(روزنامه اعتماد - 1394/06/23 - شماره 3342 - صفحه 8)
* شانس اصلاح‌طلبان براي به دست آوردن اكثريت كرسي‌هاي مجلس دهم چقدر است؟
عباس عبدي، فعال اصلاح‌طلب: شانس اينكه اصلاح‌طلبان اكثريت را به دست بگيرند بيشتر دست خودشان است اما تا الان خوب رفتار نكرده‌اند. در عين حال موانعي نيز وجود دارد و بخشي از موفقيت آنان معطوف به اين است كه موانع برداشته شود اما با همين موانع هم مي‌توانند موفق شوند. اصلاح‌طلبان بايد بيشتر تمركز خود را بر گفتمان اصلاحات بگذارند و به خاطر موانع در روش و رفتار خود تغيير ايجاد نكنند.
سعيد ليلاز، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: اصلاح‌طلبان در تهران به سر ليستي آقاي عارف از بهترين امكان برخوردار هستند. مطمئنا بيش از ٧٠ درصد كشور به ليست اصلاح‌طلبان راي مي‌دهند. همچنين اصلاح‌طلبان از نظر محبوبيت در بين افكار عمومي نسبت به جريان رقيب وضعيت بسيار بهتري دارند. اگر شرايط برابري براي اصلاح‌طلبان وجود داشت، اصلاح‌طلبان مي‌توانستند ٧٠ درصد كرسي‌هاي مجلس را در اختيار بگيرند اما در شرايط كنوني بين ١١٠ تا ١٢٠ نفر از نمايندگان اصلاح‌طلب خواهند بود كه همين تعداد نيز از محافظه‌كاران و معتدلين و مستقلين مي‌رسد و در نهايت ٤٠ تا ٥٠ كرسي هم نصيب تندروها مي‌شود. اين تقسيم‌بندي بيشتر گرايش حكومت براي ساختار مجلس را نشان مي‌دهد.
آذر منصوري، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: با توجه به تجربه انتخابات سال ٩٢ و فضاي پس از آن انتخابات، اگر اصلاح‌طلبان انسجام و استراتژي داشته باشند مي‌توانند اكثريت مجلس را به دست بياورند.
الياس حضرتي،عضو شوراي مركزي حزب اعتمادملي: اصلاح‌طلبان با تجربه‌اندوزي از انتخابات رياست‌جمهوري گذشته فعاليت خود را به گونه‌اي پيش مي‌برند كه حفظ انسجام و اتحاد در آن اولويت اصلي است. اگر اين انسجام در سراسر كشور تا انتخابات حفظ شود بيش از نيمي از راه طي شده اما در عين حال نبايد نسبت به چگونگي بررسي صلاحيت‌ها از سوي نهادهاي نظارتي نيز غافل باشيم. اگر اين انتخابات همان‌طور كه رياست محترم جمهوري اعلام كردند بر مبناي قانونمداري ناظران و مجريان برگزار شود دستيابي به اكثريت كرسي‌هاي مجلس دور از انتظار و بعيد نخواهد بود.
جواد امام،مديرعامل بنياد باران: با توجه به اقبالي كه مردم در ادوار گذشته انتخابات نسبت به اصلاح‌طلبان نشان دادند، اصلاح‌طلبان مي‌توانند اكثريت مجلس دهم را در اختيار بگيرند اما اين مهم به رفتار و مكانيزم اجرا و نظارت بستگي دارد. اگر نهادهاي نظارتي محدودكننده باشد شانس اصلاح‌طلبان كمتر خواهد شد اما اگر ميدان به اصلاح‌طلبان داده شود اكثريت مجلس آتي به دست اصلاح‌طلبان خواهد بود.
الهه كولايي،فعال سياسي اصلاح‌طلب: انتخابات مجلس دهم اگر با الگويي كه اصلاح‌طلبان در سال ٩٢ در پيش گرفتند اجرا شود بدون شك كرسي‌هاي اصلاح‌طلبان در مجلس دهم قابل توجه خواهد بود همچنين پايگاه اجتماعي اصلاح‌طلبان در كشور بالا است. وحدت و انسجام بالاي اصلاح‌طلبان و ارايه ليست واحد همراه با انتخاب استراتژي درست مي‌تواند موجب حضور پرقدرت اصلاح‌طلبان در مجلس دهم باشد. حتي با فرض ردصلاحيتهاي گسترده اصلاح‌طلبان ذخاير عظيمي در طيف‌هاي گوناگون خود دارند كه مي‌تواند انتخابات ٩٤ را به نفع اين جريان به پايان برساند.
حسين انصاري‌راد،رييس كميسيون اصل ٩٠ مجلس ششم: بنده بارها گفته‌ام كه عرض و طول اصلاح‌طلبان به اندازه عرض و طول مملكت است و اگر انتخابات با مبناي قانوني كه اولا مجلس و سپس مجمع تشخيص آن را تصويب كرده‌اند و ناظر بر عملكرد شوراي نگهبان است برگزار شود اكثريت به دست اصلاح‌طلبان خواهد بود. اگر انتخابات بر اساس قانون انجام شود مطمئنا اصلاح‌طلبان پيروز قاطع هستند.
حسن رسولي،عضو هيات‌مديره بنياد باران: نهادهاي نظارتي در ادوار گذشته مجلس شوراي اسلامي عملكردهاي متفاوتي از خود نشان داده‌اند. در مجلس چهارم برخورد نهادهاي نظارتي برخوردي محدود كننده بود. در مجلس پنجم قدري از اين نگاه بسته كاسته شد و سياستي بينابيني را در پيش گرفتند. در مجلس ششم نهادهاي نظارتي عملكرد مطلوب و بازي را از خود نشان داد و در ادوار هفتم، هشتم و نهم مجلس شوراي اسلامي مانند مجلس چهارم برخورد شد. بنابراين ما تاكنون سه نوع برخورد را از نهادهاي نظارتي شاهد بوده‌ايم.
اگر برخورد آنها همراه با سعه صدر باشد و مانند مجلس ششم يا لااقل مجلس پنجم رفتار كنند، كار براي نامزدهاي اصلاح‌طلب راحت‌تر خواهد بود. در غير اين صورت شانس اصلاح‌طلبان براي كسب اكثريت مجلس به همان نسبت كاهش خواهد يافت. البته با توجه به اينكه در انتخابات سال ٩٢ افكار عمومي اقبال خوبي از اصلاح‌طلبان نشان دادند، نتيجه خوبي براي اصلاح‌طلبان رقم خواهد خورد. با اين حال سازوكار مديريتي اصلاح‌طلبان براي انتخابات بايد به گونه‌اي باشد كه خود را براي هر شرايطي آماده كنند. تركيب مجلس دهم قطعا متفاوت از مجلس نهم خواهد بود.
عبدالله ناصري،فعال سياسي اصلاح‌طلب: اگر رييس‌جمهور و وزير كشور آن‌گونه كه وعده داده‌اند قانون اساسي را اجرا كنند و مانع دخالت نهادهاي فراقانوني شوند و در جهت اجراي قانون ايستادگي كنند؛ اكثريت مجلس آينده با اصلاح‌طلبان خواهد بود.
حسين كاشفي،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: وقتي به آخرين انتخابات كه همان انتخابات ٩٢ است نگاه مي‌كنيم متوجه خواهيم شد كه خواسته مردم چيست. ديدگاه مردم به اصلاح‌طلبان نزديك است و آنچه معلوم است اين است كه تركيب فعلي مجلس تغيير خواهد كرد. بيش از ٥٠ درصد امكان دارد كه اصلاح‌طلبان در مجلس آينده اكثريت را داشته باشند.
رسول منتجب‌نيا،قائم‌مقام حزب اعتماد ملي: شرايط اجتماعي براي اصلاح‌طلبان بهتر از گذشته است و مردم آمادگي آن را دارند تا به كانديداهاي اصلاح‌طلبان راي بدهند. اگر ليست واحد باشد و اتحاد بين اصلاح‌طلبان و طرفداران دولت برقرار باشد شانس اينكه اصلاح‌طلبان اكثريت مجلس را به دست آورند فراهم است.
صادق زيباكلام،استاد دانشگاه: فاكتورهاي مهمي براي به دست آوردن اكثريت مجلس توسط اصلاح‌طلبان لازم است. جداي از بحث رد صلاحيت‌ها آنان بايد انسجام خود را حفظ كنند. اگر احزاب اصلاح‌طلب نتوانند ائتلاف كنند و ليست واحد ندهند، شكست مي‌خورند اما اگر ائتلاف كنند و ليست واحد منتشر شود آنها مي‌توانند دو سوم مجلس را از آن خود كنند.
جهانبخش خانجاني،عضو حزب كارگزاران سازندگي: شانس اصلاح‌طلبان براي كسب اكثريت مجلس بالاي ٦٠ درصد است به شرطي كه نهادهاي نظارتي با رعايت قانون به جذب حداكثري بينديشد اما اگر به نوعي مسائلي همانند ادوار گذشته در تاييد صلاحيت‌ها پيش بيايد اصلاح‌طلبان يا افكار نزديك به آنان ٥٠ درصد آرا را به دست خواهند آورد چراكه افكار عمومي به تفكر اصلاحات اقبال بيشتري دارند.
علي محمد مظفري،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلبان راي بالايي به دست خواهند آورد اما آنچه ارجحيت دارد آن است كه مجلس در دست افراد عاقل و معقول باشد. احتمال وقوع اين امر زياد است و چنين مجلسي با همكاري دولت مي‌تواند وضعيت بحراني كشور را حل كند.
سيد محمد علي ابطحي،فعال اصلاح‌طلب: شانس اصلاح‌طلبان تابلودار، مطرح و مقبول جامعه با رفتاري كه نهادهاي نظارتي دارند زياد نيست. نيروهاي درجه دو و معتدل‌تر در شهرستان‌ها مي‌توانند كانديدا شوند و مجلسي معتدل شكل خواهد گرفت.
محمدرضا تابش،نماينده اصلاح‌طلب مجلس: اصلاح‌طلبان از نظر راي مردمي و مقبوليت داراي پايگاه و شرايط خوبي هستند و بسته به اينكه انتخابات چه ميزان رقابتي و قانوني باشد آنها مي‌توانند تعداد بيشتري از كرسي‌هاي مجلس را به دست بگيرند.
ولي‌الله شجاع‌پوريان،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلبان براي رسيدن به اكثريت مجلس با مانع بزرگي چون ساز و كارهاي تاييد صلاحيت رو‌به‌رو هستند. اگر بر اساس قانون برخورد شود و چهره‌هايي كه محكوميت ندارند و موجه و چهره‌هاي سرشناس اصلاحات هستند تاييد صلاحيت شوند، هيچ ترديدي وجود ندارد كه اكثريت مجلس آينده به دست نيروهاي جريان اصلاحات و اعتداليون خواهد بود. اگر فضا در بلاتكليفي باشد و فرصت‌ها از دست برود، نمي‌توان پيش‌بيني كرد. آنچه مسلم است اين است كه افراطيون اقليتي را تشكيل خواهند داد و تركيب مجلس تغيير خواهد كرد چراكه خيلي از اصولگرايان در حوزه‌هاي انتخابيه نتوانسته‌اند انتظارات موكلين خود را برآورده سازند.
حسين كمالي،دبيركل حزب اسلامي كار: اصلاح‌طلبان در بدنه جامعه داراي راي بالايي هستند و از نظر آراي مردم شانس بالايي براي كسب اكثريت دارند اما عامل مهم ديگري لازم است و آن اين است كه رقابت‌ها مساوي، مناسب و سالم باشد كه اين در آينده مشخص مي‌شود. توقعي كه اصلاح‌طلبان دارند اين است كه برخي سياست‌ها تعديل شود.
فاطمه راكعي، دبيركل جمعيت زنان مسلمان نوانديش: اگر اصلاح‌طلبان با هماهنگي و هم‌انديشي پيش بروند، حداكثر همگرايي را داشته باشند و ليستي واحد در تهران و شهرستان‌ها بدهند؛ احتمال راي‌آوري آنها ٨٠ درصد خواهد بود.
مجيد فراهاني،دبيركل حزب نداي ايرانيان: صف‌بندي اصلي انتخابات آتي مجلس از سويي شامل دو جبهه اصلاح‌طلبان و اعتدال و از سوي ديگر شامل جبهه محافظه‌كاران و اصولگرايان است. مردم در طول ٣٠ سال گذشته در اين مصاف هميشه به اعتدال راي داده‌اند. در حوزه‌هاي بزرگ برنده اصلي اعتدال‌گرايان و اصلاح‌طلبان هستند و با توجه به اين شرايط و پارامترها مجلسي متشكل از اكثريت اصلاح‌طلب و اقليتي قدرتمند و تاثيرگذار از محافظه‌كاران شكل خواهد گرفت.
يدالله طاهرنژاد،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: اكثريت مجلس آينده طرفدار دولت خواهد بود و از هر جناحي چه اصولگرا، چه اصلاح‌طلب و چه معتدل كساني مجلس را در دست خواهند داشت كه طرفدار دولت هستند.
محمدرضا خباز، فعال سياسي اصلاح‌طلب: انتخابات مجلس دهم از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. مردم در انتخابات ٩٢ به يك انديشه جديد تحت عنوان اعتدال، تدبير و اميد راي دادند. بنابراين طبيعي است كه مجلس آينده نيز اصلاح‌طلبان كه از حاميان مهم روحاني بودند شانس زيادي براي پيروزي داشته باشند. مردم در طول ساليان گذشته نشان دادند خواهان اين راه هستند. اكنون شعار اعتدال در كشور جا افتاده است. مردم رفتار دولت در بحث مذاكرات هسته‌اي را قبول دارند و تلاش آن را ارج مي‌دهند.
محمد جواد حق شناس،عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: اصلاح‌طلبان در تهران نسبت به رقبا وضعيت بهتري دارند و مي‌توان گفت بيش از سه چهارم كرسي‌هاي تهران را از آن خود مي‌كنند. اگر نهادهاي نظارتي در چارچوب قانون عمل كنند و اعمال سليقه سياسي نشود، اصلاح‌طلبان مي‌توانند بيش از نيمي از مجلس را در اختيار بگيرند.
داريوش قنبري،نماينده سابق مجلس و عضو حزب مردم‌سالاري: از آنجا كه پايگاه اجتماعي اصلاح‌طلبان بسيار قوي است اين امكان فراهم است كه اكثريت مجلس را به دست آورند به شرط آنكه شرايط انتخابات رقابتي باشد و كانديداها فرصت رقابت برابر داشته باشند.
فرج‌الله كميجاني،عضو شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: اگر همه امور انتخابات بر اساس قانون پيش برود و قوانين مربوط به انتخابات توسط مجريان و نهادهاي نظارتي رعايت شود اصلاح‌طلبان در انتخابات آتي مجلس ٦٠ درصد كرسي‌ها را در اختيار خواهند گرفت ولي اگر مجري و ناظر وظيفه خود را به درستي انجام ندهند و افراد بي دليل رد صلاحيت شوند، اين نسبت متفاوت خواهد بود.
جلال جلالي‌زاده،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اگر مساله فقط شانس اصلاح‌طلبان براي رسيدن به اكثريت مجلس باشد اصلاح‌طلبان شانس موفقيت دارند به شرط آنكه موانعي مثل نظارت استصوابي و حمايت نهادهاي نظارتي از طرف خاصي نباشد. با توجه به مشكلات دولت قبل و كارشكني‌هاي مجلس فعلي در مقابل دولت منتخب، گرايش مردم به سوي ايجاد مجلسي اصلاح‌طلب است.
شهربانو اماني،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران: اگر فرآيند انتخابات در چارچوب قانون باشد و همان‌طور كه رييس‌جمهور و وزير كشور تاكيد كردند، اجراي قانون ميسر شود مطمئنا اكثريت مجلس آينده با اعتداليون و اصلاح‌طلبان خواهد بود.
علي محمد غريباني،رييس دوره‌اي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: با توجه به اينكه اصلاح‌طلبان در دوره‌اي كه دولت را در اختيار داشتند خود را پاك نشان دادند چه در بعد سياسي، اقتصادي، فرهنگي و بين‌المللي و با توجه به اينكه در انتخابات سال ٩٢ نيز حمايت آنان از آقاي روحاني نقش پررنگي در انتخاب ايشان داشت، اگر اصلاح‌طلبان ميدان داشته باشند مي‌توانند اكثريت مجلس آتي را به دست بگيرند. با توجه به شرايط موجود از جمله توافق هسته‌اي، ارتباط با كشورهاي ديگر و ساير موارد به مجلسي نياز است كه در كار دولت سنگ اندازي نكند.
نجفقلي حبيبي،فعال سياسي اصلاح‌طلب: اصلاح‌طلبان از نظر انسجام داراي وضعيتي خوبي هستند. آنها با كسب تجربه از ادوار گذشته انتخابات به بلوغ سياسي رسيده‌اند و تلاش مي‌كنند تا اختلافات دروني خود را حل كنند اما باز هم در اين زمينه نمي‌توان پيش‌بيني كرد چرا كه عوامل ديگري نيز بر انتخابات تاثيرگذار است. در مجموع اصلاح‌طلبان و اعتداليون مي‌توانند نزديك دو سوم مجلس را بگيرند.
سيد ابراهيم اميني،عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: چند ماه تا انتخابات مجلس دهم باقي مانده است و در اين مدت بايد متغير‌هاي تاثيرگذار بر اين مساله رصد شود تا بتوانيم پيش‌بيني دقيقي را ارايه كنيم. اگر مانند تمامي دنيا ملاك آراي اصلاح‌طلبان باشد شكي نيست كه سبد راي جريان اصلاحات زياد است و بر اين اساس اصلاح‌طلبان مي‌توانند اكثريت كرسي‌هاي مجلس را در اختيار بگيرند. عنصر مجهول نحوه برخورد نهادهاي نظارتي است. چهره‌ها و شخصيت‌هاي مطرح اصلاح‌طلب راي بالايي دارند و اگر امكان حضور در انتخابات داشته باشند مي‌توانند به مجلس راه مي‌يابند. رد صلاحيت‌ها به طور طبيعي امكان راي‌آوري اين جريان را كم مي‌كند. برگزاري يك انتخابات رقابتي مي‌تواند مشاركت مردمي را در انتخابات افزايش دهد.
احمد حكيمي پور،دبير كل حزب اراده ملت ايران: تا زمان انتخابات مولفه‌هاي متغير تاثيرگذار در انتخابات زياد است اما با توجه به شرايط كنوني و وضعيت مطلوب اصلاح‌طلبان در زمينه اتحاد و انسجام و ارايه ليست واحد ما مي‌توانيم حدودا ٦٠ درصد از كرسي‌هاي مجلس را از آن خود كنيم.
امرالله شيخاني،فعال سياسي اصلاح‌طلب: اكنون به طور قطع نمي‌توان گفت كدام جناح اكثريت مجلس دهم را از آن خود مي‌كند. به هر حال جريان رقيب اهرم‌هاي زيادي را در اختيار دارد كه از آنها تا زمان انتخابات بهره خواهد برد. فضا به گونه‌اي نيست كه يك جناح اكثريت مطلق را از آن خود كند اما مي‌توان گفت معتدلين در مجلس دهم حضوري پررنگ خواهند داشت. در سال ٩٢ مردم به آقاي روحاني راي دادند و تغيير بزرگي در عرصه سياسي حاصل شد. به نظر مي‌رسد كه در انتخابات مجلس نيز مردم تغيير رخ داده در سال ٩٢ را تكميل كنند. از آن جا كه اصلاح‌طلبان از حاميان بزرگ روحاني بودند، در اين انتخابات وضعيت خوبي خواهند داشت. جريان اصلاحات داراي طيف‌هاي گسترده‌اي است كه مي‌توانند از فيلتر نهادهاي نظارتي بگذرند. بنابراين كرسي‌هاي متعلق به اصلاح‌طلبان قابل توجه خواهد بود. اعتدال‌گرايان و اصلاح‌طلبان اكثريت كرسي‌ها را تشكيل خواهند داد.
احمد شيرزاد،فعال سياسي اصلاح‌طلب: تعداد كرسي‌هاي اصلاح‌طلبان در مجلس دهم قابل توجه خواهد بود. با وجود همه موانع و مشكلاتي كه بر سر راه اصلاح‌طلبان است، فضاي اجتماعي و مشاركت مردمي مولفه مهم و تاثيرگذاري است. مخالفت‌ها براي حضور اصلاح‌طلبان در نهادهاي نظارتي نيز بي ارتباط با فضاي اجتماعي نيست. اگر مردم مستحكم و قوي در مقابل اعمال سلايق و مخالفت‌ها بايستند، مخالفت‌ها نيز كمتر خواهد شد.
علي تاجرنيا،فعال سياسي اصلاح‌طلب: اگر انتخابات به طور نسبي نيز با حضور كانديداهاي اصلاح‌طلب برگزار شود، بيش از دو سوم مجلس در اختيار اصلاح‌طلبان خواهد بود.
فياض زاهد،استاد دانشگاه و فعال سياسي: با توجه به مواضعي كه نهادهاي نظارتي در شرايط كنوني اتخاذ كرده‌اند، مجلس آينده تركيبي از اصلاح‌طلبان و معتدلين دو جناح و اقليتي از تندروهاي جبهه پايداري خواهد بود.
مصطفي درايتي،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: با توجه به اينكه ما نحوه برخورد نهادهاي نظارتي در انتخابات مجلس دهم را نمي‌توانيم پيش‌بيني كنيم، بنابراين اكنون نيز نمي‌توانيم پيش بيني دقيقي از شانس حضور اصلاح‌طلبان در مجلس دهم داشته باشيم، اما آنچه مسلم است اين است كه تركيب فعلي مجلس تغيير خواهد كرد. اعتداليون دو جناح و بخشي از اصلاح‌طلبان به مجلس دهم راه خواهند يافت و اكثريت مجلس آينده عاري از تندروي خواهد بود.
حميد قزويني،عضو شوراي مركزي مجمع نيروهاي خط امام: اگر انتخابات برابر و عادلانه باشد و تنها يك طرف برخوردار از امكانات عمومي نباشد و ردصلاحيت‌ها گسترده نباشد شانس اصلاح‌طلبان براي كسب اكثريت مجلس زياد است. امتياز اصلاح‌طلبان اين است كه جنبشي ناظر به متن جامعه هستند و مطالبات اجتماعي و خواسته‌هاي آحاد جامعه را پيگيري مي‌كنند. بيش از آنكه اصلاحات جنبشي ناظر به قدرت باشد جنبشي مردمي است. از اين رو آنان شانس زيادي براي كسب اكثريت مجلس دهم دارند. اگر روزنامه‌ها بتوانند آزادانه نظرات خود را به چاپ برسانند و نامزدهاي اصلاح‌طلب اجازه حضور در انتخابات داشته باشند اصلاح‌طلبان پيروز انتخابات خواهند بود.
محمد تقي فاضل ميبدي،عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم: در اين زمينه بايد گفت مقتضي موجود است اگر مانع مفقود باشد. اصلاح‌طلبان از نظر مقبوليت اجتماعي مشكلي ندارند. دولت اعتدال نيز تا اندازه‌اي به نفع مردم كار كرده و رضايت آنان را فراهم كرده است. اگر رد صلاحيت‌ها گسترده نباشد اصلاح‌طلبان موفق مي‌شوند اكثريت مجلس را به دست آورند.
ابوالفضل شكوري،عضو حزب اعتماد ملي: اكثريت مجلس در اختيار اصلاح‌طلبان و اصولگرايان معتدل خواهد بود و اعتدال‌گرايان نيز وزن قابل توجهي خواهند داشت.
محمدرضا راه‌چمني،وحدت و همكاري ملي ايران اسلامي: هيچكدام از جناح‌هاي كشور اعم از اصولگرا، اصلاح‌طلب و اعتدالگرا نخواهند توانست اكثريت مجلس را كسب كنند. ممكن است يك سوم اصلاح‌طلب باشند، يك سوم اصولگرا ولي به نظر من هيچ جناحي بالاتر از ٥٠ درصد را به دست نخواهد آورد.
* كدام افراد و چهره‌ها از ميان اصلاح‌طلبان مي‌توانند از فيلتر شوراي نگهبان عبور كنند؟
عباس عبدي،فعال سياسي: اصلاح‌طلبان نبايد همه حركت خود را بر اساس عملكرد و ترس از نهاد نظارتي تنظيم كنند. اصلاح‌طلبي اگر از هويت خود خالي شود حتي چهره‌هاي مطرح اصلاحات نيز مقبوليت و راي‌آوري خود را در ميان مردم از دست خواهند داد.
سعيد ليلاز،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: كساني چون آقاي حضرتي مي‌توانند مجوز بگيرند و راي هم بياورند. در مجموع فكر مي‌كنم نهادهاي نظارتي به برخي چهره‌هاي شاخص اصلاحات مجوز حضور ندهد.
آذر منصوري،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: با توجه به تجربه انتخابات ٩٢ اصلاح‌طلبان بايد براي تمام گزينه‌هاي محتمل برنامه داشته باشند. چهره‌هاي مورد مقبوليت ممكن است با بي‌مهري مواجه بشوند همان‌طور كه در قبل از انتخابات ٩٢ مشاهده شد اما تا زمان اعلام نام كانديداها زمان زيادي مانده است و اتفاقاتي ممكن است معادلات و گمانه زني‌ها را به هم بزند.
الياس حضرتي،عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: ما اميدواريم تمام چهره‌هايي كه طبق نظر مراجع چهارگانه تاييد مي‌شوند امكان حضور در انتخابات را داشته باشند. نهاد شوراي نگهبان نيز طبق قانون و به دور از سلايق سياسي مي‌تواند نقشي در انتخابات ايفا كند كه راي‌دهندگان نسبت به عملكرد آن رضايت كامل داشته باشند. اميد داريم با تحقق كامل فرمايش رهبري در خصوص حق الناس بودن راي مردم حقوق كانديداها نيز به‌طور كامل استيفا شود.
جواد امام،مديرعامل بنياد باران: نهادهاي نظارتي در مورد افرادي كه در گذشته عضو احزاب منحله جريان اصلاحات بوده‌اند و افرادي كه درگير انتخابات ٨٨ بودند كوتاه نمي‌آيد. ممكن است از چنين افرادي بخواهند كه پرونده خود را روشن كنند يا افرادي را محكوم يا نقد كنند. البته امكان تاييد صلاحيت اصلاح‌طلباني كه در انتخابات ٨٨ بدون موضع بودند نيز وجود دارد.
الهه كولايي،فعال سياسي اصلاح‌طلب: چهره‌هاي ميانه رو و معتدل، همچنين چهره‌هاي ميانه رو راست مي‌توانند مانع روند و همكاري گسترده جريان افراطي بشوند. چهره‌هاي اصلاح‌طلب در ميان اقشار مورد پذيرش جامعه زياد هستند و اگر به درستي مديريت صورت بگيرد افراد زيادي هستند كه ظرفيت و كارآمدي داشته باشند و از فيلتر نهادهاي نظارتي نيز عبور كنند.
حسين انصاري راد،رييس كميسيون اصل نود مجلس ششم: تاكيد من بحث قانون انتخابات است. مبناي بررسي صلاحيت طبق قانون انتخابات بايد مراكز معتبر قانوني چون دادگستري، ثبت احوال، وزارت اطلاعات و اداره تشخيص هويت باشد و اگر نهاد نظارتي كسي را رد كند داوطلب و كانديدا حق شكايت دارد. نهاد بايد مدارك را كتبا اعلام كند و مراجع رسيدگي‌كننده هم بايد نتيجه را اعلام كنند. اين قانون وضع شده است كه نهاد نظارتي به مدارك يا مسائلي كه قابل سنجش و رسيدگي نيست مستمسك نشوند. مواردي مثل احراز و عدم احراز صلاحيت كه اصلا قابل رسيدگي، شكايت و داوري نيست. مثلا زماني يك عضوي از يك نهاد نظارتي گفت بوي انحراف بشنويم رد صلاحيت مي‌كنيم به هيچ‌وجه در قانون نيامده است كه نهاد نظارتي بوي خوب يا بد بشنود يا برخي گفتند كه نهاد نظارتي بايد به اعتقاد باطني افراد برسد كه اين امري محال است. قانون براي اين است كه نهاد نظارتي اين موارد را مستمسك قرار ندهد. متاسفانه در حال حاضر وضعيت به گونه‌اي ديگر است. اگر قانون انتخابات مبنا قرار بگيرد افراد از فيلتر عبور خواهند كرد.
حسن رسولي،عضو هيات‌مديره بنياد باران: اگر اجماع كامل و رسيدن به ليست واحد در جريان اصلاحات محقق شود ما تحت هر شرايطي مي‌توانيم پيروز انتخابات باشيم. در مقابل عملكرد نهادهاي نظارتي بدترين برخورد اصلاح‌طلبان، انفعال و بي‌عملي آنهاست. حتي اگر نيروهاي درجه يك اصلاح‌طلب رد‌صلاحيت شوند ما منفعل نخواهيم بود و با انتخابات قهر نخواهيم كرد.
عبدالله ناصري،فعال سياسي اصلاح‌طلب: بستگي به ايستادگي رييس‌جمهور دارد. به نظر مي‌آيد آقاي روحاني اين ايستادگي را در جهت اعمال قانون انجام دهد چرا كه در عرصه سياست خارجي توانسته با موفقيت رو به رو شود و اگر در عرصه داخلي شكست بخورد دستاوردهاي ايشان و دولت نزد مردم و جهانيان از بين خواهد رفت.
حسين كاشفي،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: فكر مي‌كنم نهادهاي نظارتي افرادي را كه از مراجع چهار گانه داراي صلاحيت باشند تاييد خواهند كرد. ما اميدواريم نهادهاي نظارتي افكار و سلايق شخصي را دخالت ندهند، در گذشته اتفاقاتي افتاده ولي ما اميدواريم همه نسبت به رويكردها تجديد نظر كنند. ما اميدواريم نهادهاي نظارتي در جايگاه خود به صورت قانوني عمل كنند، خداوند بر اعمال ناظر است، همه نهادهاي نظارتي بايد طوري كار كنند كه رضايت مردم را كه همان رضايت خداست جلب كنند.
رسول منتجب‌نيا، قائم مقام حزب اعتماد ملي: اگر نهادهاي نظارتي قانوني عمل كنند فكر مي‌كنم چهره‌هاي معتدل و آناني كه هيچ محكوميتي ندارند از فيلتر بگذرند. حتي چهره‌هاي غير معتدل هم مي‌توانند از فيلتر عبور كنند مگر كسي كه محكوميت داشته باشد. آنچه مهم است اين است كه هيات‌هاي اجرايي طبق قانون عمل كنند و سلايق را دخالت ندهند. اگر دخالت سلايق نباشد افراد معتدل و آناني كه سو سابقه ندارند شانس عبور از فيلتر را خواهند داشت.
صادق زيباكلام، استاد دانشگاه: تقريبا تمام كساني كه در جواب سوال دوم گفتم رد صلاحيت خواهند شد. وظيفه آقاي روحاني اصلاح سيستم انتخاباتي است. نهادهاي نظارتي از مراجع چهارگانه از جمله وزارت اطلاعات، ثبت احوال، دادگستري و نيروي انتظامي استعلام مي‌گيرند و سپس تصميم‌گيري مي‌كنند اما اين مغاير با قانون است چرا كه اگر نهاد نظارتي بخواهد خودش نظر بدهد ديگر چه نيازي به آن است كه استعلام كند؟
جهانبخش خانجاني، عضو حزب كارگزاران سازندگي: اگر نهادهاي نظارتي با سعه صدر برخورد كنند عمده اصلاح‌طلبان از فيلتر عبور خواهند كرد اما اگر گرايشات سياسي را دخالت بدهند، شرايط تنها به نفع تندروها خواهد بود و در اين صورت اصلاح‌طلبان كمتر شناخته شده عبور خواهند كرد اما به نظر من حاكميت در ساليان گذشته به اين جمع‌بندي رسيده است كه كشور از رشد و توسعه عقب مانده و نيازمند بازسازي است، بنابراين در بررسي صلاحيت‌ها تجديد‌نظر خواهد شد.
علي محمد مظفري، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلبان بايد تعداد كثيري كانديدا داشته باشند كه به هر نحوي بتوانند تعدادي را از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور بدهند و به مجلس برسند. به نظر من تعدد كانديدا وجود دارد و دغدغه‌اي در خصوص فيلتر نهادهاي نظارتي وجود ندارد.
سيدمحمدعلي ابطحي، عضو شوراي مركزي مجمع روحانيون مبارز: امكان عبور نيروي درجه يك جريان اصلاحات از فيلترهاي نظارتي چندان زياد نيست و عملا چاره‌اي نيست جز اينكه از نيروهاي معتدل‌تر و درجه ٢ جريان اصلاحات استفاده شود.
محمدرضا تابش، نماينده اصلاح‌طلب مجلس: در اين زمينه اگر ملاك نهادهاي نظارتي قانون باشد و اعمال سليقه نشود اصلاح‌طلبان مسلما مي‌توانند از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند اما بايد در نظر داشت كه در حال حاضر امكان نظر دادن در اين زمينه وجود ندارد و بايد منتظر شرايط سياسي در ماه‌هاي آتي بود.
ولي‌الله شجاع پوريان، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: در اين زمينه واقعا يك بلاتكليفي وجود دارد، مثلا خود بنده با اينكه دو دوره نماينده بودم و سوابقم معلوم است بازهم بلاتكليفم كه اگر نامزد شوم رد صلاحيت مي‌شوم يا نه. اين بلاتكليفي ممكن است براي ديگر نمايندگان ادوار هم پيش بيايد كه تا دقيقه ٩٠ ادامه دارد. چارچوب اجراي نظارت استصوابي مشخص نيست وتحت عنواني چون عدم احراز صلاحيت انجام مي‌گيرد كه اين در واقع همان رد صلاحيت است. همچنين معلوم نيست اطلاعاتي كه به مراجع چهارگانه مي‌رسد چقدر صحت داشته باشد.
از طرفي در دوره‌هاي قبل خط قرمزها استعفا و تحصن مجلس ششم بود حالا اما تعابيري مثل اصحاب فتنه، ساكتين فتنه و... را وارد كرده‌اند و اين واقعا شرايط را سخت كرده است. فردي ممكن است محكوميت هم نداشته باشد، پرونده سياسي اقتصادي‌اش هم پاك باشد ولي به خاطر عضويت در ستاد يكي از كانديداهاي انتخابات ٨٨ كه مورد تاييد شوراي نگهبان نيز بودند، رد صلاحيت شود. اميد است كه حرف مقام معظم رهبري مبني بر حق‌الناس بودن آرا مورد توجه قرار گيرد. حق‌الناس شامل كساني كه در معرض انتخاب قرار دارند نيز مي‌شود و اميدواريم دولت از اين حق الناس و حقوق شهروندان دفاع كند. اگر بر اساس قانون برخورد شود چهره‌هاي موجه و بدون محكوميت كيفري تاييد خواهند شد، اما اگر رد صلاحيت گسترده باشد افرادي كه برجستگي سياسي ندارند از فيلترنهاد‌هاي نظارتي عبور خواهند كرد.
حسين كمالي، دبيركل حزب اسلامي كار: با سياست‌هايي كه تا به حال وجود داشته بدبين هستم كه چهره‌ها بتوانند از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند اما اميدوارم اين سياست‌ها در ماه‌هاي آينده تغيير كند.
فاطمه راكعي، دبيركل جمعيت زنان مسلمان نوانديش: با گرايشي كه دولت در سطح داخلي دارد اميدواريم در چارچوب قانون عمل كند و برخورد قانوني‌اي داشته باشد و از طريق وزارت اطلاعات به عنوان يكي از مراجع چهار گانه هماهنگي‌هايي انجام بگيرد. فكر مي‌كنم نهادهاي نظارتي به اين نتيجه رسيده‌اند كه سياست‌ها را تغيير بدهند و به كانال‌هاي قانوني احترام بگذارند و اين شايبه را كه در رد صلاحيت‌ها اعمال سليقه مي‌شود از بين ببرند. اصلاح‌طلبان فراتر از ديدگاه‌هاي اجتماعي‌شان معتقد به انقلاب هستند، در چارچوب قانون حركت مي‌كنند. آنها از خط قرمزي عبور نكرده‌اند و براي مردم و آرمان‌هاي انقلاب دلسوزهستند. اصلاح‌طلبان در چارچوب مجلس كه مهم‌ترين نهاد كشور است تلاش خود را براي توسعه كشور انجام مي‌دهند.
مجيد فراهاني، دبيركل حزب نداي ايرانيان: پيش‌بيني حاكي از آن است كه در انتخابات آينده تيغ رد صلاحيت نهادهاي نظارتي مثل سابق تيز خواهد بود و نهاد نظارتي همچون گذشته تغييري در رويه رد و تاييد صلاحيت كانديداها نخواهد داد. بنابراين چهره‌هاي اصلي و شناخته شده در معرض رد صلاحيت خواهند بود.
يدالله طاهرنژاد، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: فكر نمي‌كنم تغيير عمده‌اي در برنامه نهادهاي نظارتي ايجاد شود و رفتار آنها كما في السابق است.
محمدرضا خباز، فعال سياسي اصلاح‌طلب: اميدوار هستيم كه افراد شناخته‌شده اصلاح‌طلب بتوانند مجوز حضور در انتخابات مجلس دهم را بگيرند.
محمدجواد حق‌شناس، عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: كساني كه از چهره‌هاي شاخص اصلاحات هستند، از مبارزان انقلاب بوده‌اند و براي نظام زحمت كشيده‌اند و در دوران سازندگي و اصلاحات از ستون‌هاي اصلي سياست‌ورزي بوده‌اند مي‌توانند تاييد صلاحيت شوند. اميدواريم كه زمينه انتخابات رقابتي فراهم شود. اگر انتخابات رقابتي باشد اصلاح‌طلبان از شانس جدي در عرصه انتخابات برخوردارند.
داريوش قنبري، نماينده سابق مجلس و عضو حزب مردم سالاري: درباره نهادهاي نظارتي يك بحث، بحث قانون است كه اگر به آن توجه بشود جايي براي ردصلاحيتهاي گسترده وجود ندارد و اكثر كانديداها تاييد خواهند شد. اما در گذشته اعمال سلايق وجود داشته است. در اين دوره با توجه به بيانات رهبري در مورد حق الناس بودن راي مردم احتمالا نهادهاي نظارتي توجه بيشتري به ضوابط قانوني خواهند داشت. به نظر من رد صلاحيت‌ها در اين دوره خيلي گسترده نخواهد بود.
فرج‌الله كميجاني، عضو شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: شايد چهره‌هاي مشهور نتوانند از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند. در انتخابات شوراي شهر نيز اين اتفاق رخ داد كه از ٤٥ نفري كه از طرف ستاد ثبت‌نام كردند ٤٤ نفر رد شدند. عده‌اي مستقل ثبت‌نام كرده بودند كه مشهور هم نبودند ولي اصلاح‌طلب بودند و در جايي از ما هم اصلاح‌طلب‌تر بودند، نتيجه اينكه ليستي با آنها بسته شد و در شورا نيز به غير از يك نفرشان باقي‌شان اصلاح‌طلب ماندند. اگر رد‌صلاحيت گسترده باشد و چهره‌هاي مشهور نتوانند بيايند از اين روش استفاده خواهد شد.
جلال جلالي‌زاده، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: نهادهاي نظارتي تمام تلاش خود را به كار خواهد بست تا افراد مشهور و توانمند اصلاح‌طلب را رد صلاحيت كنند. آنها نمي‌خواهند اصلاح‌طلبان واقعي وارد مجلس بشوند. اما استنباط من اين است كه دولت به عنوان مجري انتخابات از حقوق كانديداها دفاع خواهد كرد و موضع نهادهاي نظارتي را نرم‌تر خواهد كرد.
شهربانو اماني، عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران: آرزو و اميد من اين است كه نهادهاي نظارتي با توجه به شرايط كشور و همچنين سخنان رهبري در انتخابات ٩٢ درباره حق‌الناس بودن راي مردم حق و انصاف را رعايت كنند. به هر جهت حق‌الناس فقط رايي كه به صندوق انداخته مي‌شود نيست بلكه حق‌الناس، حق راي‌دهنده و راي‌گيرنده و كساني كه نظارت استصوابي روي آنان قرار مي‌گيرد را نيز شامل مي‌شود.
علي‌محمد غريباني، رييس دوره‌اي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: فيلتر نهادهاي نظارتي نبايد آن اندازه تنگ باشد كه افراد امتحان پس‌داده نتوانند از آن عبور كنند. ما در اين زمينه حرف‌هاي مقام معظم رهبري درباره حق‌الناس بودن راي مردم را داريم و در واقع بايد گفت حق‌الناس شامل فردي هم كه كانديدا شده، مي‌شود. ما نمي‌گوييم افرادي كه خيانت كرده‌اند، جاسوس بوده يا منافق بوده‌اند از فيلتر عبور كنند، سوابق اصلاح‌طلبان روشن است، آنان در دوره‌اي كه دولت را در دست داشته‌اند دزدي نكردند، مردم را دچار اميدواري بيهوده نكردند و به آنان وعده‌هاي تو‌خالي ندادند. معيار كشورداري صداقت است. بنابراين اميد است اصلاح‌طلبان از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند.
نجفقلي حبيبي، فعال سياسي اصلاح‌طلب: بين افراد با تجربه اصلاح‌طلبان كساني هستند كه بتوانند از فيلتر عبور كنند و با توجه به بيانات رهبري درباره حق‌الناس بودن راي مردم اگر نهادهاي نظارتي نيز مطابق قانون عمل كنند بعيد است مشكل خاصي ايجاد بشود و اميدواريم برخورد خوبي را از نهادهاي نظارتي شاهد باشيم.
سيد ابراهيم اميني، عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: در زمينه عبور كانديداها از فيلتر نهادهاي نظارتي عامل مهم تعامل آقاي روحاني با حاكميت است و ايشان بايد در فضاي سياسي قدرت چانه‌زني زيادي داشته باشند.
احمد حكيمي‌پور، دبيركل حزب اراده ملت ايران: كساني كه طبق قانون منعي ندارند بايد تاييد بشوند و نهادهاي نظارتي نيز بايد با عدالت رفتار كنند كه در اين صورت اميدواريم افراد تاييد صلاحيت بشوند و رسيدگي به صلاحيت‌ها شفاف باشد.
امرالله شيخاني، فعال سياسي اصلاح‌طلب: به نظر من مقداري از تصورات ما درباره نهادهاي نظارتي ناشي از جو است اما افراد و چهره‌هايي وجود دارند كه از فيلترهاي نظارتي عبور كنند.
احمد شيرزاد، فعال سياسي اصلاح‌طلب: در زمينه عبور از فيلترهاي نظارتي چهره‌هاي جديد چالش كمتري خواهند داشت.
علي تاجرنيا، فعال سياسي اصلاح‌طلب: نهادهاي نظارتي قواعد مشخصي ندارند و بر اساس زمان و شرايط تصميم مي‌گيرند بنابراين پيش‌بيني عملكرد آنها دشوار است اما آنچه مهم است اينكه براي تقويت مديريت كلان كشور نياز به مجلسي قوي داريم و با وجود چهره‌هاي برجسته و شناخته‌شده هر دو جناح بر غناي مجلس افزوده خواهد شد. بايد به انتخاب‌كنندگان احترام بگذاريم و گزينه‌هاي مورد انتخاب آنان را متعدد قرار دهيم. همچنين اين نكته نيز مهم است كه افرادي ممكن است محكوميت داشته باشند ولي محكوميت آنها منجر به محروميت از حقوق اجتماعي نشده باشد يا دوران محروميت خود را سپري كرده باشند، اين افراد بايد بتوانند حضور يابند.
فياض زاهد،استاد دانشگاه و فعال سياسي: نهادهاي نظارتي بهتر است متناسب با جايگاه قانوني خود عمل كنند و شايبه عدم بي‌طرفي را از خود دور كنند. در مجموع با هر وضعيتي نيروهاي مستقل و معتدل مي‌توانند به انتخابات راه يابند.
مصطفي درايتي، عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: ما تلاش مي‌كنيم تا چهره‌هاي شناخته‌شده اصلاح‌طلب در انتخابات ثبت‌نام كنند و پس از آن با توجه به عملكرد نهادهاي نظارتي استراتژي مطلوب را انتخاب خواهيم كرد. اميدواريم كه اين چهره‌ها بتوانند از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند. به هر حال در گذشته آنها رفتارهاي متفاوتي را از خود نشان داده‌اند كه با توجه به شرايط متغير بوده است.
حميد قزويني، عضو شوراي مركزي جمع نيروهاي خط امام: كساني كه جريان واقعي اصلاحات را نمايندگي كنند و تفكر اصلاحات را الگوي خود مي‌دانند راي مي‌آورند. ما در جريان اصلاحات نيروهاي زيادي براي جايگزيني داريم كه در صورت رد صلاحيت شدن نيروهاي درجه اول اصلاحات مي‌توانند كانديداي جريان اصلاحات باشند. بخشي از تصميمات نهادهاي نظارتي ناظر به روزهاي نزديك به انتخابات است.
محمد‌تقي فاضل‌ميبدي، مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم: اميدوارم در زمينه بررسي صلاحيت‌ها قانوني عمل شود و اعمال سليقه سياسي صورت نگيرد. اگر بر اساس قانون و آنچه در قانون درج شده است بررسي‌ها صورت بگيرد و بررسي صلاحيت‌ها حزبي و سليقه‌اي نباشد، اصلاح‌طلبان اكثريت مجلس آينده را در اختيار خواهند گرفت.
ابوالفضل شكوري، حزب اعتماد ملي: در اين زمينه فعلا نمي‌توان نظري داد.
محمدرضا راه‌چمني، وحدت و همكاري ملي ايران اسلامي: برخي چهره‌ها مانند آقايان مطهري، عارف و ناطق نوري تاييد مي‌شوند. نمايندگان ادوار هم توسط نهادهاي نظارتي و هيات‌هاي اجرايي بررسي مي‌شوند. اگر شكايت و سوء‌سابقه‌اي باشد بررسي مي‌شود. ممكن است فردي دو دوره هم تاييد شده باشد ولي لزوما اين تاييد شدن مادام‌العمر نيست. در كل امر گذر از فيلتر نهادهاي نظارتي بستگي به سوابق افراد دارد.
* كدام چهره‌ها و شخصيت‌هاي اصلاح‌طلب امكان راي‌آوري بيشتري در انتخابات دارند؟
عباس عبدي،فعال اصلاح‌طلب: اينكه روي چهره‌ها و راي‌آوري آنها تمركز شود اشتباه است. مردم وقتي با ايده و حركت فرد مواجه مي‌شوند آن را مي‌سنجند و انتخاب مي‌كنند به عنوان مثال در مجلس ششم افراد لزوما مشهور نبودند. مردم به گفتمان اصلاحات و شعارهاي مطرح شده از سوي نمايندگان راي دادند. اصلاح‌طلبان بايد در اين انتخابات نيز تلاش كنند تا گفتماني عمومي شكل دهند و به لحاظ تشكيلاتي وضعيت و ساختار ثابتي پيدا كنند كه متاسفانه به عقيده من هنوز به گفتمان عمومي مقتضي زمان كنوني و ساختار ثابت در ارتباط با آن دست نيافته‌اند.
سعيد ليلاز،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: آقاي عارف در صدر ليست است، همچنين آقاي رضا خاتمي و ديگر چهره‌هاي شاخص اصلاحات راي بالايي دارند اما مشكل اينجاست كه برخي از اين چهره‌هاي شاخص ممكن است تاييد صلاحيت نشوند. بنابراين بايد چهره‌هاي زيادي ارايه بشوند و به عنوان مثال در تهران ليستي را ارايه كنيم كه همه ٣٠ نفر قدرت راي‌آوري داشته باشند و بتوانند وارد مجلس بشوند.
آذر منصوري،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: افرادي كه از مقبوليت بيشتري در سطح جامعه برخوردار هستند و گزينه اجماعي اصلاح‌طلبان باشند داراي راي بالايي در جامعه هستند. اين افراد بعد از اعلام نظر مراجع ذي‌صلاح چون نهادهاي نظارتي و هيات‌هاي اجرايي مشخص خواهند شد.
الياس حضرتي،عضو شوراي مركزي اعتماد ملي: يكي از بزرگ‌ترين محسنات جريان اصلاحات اين است كه بسياري از چهره‌هاي خدوم انقلاب كه در جريان مبارزه، جنگ تحميلي و تثبيت نظام جمهوري اسلامي نقش داشته‌اند زيست سياسي خود را در اين جناح دنبال مي‌كنند. بنابراين در تمام كشور اين ظرفيت وجود دارد كه چهره‌هاي امتحان پس داده و مورد وثوق راي‌دهندگان در مظان انتخاب قرار گيرند. بنابراين چهره‌هاي كارآمدي كه سابقه روشني دارند و بر مواضع اصلاح‌طلبي تاكيد كرده‌اند و تعداد آنها چندبرابر ظرفيت مجلس است، همگي امكان راي‌آوري دارند.
جواد امام،مديرعامل بنياد باران: چهره‌هايي كه به صفت اصلاح‌طلبي شناخته شده باشند و در گذشته از مواضع اصلاحات دفاع كرده باشند، امكان راي‌آوري بالايي دارند.
الهه كولايي،فعال سياسي اصلاح‌طلب: در استان‌ها افراد مورد وثوق جامعه و داراي سابقه بالا در حوزه‌هاي مختلف وجود دارند كه با در نظر گرفتن ذخيره عظيم اجتماعي در روند رقابت راي‌آوري بالايي دارند. اصلاحات داراي طيف‌هاي گسترده‌اي است و از تمام ظرفيت خود در انتخابات بهره مي‌برد.
حسين انصاري‌راد،رييس كميسيون اصل نود مجلس ششم: چهره‌هاي راي‌آور اصلاح‌طلب در سطح كشور متفاوت هستند، در شهرستان‌ها، مراكز استان‌ها و شهر تهران بايد سياست‌هاي متفاوتي به فراخور ويژگي‌هاي هر منطقه اتخاذ شود. در تهران اصلاح‌طلبان شخصيت‌هاي راي‌آور زيادي دارند و علاوه بر شخصيت‌هاي مشهور داراي شخصيت‌هاي درجه دوم نيز هستند كه در صورت لزوم جايگزين شوند. در مراكز استان‌ها نيز وضعيت به همين گونه است و افراد شناخته شده هستند. حتي اگر چهره مشهوري در مراكز استان‌ها نباشد نيرو‌هايي وجود دارند كه اصلاح‌طلب بودن آنها براي مردم مشخص است.
حسن رسولي،عضو هيات مديره بنياد باران: ظرفيت‌هاي متنوع و متكثري در اختيار اصلاح‌طلبان است. اگر شرايط ايده‌آل باشد نيروهاي كيفي و ايده‌آل جريان اصلاحات كه در دوره اصلاحات نقش مهمي داشتند از محبوبيت زيادي در بين مردم برخوردار هستند و اگر به هر دليلي شرايط اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دهم مطلوب نباشد نيروهاي رده بعدي اصلاح‌طلب نيز وجود دارند كه آنها نيز راي‌آوري خوبي خواهند داشت.
عبدالله ناصري،فعال سياسي اصلاح‌طلب: برخي چهره‌هاي ادوارمختلف مجلس يا چهره‌هايي كه در عرصه سياسي و منطقه جغرافيايي خود از موقعيت خوبي برخوردار هستند، امكان راي‌آوري بالايي دارند. اين نكته هم وجود دارد كه با ورود جمهوري اسلامي به چهارمين دهه عمر خود نيروي‌هاي جديد نيز وارد عرصه مي‌شوند.
حسين كاشفي،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: افرادي كه در زمينه‌هاي مختلف صاحب نظر باشند، داراي تجربه و دانش باشند، داراي مقبوليت و پيشينه خوبي باشند و با بحث توسعه و همچنين بحث قانونگذاري آشنا باشند امكان راي‌آوري بالايي دارند. افرادي كه تجربه كاري داشته باشند و شوراي منطقه هم نظر به آنها داشته باشد در بين مردم از محبوبيت بيشتري برخوردارند.
رسول منتجب‌نيا،قائم‌مقام حزب اعتماد ملي: در شرايط فعلي افراد افراطي موقعيت مناسبي در جامعه ندارند و گرايش مردم بيشتر به سمت و وسوي افراد معتدل و داراي مشي اعتدالي است. ممكن است اقليت‌هايي حامي چهره‌هاي تند باشند ولي جامعه به مشي اعتدال گرايش بيشتري دارد، بنابراين چهره‌هاي معتدل شانس بالاتري براي راي‌آوري خواهند داشت.
صادق زيباكلام،استاد دانشگاه: افرادي چون آقاي عارف به عنوان شانس اول در تهران داراي راي بالايي است. از ميان ديگر چهره‌هاي اصلاح‌طلب برخي چهره‌ها همچون محمدرضا خاتمي، حسين مرعشي، غلامرضا كرباسچي، الياس حضرتي، آذر منصوري، اعظم طالقاني، عبدالواحد موسوي لاري، فياض زاهد، جوادي حصار در مشهد، ابوالفضل شكوري در زنجان، رسول منتجب‌نيا، بيگدلي در زنجان اگر مايل به حضور در انتخابات باشند داراي راي بالايي هستند.
جهان بخش خانجاني،عضو حزب كارگزاران سازندگي: اساسا در ميان اصلاح‌طلبان جرياناتي توفيق پيدا مي‌كنند كه معقول باشند، به حفظ دستاوردهاي نظام بينديشند و به منافع ملي پايبند باشند. بنابراين اصلاح‌طلبان معتدل شانس راي‌آوري بالاتري دارند و جريان تند و راديكال نمي‌تواند نقش موثري ايفا كند. در هر دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا بخت با افراد معتدل يار خواهد بود.
علي محمد مظفري،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلباني كه به طيف اعتدال‌گرايان نزديك‌تر باشند بيشترين راي را خواهند داشت.
سيد محمد علي ابطحي،عضو شوراي مركزي مجمع روحانيون مبارز: ما به عنوان مجموعه اصلاح‌طلبان كارنامه قابل دفاعي در جامعه داريم و افراد شاخصي كه امكان راي‌آوري جدي در جامعه داشته باشند، وجود دارند.
محمدرضا تابش،نماينده اصلاح‌طلب مجلس: در ميان اصلاح‌طلبان افرادي داراي پايگاه راي بيشتري هستند كه در مسير اصلاح‌طلبي و همچنين در مسير اصول، آرمان و ارزش‌هايي كه براي آن انقلاب شد نيز ثابت قدم بوده‌اند و تغيير جهت و رويه نداده باشند.
ولي‌الله شجاع پوريان،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اگر بحث ردصلاحيتهاي گسترده در ميان نباشد چهره‌هاي موجه و شناخته شده راي بالايي دارند ولي اگر رد صلاحيت‌ها گسترده باشد اصلاح‌طلباني كه تا به حال سابقه اجرايي نداشتند و به نوعي سفيد بوده‌اند وارد مجلس خواهند شد.
فاطمه راكعي، دبيركل جمعيت زنان مسلمان نوانديش: از چهره‌هاي راي‌آور مي‌توان به دكتر عارف اشاره كرد و برخي اصولگرايان همچون آقايان ناطق‌نوري و مطهري اگر حضور پيدا كنند آراي بالايي دارند. همچنين چهره‌هايي كه در گذشته در مجلس و دولت اصلاحات بوده‌اند، خوشنام و مورد اعتماد مردم هستند. چهره‌هاي شاخص اصلاحات در گذشته كارهاي مثبت و چشمگيري انجام داده‌اند. بسياري از اصولگرايان معتدل نيز چنين هستند و امكان راي‌آوري دارند.
حسين كمالي،دبيركل حزب اسلامي كار: گرايش مردم به گفتمان اصلاحات زياد است ولي درباره اينكه مردم به چه چهره‌هايي گرايش دارند نظرسنجي‌اي انجام نشده است و بنده نمي‌توانم پيش‌بيني‌اي در اين زمينه داشته باشم.
مجيد فراهاني،دبير كل حزب نداي ايرانيان: چهره‌هايي راي خواهند آورد كه بر آرمان‌هاي مردم و حل مشكلات جامعه پافشاري كنند و بتوانند برنامه عملي قابل قبولي را ارايه كنند. چهره‌هايي كه مورد وفاق قاطبه اعتدال گرايان باشند شانس بيشتري دارند. آنچه اهميت دارد وحدت و انسجام گرايي بدنه و طيف متكثر اصلاح‌طلبان است. همچنين چهره‌هاي اصلاح‌طلبي كه مورد وثوق همه اصلاح‌طلبان باشند راي بيشتري خواهند داشت.
يدالله طاهرنژاد،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران سازندگي ايران: مردم در انتخابات به سمت چهره‌هايي مي‌روند كه هم كارنامه اجرايي و هم كارنامه سياسي خوبي داشته‌اند.
محمدرضا خباز، فعال سياسي اصلاح‌طلب: مردم پذيرفته‌اند كه مجلس آينده بايد معتدل باشد. فرق نمي‌كند كه اصولگراي معتدل باشند يا اصلاح‌طلب معتدل. دوم اينكه كانديداي مجلس بايد از توان بالاي قانونگذاري برخوردار باشد. آنها مي‌خواهند دو كار در مجلس انجام دهند. كار آنها قانونگذاري و نظارت بر حسن انجام قانون است. قانونگذاري از منظر رهبر انقلاب نوعي ريل‌گذاري است. اجرا به‌منزله اين است كه بخواهيم روي اين ريل حركت كنيم. ريل گذار بايد ماهر باشد تا قطار اجرا را واژگون نكند. سوم اينكه تفكر دولت را قبول داشته باشند.
نمي‌توان با مجموعه‌اي كه تنها در برابر دولت گارد مي‌گيرد كنار آمد. چهارم اينكه افرادي كه به مجلس وارد مي‌شوند بايد سابقه دست پاكي داشته باشند. قول ديگري از رهبر انقلاب وجود دارد كه بيان مي‌كند با دستمال كثيف نمي‌توان شيشه كثيف را تميز كرد. پنجم اينكه بايد از نظر مشي شخصي خود در زندگي بايد اهل تعادل باشند. اهل بريز و بپاش نباشند. اگر اهل ساده زيستي نباشد ممكن است هم خودش را به‌خطر بيندازد و هم جامعه را. ششم اينكه بايد تجربه موفقي را در اداره نظام اسلامي داشته باشد. جريانات سياسي از پختگي برخوردار هستند و نبايد افراد كم‌تجربه و كم‌سابقه را معرفي كنند. به هر حال مجلس جاي سياهي‌لشكر نيست. اينكه فردي نطق نكند و در مخالفت‌ها و موافقت‌ها شركت نكند بود و نبودش علي السويه است.
محمد جواد حق شناس،عضوشوراي مركزي حزب اعتماد ملي: كساني همچون آقاي عارف به عنوان سر ليست و آقايان حضرتي، ابوالحسني، اصغرزاده، از مجمع روحانيون مبارز آقاي موسوي لاري، در ميان زنان چهره‌هايي همچون خانم راكعي و ديگر افراد شاخص اصلاحات امكان راي‌آوري بالايي دارند. بيشتر چهره‌هاي كارگزاران كه در دولت همكاري مي‌كنند. آقاي علي مطهري نيز در بين اصولگرايان امكان راي‌آوري بالايي دارد.
داريوش قنبري،نماينده سابق مجلس و عضو حزب مردم سالاري: چهره‌هايي كه مشهورتر باشند و سوابق آنها معلوم باشد شانس بالايي در راي‌آوري دارند. اين چهره‌ها حتما هم نبايد نماينده ادوار باشند. اين نكته هم مهم است كه تعدد چهره‌هاي مشهور در اردوگاه اصلاح‌طلبان نسبت به چهره‌هاي مشهور در اردوگاه اصولگرايان بيشتر است. بنابراين اصلاح‌طلبان با محدوديت چهره مواجه نيستند و مهم اين است كه اين چهره‌ها بتوانند مشاركت وسيعي براي طيف اصلاحات ايجاد كنند.
فرج‌الله كميجاني،عضو شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: چهره‌هاي فعال در عرصه سياسي كشور اعم از مديران دوره اصلاحات يا سازندگي و فعالان حزبي اصلاح‌طلب در سراسر كشور كه پاكدست و كارشناس باشند و اطمينان داشته باشند كه در تاييد يا رد صلاحيت آنها نگاه سياسي اعمال نمي‌شود. اين چهره‌ها زياد هستند و امكان نام بردن‌شان نيست.
جلال جلالي‌زاده،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلباني كه در اين مدت از موضع خود عقب‌نشيني نكرده‌اند و حمايت مردم را دارند و از تجربه برخوردار باشند شانس راي‌آوري بالايي دارند. اين افراد ممكن است كه زماني نماينده، استاندار يا وزير بوده باشند و بر مواضع اصلاح‌طلبانه خود پافشاري داشته‌اند.
شهربانو اماني،عضو شوراي مركزي حزب كارگزاران: افرادي كه شناخته‌شده و حمايت يكپارچه اصلاح‌طلبان را داشته باشند، مي‌توانند گزينه‌هاي راي‌آور اصلاح‌طلب نام گيرند. همچنين افرادي كه بين مردم و افكار عمومي شناخته شده باشند و چهره مطلوبي داشته باشند، امكان راي‌آوري بالايي دارند.
علي محمد غريباني،رييس دوره‌اي شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات: اصلاح‌طلبان بايد از جوان‌ها، بانوان و همچنين افراد داراي تجربه و استخوان خرد كرده و داراي برنامه استفاده كنند. اين طيف افراد اعم از جوان‌ها، بانوان و افراد داراي سوابق بايد كنار هم قرار بگيرند.
نجفقلي حبيبي،فعال سياسي اصلاح‌طلب: اصلاح‌طلباني مي‌توانند راي بيشتري به دست آورند كه در اين سال‌ها مسووليت و تجربه بيشتري دارند. افرادي كه اعتماد عمومي را جلب كرده و مصالح ملي را ارجح مي‌دانند، داراي راي بالايي نزد مردم هستند.
سيد ابراهيم اميني،عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: كساني امكان راي‌آوري بيشتري دارند كه در قدرت بوده‌اند، مسووليت داشته‌اند يا اينكه نماينده مجلس بوده‌اند. در واقع كساني كه مردم عملكرد آنها را در گذشته ديده‌اند امكان راي‌آوري بيشتري دارند.
احمد حكيمي پور،دبير كل حزب اراده ملت ايران: در اين زمينه نمي‌شود مصداق داد اما افرادي كه داراي كارنامه قابل دفاع و همچنين داراي سابقه و عملكرد موفق بوده‌اند و براي مردم امتحان پس داده باشند از راي بالاتري برخوردارند. همچنين شخصيت‌هايي كه سابقه نمايندگي، مديريتي و كار اجرايي داشته و تحصيل كرده‌اند محبوب‌تر هستند كه در اين موارد بايد گفت چهره‌هاي شاخص در جريان اصلاحات زياد هستند.
امرالله شيخاني،فعال سياسي اصلاح‌طلب: راي افراد اصلاح‌طلب و اعتدالگرا بالا است، همچنين چهره‌هاي شاخصي كه داراي سابقه برجسته هستند داراي راي بالايي هستند اما افرادي غير از اين چهره‌ها و نيروهاي درجه دو اصلاحات نيز مي‌توانند راي بياورند زيرا آنچه افراد را برجسته مي‌كند برنامه آنها است. گفتمان اصلاحات ملاك راي دادن مردم است.
احمد شيرزاد،فعال سياسي اصلاح‌طلب: چهره‌هاي قديمي و شناخته شده اصلاحات راي‌آور هستند اما چهره‌هاي جديد نيز مي‌توانند معرفي بشوند.
علي تاجرنيا،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: اصلاح‌طلبان بايد حداكثر ظرفيت خود را ارايه كنند تا اگر به هر دليلي امكان حضور تمام شخصيت‌ها نبود باز هم موفق شوند. مشي اصلاح‌طلبان مشي همراهي و مدارا بوده و قصد ايجاد دعوا ندارند. آقاي عارف به عنوان سر ليست تهران قدرت راي‌آوري بالايي دارد.
فياض زاهد،استاد دانشگاه و فعال سياسي: شخصيت‌هايي مثل آقايان عارف و ناطق نوري كه بايد روي آنها سرمايه‌گذاري صورت بگيرد داراي راي بالايي هستند.
مصطفي درايتي،عضو شوراي مركزي حزب اتحاد ملت: چهره‌هاي سابقه‌دار جريان اصلاحات زياد هستند و اين افراد امكان راي‌آوري بالايي در جامعه دارند. البته ممكن است تعدادي از اين افراد نتوانند از فيلتر نهادهاي نظارتي عبور كنند. افرادي كه هشت سال در دوران اصلاحات در عرصه اجرايي كشور حضور داشتند از چهره‌هاي راي‌آور جريان اصلاحات هستند. كساني كه ادوار مختلف از جمله مجلس ششم حضور داشتند در بين افكار عمومي محبوب هستند و مي‌توانند راي بالايي را به خود اختصاص دهند. البته افرادي مانند هاشمي و رييس دولت اصلاحات بزرگاني هستند كه مورد اعتماد مردم هستند و با حمايت خود مي‌توانند سبد راي كانديداهاي اصلاح‌طلب را سنگين كنند.
حميد قزويني،عضو شوراي مركزي مجمع نيروهاي خط امام: جريان اصلاحات به جز افرادي كه رهبران جريان اصلاحات هستند جرياني شخصيت‌محور نيست. هر كسي كه بتواند با گفتمان راستين اصلاح‌طلبي در انتخابات مجلس دهم حضور يابد مورد اقبال مردم قرار خواهد گرفت. جريان اصلاحات يك جريان تفكر‌محور است. اگر مردم بدانند كه يك فرد، اصلاح‌طلب بدلي نيست به او راي خواهند داد.
محمد تقي فاضل ميبدي،مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه‌قم: اين مهم است كه محوريت اين جريان بزرگاني چون رييس دولت اصلاحات و آقاي هاشمي باشند تا اختلافات كم بشود و امكان راي‌آوري نامزد‌ها بالا برود. اصلاح‌طلبان در گذشته نشان دادند كه نسبت به رقبا بيشتر به منافع ملي اهميت مي‌دهند. مردم مقايسه مي‌كنند كه اصلاح‌طلبان نسبت به هشت سال دولت قبل چه عملكردي داشتند.
ابوالفضل شكوري،عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي: كساني كه در فضاهاي فعلي از برخوردهاي خشن پرهيز كنند چه اصولگرا و چه اصلاح‌طلب باشند و به دنبال گفتمان‌هاي منطقي باشند امكان راي‌آوري بالايي دارند.
محمدرضا راه‌چمني،وحدت و همكاري ملي ايران اسلامي: در پنج شهر بزرگ كشور اصلاح‌طلبان داراي راي بالايي هستند. چهره‌هاي شناخته اصلاح‌طلبان به خصوص چهره‌هايي كه معتدل باشند و حساسيت روي آنها وجود نداشته باشد راي بيشتري دارند اما در شهرستان‌ها وضعيت به اين صورت است كه مردم به فرد راي مي‌دهند نه به گرايش. ممكن است فردي اصلاح‌طلب معتدل باشد، ممكن است اصولگراي معتدل باشد و ممكن است اصلا چهره‌اي مستقل باشد، بنابراين در شهرستان‌ها مردم بر اساس شناختي كه از فرد دارند به وي راي خواهند داد اما در شهرهاي بزرگ مردم به گرايش راي مي‌دهند و اكثريت با اصلاح‌طلبان است.
http://www.etemadnewspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=246&PageNO=8#
ش.د9402629