‬شود‭ ‬فرد‭ ‬هر‭ ‬چه‭ ‬بيشتر‭ ‬در‭ ‬لوازم‭ ‬خلقت‭ ‬و‭ ‬قدرت‭ ‬الهي‭ ‬تفكر‭ ‬كند‭ ‬و‭ ‬بر‭ ‬مراتب‭ ‬بالاتري‭ ‬از‭ ‬ايمان‭ ‬و‭ ‬باور‭ ‬به‭ ‬توحيد‭ ‬ذاتي‭ ‬و‭ ‬افعالي‭ ‬الهي‭ ‬بايستد‭. ‬همچنين‭ ‬دانش‭ ‬و‭ ‬فهم‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬درباره‭ ‬اين‭ ‬موضوع‭ ‬كه‭ ‬فعال‭ ‬و‭ ‬مؤثري‭ ‬غير‭ ‬خدا‭ ‬وجود‭ ‬ندارد‭ ‬بيشتر‭ ‬كند‭. ‬
احكام‭ ‬و‭ ‬عمل‭ ‬مكلفانه‭ ‬گام‭ ‬بعدي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬محصول‭ ‬ايمان‭ ‬درست‭ ‬و‭ ‬راسخي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬عمل‭ ‬متجلي‭ ‬مي‌شود؛‭ ‬يعني‭ ‬كسي‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬تفكر‭ ‬صائب‭ ‬خدا‭ ‬را‭ ‬شناخت‭ ‬و‭ ‬ابلاغ‭ ‬پيام،‭ ‬ارسال‭ ‬رسل‭ ‬و‭ ‬انزال‭ ‬كتب‭ ‬خداي‭ ‬متعال‭ ‬و‭ ‬داناي‭ ‬به‭ ‬غيب‭ ‬را‭ ‬باور‭ ‬كرد،‭ ‬سزاوار‭ ‬ورود‭ ‬به‭ ‬حيطه‭ ‬بندگي‭ ‬مي‌شود‭. ‬آنگاه،‭ ‬هر‭ ‬چه‭ ‬مولا‭ ‬گفت‭ ‬اطاعت‭ ‬كرده‭ ‬و‭ ‬بار‭ ‬پاداش‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬سنگين‌تر‭ ‬مي‌كند؛‭ ‬البته‭ ‬همين‭ ‬جا‭ ‬نيز‭ ‬بندگان‭ ‬خدا‭ ‬به‭ ‬تعبير‭ ‬شهيد‭ ‬رمضان‭ ‬المبارك‭ ‬سه‭ ‬گونه‭ ‬مي‌شوند؛‭ ‬عده‌اي‭ ‬از‭ ‬خوف‭ ‬نار‭ ‬جحيم‭ ‬به‭ ‬عبادت‭ ‬و‭ ‬اطاعت‭ ‬مي‌پردازند،‭ ‬پاره‌اي‭ ‬به‭ ‬شوق‭ ‬ايصال‭ ‬به‭ ‬بهشت‭ ‬و‭ ‬قليلي‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬جهت‭ ‬كه‭ ‬خدا‭ ‬را‭ ‬شايسته‭ ‬خدايي‭ ‬مي‌يابند،‭ ‬سر‭ ‬به‭ ‬آستانش‭ ‬مي‌سايند‭. ‬مسلماً‭ ‬اين‭ ‬عبادت‭ ‬احراري‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬نمره‭ ‬عالي‭ ‬در‭ ‬كلاس‭ ‬عقايد‭ ‬گرفته‌اند‭.‬
ساحت‭ ‬اخلاق،‭ ‬زيبايي‌هاي‭ ‬دين‭ ‬و‭ ‬زيباسازي‭ ‬رفتار‭ ‬ديني‭ ‬عبد‭ ‬مؤمن‭ ‬بالله‭ ‬را‭ ‬بر‭ ‬عهده‭ ‬مي‌گيرد‭ ‬و‭ ‬نسيم‌وار‭ ‬عمل‭ ‬به‭ ‬دين‭ ‬الهي‭ ‬را‭ ‬انساني‌تر‭ ‬و‭ ‬خواستني‌تر‭ ‬جلوه‭ ‬مي‌دهد‭. ‬اينكه‭ ‬حضرت‭ ‬امير‭(‬ع‭) ‬در‭ ‬برابر‭ ‬اعطاي‭ ‬عالَم،‭ ‬حاضر‭ ‬به‭ ‬ربودن‭ ‬دانه‌اي‭ ‬از‭ ‬دهان‭ ‬موري‭ ‬نمي‌شود،‭ ‬از‭ ‬اخلاق‭ ‬مهذب‭ ‬شده‭ ‬در‭ ‬بوته‭ ‬عقيده‭ ‬محكم‭ ‬به‭ ‬وجود‭ ‬نظم‭ ‬و‭ ‬ناظم‭ ‬در‭ ‬خلقت‭ ‬و‭ ‬تدبير‭ ‬و‭ ‬توزين‌كننده‭ ‬روزي‌ها‭ ‬سرچشمه‭ ‬مي‌گيرد‭. ‬ماه‭ ‬مبارك‭ ‬رمضان‭ ‬و‭ ‬صوم‭ ‬و‭ ‬صلاه‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬مثابه‭ ‬نشستن‭ ‬بر‭ ‬تقاطع‭ ‬سه‭ ‬ساحت‭ ‬عقيده،‭ ‬تكليف‭ ‬و‭ ‬اخلاق‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬پاداش‭ ‬عامل‭ ‬به‭ ‬آن،‭ ‬دعوت‭ ‬به‭ ‬عيدالله‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬تنها‭ ‬كساني‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬بهره‌مندند‭ ‬كه‭ ‬فرمان‭ ‬الهي‭ ‬برده‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬يك‭ ‬ماه‭ ‬عبادت‭ ‬و‭ ‬ابراز‭ ‬حاجت‭ ‬به‭ ‬درگاه‭ ‬بي‌نياز‭ ‬مطلق،‭ ‬زمينه‌هاي‭ ‬غفران‭ ‬و‭ ‬بخشش‭ ‬الهي‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬طريق‭ ‬روزه‌داري‭ ‬و‭ ‬مهمان‭ ‬شدن‭ ‬در‭ ‬خانه‭ ‬خدا‭ ‬از‭ ‬يك‭ ‬سو،‭ ‬و‭ ‬انباشت‭ ‬بنيه‭ ‬و‭ ‬ذخيره‭ ‬معنوي‭ ‬براي‭ ‬حركت‭ ‬در‭ ‬مسير‭ ‬پر‭ ‬پيچ‭ ‬و‭ ‬خم‭ ‬دنياي‭ ‬سوزان‭ ‬ماديت‭ ‬از‭ ‬سوي‭ ‬ديگر‭ ‬فراهم‭ ‬كرده‭ ‬باشند‭. ‬
شايد‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬باب‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬اميرالمؤمنين‭ ‬فرمود‭: ‬‮«‬انّما‭ ‬هو‭ ‬عيد‭ ‬لمن‭ ‬قبل‭ ‬الله‭ ‬صيامه‭ ‬و‭ ‬شكر‭ ‬قيامه»؛‭ ‬عيد‭ ‬فطر،‭ ‬عيد‭ ‬است‭ ‬براى‭ ‬كسى‭ ‬كه‭ ‬خدا‭ ‬روزه‌‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬مورد‭ ‬قبول‭ ‬قرار‭ ‬دهد‭ ‬و‭ ‬نماز‭ ‬و‭ ‬عبادت‭ ‬او‭ ‬را‭ ‬مورد‭ ‬شكر‭ ‬و‭ ‬سپاس‭ ‬خود‭ ‬قرار‭ ‬دهد‭. ‬در‭ ‬جايي‭ ‬ديگر‭ ‬شاخصي‭ ‬عمومي‌تر‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬مي‌دهد‭ ‬كه‭ ‬‮«‬و‭ ‬كلّ‭ ‬يوم‭ ‬لا‭ ‬يعصى‭ ‬الله‭ ‬فيه‭ ‬فهو‭ ‬يوم‭ ‬عيد»؛‭ ‬آن‭ ‬روزى‭ ‬كه‭ ‬من‭ ‬و‭ ‬شما‭ ‬اين‭ ‬توفيق‭ ‬را‭ ‬پيدا‭ ‬كنيم‭ ‬كه‭ ‬هيچ‭ ‬معصيتى‭ ‬از‭ ‬ما‭ ‬سر‭ ‬نزند،‭ ‬روز‭ ‬عيد‭ ‬و‭ ‬شادمانى‭ ‬است‭. ‬آري‭ ‬عيد‭ ‬سعيد‭ ‬و‭ ‬روح‌نواز‭ ‬فطر‭ ‬بيش‭ ‬از‭ ‬آنكه‭ ‬پايان‭ ‬يك‭ ‬ماه‭ ‬باشد،‭ ‬آغاز‭ ‬يك‭ ‬راه‭ ‬است؛‭ ‬راهي‭ ‬كه‭ ‬با‭ ‬رحمت‌ها‭ ‬و‭ ‬انتظارها،‭ ‬عفوها،‭ ‬استغفارها،‭ ‬دعا‭ ‬و‭ ‬نيايش،‭ ‬مناجات‭ ‬و‭ ‬گريه‌هاي‭ ‬شبانه‭ ‬براي‭ ‬بازگشت‭ ‬به‭ ‬فطرت‭ ‬الهي‭ ‬و‭ ‬يافتن‭ ‬هويت‭ ‬گمشده‭ ‬حقيقي‭ ‬انسان‭ ‬گشوده‭ ‬شده‭ ‬است‭.
عيد‭ ‬فطر‭ ‬عيد‭ ‬رويش‭ ‬و‭ ‬شكفتن‭ ‬جوانه‭ ‬اميد،‭ ‬عيد‭ ‬بشارت‌هاي‭ ‬الهي‭ ‬و‭ ‬روز‭ ‬خوب‭ ‬مهرباني‌ها‭ ‬و‭ ‬گشودن‭ ‬ابواب‭ ‬رحمت‭ ‬الهي‭ ‬است‭. ‬اين‭ ‬عيد‭ ‬زماني‭ ‬كامل‭ ‬مي‌شود‭ ‬كه‭ ‬به‭ ‬شكرانه‭ ‬تن‭ ‬سالم‭ ‬و‭ ‬فطرت‭ ‬سفيد‭ ‬حاصل‭ ‬از‭ ‬صيقل‭ ‬رمضاني‭ ‬زكات‭ ‬فطريه‭ ‬و‭ ‬پول‭ ‬سياهي‭ ‬در‭ ‬كف‭ ‬نيازمندي‭ ‬بگذاريم‭ ‬و‭ ‬خوشحالي‭ ‬عيدمان‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬ديگران‭ ‬سهيم‭ ‬شويم‭. ‬آنگاه‭ ‬اين‭ ‬عيد،‭ ‬به‭ ‬حكم‭ ‬تنها‭ ‬آيه‌اي‭ ‬از‭ ‬قرآن‭ ‬كه‭ ‬واژه‭ ‬عيد‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬كار‭ ‬رفته‭ ‬‮«‬اللهم‭ ‬أنزل‭ ‬علينا‭ ‬مائدة‭ ‬من‭ ‬السماء‭ ‬تكنون‭ ‬لنا‭ ‬عيدا‭ ‬لأولنا‭ ‬و‭ ‬آخرنا‭ ‬و‭ ‬آية‭ ‬منك‮»‬،‭ ‬به‭ ‬آيتي‭ ‬الهي‭ ‬تبديل‭ ‬مي‌شود‭ ‬كه‭ ‬براي‭ ‬اول‭ ‬و‭ ‬آخر‭ ‬ما‭ ‬خرسندي‭ ‬و‭ ‬فرح‭ ‬معنوي‭ ‬و‭ ‬رهايي‭ ‬از‭ ‬بند‭ ‬اسارت‌ها‭ ‬و‭ ‬نارها‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬بار‭ ‬مي‌آورد‭. ‬اللهم‭ ‬ارزقنا
نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات