برگزاری مدح و مداحی در مناسبت‌های مذهبی و اسلامی، به ویژه ایام محرم و صفر، شهادت‌ها و میلادهای ائمه معصوم(ع) در ایران تاریخ دیرینه و آثار و نقش پررنگی در شکل‌گیری جامعه دینی داشته است. مداحان در قالب اشعار موزون، شعر و صدای خوشی که دارند، هنر خود را ارائه می‌دهند و همین عامل سبب شده است مداحان در ترویج فرهنگ دینی از جایگاه ویژه و ارزشمندی برخوردار باشند و در جذب جوانان به‌سمت مفاهیم معنوی و دینی کارآمد باشند. در همین راستا، بدون شک کسی یافت نمی‌شود که منکر تأثیرگذاری مداحان با ارزشی، همانند آهنگران در دفاع مقدس و سوق دادن جوانان به سمت ایثار و از خود گذشتگی باشد.
از این رو، دور از ذهن نیست که در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب، به ویژه در ارتباط با جهاد تبیین، این قشر و نهاد تأثیرگذار جایگاه ویژه‌ای داشته باشند. مداحان اهل بیت(ع) به ویژه آنهایی که اهل علم و عمل بودند و توانایی انعقاد کلام تبیینی و تربیتی داشتند، در طول تاریخ مجاهدان جهاد تبیین نیز بوده‌اند. زنده و جاری بودن فرهنگ عاشورا، غدیر، مهدویت، انتظار و نیمه شعبان محصول این تلاش‌های نستوهانه از گذشته دور تا کنون بوده است. اساساً، مداحی اهل بیت(ع) خود جهاد تبیین است. رهبر معظم انقلاب درباره نقش مداحان در عرصه جهاد تبیین در دیدار با مداحان در تاریخ 1397/12/7 می‌فرمایند: «تبیین معارف انقلاب اسلامی؛ و این کار از شما برمی‌آید. بارها من در همین جلسه این را تکرار کرده‌ام که گاهی یک قصیده شما، یک غزلی که می‌خوانید، یک مثنوی شما، گاهی یک بیت شما به قدرِ یک منبر می‌تواند در مخاطبِ شما اثر بگذارد؛ این را از دست ندهید. شعر باید با مضمون و محتوای قرآنی و اسلامی و به تعبیر رایج امروز شماها، فاطمی و حسینی باشد. اهداف انقلاب را با دید روشن، با فکر باز، با اندیشه عمیق، در شعر بگنجانید و آن را با صدای خوش، با لحن خوش، با شیوه‌های هنری در جلسه القا کنید؛ این در حرکت عظیم ملت ایران بلکه در حرکت اسلامی و امت اسلامی تأثیر بسیار عمیقی خواهد داشت. من گاهی اوقات می‌شنوم که در جلسه مداح صاحب هنر، نه شعر و نه مضمون در جهت معرفت‌افزایی نیست؛ این گناه است، این ظلم است. شما هنر دارید، توانایی دارید، امروز در جامعه اسلامی فرصت دارید؛ این فرصت همیشه نبود؛ این فرصت در هر ساعتی، در هر لحظه‌ای از لحظات عمرِ «تاریخی» که دست بدهد، مغتنم است، نباید از دست برود. امروز ما می‌توانیم اسلام را ترویج کنیم؛ یک روز فقط با کتاب بود، با منبر بود، با سخنرانی بود؛ امروز علاوه بر آنچه در گذشته بود، با مداحی است.»
