▼ حرف روز
وقتی که خواب بودیم!
سال ۶۹، یعنی دقیقاً یک سال پس از زعامت رهبر معظم انقلاب، آن سیدِ مرحوم به بهانهی جنگ خلیج فارس پشت تریبون مجلس داد میزد که صدام خالد بن ولید اسلام است و باید به کمک او و منازعه با آمریکاییها برویم. ۲۲ سال بعد، سمپاتهای همان طیف به رهبر معظم انقلاب نامه نوشتند که «حالا که آمریکا به افغانستان و عراق آمده، اگر جام زهری باید نوشید، قبل از آنکه کیان نظام و مهمتر از آن استقلال و تمامیت ارضی کشور در مخاطره قرار گیرد، باید نوشیده شود.» لذا دستمان را پشت سرمان بگذاریم و تسلیم شویم.
آیزناشتات تعبیر خوبی نسبت به رهبر معظم انقلاب دارد و آن این است که در میانه بحرانهای غرب آسیا — که هر کشوری مورد تاختوتاز قرار گرفته — توانسته است ایران را در شرایط «مادون جنگ» یا «جنگ بدون جنگ» نگه دارد. حالا سؤال این است که اگر زعیمِ حکیم ما تسلیم این گفتمانها و خردهگفتمانها میشد، امروز کجا و چگونه بودیم؟
در ۲۴ ساعت گذشته در سیاههی خبرها خواندیم که چینیها جنگنده نسل ششمی J-36 را به پرواز درآوردند، آمریکاییها آزمایش تسلیحات هستهای را از سر گرفتند، روسها اژدر هستهای پوزئیدون و موشک بورِستنیکشان را با موفقیت تست کردند، ژاپنیها نسل جدید موشکشان را تست زدند و ... . حالا حقایق نظام بینالملل عیانتر و عریانتر میشود که ماهیت قدرت در نظام بینالملل همان بود که سالها قبل اوتو فون بیسمارک، صدراعظم آلمانها، میگفت: «حرف حق را باید از دهان توپ شنید.»
خاطرات شهید تهرانیمقدم را که ورق میزنی، بیاختیار گریهات میگیرد؛ اینکه اولین شلیک موشک ایرانیها ۴۸ ساعت طول میکشد چون هیدرولیکِ پرتابِ موشک یخ میزند؛ یا وقتی میشنوی لیبیاییها چگونه گردان و کلید زنجیره پرتاب ما را میشکنند تا نتوانیم موشک شلیک کنیم و ... . ما از دل این طوفانها عبور کردیم و به امروزی رسیدیم که از دل دهها تجهیزات و لایه پدافندی، با خیبرشکن کمر صهیونیستها را شکاندیم.
وقتی همه خواب بودند، سیدِ زعیمِ ما بدون هیاهو با طهرانیمقدمها، سلامیها، حاجیزادهها و ... کارش را جلو برد و دستش را پر کرد. حالا به قول جواد خیابانی، امروز دیروز نیست بلکه فرداست؛ همان فردایی که خیال میکردیم دنیایش «دنیای گفتمانهاست، نه دنیای موشکها.» باز هم بپرسیم که اگر اسیر آن حرفها میشدیم و خواب میماندیم، چه میشد؟(یعقوب ربیعی)
▼ گزارش روز
خورشید در مدار تولید ملی
بحران ناترازی برق در سالهای اخیر به یکی از چالشهای بنیادین اقتصاد ایران تبدیل شده است. بحرانی که نهتنها تولید صنعتی و کشاورزی را تحتفشار قرار داده، بلکه هزینههای سنگینی بر کل اقتصاد تحمیل کرده و از قضا موجبات نارضایتی مردم را نیز فراهم ساخته است. برآوردها نشان میدهد زیان ناشی از ناترازی انرژی در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۰ میلیارد دلار بوده است. عددی که نشان میدهد انرژی دیگر صرفاً یک کالای مصرفی نیست، بلکه شریان حیاتی تولید و توسعه ملی است. در چنین شرایطی، حرکت بهسوی انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه انرژی خورشیدی، صرفا یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی راهبردی برای اقتصاد ایران به شمار می آید.
از طرفی امروزه شاهدیم که جهان به سمت انرژی پاک در حال حرکت است. طبق برخی گزارشها، در سال گذشته میلادی بیش از ۸۰ درصد نیروگاههای جدید ساختهشده در جهان از نوع تجدیدپذیر بودهاند. البته ایران نیز از این قافله عقب نمانده است. بر اساس آمار توانیر، در سهماهه نخست امسال تولید برق از منابع تجدیدپذیر نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۸.۶ درصد رشد داشته و این رشد برای نیروگاههای خورشیدی به ۸۰ درصد رسیده است. ظرفیت منصوبه تجدیدپذیرها نیز از ۱۲۳۲ مگاوات در شهریور ۱۴۰۳ به ۲۵۵۰ مگاوات در آغاز مهر ۱۴۰۴ افزایش یافته است. رشدی ۴۳ درصدی که بیانگر جهشی بزرگ در سیاستهای انرژی کشور است.دولت برای رفع ناترازی برق، برنامهای جامع را در دستور کار قرار داده و منابع لازم نیز هم در بودجه سال جاری پیش بینی شده و هم از صندوق توسعه برداشته شده است. قرارداد بزرگ ایران و چین برای واردات صفحات خورشیدی به ظرفیت ۷۰۰۰ مگاوات، یکی از مهمترین گامهای این مسیر است. با اجرای این طرح، هزینه تولید برق خورشیدی ۴۰ درصد کاهش مییابد، اثر تحریمها کم میشود و ایران میتواند در مسیر تراز انرژی گام بلندی بردارد. علاوه بر این، طرح توسعه نیروگاههای خانگی نیز با سرعت پیش میرود و تسهیلات بسیار ویژه در اختیار مردم قرار گرفته است. اکنون بیش از ۳۰ هزار سامانه خورشیدی خانگی فعالاند و تا پایان سال این رقم به ۵۰ هزار واحد میرسد. این پروژهها با تسهیلات کامل و حمایت وزارت نیرو، مردمیترین شکل توسعه انرژی تجدیدپذیر را رقم زدهاند. و این دقیقل مهمترین فصل در عبور از ناترازی برق است، یعنی مردمی سازی انرژی.
از سوی دیگر، افتتاح نیروگاه خورشیدی شهر آفتاب، بهعنوان بزرگترین نیروگاه خورشیدی کشور و یکی از بیست نیروگاه بزرگ جهان، نمادی از توان داخلی و افق روشن انرژی پاک در ایران است. استفاده از فناوری ردیاب خورشید و پنلهای دوطرفه در این نیروگاه، ایران را در مسیر فناوریهای نوین انرژی قرار داده است.
اما راه نجات از ناترازی تنها در توسعه ظرفیت تولید خلاصه نمیشود. کلید پایداری انرژی در مدیریت مصرف، بهینهسازی و صرفهجویی هوشمندانه است. هر واحد انرژی که صرفهجویی میشود، به اندازه ساخت یک نیروگاه کوچک ارزش دارد. اگر دولت، صنایع و مردم در کنار هم فرهنگ مصرف بهینه را نهادینه کنند، ایران میتواند نهفقط از ناترازی عبور کند، بلکه به صادرکننده برق پاک در منطقه تبدیل شود.(علی محمدی)
▼ خبر ویژه
اروپا، صحنه فعالیت پنهان تشکیلات تروریستی منافقین!
تشکیلات تروریستی منافقین اخیرا با شیوههایی «فریبکارانه» جوانان ایرانی در اروپا را جذب میکنند. منابع محلی میگویند این تشکیلات که «در آستانه اخراج از خاک اروپا» است، با وعدههای دروغین و «پرداخت کمکهزینههای ماهانه» پناهجویان و دانشجویان را جذب و به مراکز خاص منتقل مینماید. شاهدان اظهار کردهاند افراد پس از جذب تحت «آموزش ایدئولوژیک و سیاسی» قرار گرفته و مدارکشان ضبط میشود تا امکان بازگشت از آنان سلب شود. یک شوی نمایشی در فرانسه نمونهای از استفاده ابزاری از این جوانان در تجمعات تبلیغاتی اعلام شده است. مسئولیت این عملیات به یکی از اعضای نفاق به نام «مهوش سپهری» (نسرین) نسبت داده شده و برخی روایتها حاکی از فرار و افشای رفتارهای غیرانسانی توسط قربانیان است. این تشکیلات با سابقهای از «خیانت به میهن» و «وابستگی به رژیمهای خارجی» اخیراً نهادی به نام «کانون همکاری نهادهای جمهوریخواه ایران» برای جذب نیرو راهاندازی کرده است. کارشناسان هشدار دادهاند که اطلاعرسانی، تقویت نظارت و پیگیری حقوقی برای حفاظت از جوانان ضروری است.
▼ اخبار
اتصال کارتهای بانکی ایران و روسیه؛ گامی مهم در خنثیسازی تحریمها
هیئت پارلمانی کشورمان به ریاست محسن زنگنه در سفر به مسکو با مقامات دومای روسیه دیدار و درباره توسعه همکاریهای اقتصادی، بانکی و سیاسی گفتوگو کرد. زنگنه در این دیدار گفت: «ایران و روسیه دو ملت همپیمان در مسیر شکلدهی قدرت جدید شرق هستند و امروز بیش از هر زمان دیگری از نظر گفتمان و راهبرد به یکدیگر نزدیک شدهاند.» او از «اتصال کارتهای بانکی ایران و روسیه» بهعنوان گامی مهم در مسیر خنثیسازی تحریمها و تسهیل مبادلات مالی یاد کرد و افزود: «سطح مبادلات اقتصادی دو کشور میتواند تا ۳۰ میلیارد دلار افزایش یابد.»در این دیدار، «واسیلیف» رئیس گروه دوستی روسیه و ایران، روابط دو کشور را «بر پایه تصمیمات راهبردی رهبران تهران و مسکو» دانست و گفت: «حجم مبادلات تجاری دو کشور در سال جاری رشد چشمگیری داشته است.» همچنین «چرنیشف» معاون دومای روسیه با اشاره به تجربه دو کشور در مقابله با تحریمها تأکید کرد: «روابط ایران و روسیه بر پایه اعتماد متقابل و احترام متقابل است.» دو طرف از همکاری در قالب بریکس، اتحادیه اوراسیا و فرمت ۳+۳ حمایت کردند.
جنگ ونزوئلا، نبرد تمام قاره آمریکاست
نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، با انتقاد از سیاستهای آمریکا، تأکید کرد که «جنگ ما برای ونزوئلا، در حقیقت جنگی برای تمام قاره آمریکاست». به نقل از شبکه المیادین، مادورو گفت: «تمام اقداماتی که علیه ونزوئلا انجام میشود با هدف توجیه جنگ، تغییر نظام و غارت ثروت نفتی ماست.»او از مردم کشورش خواست «با اعصابی پولادین و وحدت ملی در برابر تهدیدها و جنگ روانی دشمن مقاومت کنند» و افزود: «ونزوئلا در مسیر بازسازی و بهبود شرایط اقتصادی قرار دارد و در راه ساختن دموکراسی واقعی و مردمی گام برمیدارد.»مادورو با اشاره به منابع طبیعی غنی کشورش تأکید کرد: «اگر ونزوئلا نفت، گاز، طلا و زمینهای حاصلخیز نداشت، شاید حتی نامی از ما برده نمیشد». وی خطاب به ملتهای آمریکای لاتین و حوزه کارائیب گفت: «مبارزه ما برای ونزوئلا، در حقیقت مبارزه برای حق حاکمیت و صلح در سراسر قاره آمریکاست.»
ترور دانشمندان ایرانی، زخمی بر پیکره جامعه علمی جهان
در چهل و سومین نشست عمومی یونسکو در سمرقند، حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری کشورمان، با محکومیت ترور دانشمندان ایرانی توسط رژیم صهیونی، این اقدام را «زخمی بر پیکره جامعه علمی جهانی» خواند.وی با بیان اینکه این نخبگان فرهیخته در مسیر خدمت به بشریت به شهادت رسیدند، اظهار داشت: «ما در کنار یکدیگر خواهان حمایت و حفاظت از دانشمندان، اندیشمندان و پژوهشگران در سراسر جهان هستیم؛ چراکه چنین اعمال خشونتآمیزی جایی در جهانی که در پی صلح و تفاهم است، ندارد.»وزیر علوم همچنین از ابتکار مشترک ایران و تاجیکستان برای ارائه «منشور کوروش» به عنوان نمادی جهانی از حقوق بشر و تنوع فرهنگی تقدیر کرد و از تمام کشورها خواست از این قطعنامه حمایت کنند. وی با قدردانی از مدیرکل سابق یونسکو به خاطر محکومیت حملات علیه روزنامهنگاران ایرانی، بر ضرورت آزادی بیان و امنیت فعالان رسانهای تأکید نمود.سیمایی صراف در پایان، پایبندی ایران به حق جهانی آموزش را علیرغم تحریمها یادآور شد و از رویکرد دوراندیشانه یونسکو در زمینه اخلاق در هوش مصنوعی و فناوریهای نوظهور استقبال کرد.
خیال خامِ خلع سلاح!
کره شمالی بار دیگر ایده خلع سلاح هستهای شبهجزیره کره را رد کرد و آن را «خیالی باطل» و «رؤیایی دستنیافتنی» خواند. به نقل از «یونهاپ»، این موضعگیری پیونگیانگ ساعاتی پیش از دیدار برنامهریزیشده میان «لی جائهمیونگ» رئیسجمهور کره جنوبی و «شی جینپینگ» رئیسجمهور چین اعلام شد. قرار است این دیدار امروز (شنبه) در حاشیه نشست همکاری اقتصادی آسیا–پاسفیک (APEC) در شهر «گیونگجو» برگزار شود.دفتر ریاستجمهوری کره جنوبی تأیید کرده است که موضوع خلع سلاح هستهای شبهجزیره کره یکی از محورهای اصلی گفتوگو میان دو رئیسجمهور خواهد بود. این در حالی است که وزارت خارجه آمریکا نیز پیشتر اعلام کرده بود سیاست واشنگتن در قبال پیونگیانگ همچنان «بر خلع سلاح کامل هستهای کره شمالی متمرکز است.» به باور تحلیلگران این مواضع تازه نشانه تداوم بنبست دیپلماتیک میان کره شمالی، آمریکا و کره جنوبی است؛ بنبستی که با افزایش رزمایشهای مشترک سئول و واشنگتن و توسعه موشکی پیونگیانگ، ابعاد جدیدی یافته است.
▼ اخبار کوتاه
◄ بر اساس نظرسنجی شبکه ۱۲ رژیم صهیونی، ۶۹ درصد از شهروندان این رژیم باور دارند که «تحت قیمومیت ایالات متحده» قرار دارند. همچنین ۶۷ درصد از پاسخدهندگان معتقدند تصمیمگیری درباره عملیات نظامی در غزه عملاً توسط واشنگتن انجام میشود. در همین پژوهش، ۶۷ درصد از صهیونیست ها از وقوع یک «ترور سیاسی» احتمالی در داخل ابراز نگرانی کردهاند.
◄ نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، از ارائه راهکارهای ساختاری برای اصلاح نظام بودجهریزی خبر داد. هادی قوامی با اشاره به «حذف نفت از بودجه» تأکید کرد: «این اقدام انضباط مالی را افزایش داده و وابستگی به منابع ناپایدار را کاهش میدهد.» وی افزود:« با اجرای این طرح، درآمدهای نفتی مازاد به صندوق توسعه ملی واریز شده و رشد هزینهها به درآمدهای واقعی متصل میشود. این تحول بودجهای، زمینهساز ثبات اقتصادی و شفافیت مالی خواهد بود.»
◄ روسیه در حال توسعه سامانه پرداخت جدیدی مبتنی بر ارزهای دیجیتال برای جایگزینی سوئیفت است. الکساندر شوخین، دبیر اتحادیه صنایع روسیه، اعلام کرد: «این مدلها همین حالا در حال اجرا هستند و تراکنشهای موفق را در چند ثانیه انجام میدهند.» وی افزود:« اگرچه ایجاد ارز مجازی بریکس محقق نشد، اما چین و دیگر شرکا رویکردهای مشابهی در پیش گرفتهاند.» به گفته وی، این فناوری آینده پرداختهای جهانی را متحول خواهد کرد.
◄ گروههای مختلف از فعالان حقوق بشر در پاریس با برگزاری راهپیمایی گستردهای با مهدیه اسفندیاری، فعال ایرانی، ابراز همبستگی کردند. این گردهمایی از میدان جمهوری آغاز و به میدان باستیل پایان یافت. تظاهرکنندگان با در دست داشتن تصاویر اسفندیاری شعار میدادند: «آزادی بیقید و شرط مهدیه اسفندیاری». آنها در این اقدام، «استانداردهای دوگانه دولت فرانسه در مورد آزادی بیان» را محکوم کردند.
◄ عضو هیئترئیسه مجلس با اشاره به سهم قابلتوجه نیروی کار افغانستانی در بازار کار ایران هشدار داد: «خروج ناگهانی این نیرو میتواند تبعات سنگینی برای تولید داشته باشد.» احمد نادری راهحل درست را «ساماندهی، قانونمندسازی و مدیریت تدریجی» عنوان کرد و افزود: «این اقدام با ایجاد سامانه یکپارچه اطلاعاتی و ویزای کارگری، ضمن حفظ منافع اقتصادی، حقوق انسانی اتباع را نیز تضمین میکند.»
◄ مدیرعامل آبفای کشور از تلاش ۷۰ هزار نیروی فعال برای تأمین پایدار آب شرب خبر داد. هاشم امینی با اشاره به ششمین سال خشکسالی پیاپی تأکید کرد: «هدف ما آن است که در هر شرایطی پاسخگوی نیاز مردم به خدمات آب و فاضلاب باشیم.» وی افزود ۷۲۱ پروژه رفع تنش آبی در ۱۰۴ شهر در حال اجراست. امینی حضور این نیروها را عامل اصلی تداوم خدمات به ۹۰ میلیون نفر جمعیت کشور دانست.