اشاره: «انقلاب، مدیون بازار است.» در میانه‌های دهه شصت، زمانی که تفکر چپ بر سیاست‌های اقتصادی کشور سایه انداخته بود و برای تشدید مصادره‌ها تلاش‌های جدی وجود داشت، علی اکبر هاشمی رفسنجانی با این جمله به دفاع از اقتصاد و بازار آزاد پرداخته بود. در آن زمان هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی بود و جلسات شورای اقتصاد با حضور چهره‌های انقلابی و مقامات دولتی برگزار می‌شد. علاءالدین میرمحمدصادقی که از چهره‌های سرشناس بازاری و اقتصادی در آن زمان بود و به‌عنوان نماینده امام خمینی به اتاق بازرگانی راه یافته بود، در کتاب خاطرات خود چنین روایت می‌کند:«در یکی از جلسه‌ها برای تشدید مصادره‌ها تلاش می‌کردند و قصد برخورد با فعالان اقتصادی را داشتند، مرحوم حبیب‌الله عسگراولادی دفاع می‌کرد و می‌گفت بازار، سربازخانه انقلاب است. آقای هاشمی هم نظرشان همین بود و در دفاع از فعالان اقتصادی گفتند که انقلاب، مدیون بازار است.» همین روایت کوتاه، تمام جهان بینی مرحوم هاشمی رفسنجانی را در حوزه اقتصاد عیان می‌کند. بررسی منابع مختلف از تاریخ اقتصاد ایران نشان می‌دهد که دستاوردهای اقتصادی هاشمی رفسنجانی بیشتر از آنکه در محدوده آمار و ارقام باشد، تأثیری کلان بر دیدگاه‌ها و جریان اقتصادی داشته است. فضای بسته اقتصاد ایران در دو دوره دولت سازندگی باز شد و دیدگاه‌های نظری تغییر کرد که البته در دوره خود، با بحران‌های جدی مواجه بود. مسعود روغنی زنجانی، رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت سازندگی سال گذشته پس از فوت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در گفت‌و‌گو با روزنامه ایران گفته بود:«می گفتند که این سیاست‌ها را بانک جهانی به ایران دیکته می‌کند و می‌خواهند کشور را وابسته کنند. در مجلس نیز این حملات وجود داشت. بخصوص زمانی که تبصره معروف برای اخذ وام خارجی مطرح شد. حتی دانشگاهیان با آن برخورد کردند و این را نماد وابستگی سرمایه داران خارجی در ایران یا وابسته کردن ایران به منابع خارجی تلقی می‌کردند. آقای هاشمی اهل ریسک بود، پای مسأله‌ای که به آن اطمینان داشت می‌ایستاد و حاضر به پرداخت هزینه‌هایش هم بود.»