برخی از فعالان اقتصادی عنوان می‌کنند تحریم‌های داخلی در برخی مواقع، قوی‌تر از تحریم‌های آمریکا عمل می‌کند. آنها عدم همکاری بخش‌های اجرائی را همیشه مطرح می‌کنند.
همواره تحریم اقتصادی یکی از پایه های سیاست خارجه آمریکا علیه دیگر کشورها بوده است و همین امر از مهمترین مواضع رسمی و علنی این کشور طی چهل سال اخیر بر علیه جمهوری اسلامی بوده است. با این وجود، وعده برداشتن برخی تحریم ها که امریکا در توافقنامه برجام پذیرفته بود نیز بدون اجرا و با خروج این کشور از برجام، همچون وعده های قبلی دروغ از آب درآمد و تحریم ها شدت بیشتری نیز به خود گرفت و دولت ترامپ با این نگاه که اعمال تحریم های بیشتر علیه جمهوری اسلامی، می تواند مانع تحقق 40 سالگی انقلاب گردد، تحریم های مختلف و متعددی را علیه کشور اعمال کرد.
اما باید گفت، سیاست تحریمی آمریکا علیه رقبای سیاسی خود، صرفاً محدود به ایران اسلامی نمی شود و بنا به فهرست منتشر شده از طرف وزارت خزانه داری آمریکا، تا کنون کشورهای بلاروس، میانمار، کوبا، جمهوری دموکراتیک کنگو، صربستان، مقدونیه، کشورهای حوزه بالکان غربی، ساحل عاج، عراق، لبنان، لیبی، کره شمالی، سومالی، سودان، سوریه، یمن، زیمبابوه و لیبریا نیز از طرف کاخ سفید مورد تحریم قرار گرفته‌اند.
مجلس شورای اسلامی نیز به منظور بی‌اثر کردن تحریم‌های آمریکا علیه ایران، چند وقت پیش فراکسیون مقابله با تحریم را ایجاد کرده است که یکی از اهداف این فراکسیون، تشکیل باشگاه مقابله با تحریم، با همراهی 25 کشور تحریم شده از سوی امریکا اعلام شده است. لذا به منظور اطلاع از روند این هدفگذاری و شناخت جامع از دلایل و اهداف تشکیل فراکسیون تازه تأسیس مبارزه با تحریم، سایت بصیرت گفتگویی با محمدعلی پورمختار، رئیس این فراکسیون انجام داده است که متن کامل آن در ادامه به محضر شما مخاطب گرامی می رسد:
بصیرت: فراکسیون مقابله با تحریم چه اقداماتی در مدت زمان محدود شروع به کارش انجام داده است و استقبال فعالین اقتصادی از آن چگونه بوده است؟
از روزی که این فراکسیون تشکیل شد، تعداد زیادی از فعالان اقتصادی، صادرکنندگان و واردکنندگان ایرانی با آن ارتباط برقرار کرده و اعلام آمادگی کردند که از توانمندی های لازم به منظور مقابله با تحریم ها برخوردار هستند. فعالان اقتصادی توانمندی خود جهت نقل و انتقال پول، ورود ارز به داخل کشور، وارد کردن کالاهای ضروری و استراتژیک، فروش نفت و پتروشیمی را به فراکسیون مقابله با تحریم اعلام کرده اند. در شرایطی که این فعالان اقتصادی به مسئولین اجرائی دسترسی ندارند، مراجعه به فراکسیون می تواند زمینه فعالیت مؤثر را برای آنها فراهم کند.
بصیرت: در خصوص هدف مجلس شورای اسلامی از تشکیل این فراکسیون توضیح دهید؟
دولت از جایگاه ویژه اجرائی برخوردار است و در حوزه اقتصادی با سازوکارهای مشخصی حرکت می کند، البته محدودیت های خاص خود را نیز دارد، ولی مجلس با در اختیار داشتن ظرفیت های قوی، همانند ارتباط گسترده با مردم، فعالان اقتصادی و مالی و ظرفیت دیپلماسی، با تشکیل این فراکسیون به کمک دولت آمده است. با بررسی اولیه صورت گرفته، امروزه 25 کشور به شکل های مختلف تحت تحریم های ظالمانه آمریکا قرار دارند. این موضوع یک فرصتی استثنائی برای ایران بوجود آورده تا با تلاش های دیپلماتیک، این کشورها را تحت عنوان باشگاه تحریمی ها کنار همدیگر قرار دهد تا مراودات مالی بین آنها صورت گیرد.
به نظر بنده صرف تشکیل یک جبهه واحد علیه تحریم های یک جانبه که متشکل از 25 کشور باشد، می تواند موجبات عقب نشینی آمریکا از خواسته های قلدرمابانه و ظالمانه را فراهم کند.
بصیرت: به نظر شما چالش های داخلی و خارجی پیش روی فراکسیون مقابله با تحریم چیست؟
چالش های فراکسیون را می توانیم در دو حوزه داخلی و بین الملل مطرح کنیم. در حوزه داخلی، ممکن است برخی این تلقی را داشته باشند که فراکسیون قصد دخالت در امور اجرائی را دارد و یا این که قصد دارد مباحث و سیاست های دولت برای مقابله با تحریم را به چالش بکشاند؛ همین تلقی نادرست باعث می شود همکاری و همیاری با فراکسیون کاهش یابد. در حالی که این برداشت کاملاً نادرست است و فراکسیون در این مسیر حرکت نمی کند.
در حوزه بین المللی، این فراکسیون به منظور رسیدن به هدف نیازمند گسترش روابط دیپلماتیک پارلمانی است؛ لذا ممکن است در موضوع تحریم ها مواجهه یا مقابله هایی صورت گیرد، البته من احتمال آن را بسیار ناچیز می دانم، زیرا تاکنون در مذاکراتی که با بسیاری از کشورها صورت گرفته است، اغلب اعلام آمادگی کرده اند و چون به صورت سازمان یافته و در قالب برنامه های مشخص، کار اجرائی نشده است، تا به امروز فراکسیون به نتایج ملموسی دست نیافته است، اما چالش های فرارو بسیار کمتر از فرصت هاست.
بصیرت: کشورهای تحریم شده از سوی امریکا چه عکس العملی به طرح تشکیل باشگاه تحریمی ها داشته اند؟
با سفراي برخی از این کشورها صحبت هایی صورت گرفته است که خروجی آن بیانگر این موضوع است که این ها از سیاست تحریمی آمریکا به شددت عصبانی و در صدد مقابله با آن هستند. ولی استحکامات آنها همانند استحکامات داخلی جمهوری اسلامی نیست و آسیب پذیرتر هستند. با این وجود، این کشورها از انگیزه قوی جهت ورود به این ساختار برخودارند و زمینه آن در این کشورها وجود دارد.
بصیرت: آیا فراکسیون مقابله با تحریم وظیفه ای در قبال ناکارآمدی نهادها و سازمانهای داخلی نیز برعهده دارد؟
قطعاً کمیسیون در بحث های داخلی مشارکت خواهد داشت. به علت ارتباطی که بین کمیسیون و فعالان اقتصادی ایجاد شده است، اطلاعات مهمی در خصوص موانع و مشکلات بازرگانی در واردات و صادرات و بخش تولیدی کشور در اختیار کمیسیون قرار گرفته است. حتی برخی از فعالان اقتصادی عنوان می کنند تحریم های داخلی در برخی مواقع، قوی تر از تحریم های آمریکا عمل می کند. آنها عدم همکاری بخش های اجرائی را همیشه مطرح می کنند. بر همین اساس یکی از اقدامات صورت گرفته، جمع بندی موضوعات و درخواست از رئیس یا وزیر دستگاه مربوطه جهت پاسخگویی در خصوص چرایی، کم و کیف، موانع و راهکارهای حل مشکلات است.
بصیرت: امروزه هزینه های دولت با ارز 4200 تومانی یکی از موضوعات مورد نقد جریانات سیاسی و فعالین اقتصادی دلسوز کشور است، نظر شما در خصوص عملکرد دولت در این زمینه و تأثیر آن بر کاهش اثرات تحریمی کشور چیست؟
ارز 4200 تومانی به جهت کمک به مردم در ارتباط با تأمین کالاهای اساسی دارو و غذا پیش بینی شد، تا این کالاها با قیمت پایین تر به دست مصرف کننده برسد، ولی این سیاست به یک عامل بازدارنده و رانت بزرگ اقتصادی تبدیل شد. بحث پیرامون ادامه پرداخت ارز دولتی و تأثیر مثبت آن در مقابله با تحریم ها یا حذف آن یکی از مباحث جدی مجلس است که می تواند یکی از ساز و کارهای جدی اقتصادی مقابله با تحریم ها باشد.
بصیرت: نظر شما در خصوص میزان تأثیر تحریم های اعمالی از سوی امریکا بر جمهوری اسلامی و خط و مسیر انقلاب چیست؟
با وجود تحریم و تأثیرگذاری آن بر اقتصاد کشور، امروزه فعالیت های فراوان اقتصادی، خصوصاً در بخش صادرات صورت می گیرد که به لحاظ تفاوت نرخ ارز، افزایش تعداد گردشگران خارجی و تمایل آنها به خرید کالای ایرانی رشد چشمگیری یافته است.
برنامه آمریکایی ها از این تحریم ها، از بین بردن تولید و اشتغال در کشور بود، اما می بینیم که کشور به سمت مقاوم شدن اقتصاد حرکت کرد. این موضوع ناشی از مقاومت ملت شریف ایران و درک درست و کامل از ماهیت پلید و جنایتکار شیطان بزرگ، آمریکا دارد و امروزه با سرعت، اوضاع به سمت بهبود شدن حرکت می کند. بسیاری از کشورها در اروپا، آسیا و افریقا، روش های آمریکا را قبول ندارند و بنای آن ها در همکاری با جمهوری اسلامی ایران است. به اعتقاد بنده در آینده نزدیک همگان شاهد شکست تحریم ها و عقب نشینی آمریکا از مواضع زیاده خواهانه خود در قبال جمهوری اسلامی ایران خواهند بود که این امر بی شک با تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی در اقتصاد کشور به دست خواهد آمد.
