نتایج سفر رئیس‌جمهور به ارمنستان

در سفر اخیر رئیس‌جمهور کشورمان به ایروان، مراسم استقبال رسمی با فرش قرمز و حضور نخست‌وزیر ارمنستان برگزار شد. پس از این استقبال، مذاکرات خصوصی میان دو طرف آغاز شد؛ مذاکراتی که در ابتدا قرار بود حدود ۲۰ دقیقه به طول انجامد، اما به دلیل تنوع و اهمیت موضوعات مطرح‌شده، نزدیک به دو ساعت ادامه یافت.
مذاکرات در فضایی جدی و سازنده برگزار شد و محورهای متعددی را در بر گرفت؛ از جمله همکاری‌های اقتصادی، سرمایه‌گذاری مشترک، اجرای پروژه‌های فنی و مهندسی، تعاملات فرهنگی، مسائل ترانزیتی و موضوعات منطقه‌ای. 
طرف ارمنی ضمن ارائه توضیحات مبسوط درباره توافق اخیر واشنگتن، اطمینان داد که خط قرمزهای ایران در منطقه مورد توجه قرار خواهد گرفت و خاک ارمنستان هیچ‌گاه تهدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران نخواهد بود.
یکی از دستاوردهای مهم این دیدار، توافق دو کشور برای نهایی‌سازی سند جامع همکاری‌های راهبردی در آینده نزدیک بود. همچنین دو طرف در خصوص امضای بیش از ۱۰ سند همکاری در حوزه‌های مختلف به توافق رسیدند.
ارمنستان به عنوان دروازه ورود ایران به اتحادیه اوراسیا جایگاه ویژه‌ای در توسعه روابط تجاری کشورمان دارد و بر اساس توافقات اخیر، تعرفه ۸۷ درصد کالاهای مبادله‌شده میان دو کشور به صفر رسیده است.
در مذاکرات، چهار محور اصلی مورد توجه قرار گرفت:
حمل‌ونقل و ترانزیت؛ شامل توسعه جاده‌ای و توافق بر سر ساخت پل دوم در نوردوز برای تسهیل تردد کامیون‌های دو کشور.
انرژی؛ همکاری در پروژه‌های مشترک در حوزه برق و سایر منابع انرژی.
تجارت؛ گسترش مبادلات اقتصادی و افزایش حضور شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های ارمنستان.
گردشگری؛ افزایش سطح همکاری‌ها با هدف ارتقای تبادل گردشگر که در حال حاضر سالانه حدود ۱۷۰ هزار ایرانی به ارمنستان و ۷۰ هزار ارمنی به ایران سفر می‌کنند.
همچنین توافق شد شرایط برای تردد خودروهای شخصی میان دو کشور فراهم شود.
بر اساس این مذاکرات، انتظار می‌رود روابط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی دو کشور وارد مرحله‌ای تازه و پررونق شود. یکی از برنامه‌های مهم رئیس‌جمهور در این سفر نیز دیدار با تجار و فعالان اقتصادی دو کشور بود تا زمینه‌های همکاری عملی و سرمایه‌گذاری مشترک بیش از پیش فراهم شود.
چه تفاهم‌نامه‌هایی بین ایران و ارمنستان منعقد شد؟
سید حمید پورمحمدی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در حاشیه این سفر گفت: در جریان سفر رئیس‌جمهور کشورمان به ایروان، جلسات فشرده‌ای میان وی و نخست‌وزیر ارمنستان، همچنین میان اعضای کابینه دو کشور برگزار شد. در این نشست‌ها سه محور اصلی شامل حمل‌ونقل، انرژی و مراودات تجاری و سرمایه‌گذاری به‌طور جدی مورد بررسی قرار گرفت.
وی افزود: در حوزه حمل‌ونقل، مهم‌ترین موضوع بحث خط‌آهن جلفا–ارمنستان–گرجستان–دریای سیاه بود. این پروژه می‌تواند یکی از کریدورهای مهم اتصال خلیج فارس به دریای سیاه باشد. پیش‌تر خط‌آهن ایران تا جلفا احداث شده و اکنون مقرر شد با هماهنگی کشورهای منطقه، ادامه این مسیر تا گرجستان پیش برده شود. همچنین درباره توسعه جاده تبریز به نوردوز، احداث پل دوم و هماهنگ‌سازی پایانه‌های مرزی توافق شد. در بخش هوایی نیز بر سر صدور مجوز «آزادی پنجم پروازها» میان ایران و ایروان توافق حاصل شد.
در حوزه انرژی، ایران آمادگی خود را برای تأمین نفت خام اعلام کرد و مقرر شد شرکت‌های ارمنی در مرز دو کشور نسبت به احداث پالایشگاه‌های کوچک و بزرگ اقدام کنند. همچنین مباحثی در زمینه انتقال گاز، توسعه خطوط برق، ترانزیت انرژی شمال به جنوب و فروش فرآورده‌های نفتی و گازی مطرح شد.
در بخش تجارت و سرمایه‌گذاری نیز دو طرف بر توسعه حضور فعالان اقتصادی ایران در ارمنستان تأکید کردند. در حال حاضر بسیاری از پروژه‌های عمرانی این کشور توسط پیمانکاران ایرانی در دست اجراست و قرار شد این همکاری‌ها با حضور جدی‌تر شرکت‌های ایرانی گسترش یابد.
دستاوردهای سفر پزشکیان به ارمنستان
سفر اخیر رئیس‌جمهور ایران به ایروان با استقبال رسمی و مذاکراتی فراتر از انتظار همراه بود که بر چهار محور اصلی حمل‌ونقل و ترانزیت، انرژی، تجارت و گردشگری متمرکز شد.
دو طرف بر نهایی‌سازی سند جامع همکاری‌های راهبردی و امضای بیش از ۱۰ توافق‌نامه تأکید کردند و تصمیم گرفتند پروژه‌هایی همچون توسعه خط‌آهن جلفا–ارمنستان–گرجستان، احداث پل دوم نوردوز، همکاری‌های نفتی و برقی، و گسترش حضور شرکت‌های ایرانی در پروژه‌های عمرانی ارمنستان را پیش ببرند. 
همچنین تسهیل تبادل گردشگر و تردد خودروهای شخصی مورد توافق قرار گرفت. این دیدار ارمنستان را به‌عنوان دروازه ورود ایران به اتحادیه اوراسیا تثبیت کرد و نویدبخش مرحله‌ای تازه در روابط اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دو کشور شد.