فراز و فرود گفتمان‌ها در گفتوگو با محمدرضا تاجيك
اشاره:
محمدرضا تاجيك، مترجم و استاد علوم سياسي دانشگاه شهيد بهشتي، گفتمان را مجموعه و منظومه متفاوتي از توالي‌هاي معني‌دار- به‌نحوه‌اي كه در مفهوم به‌طوركلي بازنگري شود - مي‌داند و معتقد است براي اينكه يك ايده و آموزه جامه يك گفتمان را بر تن كند بايد آدابي را به‌جا آورد، شروطي را در خود لحاظ كند و از استعدادها و شناسه‌هاي خاص برخوردار شود. وي در پاسخ به سوالات «اعتماد» با موضوع «فراز‌وفرود گفتمان ها» ضمن برشمردن اين آداب ادامه مي‌دهد از آنجا كه گفتمان‌ها نه‌تنها به‌مثابه نوعي فناوري قدرت، بلكه به‌مثابه نوعي استراتژي و نقشه راه عمل مي‌كنند، از اين رو، نقشي كاملا تعيين‌كننده در موفقيت و شكست كنشگران سياسي- اجتماعي دارند. تاجيك در رابطه با امكان احياي گفتمان‌ها پس از شكست نيز معتقد است از يك منظر گفتماني، پيروزي، توفق و استيلاي كامل گفتماني ممكن نيست و هر پيروزي‌اي نسبي و گذراست و هر هژموني‌اي با چالش و مقاومت مواجه است.
بنابراين، همواره ممكن است كه يك گفتمان از ناكامي و شكست خود فرصتي بسازد. گفتمان‌ها مي‌توانند ناكامي‌هاي گذشته را چراغ راه آينده خود قرار دهند و با بازسازي و واسازي خود روحي جديد به خود بدمند. وي با تاكيد بر اينكه يك گفتمان براي هژمونيك‌شدن و هژمونيك‌ماندن هم نيازمند دفاع و توجيه مستمر دروني و هم بيروني است، ادامه مي‌دهد كه تمام دقايق و عناصر يك گفتمان بايد از چنان غنايي برخوردار باشند كه در مواجهه و مقابله با آلترناتيوها و رقباي خود بتوانند از خود دفاع منطقي كنند. اما گفتمان‌ها بي‌حضور و بي‌واسطه حاملان و عاملان صامت و مسكوتند و براي پژواك صداي خود و دفاع از خود نيازمند پويايي و بالندگي و آفرينندگي آناني هستند كه پيكره و دقايقش را بر دوش مي‌كشند. وي در رابطه با نقش شبكه‌هاي اجتماعي در ترويج گفتمان‌ها مي‌گويد ترديدي ندارم كه امروز شبكه‌هاي اجتماعي طبيعي‌ترين، موثرترين و كارآمدترين مجراي جاري شدن سيل گفتماني اصلاح‌طلبي است.
کد خبر: ۳۱۰۰۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۰
سفير ايران در عربستان براي نخستين‌بار از لحظه‌هاي پرتنش رابطه تهران - رياض مي‌گويد
مقدمه:
چند دهه رابطه پرفراز و نشيب؛ رابطه‌اي كه گاه با ابتكار سردار سازندگي به سطح توافقنامه امنيتي هم رسيده بود و گاه جاده‌اي يك‌طرفه بود كه در دولت‌هاي نهم و دهم تنها رييس‌جمهور ايران را به عربستان مي‌رساند و از بازديد طرف مقابل از تهران خبري نبود. ايران و عربستان با تصميم ناگهاني و البته نه‌چندان غيرقابل پيش‌بيني رياض به نقطه فعلا غيرقابل بازگشت رسيده‌اند. عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان سعودي پس از ورود معترضان ايراني به ساختمان سفارتخانه اين كشور در تهران و تعرض به كنسولگري آن در مشهد، دستور بازگشت ديپلمات‌هايي را داد كه البته بار بازگشت به رياض را از چند روز قبل بسته بودند. ايران و عربستان در بحراني‌ترين روزهاي خاورميانه به دو خط موازي بدل شده‌اند. عربستان در شرايطي بر شيپور تندروي مي‌دمد كه از جانب ايران صداي اعتدال به گوش مي‌رسد.
محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان كه در دو سال گذشته بارها عزم سفري دوجانبه به عربستان را داشته، اين روزها در حاشيه كنفرانس امنيتي مونيخ هم به كرات در خصوص رابطه با رياض مورد سوال قرار مي‌گيرد و هربار نيز تاكيد مي‌كند كه ايران با برادران سعودي خود مشكل ندارد. وزير امور خارجه كشوري اين موضع را در چند ماه اخير بارها تكرار كرده است كه در حادثه منا بيش از ٤٠٠ هموطن خود را از دست داد اما نه سطح رابطه با عربستان را كاهش داد و نه سفير خود را به تهران فراخواند. حسين صادقي، سفير باسابقه ايران در عربستان كه به دستور وزارت امور خارجه اين كشور پس از قطع رابطه به تهران بازگشت، در نخستين گفت‌وگوي تفصيلي خود پس از بازگشت به تهران از شب حادثه سخن مي‌گويد. از اطميناني كه به آل‌سعود در خصوص امنيت سفارتخانه‌اش در تهران داده بود و البته با حمله معترضان عملا حرف آقاي سفير هم بر زمين ماند.
صادقي كه در دولت اصلاحات هم سفير ايران در عربستان بوده و با آغاز به كار دولت نهم به دستور محمود احمدي‌نژاد به ايران بازمي‌گردد در اين گفتوگو از بدعت‌هاي نادرست ديپلماتيك در رابطه با عربستان در دولت نهم و دهم گلايه مي‌كند. وي كه سابقه سفارت در رياض، كويت و ابوظبي را در كارنامه كاري خود دارد از عزم ايران براي كاهش تنش با تمام همسايگان به ويژه عربستان سخن مي‌گويد و از اشتباهات فاحشي كه رابطه دوجانبه دو كشور هم‌مرز و هم‌آيين را به اين مرحله رسانده است. حسين صادقي علاوه بر حضور در سفارتخانه‌هاي ايران در برخي كشورهاي منطقه، سه دوره مديركل خليج فارس وزارت امور خارجه بوده است. مشروح گفت‌وگوي اختصاصي «اعتماد» با حسين صادقي، سفير ايران در عربستان به شرح زير است:
کد خبر: ۳۱۰۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۲/۱۰