در حالی که مقامات کاخ سفید هنگامی که مقابل دوربینها میآیند از موثر بودن کارزار فشار حداکثری علیه ایران صحبت میکنند اما اکنون خبر میرسد که دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» از مدتها پیش درگیری نوعی جنگ داخلی بر سر معافیتهای تحریمی ایران بوده است.
پایگاه خبری «واشنگتن فری بیکن» روز شنبه به نقل از چندین مقام آمریکایی آگاه به موضوع نوشت فشارهای داخلی بر وزارت امور خارجه آمریکا برای لغو تعدادی از معافیتهای تحریمی در رابطه با فعالیتهای هستهای ایران رو به افزایش است.
طبق این گزارش، برای ماههاست که تنشهای بین-سازمانی در دولت آمریکا بر سر آینده معافیتهای تحریمی ایران افزایش یافته، بگونهای که برخی مقامات کارکشته و قدیمی در وزارت خارجه این کشور قویا خواستار تداوم اعطای چنین معافیتهایی به کشورهای خارجی برای همکاری هستهای با ایران هستند.
از طرفی مخالفان توافق هستهای ایران در کنگره آمریکا، از پشت پرده در حال لابی کردن برای اقناع «مایک پامپئو» وزیر خارجه این کشور و دیگر مقامات این وزارتخانه جهت لغو معافیتهای تحریمی ایران - مخصوصا بعد از گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران و افزایش سطح غنیسازی به ۴.۵ درصد - هستند.
فریبیکن درباره این جنگ داخلی در دولت آمریکا با موضوع ایران، مینویسد: «در حالی که گفته میشود کاخ سفید و وزارت خارجه (آمریکا) تمایل دارند معافیتهای هستهای (ایران) را قطع کنند اما دیگر بخشهای دولت (ایالات متحده) هنوز خواستار تداوم آنها هستند و همین باعث آغاز تقابلی سخت بین این گروهها شده است».
این منابع با اشاره به اینکه از نظر تندروهای جمهوریخواه در آمریکا لغو معافیتهای تحریمهای هستهای در حفظ برجام نقش عمدهای ایفا میکنند، میگویند که به همین دلیل وزارت خارجه آمریکا نیز رویکردی سختگیرانهتر و همسو با تفکرات جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفیداتخاذ کرده است.
یک مقام مطلع به تفکرات پامپئو در این باره توضیح میدهد: «مایک پامپئو کمخرد نیست، او میداند رئیسجمهور خواستار لغو این معافیتهاست و میداند که دولت پنهان (سایه) در تلاش است تا برای زنده نگاه داشتن توافق [هستهای]، این معافیتها را حفظ کند».
منبع دومی در دولت آمریکا طی مصاحبه با این وبگاه ضمن اشاره به تلاشهای برخی مقامات ارشد واشنگتن برای حفظ معافیتها علیرغم تصمیم کاخ سفید به لغو آنها، میگوید: «هنوز افرادی در دولت هستند که برای تمدید معافیتها فشار میآورند اما کاخ سفید و وزارت خارجه مصمم به لغو آنها هستند».
وزارت خارجه آمریکا اما از پاسخ به سوال فریبیکن جهت شفافسازی درباره اظهارات این منابع خودداری کرد.
این در حالی است که در تاریخ چهاردهم اردیبهشت ۹۸ بود که وزارت خارجه آمریکا در اقدامی خلاف مفاد برجام، با لغو بخشی از معافیتهای تحریمی مرتبط با فعالیتهای هستهای، همکاران ایران در توسعه نیروگاه بوشهر و انتقال اورانیوم غنیشده و آب سنگین به خارج از کشور را به تحریم تهدید کرد.
دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنیها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد. با روی کار آمدن ترامپ به عنوان رئیسجمهور آمریکا این کارشکنیها شدت گرفت و او بارها تهدید کرد کشورش را از توافق هستهای خارج خواهد کرد. ترامپ سرانجام ۱۸ اردیبهشتماه سال گذشته به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج کرد و به خزانهداری آمریکا دستور احیای تحریمهای هستهای علیه ایران را داد.