برنامه «میزگرد فرهنگی» عصر روز سهشنبه 29 خرداد با حضور مصطفی پورمحمدی؛ نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و دو تن از کارشناسان این نامزد عبدالمهدی مستکین و حجت اله ایوبی برگزار شد. حسین انتظامی؛ مدرس ارتباطات، قائم مقام سابق وزارت ارشاد و رئیس سابق سازمان سینمایی، الهام یاوری؛ مدیر سابق بنیاد ملی نخبگان، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف و رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان و شهاب اسفندیاری؛ رئیس دانشکده صداوسیما به عنوان کارشناسان این برنامه حضور داشتند.
محمدپورمحمدی؛ نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ابتدا این برنامه اظهار کرد: جامعه ایران را تاریخ ایران را با فرهنگ تعریف میکنیم. فرهنگ برجسته ترین نماد ایران است و تمدن ایرانی اوجش، با نگاه فرهنگی شکل گرفته است. هرچند ما رفتار پادشاهان را مذموم میدانیم اما در متن حتی حکمرانی ایرانی، فرهنگ برجسته است. دستگاه حکمرانی ایران درتاریخ به خاطر حاکمیت فرهنگ از یک نجابت و طهارت و عمق و نفوذ برخوردار است.
وی گفت: ایران به سرعت به اسلام پیوست به خاطر اینکه اسلام اوج فرهنگ بود و ایرانی و ایران با فرهنگ عجین شده بود. خدمات متقابل اسلام و ایران گواه بر این ادعا است. صفحات تاریخ ایران پر از لحظههای باشکوه فرهنگی است. انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی است. اصلی ترین عنصر انقلاب فرهنگ بود و رهبری انقلاب عنصر فرهنگی بود و رهبر انقلاب باید یک شاخص انقلابی و فرهنگی باشد ویژگی اصلی آن دانش است و دانش آن به معنای فرهنگ است.
پورمحمدی ادامه داد: ما با فرهنگ کار داریم و فرهنگ نقطه قوت ما در عرصه جهانی و هماوردی است و در فرهنگ زنان و مردان بازیگران اصلی هستند. زن در جامعه ایران نقطه قوت فرهنگ ایران و اسلام است و جهان در تلاطم نافهمی جایگاه انسان است. جایگاه انسان تحقیر شده است و زن و مرد عنصر فاخر جهان نیست چرا که زن و مرد در سلطه و حاکمیت سود و لذت و رفاه و جذابیتهای زودگذر و کوچک است.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: اما زن و مرد ایرانی شاخصهای متعالی فرهنگ ما قوت ما در هماوردی تمدنی معاصر ایران است و ما این را نیافتیم! و بها ندادیم و به یک رجعت نیاز داریم.
ایوبی: مسائل معیشتی اهالی فرهنگ و هنر بسیار مهم است
حجت اله ایوبی؛ مشاور پورمحمدی در این برنامه گفت: اینکه فرهنگ چنین سهمی در انتخابات دارد جای خوشحالی دارد. من احساس میکنم در عرصههای مختلف دچار مشکلاتی هستیم و بحرانهایی داریم و نیاز به یک اراده قوی برای حل مشکلات داریم مشکلاتی دست و پاگیری که مدیران باید حل کنند. نخستین مشکل این است که ایران فرهنگی که 1000 سال هنر کتاب دارد. ایرانی که بیش از یک میلیون اثر باستانی و 35 هزار اثر ثبت ملی و نهمین در دنیا هستیم و در دورههای مختلف به کسانی فرهنگ را سپردیم که با جهان بیگانه هستند.
وی ادامه داد: کسانی میتوانند این مشکلات را حل کنند که با زبان اهالی فرهنگ و هنر آشنا باشند. مشکل دیگری که مهم است اینکه بعد از نیم قرن از یک انقلاب فرهنگی و رهبری آن امام خمینی نیز چهره فرهنگی است و سینمای ایرانی با حمایت رهبری شکل گرفت اما مدیران در بلاتکلیفی قرار دارند. تکلیف ما با موسیقی چیست؟ اهالی موسیقی در حال رنج بردن هستند. در سینما تکلیف ما مشخص نیست! اگر سینما میخواهیم با این درآمد نفتی نمیتوانیم فقط 500 سالن سینما داشته باشیم و ما باید 5 هزار سالن سینما داشته باشیم.
ایوبی خاطرنشان کرد: ما مولانا را میخواهیم یا خیر؟! ما با حمایت آقای پورمحمدی در سال 1386 مقبره شمس تبریزی را احیا کردیم و شمس به ایران بازگشت. هنوز بعد از 15 سال نتوانستیم یک یادمان را در آنجا ایجادکنیم. دلیل اینکه در کنار آقای پورمحمدی نشستم این است که کسانی با نگاه بلند و دینی و نگاه ایرانی و اسلامی این پارادوکسها را از پیش پای نظام جمهوری اسلامی ایران بردارند.
وی گفت: مسائل معیشتی اهالی فرهنگ و هنر بسیار مهم است. در تمام دنیا راههایی برای بیکاری اهالی فرهنگ و هنر دیده شده است اما در ایران نیست.
اسفندیاری: چرایی حضور چهرهها و عناصر امنیتی در ساحت فرهنگ و هنر در دولتهای گذشته
شهاب اسفندیاری؛ رئیس دانشکده صداوسیما به عنوان کارشناسان این برنامه خطاب به پورمحمدی گفت: حضور شما در این انتخابات یک سوالی به ذهنم آورد و البته قضاوتی نمیکنم. تجربه 4 دولت گذشته رو که مرور و مشاهد میکنیم بعضی از چالشها پدیده آمده است که بسیاری از دستاوردها و خدمات دولتها را زیر سوال برده است و نسلهایی از هواداران دولتها از فرصت خدمت در جامعه تحت تاثیر بحران و چالشها محروم کرده است و گاهی آواره کشورهای دیگر شدند ارزیابی شما از حضور چهرهها و عناصر امنیتی در ساحت فرهنگ و هنر در دولتهای گذشته چیست؟ در دولت اصلاحات با بحرانها و چالشها به واسطه حضور عناصر امنیتی روبهرو شدیم! روزنامه را به توپخانه تبدیل کردند.
وی افزود: در دولت بعدی چهرههای امنیتی نزدیک به رئیس جمهور علی رغم اتفاقات خوب، فضای تقابل و تنش در سطوح عالی کشور بین مقامات ایجاد کردند که به جاهای بحرانی کشید و هزینهها و عوارضی زیادی داشت. در دولت گذشته که جنابعالی حضور داشتید بعضی چهرههای امنیتی در موضوعات حیاتی ورود کردند و عوارض آن ناامنیهای فرهنگی شد. در موضوع فضای مجازی در فروردین 1400 رهبری با عتاب به مسئولان دولت وقت سخن گفتند که بعضی افتخارشان این شد که فضای مجازی را رها کردند.
اسفندیاری خاطرنشان کرد: در دولت قبلی شاهد بودیم که عنصر فرهنگی برای تولید فیلم مراحل اخذ مجوز را طی میکرد و ناگهان به چند شرکت که هیچ اهلیت فرهنگی نداشته و صرفا پول زیادی داشتند مجوز داده شد که هرچه میخواهند با رقمهای چند هزار میلیاردی چند برابر کل تولیدات وزارت ارشاد محصولات فرهنگی تولید کنند و بدون هیچ مجوزی تولید کرده و بدون هیچ مجوزی پخش کنند. آیا بدون مجوز چهرههای امنیتی امکان پذیر بود؟ آیا در صدا و سیما کسانی که قبلا تولید میکردند با چند برابر قیمتهای گزاف و با پولهای آلوده هنرمندان ما را آلوده کردند برای اینکه سراغ صدا و سیما نروند آیا اینها ایجاد ناامنی فرهنگی نبود؟ در پایان دولت قبل وزیر اطلاعات در گزارش عملکرد خود کاغذی از جیب خود درآوردند و اسم 20 فیلم سینمایی را به عنوان گزارش کار ارائه دادند؟ آیا این پخش شدن توان و قوای امنیتی در عرصههای مختلف، توان اصلی آنها را کمرنگ نمیکند؟
نباید اجازه بدهیم تفکر نظامی و امنیتی بر سایه فرهنگ و هنر سایه بیاندازد
پورمحمدی؛ نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به پرسش مطرح شده توسط اسفندیاری؛ کارشناس برنامه گفت: مگر با قدرت اقتصادی نمیتوان عرصه فرهنگ را تنگ کرد؟ به دستگاه امنیتی چه ارتباطی دارد؟ به سوال شما احترام میگذارم به هر حال مردان تاثیر گذار در عرصه اجتماعی یا نظامیان، یا سیاستمداران یا اقتصاددان یا متخصصان دانشگاهی هستند وقتی در مدیریت عمومی می آیند مدیریت آنها تاثیر گذار است. در دنیا بسیاری از رهبران دنیا سابقه نظام و امنیتی دارند چقدر برای شما مثال بزنم؟ موفق ترین وزیر کشور که رویکرد اجتماعی و فرهنگی داشت به گواه بسیاری از متخصصان بنده بود. این قضاوت محدود است.
وی اضافه کرد: اجازه نباید بدهیم تفکر نظامی و امنیتی بر سایه فرهنگ و هنر سایه بیاندازد.همینطور که تفکر سیاسی و جناحی اینطور است. اجازه بدهیم هنر و فرهنگ جاذبه خودش را داشته باشد و البته نظامیان، اقتصادیها و سیاسیها کمک کنند تا عرصه فرهنگ ارتقا پیدا کند. اگر در دورهای خطا شده است حتما محکوم میکنیم. موسسات انتشاراتی و فیلم سازی و تولید کتاب بگویم که پشتوانه بودجهای آنها چه کسانی هستند؟ اگر عیب است چرا آنها را مثال نزدید؟
پورمحمدی خاطرنشان کرد: چرا اجازه نمیدهید بخش خصوصی در فرهنگ و هنر ورود کند و فضا را بسته میکنید؟ انحصار منشا فساد است. انحصار اصلی ترین عنصر فساد است و جلوگیری از رقابت بدترین عنصر برای کاهش نفوذ و ارتقای یک بستر کاری است. انسانها باید آزاد باشند و فکر و رویش داشته باشند. اینکه یک عده ثروتمند پول خود را به فرهنگ و هنر بیایند مذموم است؟ چرا مذموم است؟! من فکر میکنم که همین نگاه مشکلات فرهنگی ایجاد کرده است. فرهنگ اسلامی را اوج خواهم داد. من معتقدم حرف جدی شما زدید و نیاز به توضیح زیادی دارد و حتما به دنبال حل آن باشیم.
حسین انتظامی؛ کارشناس این برنامه در پرسشی خطاب به پورمحمدی گفت: موسی خیابانی نفر دوم سازمان منافقین در پاییز سال 1360 چند روز قبل از کشته شدن یک نوار 5 ساعته پر کرد که خودتان را در چندماه گذشته دست کم نگیرید کارهای بزرگی کردید و مسئلهحلکنهای خمینی را زدید. رئیس جمهور باید یک شخصیت اجماعساز و مسئلهحلکن باشد. ما چند مسئله بزرگ داریم که یکی از آنها تحریم است. آسیبهای اجتماعی یا سرمایه اجتماعی در حوزه ما بسیار مهم است. درباره سرمایه اجتماعی چه کاری انجام میدهید؟
پورمحمدی در پاسخ به این پرسش تصریح کرد: مسئله جدی که برای همه ما یک مسئله اساسی است اشاره کردید. هر جامعهای برای توفیق و دسترسی به اهداف خود بستر مناسب میخواهد که تفکر موجود در آن جامعه است و شامل گرایش ها و رغبت اجتماعی و جذابیتها و مزیتها است. عنصر محرک، راهبران اجتماعی هستند و اگر یک جامعه از راهبران خود برخوردار شد میتواند آن مزیتها و توان اجتماعی را بسیج کند.
وی ادامه داد: زمانی که امام به عنوان راهبر آمد تمام ظرفیتها را بسیج کرد. موسی خیابانی افراد مسئله حل کن را ترور کردند و پی در پی عناصر قوام بخش جامعه و مسئله شناس و هموارکننده بستر رشد را ترور کردند. یکی از مشکلات امروز کشور ما این است که ما ظرفیتهای زیادی را در جنگ و جدالهای سیاسی از بین بردیم.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: منافقین ترور فیزیکی کردند ما ترور شخصیتی میکنیم! برای حل مسئله کنی به نیروهای توانمند خوشفکر و دلبسته به ایران و هماهنگ نیاز داریم. امروز به اعجاز اعتماد برای حل مشکلات داخلی نیاز داریم.
مدیر امنیتی باید حواسش به حوزه فرهنگ باشد
پورمحمدی اظهار کرد: سرمایه اجتماعی، رکن موفقیت هرجامعه است به این معنا که تمام ظرفیتهای اجتماعی در خدمت اهداف است. ما باید امکان به کارگیری سرمایه اجتماعی را داشته باشیم. سرمایه اجتماعی زمانی بدست میاد که اعتماد و امید بدست بیاد و امروز سرمایه اجتماعی آسیب پیدا شده است. بسیاری از جوانها دلبستگی با مسائل کلی کشور و جامعه ندارند. بسیاری از زنان و دختران احساس جدایی میکنند و دانشگاهیان احساس خوبی در جهت حضورشان در مسائل اجتماعی ندارند و این تفکر آزاردهنده مهاجرت بسیاری از خانوادهها را آزار داده است.
وی گفت: مدیریت امروز در دولت آینده، باید قدرت اجماع سازی و تجمیع ظرفیتها را داشته باشد. ما باید بپذیریم ظرفیتها و تفکر ما با یکدیگر متفاوت است و بایستی یک نقاط مشترکی را بدست بیاوریم و نقطه مشترک را مبدا حرکت خود قرار بدهیم.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: رشد فرهنگ و کنترلش کف خیابان نیست و مقوله اجتماعی اگر همه بسترهای آن بدون توجه و مدیریت و آموزش و لازم و ساخت و مناسب رها شود و در کف خیابان پیدا شد و خواستیم حل کنیم باید بدانیم ناموفق هستیم. کف خیابان جای احترام و حرمت گذاری اجتماعی است. امنیت موفق این است که کارگزار امنیتی بسترهای تولیدات ناامنی راه بفهمد. مدیر امنیتی باید حواسش به حوزه فرهنگ باشد و زود میفهمد گلوگاههای انحراف را میفهمد.
الهام یاوری؛ یکی دیگر از کارشناسان این برنامه تصریح کرد: آموزش و پرورش یکی از استوانههای فرهنگی است. یکی از دغدغههای اخیر دلسوزان فرهنگی افت کیفیت آموزش و پرورش به ویژه در دهه 90 است.
امنیت بدون اتکا به مردم پایدار نیست
پورمحمدی در این باره توضیح داد: رشد آموزشی و تربیتی در گرو همکاری دولت، حوزه کارگزاری آموزش مثل آموزش و پرورش و وزارت علوم و خانوادهها است. خانوادههای ما به نظام آموزشی اعتماد ندارند و به مدارس غیرانتفاعی میروند. دولت به خاطر گرفتاریهای زیاد از طرفی تصدیگری میکند و هم میخواهد اعمال نفوذ کند اما ابزار لازم را ندارد. بخشی از ابزار کارآمد چه کسانی هستند؟ مدیران و معلمان هستند.
وی ادامه داد: معلمی که در اسنپ کار میکند و لباس یا کفش و آرایش و ماشینش مناسب نیست این معلم شخصیت لازم برای آموزش بچهها را ندارد. این یک زنجیره است که به عوامل زیادی نیاز دارد که به محصول آموزشی خوب برسیم. ما همچنان به اعجاز زمینی اعتماد باید روی بیاوریم و خانواده به تربیت بچهها دل بسته و همکاری کند و دولت از تصدیگری دوری کند و به آموزگاران اعتماد کند و نظام آموزشی را یک نظام دستوری نبیند.
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: در قانون برنامه سوم قرار بود بخشی از فعالیتهای تصدی گرایانه دولت به حوزه مردم و منطقهای واگذار شود که یکی آموزش و پرورش بود که همچنان در اختیار دولت است. مهمترین موضوع حاکمیت امنیت است اما امروز تمام تئوریهای امنیتی میگوید که امنیت بدون اتکا به مردم پایدار نیست.
پورمحمدی گفت: یک میلیون معلم در آموزش و پرورش به معنای یک میلیون فکر و تجربه است و ما از این یک میلیون فکر کجا استفاده کردیم؟ 10 نفر در وزارتخانه میشینیم و میگوییم که فقط ما میفهمیم!
پورمحمدی گفت: اقتصاد فرهنگ نیز مهم است و این مقوله دنیایی است و اینطور نیست که تا اسم پول به میان میآید همه چیز ضد فرهنگ میشود. اقتصاد فرهنگ را باید ارتقا بدهیم. تا اقتصاد مولد گسترده با مشوقها و سودهای قابل قبول در عرصههای هنر و فرهنگ دخالت نکند فرهنگ و هنر ارتقا پیدا نمیکند. با منابع محدود دولتی یا صدا و سیما نمیشود نیازهای فرهنگی را تأمین کرد.
حسین انتظامی گفت: در شعار همه میگویند که دختران و زنان بسیار مهم است و باید از ظرفیتهای آنها استفاد کنیم. شما در مدیران درجه 1 و 2 چگونه از مدیران زن استفاده میکنید؟
پورمحمدی گفت: جایگاه زن در تمدن ایرانی و اسلامی بسیار بالا است و نقطه قوت انقلاب ایران، زنان ایرانی هستند و حضورشان و رشد و شکوفایی آنها بسیار مهم است. من معتقدم در بسیاری از جاها حضور زنان به نظم و سلامت محیط بسیار کمک کرده است ما در شوراهای شهر و روستا این را تجربه کردیم که هرجا که خانمها حضور داشتند هم منظم و هم سالم بوده و از فساد مبرا بوده است.
وی گفت: زنان شایستگیهای زیادی دارند و اگر در موقعیتهای مناسب قرار بگیرند مطمئنا توفیقات زیادی خواهند داشت اما ما آموزش ندادیم به عنوان مثال نمیتوانم به سرعت وزیر زن بیاورم. اعتقاد من این است که تربیتهای دینی ما متناسب با زمان و مکان است اسلام از زنان وقار و حیا و توجه به خانواده را خواسته است. ما باید حرمت خانواده را حفظ کنیم و زنان ما خواستار فعال شدن در محیط اجتماعی هستند.
پورمحمدی گفت: تا به زنان امتیازی میدهیم شرکتها محروم میکنند یعنی هرکجا برای زنان امتیاز قائل شدیم موجب کاهش حضور بانوان شده است که این تجربه مدیریتی بنده است. متاسفانه بسیاری از مدیران، نظام اداری ما را نمیشناسند.
وی گفت: مقام معظم رهبری جزو معدود شخصیت هایی هستند که به مقوله فرهنگ و هنر بها میدهند. قتصاد فرهنگ برای مردمیسازی فرهنگ و هنر مهم است.