در سال‌های گذشته، سه دفتر منطقه‌ای با عنوان دفتر عربی‌ـ آفریقایی، دفتر اروپا‌ـ آمریکا و دفتر شرق آسیا و اقیانوسیه در سازمان توسعه تجارت کشور وجود داشت؛ اما در ساختار جدید و بر اساس سیاست‌هایی که دولت جدید نسبت به توجه به بازارهای مختلف و افزایش صادرات غیر نفتی دارد، تعداد این دفاتر به شش دفتر شامل دفتر شرق آسیا و اقیانوسیه، شبه قاره هند، غرب آسیا، منطقه قفقاز، دفتر آفریقا و دفتر اروپا و آمریکا افزایش یافت. در واقع، در ساختار جدید تلاش می‌شود برخی اقدامات و فعالیت‌هایی که در سایه دیگر کشورها انجام می‌شد، به صورت مستقیم صورت بگیرد؛ برای نمونه آفریقا و تبادلات تجاری با کشورهای این قاره همواره زیر سایه کشورهای عربی بوده است؛ به گونه‌ای که در این سال‌ها، یعنی طی دهه‌های اخیر روی آفریقا تمرکز نداشته‌ایم و در خوش‌بینانه‌ترین حالت یک ورود مقطعی و سطحی به این حوزه وجود داشته است و به صورت برنامه‌ای منسجم که قابل توسعه و ادامه‌دار باشد، دیده نشده است؛ اما در سال جاری، میزان هیئت‌هایی که از آفریقا به ایران آمده و کمیسیون‌های مشترکی که برگزار شده، طی چند سال اخیر بی‌سابقه بوده است. این موارد تمرکز و توجه ویژه به این حوزه را نشان می‌دهد. البته بسیاری از اقدامات انجام شده جزء کارهای زیرساختی است و نتایج آن در میان‌مدت و بلندمدت مشخص خواهد شد.
ورود این نگاه جدید به حوزه تجارت خارجی ایران موجب شده است حتی کارهای موردی و عادی کشور در حوزه تجارت خارجی نیز با سرعت بیشتری پیگیری شود.
اقداماتی که در حوزه سیاست‌گذاری و زیرساختی است، در سه سطح کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تعریف می‌شود. ضمن اینکه نتیجه و ثمره اصلی این اقدامات خودش را از میان‌مدت به بعد نشان می‌دهد که یکی از نمونه‌های این اقدامات افزایش تبادلات اقتصادی و روابط تجاری با روسیه است.
در حوزه روسیه، فروردین ماه امسال هیئتی با حضور بیش از 70 شرکت ایرانی به روسیه رفتند که این اتفاق در اعزام هیئت‌های تجاری خصوصی تا کنون سابقه نداشته است. این قبیل برنامه‌ها در کوتاه‌مدت خودش را از جنس روابط و بازخوردها نشان می‌دهد، اما در میان‌مدت قطعاً در افزایش میزان تبادلات و حجم تجارت با این کشور نمایان خواهد شد.
کشور ما از ابتدا یک کشور واردات محور بوده است، یعنی همواره نفت فروخته و با درآمد آن واردت داشته است. برای همین بسیاری از مقررات ما با اولویت مسئله واردات نوشته شده و در بحث صادرات بسیاری از قوانین موجود برای دهه 70 یا حداکثر اوایل دهه 80 است، در حالی که ما در آن سال‌ها صادرات خاصی به جز چند محصول خاص، مانند فرش، پسته، زعفران و... نداشتیم و صادرات در حوزه صنایع‌های تک، مواد معدنی و پتروشیمی عملاً وجود نداشته است؛ اما الان که هم محصولات صادراتی ما و هم کشورهای واردکننده کالا از ما دارای تنوع شده‌اند، این مسئله به پیچیدگی اقتصاد کشور کمک می‌کند و اقتصاد ما را تحریم‌ناپذیرتر می‌کند.
