پرچمهای سیاهی که در ماه محرم به اهتزاز در میآید، پرچمهای آگاهیبخشی و بصیرتافزایی است. اساساً ماه محرم و صفر که ماه حزن و اندوه آلالله است، ماه تولید فهم و آگاهی برای تشخیص جبهه حق از جبهه باطل است. بر اساس همین حقیقت انکارناپذیر، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) فرمودند: «محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.» آن عزیز سفر کرده در کلامی دیگر میفرمایند: «ما هر چه داریم از محرم و صفر است.» با تأمل در همین عبارات کوتاه و گویا که گذشت، میتوان پاسخ این پرسش را که «انقلاب اسلامی با عاشورا چه نسبتی دارد؟» دریافت کرد.
در منظومه فکری و اعتقادی شیعیان به استناد آیات و روایات، امام حسین(ع) «مصباحالهدی» و «سفینه النجاة» است. عاشورا و کربلا، اسلام را که در مرز نابودی کامل قرار گرفته بود، حیاتی دوباره بخشید و سیدالشهداء با قیام خود، راه سعادت و با عزت زیستن، راه نجات اسلام، راه مقابله با ظلم و جهالت و راه رشد و کمال را تا روز قیامت به همگان آموخت. بدون تردید، مکتب عاشورا در منظومه فکری و سیاسی حضرت امام خمینی(ره)، برای قیام علیه طاغوت زمان و با هدف احیای اسلام ناب محمدی(ص) در عصر حاضر، از جایگاه ویژهای برخوردار است. بیانیه و سخنرانیهای رهبر کبیر انقلاب اسلامی از زمان شروع قیام تا زمان به پیروزی رساندن انقلاب اسلامی در 22 بهمن سال 1357، همگی این واقعیت را نشان میدهد که امام(ره)، با الهام از عاشورا و قیام حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و با استناد به آیه شریف «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَ فُرَادَى...»، مبارزه خود را شروع کردند. از طرف دیگر، عاشورا در ایجاد انگیزه و به صحنه آوردن تودههای میلیونی مردم در دوران مبارزات در زمان طاغوت، نقش تعیینکنندهای دارد. سخنرانیهای پرشور و نشاط چهرههای اصلی انقلاب و یاران امام(ره) در دوران مبارزه، عمدتاً روح عاشورایی و کربلایی دارد و مردم با الهام از این سخنرانیها، به صحنه مبارزه وارد شدن را پاسخ به ندای امام حسین(ع) دانسته که فرمودند: «هل من ناصر ینصرنی...» و سکوت و خانهنشینی و قیام نکردن را هم به معنای همراهی با یزید زمان میدانستند. در فضای مبارزات و به ویژه در مبارزات سالهای 1356 و 1357 علیه طاغوت اعم از رژیم منحوس پهلوی و استکبار جهانی با محوریت آمریکا، مردم با استناد به عبارت کوتاه و گویا و پرمعنای «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا»، جبههای را که به رهبری امام(ره) شکل گرفته بود، جبهه حق و جبهه حسینیان زمان و جبههای را که در مقابل با محوریت شاه و اربابانش قرار داشت، جبهه یزیدیان زمان میدیدند. همین درک درست بود که مردم پرورش یافته در مکتب امام حسین(ع) و بزرگ شده پای منبرها و در مساجد و حسینیهها را بسیج کرد و به صحنه آورد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تداوم این حرکت نورانی و به ویژه از بعد مقاومت و ایستادگی در برابر دشمنان، عاشورا جایگاه ویژهای تاکنون داشته است. برای نمونه، در دوران دفاع مقدس، نبرد رزمندگان اسلام با متجاوزان بعثی، یک نبرد عاشورایی با بهرهگیری از الگوی عاشورا بود. بنابراین، انقلاب اسلامی را میتوان انقلابی سرچشمه و الهام گرفته از عاشورا و قیام امام حسین(ع) دانست، هم در شکلگیری و هم در تداوم و ماندگاری.