روزنامه شرق - صفحه 298

اشاره: گره بي‌كاري در ايران به‌سادگي باز نمي‌شود؛ اين را تقريبا همه مسئولان و كارشناسان هم مي‌دانند. درحالي‌كه اكنون سالانه ٧٠٠ هزار شغل در ايران ايجاد مي‌شود، اما در همين حال هم، سالانه ٥٠٠ هزار افراد جوياي كار روانه بازار مي‌شوند و تقريبا هرآنچه حاصل اشتغال‌زايي در كشور است را خنثي مي‌كنند. به گفته كارشناسان، علت آنكه شغلي بيش از سقف ٧٠٠ هزار شغل (چيزي در حدود آنچه در دولت اصلاحات در اوج اشتغال‌زايي ايجاد شده بود) در كشور فراهم نمي‌شود، توان اقتصاد ايران است. در شرايط كنوني اقتصاد ايران ياراي ايجاد شغلي بيش از اين را ندارد. راه‌حل ساده است؛ جذب سرمايه‌هاي خارجي. سرمايه‌هايي كه به سهولت به كشور وارد نمي‌شوند. جاذبه فراوان است. اما در كنار آن، دافعه هم كم نيست. فراهم‌نبودن بسترها، قوانين قديمي و سفت‌وسخت، همگي دل سرمايه‌گذاران را خالي مي‌كند. يكي از راه‌حل‌ها در چنين شرايطي ايجاد اطمينان براي ايرانيان مقيم خارج است. ايرانياني كه گرچه از ايران مهاجرت كرده‌اند اما جزء مهاجران غني در جهان محسوب مي‌شوند. ايرانياني كه به گفته زهرا كريمي، اقتصاددان و عضو هيئت علمي دانشگاه مازندران، سرمايه‌هايشان هم‌اكنون طبق برآوردها چيزي بين دو تا چهار هزار ميليارد دلار است. به گفته او: «برخی از ايراني‌های مهاجر جزء ثروتمندترین افراد دنيا هستند... جالب است اگر ثروت مهاجران را با توليد ناخالص داخلي در ايران مقايسه كنيد كه ٤٥٠ ميليارد دلار است، مي‌بينيد ثروت آنها بین حدود چهار تا ١٠ برابر توليد ناخالص داخلي ایران است». سرمايه‌هايي كه در صورت جذب مي‌تواند اقتصاد ايران را در مسير توسعه قرار دهد. زهرا كريمي در گفت‌‌وگويي كه با «شرق» داشت، تأكيد مي‌كند بسیاري از كشورها به مهاجران خودشان به‌عنوان منبعي براي توسعه نگاه مي‌كنند. كريمي تأكيد مي‌كند رفع موانع براي ايرانيان مقيم خارج براي ورود به كشور كه اكنون در دستور كار وزارت امور خارجه، مجلس و اتاق‌هاي بازرگاني قرار دارد، مي‌تواند توسعه ايران را هرچه سريع‌تر به پيش ببرد و حتي به تقويت نظام كنوني كمك كند.

مقدمه: «قدرتمند واقعی کسی است که هیچ‌کس نداند او قدرتمند است»؛ این جمله را در هیئت جدید حاکمه آمریکا، فقط «استیو بنن» به خوبی می‌فهمد؛ چراکه تک‌تک کلماتش تنها درباره او صدق می‌کند؛ لنینیستی که از دل اندیشه‌های پوپولیستی «اندرو جکسون» دموکرات، خود را «دارت ویدر» کاخ سفید می‌داند. پسر یاغی‌اي که همه او را دومین مرد قدرتمند جهان می‌دانند. برخی حتی مدعی شده‌اند رئیس‌جمهور واقعی آمریکا اوست و نه «دونالد ترامپ»؛ مدیرعامل ارشد اجرائی کمپین ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶، استراتژیست بلندپایه و ایدئولوگ دولت چهل‌وپنجم ایالات متحده. در کاخ سفید دو جریان عمده حضور دارد؛ یکی استیو بنن و ديگري «استیفن میلر» است که هر دو ناسیونالیست و مخالف روند جهان‌گرایی هستند و «کوشنر» و «گری کوهن»، مشاور اقتصادی ترامپ هستند که هر دو دارای ذهنیت‌های جهان‌گرا هستند. همچنین «دینا پاول»، معاون مشاور امنیت ملی آمریکا و «نیکی هیلی»، سخنگوی ایالات متحده، در سارمان ملل نیز دیدگاهش به کوشنر و کوهن نزدیک است. کوهن و پاول هر دو از گلدمن ساکس می‌آیند و ارتباط نزدیکی با کوشنر دارند. بنن بیشترین مشکل را با کوهن دارد؛ تا‌جایی‌که او را «گری جهان‌گرا» می‌خواند و کسانی که بنن را می‌شناسند، می‌دانند او به قصد توهین، افرادی را که فاقد دیدگاه‌های ناسیونالیستی هستند، جهان‌گرا می‌نامد. درحالی‌که بنن خود را در میانه‌های یک جنگ با کوشنر می‌داند؛ اما به این نکته رسیده است که در این جنگ، برنده نخواهد شد؛ زیرا ترامپ به خانواده خود وفادار است. اما در واقع ابعاد شخصیتی بنن چیست؟ جایگاه واقعی او در هیئت جدید حاکمه آمریکا کجاست؟ ترامپ در میانه تنش دامادش با مراد فکری‌اش طرف کدام را می‌گیرد؟ آیا بنن و ترامپ به بن‌بست روابط خود رسیده‌اند؟ مطلبی که در ادامه می‌خوانید گفت‌وگویی است با دکتر «مهدی ذاکریان» به این دلیل که در کارنامه خود تدریس و تحقیق در بنیاد دانشگاهی اروپا - بروکسل، مؤسسه دانشگاهی اتحادیه اروپا و همچنین استاد مدعو دانشکده حقوق دانشگاه پنسیلوانیا، عضو هیئت تحریریه فصلنامه Relacions Internationales دانشگاه کورتابیا و بوئنوس‌آیرس را دارد.