روزنامه ایران - صفحه 314

مقدمه: تهیه فهرست‌ انتخاباتی از سوی دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب، همواره اتفاق مبارکی در سیاست داخلی ایران بوده است، زیرا جریان‌های سیاسی، پس از سال‌ها افتراق، توانسته‌اند نقاط اشتراک حداقلی بیابند و بر این اساس، فهرست‌های خود را تنظیم کنند. اما حتی این تلاش مبارک، نیازمند مداقه بیشتری است، زیرا این تجربه موفق، معایب و ضعف هایی نیز دارد، ضعف‌هایی که برشمردن و نقد آنها می‌تواند به پویاتر شدن پویش‌های انتخاباتی در دوره‌های آتی منتهی شود. در گفت‌و‌گو با ناصر ایمانی،‌ فعال سیاسی اصولگرا، تلاش شده است فهرست‌های ائتلافی جریان‌های سیاسی به نقد گذاشته شود. او معتقد است این فهرست‌ها گرچه گام اول هستند، اما محکم برداشته نشده‌‌اند. ایمانی، اشکال اصلی فهرست‌های موجود را فقدان درک جامع از منافع ملی میان جریان‌های سیاسی و از همه مهم‌تر نبود احزاب قوی می‌داند، احزابی که حتی در شرایط فعلی نیز قانون انتخابات جایگاه خوبی برای این تشکل‌های سیاسی درنظر نگرفته است. این گفت‌و‌گو، پیش روی شماست.

مقدمه: «عقلانیت» به مثابه بهره‌گیری و کاربرد عقل در حیطه‌های نظری و عملی حیات انسانی پیوستگی ویژه‌ای با «دین» دارد. چنانچه این عقل در ارتباط ناگسستنی با عقل کامل ماورای مادی یعنی پروردگار جهان قرار گیرد نوع ارتباط انسان و واقعیت مادی در پروسه عظیم کمال انسانی رقم می‌خورد، ولی با قطع این رابطه، «عقل خودبنیاد مدرن» داعیه‌دار شناخت برتر در همه عرصه‌های حیات انسانی می‌شود. در این راستا عقل ابزاری، بشری شده و گسسته از فطرت الهی، انسان را در برهوتی از پراکندگی و فردیت تنها می‌گذارد. در مقابل، «عقلانیت دینی» مفهومی است که با تبیین ارتباط عقل و دین، از این نقایص عقل خودبنیاد بشری مبرا است و مسیری برای قرب و کمال وجود آدمی به شمار می‌رود. در این راستا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب، در بیانات متعددی با چنین رویکرد جامعی به مفهوم عقلانیت، به نقش عقل در بنیان‌های هستی‌شناختی و معرفتی اسلام اشاره و آن را در ارتباط و در ذیل مفهوم دین بازشناسی و تبیین می‌کنند. در ادامه با ترسیم تعاریف عقلانیت در فرهنگ دینی و مدرن به نسبت‌سنجی عقلانیت دینی و عقلانیت سکولار مدرن می‌پردازیم و محورها و مؤلفه‌های «عقلانیت دینی» را در بیان و کلام رهبر معظم انقلاب پی می‌گیریم.