«دونالد ترامپ» شخصیت عجیب و غریبی دارد یا به عبارتی به وی گفته شده است که نقش عجیب و غریبی را ایفا کند که به اصطلاح در تئوریهای سیاسی به بازی «مرد دیوانه» موسوم است؛ واکاوی ابعاد و اهداف پیدا و پنهان دو اظهار مهم ترامپ از باب نمونه البته از برهه زمانی نشستن بر کرسی ریاست در کاخ سفید این موضوع را بیشتر روشن میکند.
یک ـ ترامپ غزه را یک منطقه مخروبه توصیف کرد و گفت، آمریکا نوار غزه را تصرف خواهد کرد. طرح ترامپ برای «تصرف»، «مالکیت» و «نقض حاکمیت» مردم غزه که با استقبال نتانیاهو و صهیونیستها مواجه شد، رهبران عربی و حتی غربی را شگفتزده و سازمانهای بینالمللی را شوکه کرد و حتی عربستان را به موضعگیری با تعابیری وادار کرد که در تاریخ اشغال فلسطین از سوی سعودیها سابقه نداشت.
دوـ مواضع ترامپ درباره مذاکره هم بسیار تأملبرانگیز است. چه تهدید و اجبار به مذاکره میان صهیونیستها و حماسیها از دو ماه مانده به کرسینشینی و چه فراهمسازی اسباب مذاکره بین اوکراین و روسیه و چه تهدید ایران به مذاکره جامع و جدید با ایران بر سر مؤلفههای قدرتش، از جمله قدرت موشکی، نفوذ و حضور منطقهای و هستهای!
نکته قابل توجه در واکاوی چرایی این مدل از رفتار و رویکرد سیاسی ترامپ این است که او در درجه نخست، خود و سپس کشورش آمریکا را در مرکز کائنات تصور میکند و بر این اساس گمان می کند هر اقدامی که صلاح ببیند، میتواند انجام دهد و در این مسیر نگرانی از بابت موضعگیری منفی سایر کشورها یا نقض و نادیده گرفتن قوانین، هنجارها و حقوق بینالملل هم ندارد. البته این رویه رایج همه رؤسای جمهور آمریکا بوده؛ اما تفاوت دونالد ترامپ با سایرین در این است که شرمی از آشکار کردن این رویکرد زورگویانه ندارد. ویژگی خاص دیگر ترامپ شیوه پیشبرد اهدافش است؛ بر این اساس او در قبال هر کشور یا منطقهای که با آن مشکلی دارد، ابتدا یک ادعا یا بلوف بزرگ مطرح میکند تا افکار عمومی را دچار شوک کند و در ضمن اقتدار و جسارت خود را نشان دهد، بعد به تدریج در جریان مذاکره هدف و پیشنهاد اصلی خود را که به نسبت زیادی کوچکتر از ادعای اولیه است، روی میز میگذارد.
نتیجه اینکه زیاد نباید به بازی مرد دیوانه و مشت باز او در تشدید بلوفها توجه کرد؛ البته این به معنای بیتوجهی به ضرورتها و الزامات آمادگی همهجانبه در آگاهی دادن به جامعه و بهرهبرداری از تمام ظرفیتهای دیپلماسی، قدرت دفاعی و فرصتهای منطقهای و بینالمللی به منظور ارسال پیام برای اصلاح محاسبات توهمی نیست.