نمایش اقتدار همزمان در شمال و جنوب

در پی تحولات امنیتی اخیر منطقه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با برگزاری دو رزمایش گسترده در شمال‌غرب و جنوب کشور، نشان داد سطح آمادگی رزمی خویش را به مرحله جدیدی ارتقا داده است. این نمایش قدرت نظامی که همزمان با مشارکت بین‌المللی و تمرین عملیات مستقل انجام گرفت، حاوی پیام‌های راهبردی مهمی برای ناظران داخلی و خارجی است.

رزمایش سهند ۲۰۲۵ در منطقه شبستر با حضور کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، نمایشی از توانایی میزبانی و هدایت عملیات چندملیتی بود. نیروی زمینی سپاه در این مانور، تجربیات چهاردهه مبارزه با تروریسم را در اختیار شرکای بین‌المللی قرار داد. حضور واحدهای ویژه قدرت‌های شرقی در این تمرین مشترک، گواهی بر جایگاه بالای جمهوری اسلامی به عنوان بازیگری کلیدی در معماری امنیتی اوراسیا است. این همکاری فرامرزی نشان می‌دهد که علیرغم تحریم‌های غرب، توانسته‌ایم شبکه‌ای از متحدان استراتژیک در شرق تشکیل دهیم.در جبهه جنوب، رزمایش دریایی شهید محمد ناظری صحنه‌ای متفاوت از قدرت نظامی را به نمایش گذاشت. شلیک همزمان ده‌ها موشک بالستیک و کروز با دقت بالا به اهداف دریایی دور دست، توانمندی فنی نیروهای مسلح را در شرایط شبیه‌سازی جنگ واقعی تأیید کرد. تمرین دفاع از تنگه هرمز و جزایر استراتژیک، بر حساسیت کشور نسبت به امنیت این آبراه حیاتی تأکید داشت. به‌کارگیری پهپادهای پیشرفته در سناریوهای تهاجمی، بعد جدیدی از قابلیت‌های دفاعی را آشکار ساخت.

زمان‌بندی این رزمایش‌ها نیز حاوی نکات قابل تأملی است. اجرای همزمان مانورهای بزرگ در دو جبهه مختلف جغرافیایی، نشان از توانایی فرماندهی در مدیریت بحران‌های چندگانه دارد. این امر به ویژه پس از تجربه درگیری‌های اخیر، بر ظرفیت نیروهای مسلح برای مقابله با سناریوهای پیچیده تأکید می‌کند. واکنش رسانه‌های خارجی به این رزمایش‌ها که از آن به عنوان«نمایش قدرت برنامه‌ریزی شده» یاد کردند، نشان می‌دهد پیام به درستی دریافت شده است.

در بُعد راهبردی هم، این رزمایش‌ها دو هدف عمده را دنبال می‌کرد: نخست، تثبیت جایگاه کشورمان به عنوان قدرت منطقه‌ای که هم می‌تواند در عملیات جمعی مشارکت کند و هم از منافع ملی خود دفاع نماید. دوم، ارسال این هشدار که هرگونه اقدام نظامی علیه این سرزمین با پاسخی سریع، دقیق و چندبعدی مواجه خواهد شد. ترکیب همکاری‌های بین‌المللی با نمایش توانمندی‌های داخلی، الگویی است که در سال‌های اخیر به طور مداوم از آن بهره برده شده است.

همه این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که منطقه شاهد تغییرات گسترده در موازنه قدرت است. رزمایش‌های اخیر، علاوه بر نمایش سطح آمادگی دفاعی، گویای ظرفیت مؤثر دیپلماسی امنیتی کشورمان نیز هست.