مهدی موحدیبکنظر، اقتصاددان و رئیس مرکز پژوهش و برنامهریزی سازمان مالیاتی به صبح صادق گفت: «با وجود حاشیههای ایجاد شده و شائبهآفرینیها در برابر موضوع دریافت مالیات از همه تراکنشها و کارتهای بانکی، باید این موضوع را با اطمینان به مردم گفت که این مسئله جای هیچ نگرانی نداشته و مردم از این بابت اطمینان خاطر داشته باشند.»
به گزارش صبح صادق، مهدی موحدی بکنظر، اقتصاددان و رئیس مرکز پژوهش و برنامهریزی سازمان مالیاتی در خصوص دریافت مالیات از حسابهای تجاری که به تازگی مطرح شده، به خبرنگار اقتصادی صبح صادق توضیحاتی داد و در این باره گفت: «بنا بر آنچه شفافیت مالیاتی و پرداخت مالیات به حق از سوی همه اقشار جامعه و افراد و اصناف و مشاغلی که باید مالیات بپردازند، در نظر گرفته شده است، سازمان مالیاتی به تازگی فرآیندی را آغاز کرده است تا بر اساس آن طی یک فرآیند ناظر به اهمیت موضوع شفافسازی فعالیتهای تجاری و اقتصادی، تغییراتی صورت بگیرد.»
وی در تشریح این موضوع خاطرنشان کرد: «ما در سازمان امور مالیاتی بر آن شدیم تا کسانی که به هر نحوی فعالیتهای تجاری دارند، مالیات به حق خود را بپردازند تا از این طریق اصولاً و عموماً از فرار مالیاتی برخی مشاغل و اصناف جلوگیری به عمل آید. از این منظر هیچ فرقی نمیکند طرف حساب پرداخت مالیات چه شغلی دارد یا در کدام دسته از مشاغل و اصناف یا دارندگان درآمد قرار میگیرد.»
رئیس مرکز پژوهش و برنامهریزی سازمان مالیاتی با اشاره به بندهای قانونی موجود که اخذ مالیات شفاف را دنبال میکنند، گفت: «در سال گذشته ما با اتکا به بند(م) تبصره 12 قانون بودجه سال 1400 توانستیم حسابهای فروش متصل به دستگاههای کارتخوان را شفاف کنیم که اقدام بسیار مهمی بود. این موضوع باعث شد تا دارندگان کارتخوان و حسابهای متصل به آن به عنوان حساب فروش شناخته شوند، لذا بر این اساس حسابهای نام برده به پروندههای مالیاتی وصل شدند و از آنها مالیات مطالبه شد.»
این کارشناس اقتصادی در این باره تصریح کرد: «بر این اساس حسابهای مذکور به پرونده مالیاتیشان وصل شدند تا مالیات مطالبه شده را پرداخت کنند. در این میان، برخی از افرادی که فعالیت تجاری داشتند، یا از اول از دستگاههای کارتخوان استفاده نمیکردند یا بعد از اینکه این اتفاق افتاد، به سمت استفاده نکردن از دستگاه کارتخوان و جایگزین کردن اقداماتی چون کارت به کارت کردن اعم از کارت به کارت کردن با ساتنا، پایا و سایر انتقال وجوه بین حسابها رفتند و به این شکل تلاش داشتند تا فعالیت اقتصادی خود را از دید سازمان امور مالیاتی دور کنند.»
موحدی درباره برنامههای سازمان مالیاتی برای جلوگیری از فرار مالیاتی به خصوص در این مورد خاطر نشان کرد: «به تدریج به دنبال ایجاد فضایی در کشور هستیم که به اتکای این فضا، کار و فعالیت اقتصادی افرادی که هر گونه فعالیت اقتصادی و درآمدزایی دارند، شفاف شود. بنابراین با وجود حاشیههای ایجاد شده و شائبهآفرینیها در برابر موضوع دریافت مالیات از همه تراکنشها و از کارت همه مردم، باید به این موضوع به صورت قاطعانه اشاره شود که مردم نباید نگران باشند. در این بحث مردمی که فعالیت اقتصادی انجام نمیدهند یا با حساب شخصی خود فعالیت اقتصادی انجام نمیدهند، نباید اصلاً نگران باشند؛ چون اصلاً مشمول آن افراد نمیشود.»
وی درباره موضوع شروط مورد نظر برای تشخیص و تمیز دادن حسابهای تجاری از سایر حسابهایی که از نظر سازمان مالیاتی غیر تجاری هستند و شائبههای مطرح شده در این باره تصریح کرد: «این موضوع نیز باید به صورت شفاف تبیین شود؛ چرا که این مسئله یعنی اینکه چگونه میتوانیم حساب افرادی را که فعالیت تجاری دارند، از حسابهای شخصی این دسته از فعالان اقتصادی جدا کنیم، در حال حاضر به یک سؤال اصلی میان مردم تبدیل شده است.»
رئیس مرکز پژوهش و برنامهریزی سازمان مالیاتی در این خصوص گفت: «این سؤال مطرح است که سازمان امور مالیاتی چگونه میتواند حسابهای فردی را تجاری تلقی نکند؟ باید به این موضوع توجه شود که دو شرط باید به صورت همزمان وجود داشته باشد. اول اینکه مجموع واریزی به حسابهای بانکی شخصی که دارای یک کد ملی مشخص است، در مجموع 35 میلیون تومان یا بیشتر باشد و شرط دوم اینکه این 35 میلیون تومان یا بیشتر حتما در قالب 100 تراکنش یا بیشتر از 100 تراکنش وارد حساب فرد مورد نظر شود.»
وی در این باره توضیح داد: «فرض کنید به مجموع حسابهای بنده با یک کد ملی در مجموع 35 میلیون یا بیشتر آن هم از طریق 100 تراکنش یا بیشتر واریز شود. برای بنده که پزشکی هستم که در ماه صد بیمار را ویزیت میکنم و از هر بیمارم 350 هزار تومان میگیرم که میشود 35 میلیون تومان پس من مشمول این طرح و پرداخت مالیات میشوم، چون 35 میلیون تومان در قالب 100 تراکنش وارد حساب من شده است، حالا ممکن است این 35 میلیون در قالب 99 تراکنش وارد حساب من شود. در اینجا سازمان امور مالیاتی این حساب را حساب تجاری تلقی نمیکند یا برای نمونه حتی اگر 10 میلیارد تومان در قالب 99 تراکنش وارد حساب من شده است، باز این حساب فعلاً حساب تجاری شناخته نمیشود.»
وی در این باره تصریح کرد: «اگر به صورت شفاف برای سازمان مالیاتی مشخص شود که این افرد نیز مانند افرادی که با 35 میلیون تومان و 100 تراکنش فعالیت تجاری دارند، با تکیه بر سایر قوانین مانند بند جزء دو بند پ ماده 169 مکرر مثل ماده 230 قانون مالیاتهای مستقیم، قطعاً از آنها نیز پرداخت مالیات مطالبه میشود.»
موحدی گفت: «این دو شرط به طور همزمان باید محقق شود و اگر یک شرطش محقق نشود، عملاً این حساب، تجاری به شمار نمیآید؛ اما اگر این دو شرط به طور همزمان محقق شود، این حساب، حساب تجاری شناخته میشود، لذا طبیعتاً مسئله برای عموم مردم روشن شده و عموم مردم نباید نگران انجام تراکنشهای معمول خود باشند؛ چرا که مشمول پرداخت مالیات نمیشوند.»
وی در این خصوص برای روشنسازی افکار عمومی توضیح داد: «برای نمونه، حساب پزشکی که روزی 20 نفر را ویزیت میکند، حساب تجاری پزشکی است که باید مالیات حقه خود را بپردازد. از سوی دیگر ممکن است من و شما درون خانواده و دوستان خود یک صندوق خانوادگی داشته باشیم که در مجموع رقمی وارد حساب من به عنوان مسئول این صندوق خانوادگی شود. به معنای دیگر در این صندوق صد نفر از اعضای خانواده و دوستان عضو هستند که ممکن است هرماه چه بسا بیشتر از 35 میلیون تومان وارد حساب من شود، ممکن است حساب من از سوی سازمان مالیاتی شناسایی شده و حساب من جزء حسابهای تجاری شناخته شود، سؤال این است که در این موارد باید چکار کرد؟»
موحدی بکنظر در پاسخ به این پرسش به صبح صادق گفت: «من با استفاده از مدارک موجود میگویم حساب من یک حساب خانوادگی بوده و این افراد با این شناسه هر ماه برای من واریزی مشخصی دارند، به این دلیل و به این شکل مستنداتی ارائه داده میشود. مستنداتی که سازمان امور مالیاتی مطالبه و شکل آن را متعاقبا اعلام خواهد کرد، بنابراین برخی از افرادی که مانند صندوقهای خانوادگی یا شبیه اینها که اتفاقات این چنینی بوده و فعالیت اقتصادی انجام نمیشود، این موارد از حسابهای تجاری جدا میشود. از طرفی وقتی حساب به عنوان حساب شخصی تلقی شود، مالیاتی نیز از آن اخذ نمیشود.»
رئیس مرکز پژوهش و برنامهریزی سازمان مالیاتی در پاسخ به این پرسش که برای مالیات از حسابهای یاد شده چند درصد در نظر گرفته شده، گفت: «هنوز برآورد دقیقی از درصد اینکه از چه میزان این درآمد مالیات گرفته میشود و این مالیات چقدر خواهد بود، صورت نگرفته است. هر چند تا کنون تخمینزده شده که حدود 200 تا 300 هزار نفر مشمول این موضوع میشوند؛ اما چون نمیدانیم چه حجمی از تراکنش اتفاق میافتد و این افراد در چه حوزه اقتصادی فعالیت تجاری انجام میدهند. بنابراین برآورد میزان مالیاتی که میخواهیم مطالبه کنیم فعلاً به صورت دقیق برای ما نیز مشخص نیست.»