درس‌های امام حسین به یاوران مهدی در شب عرفه

 آموزه‌های حسینی، درس‌هایی است که در تمام زمان‌ها و مکان‌ها کاربرد دارند و در اصل، مجموعه‌ و بسته‌ای از تمام ارزش‌های دینی در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی خانوادگی است؛ یعنی آن زمان که از مکتب امام حسین می‌خواهیم مشق سیاست بگیریم، به ما می‌آموزد تا پای جان برو، اما ذلت نپذیر: «هَیهَاتَ مِنَّا الذِّلَّة» و به همگان می‌گوید «اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید». وقتی می‌خواهیم از منظر سبک زندگی به ماجرای امام حسین علیه‌السلام نگاه کنیم، با انسان وارسته‌ای مواجهیم که در سخت‌ترین و ملتهب‌ترین شرایط جنگ به فرزند و همسر محبت می‌کند و به ظریف‌ترین مسائل رفتاری در قبال خانواده پایبند است. وقتی از منظر فرهنگی مکتب امام حسین علیه‌السلام را می‌بینیم، با گزاره‌هایی مثل ایثار، مردم‌داری، مهرورزی، دلسوزی، دستگیری از مستضعفان، مواسات، تواضع و بسیاری از خصلت‌های نیکو مواجه می‌شویم.

اما کلاس درس امام محدود به اینها نیست بلکه اگر از منظر مهدویت به ماجرای امام حسین علیه‌السلام و قیام ایشان بنگریم، در می‌یابیم درس‌های زیادی را برای یاوران ظهور بر جای گذاشتند. از اولین درس‌هایی که امام حسین علیه‌السلام به شیعیان عصر غیبت آموختند، در همان آغازین لحظات قیام‌شان از مکه به سمت کوفه و بعد کربلا بود. امام در بخشی از خطبه خویش در مکه فرمود:

«مَنْ کانَ باذِلاً فِینا مُهْجَتَهُ وَمُوَطِّناً عَلی لِقاءِ اللهِ نَفْسَهُ فَلْیَرْحَلْ مَعَنا فَإِنّی راحِلٌ مُصْبِحَاً إِنْ شاءَ اللهُ تَعالی؛ آگاه باشید، هر یک از شما که حاضر است در راه ما از خون خویش بگذرد و جانش را در راه لقای پروردگار نثار کند، پس آماده حرکت با ما باشد که من فردا صبح حرکت خواهم کرد، ان شاءالله».

وقتی از منظر معارف مهدویت به این فراز از کلام امام حسین علیه السلام نگاهی اندازیم، حداقل با چهار مسئله مواجه می‌شویم:

1. اولین شرط همراهی با کاروان 2. هدف نهایی در کاروان به سوی ظهور 3. بانی و مجری برنامه خدا 4. وظیفه یاوران مهدی (عج)

لذا اولین شرط همراهی با کاروان به‌سوی ظهور، بذل مال و تقدیم جان به پیشگاه آن امام بزرگوار است که در این عصر با جهاد علمی و معرفتی حاصل می‌شود. علما و انسان‌هایی در طول مدت غیبت بوده‌اند که حقیقتاً به این کلام امام جامه عمل پوشاندند و تمام زندگی خویش را صرف امام خویش کردند.

اما هدف غایی و نهایی قیام امام علیه‌السلام، رساندن کاروان مؤمنان به لقای خداوند است. جالب است که ما این موضوع را در ماجرای نوح نبی علیه‌السلام که اتفاقاً کشتی نجات وی قرابت زیادی با کشتی نجات اباعبدالله علیه‌السلام دارد، مشاهده می‌کنیم، آنجا که خطاب به قوم خویش فرمود «وَ یَا قَوْمِ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَیْهِ مَالًا ۖ إِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ ۚ وَمَا أَنَا بِطَارِدِ الَّذِینَ آمَنُوا ۚ إِنَّهُمْ مُلَاقُو رَبِّهِمْ وَ لَٰكِنِّی أَرَاكُمْ قَوْمًا تَجْهَلُونَ»؛ یعنی ای قوم، من به خاطر این دعوت، اجر و پاداشی از شما نمی‌طلبم؛ اجر من، تنها بر خداست. و من، آنها را که ایمان آورده‌اند، (بخاطر شما) از خود طرد نمی‌کنم؛ چرا که آنها پروردگارشان را ملاقات خواهند کرد؛ (اگر آنها را از خود برانم، در دادگاه قیامت، خصم من خواهند بود؛) ولی شما را قوم جاهلی می‌بینم.»

از دیگر سو بانی و مجری این برنامه خدا را امام عصر عجل الله تعالی فرجه می‌یابیم؛ همچنان که او خلیفه خدا و مجری و مجرای برنامه‌های اوست. به تصریح روایات، خداوند اراده خویش را به واسطه امام هر عصر در پهنه عالم پیاده می‌کند و از این دیدگاه در روایات اشاره می‌کنند امام ید الله و دست خداست.

اما وظیفه یاوران ظهور در وهله اول چیست؟ همراهی با امام عصر عجل الله تعالی فرجه آنجا که امام حسین علیه‌السلام فرمود «یَرْحَلْ مَعَنا فَإِنّی راحِلٌ مُصْبِحَاً»؛ یعنی هرکه این ویژگی‌ها را دارد، با من همراه شود که من صبحگاهان حرکت می‌کنم.