«دونالد ترامپ امروز در کنفرانس خبری در نشست ناتو گفت: «آنها (ایران) اگر قرار باشد نفت بفروشند، خب نفت خواهند فروخت. ما قرار نیست منابع نفتی را تصاحب کنیم... چین میتواند نفت را از ما یا از آنها بخرد.»ترامپ یکبار هم پس تحمیل توقف جنگ به اسرائیل گفته بود که چین حالا میتواند از ایران نفت بخرد.
کارشناسان و فعالان انرژی هم حرفهای ترامپ را باور نکردند
سخنانی که تعجب بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه انرژی را به دنبال داشت چراکه این سخنان با سیاست فشار حداکثری ترامپ به شدت در تضاد است.پس از اظهارات دو روز پیش ترامپ، خبرگزاری بلومبرگ طی گزارشی نوشت این صحبتهای رئیسجمهور آمریکا باعث سردرگمی و ابهام در میان مقامات وزارت خزانهداری و وزارت خارجه این کشور شده اما وزارت خزانهداری آمریکا همچنان بر اجرای سختگیرانه تحریمها علیه ایران تاکید دارد.یکی از مقامات ارشد کاخ سفید هم در گفتوگویی گفت که سیاست تحریمهای نفتی همچنان پابرجاست و منظور ترامپ بیشتر این بوده که امنیت تردد دریایی در تنگه هرمز برقرار است، موضوعی که در صورت مسدود شدن این مسیر میتوانست پیامدهای ویرانکنندهای برای چین داشته باشد.
با توجه به سابقه تغییر مواضع ناگهانی و غیرقابل پیشبینی رئیسجمهور آمریکا، تحلیلگران معتقدند نباید این اظهارات را بهعنوان نشانهای از کاهش واقعی فشار تحریمهای نفتی علیه ایران تلقی کرد اما هدف چیست؟
تله آزادی فروش نفت با هدف شناسایی شبکه فروش
پس از این صحبتهای ترامپ، نمایندهاش در خاورمیانه، استیو ویتکاف، در مصاحبه با شبکه سیانبیسی گفته که اظهارات دونالد ترامپ «یک پیام به چینیها بود که ما میخواهیم با شما همکاری کنیم و قصد آسیب زدن به اقتصاد شما را نداریم ... و امیدواریم این پیام به ایرانیها نیز منتقل شود.»با این حال، حتی اگر این اظهارات به معنای نوعی کاهش فشارها یا معافیت برای صادرات نفت ایران به چین باشد، هدفی جز شناسایی شبکه فروش نفت ایران ندارد.
راهبرد ترامپ؛ شناسایی شبکه مخفی فروش نفت ایران
ترامپ از زمانیکه برای بار دوم وارد کاخ سفید شده است ۱۱ دور تحریمهای جدید علیه افراد، نهادها، کشتیها و نفتکشها ایران و حتی پالایشگاهها و افراد و نهادهای چینی وضع کرده است. این تحریمها نهتنها کم نشدند که حتی ۲.۵ برابر تحریمهای وضع شده در دوره بایدن هستند؛ ترامپ در دور دوم فشار حداکثری، تاکنون ۲۵۶ شرکت، نفتکش و فرد ایرانی را تحریم کرده است.راهبرد ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوریاش بر پایه تمرکز بر تحریم شبکه انتقال، پالایشگاههای خریدار و شبکه بانکی پشتیبان از صادرات نفت ایران است و تلاش میکند به هر شکل مهم به اطلاعات این شبکه پنهان ایران از چشم آمریکا دست پیدا کند.
باتوجه به تجربه برجام در سال ۱۳۹۴ که پس از بازگشت به بازارهای جهانی، تمامی مسیرهای صادراتی، شرکای تجاری و روشهای دور زدن تحریمها به طور کلی تمام شبکه فروش نفت ایران در معرض دید نهادهای بینالمللی و رقبای منطقهای قرار گرفت و واشنگتن، از این فرصت برای شناسایی راههای صادرات نفت و بانکها و شرکتهای بیمه کمککننده و مسیر دقیق تراکنشها استفاده کرد.
زمانیکه آمریکا در اردیبهشت ۱۳۹۷ (می ۲۰۱۸) از توافق هستهای خارج شد، تحریمهای نفتی و بانکی خیلی بهسرعت اعمال شدند اما این بار، واشنگتن با بهرهگیری از اطلاعاتی که طی مدت اجرای برجام به دست آورده بود، توانست شبکههای صادرات نفت ایران را با دقت و کارایی بیشتری شناسایی و مسدود کند.