نرخ ارز همیشه یکی از عوامل تاثیرگذار بر شرکتهای بورسی بوده و همین موضوع نیز در یک سال گذشته و با رشد اختلاف بین نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد خود را بیشتر نشان داده است.بررسیهای کارشناسی نشان میدهد، کاهش فاصله میان نرخ ارز نیمایی و بازار غیر رسمی، باعث تثبیت و رشد شاخص کل هم وزن در بازار سرمایه میشود و افزایش فاصله میان نرخ ارزهای نیمایی و بازار غیر رسمی، بر عدمالنفع شرکتهای بورسی و کاهش سودآوری شرکتها اثر گذار است.دلار نیمایی ۴۸ هزار تومانی می تواند ۱۲۰ هزار میلیارد تومان و دلار نیمایی ۵۲ هزار تومانی، ۲۲۵ همت به سوداوری شرکت های بورسی می افزاید.
اختلاف نرخ ارز نیمایی و آزاد به کمترین میزان رسید
بررسی ها نشان می دهد با توجه به روند کاهشی قیمت ها در بازار آزاد ارز و همچنین افزایش نرخ ها در سامانه نیما (مرکز مبادله ارز)، میزان اختلاف بین نرخ ارز در بازار آزاد و نیما به ۲۸ درصد رسیده که کمترین حد در سال جاری است.در ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ اختلاف ارز نیما و آزاد به ۶۰ درصد رسید که بیشترین اختلاف در سال جاری محسوب می شود.بیشترین اختلاف بین نرخ ارز نیما و بازار آزاد مربوط به ۲۰ بهمن ۱۴۰۱ با اختلاف ۱۰۵ درصد است.کارشناسان بازار سرمایه معتقدند با تغییر سیاست در بانک مرکزی طی ۲ ماه گذشته، به مرور میزان اختلاف بین ۲ نرخ ارز در بازارهای آزاد و نیما، کاهشی یافته است.آخرین باری که اختلاف این دو نرخ ارز به ۲۸ درصد رسید، مربوط به ۶ ماه پیش و در دی ماه ۱۴۰۲ بوده است.
حذف رانت با نزدیک شدن نرخ ارز نیمایی و آزاد به یکدیگر
کارشناسان اقتصادی معتقدند یکی از تاثیرهای مثبت این اتفاق حذف رانت است؛ زیرا در صورت کاهش این فاصله، دیگر برخی افراد نمی توانند دلار را با قیمت پایین گرفته و واردات کالاهای غیر ضروری انجام دهند. علاوه برآن، جریان ورود ارز به کشور بیشتر خواهد شد. ولی زمانی که فاصله بین ۲ نرخ ارز آزاد و نیما بالا باشد، به جای اینکه یارانه به واردکنندگان بدهیم، صادرات افزایش مییابد و صادرکنندگان تشویق میشوند. ضمن اینکه کاهش این فاصله باعث افزایش حاشیه سود و رشد نرخ فروش ریالی صنایع بورسی خواهد شد.همچنین کارشناسان می گویند یکی از اثراتی که افزایش شکاف میان نرخ ارز نیمایی با بازار غیر رسمی در بازار سرمایه ایجاد میکند، میل به سرمایه گذاری به سمت بازارهای تورمزایی مثل ارز، طلا، مسکن و خودرو است که به میزان قابل توجهی در خروج سرمایه از بورس، اثرگذار است.به عقیده بسیاری از کارشناسان و متخصصان بازار سرمایه، کاهش شکاف و فاصله میان، نرخ ارز نیمایی و ارز در بازار غیر رسمی، میتواند میل به خروج سوداگرایانه سرمایه از بورس را به میزان قابل توجهی کاهش دهد که در افزایش شاخصهای بازار سرمایه نقش مهمی دارد.
تحریک بورس با کاهش اختلاف نرخ ارز آزاد و نیمایی
صادق محبی، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس گفت: نزدیک شدن نرخ دلار آزاد (بازار غیر رسمی) به دلار نیمایی، میتواند برای صنایع بورسی مثبت و تعیینکننده باشد.این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: عدمالنفع شرکتهای بورسی از اختلاف دلار نیما و بازار غیر رسمی به طور مستقیم خود را در سودآوری شرکتهای صادرات محور و کوچک بازار سرمایه نشان میدهد.وی افزود: عدم رشد سودآوری شرکتهای بزرگ و کوچک بازار سرمایه، نقش پررنگی در افت ارزش دلاری بورس تهران از سالیان گذشته داشته است.محبی تاکید کرد: هرچند دلار بازار آزاد تا اندازه ای نوسان دارد، اما با توجه به اینکه بانک مرکزی سیاست خود را درباره نرخ نیما تغییر داده و این نرخ با شیب ملایمی افزایش می یابد، در نتیجه این امیدواری وجود دارد که فاصله نرخ ارز در سامانه نیما با نرخ بازار آزاد ارز به حداقل ممکن برسد. این موضوع بهترین محرک برای بازار سرمایه محسوب خواهد شد.