ملت شريف ايران
امروز گزارش بررسي برجام توسط كميسيون ويژه در صحن علني مجلس قرائت گرديد. وظيفه خودمي‌دانيم در جهت تنوير افكار عمومي و بيان واقعيت‌هاي موجود نكاتي چند كه طرح آن ضرورت دارد به استحضار رسانده شود. شاكله اعضاي كميسيون كه براساس توافق نسبي فراكسيون‌هاي سياسي مجلس شكل گرفت از ابتدا بيانگر ورود جريان يكسويه در شكل‌گيري، تنظيم گزارشات و مدعوين بود به نوعي كه بنابر اصرار و اعمال رييس تيم كميسيون به شكل پديده جديدي كه دون شأن مجلس بود گزارشات و نهايتا متن نهايي به اذعان رييس تيم كميسيون خارج از مجلس تدوين گرديده. حسب مصوبه كميسيون مقرر گرديد كميسيون گزارشات كميته‌اي پنج‌گانه تخصصي را استماع، بحث و نقطه‌نظرات اعضا را اعمال نمايند.
به‌رغم طرح گزارشات كميته‌ها كه نسخه‌اي از آن موجود است روايت نهايي تنظيم‌شده توسط رياست تيم كميسيون كه در جلسه نهايي تقديم صحن گرديد خلاف جريان قبلي بوده و تنظيم شده براساس گفتماني بود كه از ابتدا مخالف برجام بودند. متاسفانه به دليل سوگيري حاكم بر كميسيون به تذكرات دلسوزانه اعضا توجه نشد و گزارش يك‌سونگر كه خارج از كميسيون تدوين شده بود به راي اعضاي حاضر در كميسيون (سه نفر ازاعضا به دليل اعتراض جلسه را ترك كرده بودند) گذاشته شد كه نهايت با راي شش نفر مثبت و چهار نفر منفي به تصويب رسيد.
ما امضاكنندگان زير اعتقاد داريم بيانيه قرائت شده منطبق بر منافع ملت نبوده و آثار بسيار مثبت برجام كه مي‌تواند راهگشاي بسياري از مشكلات جاري كشور باشد ناديده گرفته شده است. در جهت بيان واقعيت‌هاي برجام ضمن رد گزارش ارايه شده به پيوست گزارش آثار مثبت و دستيافت‌هاي برجام را تقديم ملت شريف ايران مي‌نماييم و از عموم سياسيون و ملت ايران درخواست مي‌نماييم حسب فرمايش مقام معظم رهبري كه برجام بايستي عامل وحدت جامعه گردد، عمل نمايند.
الف) كلان
- بين‌المللي
١- براي اولين بار در تاريخ معاصر، تمامي قدرت‌هاي به ظاهر درجه اول دنيا، با وجود تضادهاي داخلي خود، با يك كشور ديگر كه از ديد آنها يك قدرت متوسط است، از موضع برابر به مذاكره مي‌نشينند.
٢- براي اولين بار در تاريخ معاصر و در پي يك چالش سنگين ١٢ ساله، آمريكا و جهان غرب تمامي سياست‌هاي تهديدي و تحريمي خود را شكست خورده اعلام كرده و به خواسته‌هاي ايران تن در مي‌دهند.
٣- براي اولين بار در تاريخ شوراي امنيت، شش قطعنامه الزام‌آور ذيل فصل هفتم منشور بدون حتي يك ساعت اجرا به صورت يك جا لغو مي‌شوند.
٤- براي اولين بار در تاريخ سازمان ملل متحد يك كشور از ذيل فصل هفت منشور بدون جنگ و درگيري و تنها از طريق مذاكره خارج مي‌گردد.
٥- براي اولين بار در تاريخ شوراي امنيت، اين شورا غني‌سازي توسط يكي از كشورهاي در حال توسعه عضو ملل متحد را رسما و صراحتا مورد پذيرش قرار مي‌دهد.
٦- اما براي چندمين بار در تاريخ جمهوري اسلامي ايران، اراده ملت بزرگ و دلاور ايران بر خواست و اراده آمريكا و ساير قدرت‌هاي بزرگ جهاني غلبه مي‌نمايد- سياست جمهوري اسلامي ايران مبني بر «ادامه غني‌سازي و عدم تعليق حتي براي يك روز، آب سنگين براي رآكتور اراك و ادامه كار فردو» بر كرسي مي‌نشيند و سياست آمريكا و غرب مبني بر «غني‌سازي صفر، عدم وجود رآكتور آب سنگين و تعطيلي فردو» شكست مي‌خورد.
٧- شكست پروژه ايران‌هراسي و تهديدسازي از ايران در سطح بين‌المللي؛
٨- شكست پروژه امنيتي‌سازي ايران و در نتيجه از بين رفتن زمينه تهديد و برخورد نظامي
٩- ارتقاي تصوير جمهوري اسلامي در سطح بين‌المللي به عنوان يك قدرت تاثيرگذار و برخوردار از منطق و عقلانيت سياسي
- منطقه‌اي
١٠- براي اولين بار، ايجاد شكاف عميق بين آمريكا و رژيم صهيونيستي در خصوص ايران، شكاف بين اين دو حتي در مسائل غيرمرتبط با ايران نيز پديده‌اي نادر به شمار مي‌رود.
١١- براي اولين بار، چالش و تعارض علني و بي‌پرواي رييس‌جمهور آمريكا و نخست‌وزير رژيم صهيونيستي به صورت علني، كه منجر به بي‌اعتبار شدن شخص نتانياهو حتي در بين صهيونيست‌ها شد.
١٢- شكست لابي صهيونيسم براي اولين مرتبه در كنگره آمريكا- فقط گروه موسوم به آيپك بيش از ٤٠ ميليون دلار براي رد توافق در كنگره آمريكا هزينه كرد.
١٣- تثبيت و تحكيم اقتدار منطقه‌اي جمهوري اسلامي به واسطه پذيرش و اذعان به توانايي‌هاي ايران توسط قدرت‌ها
١٤- به رسميت شناخته شدن نقش و نفوذ منطقه‌اي ايران در پي مذاكرات موفقيت‌آميز هسته‌اي
١٥- اثبات توانايي‌هاي سياسي و ديپلماتيك نظام جمهوري اسلامي براي حل بحران‌هاي عميق منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي بر اساس منافع ملي كشور
١٦- خوشحالي و اميدواري و ايجاد اعتماد به نفس در دوستان و متحدان منطقه‌اي ايران
١٧- باز شدن زمينه همكاري گسترده‌تر با شركاي سنتي ايران مثل روسيه، چين و هند به دليل برداشته شدن موانع ناشي از تحريم‌ها
- ملي
١٨- حفظ و تحكيم عزت و غرور ملي، با به سرانجام رسيدن و تحقق شعار اصولي «انرژي هسته‌اي حق مسلم ماست.»
١٩- از بين رفتن تحريم‌ها و هزينه‌هاي اقتصادي و مالي ناشي از آنها.
٢٠- ايجاد زمينه لازم براي تقويت توانايي‌ها و ظرفيت‌هاي اقتصادي و علمي جمهوري اسلامي در راستاي سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي
٢١- مشخص شدن ديپلماسي به عنوان يكي ديگر از ابزارهاي قدرت جمهوري اسلامي ايران، در كنار توانايي‌هاي سياسي، دفاعي و منطقه‌اي
٢٢- تقويت روحيه اعتماد به نفس و حس افتخار ملي
٢٣- تقويت انسجام و وحدت ملي و ارتقاي همبستگي عمومي به واسطه اثبات درستي مواضع هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران
٢٤- ارتقاي بلوغ سياسي و مداراي اجتماعي، به واسطه رواج مباحثه فراگير ملي و فراهم شدن فضاي استثنايي براي بحث ملي بين موافقين و منتقدين در فضايي سازنده
٢٥- ايجاد زمينه لازم براي مقابله با فسادهاي اداري و مالي ناشي از تحريم‌ها و تقويت عدالت اجتماعي
ب) برنامه هسته‌اي
٢٦- شوراي امنيت سازمان ملل متحد و قدرت‌هاي جهاني برنامه هسته‌اي صلح‌آميز جمهوري اسلامي ايران را به رسميت مي‌شناسند.
٢٧- شوراي امنيت سازمان ملل متحد و قدرت‌هاي جهاني اعمال حقوق هسته‌اي ملت ايران، به شمول غني‌سازي و آب سنگين را در چارچوب معاهدات بين‌المللي محترم مي‌شمارند.
٢٨- برنامه هسته‌اي ايران كه با قلب حقايق و به ناحق به عنوان تهديدي براي صلح و امنيت بين‌المللي معرفي شده بود، اكنون به موضوعي براي همكاري بين‌المللي با ساير كشورها در قالب استانداردهاي بين‌المللي تبديل مي‌گردد.
٢٩- ايران به عنوان يك قدرت داراي فناوري هسته‌اي و برخوردار از برنامه هسته‌اي صلح‌آميز، از جمله چرخه كامل سوخت و غني‌سازي، توسط سازمان ملل متحد مورد شناسايي قرار مي‌گيرد.
٣٠- با صدور قطعنامه جديد ذيل ماده ٢٥ منشور ملل متحد، برنامه هسته‌اي ايران در كليت خود از ذيل فصل هفت منشور خارج و تحول ماهوي در نحوه برخورد شوراي امنيت با برنامه هسته‌اي ايران ايجاد گرديد.
٣١- زيرساخت هسته‌اي ايران حفظ خواهد شد- همه تاسيسات و مراكز هسته‌اي ايران به كار خود ادامه خواهند داد- بر خلاف خواسته‌هاي اوليه طرف مقابل، هيچ كدام نه برچيده مي‌شوند نه تعطيل.
٣٢- فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه برنامه هسته‌اي ايران در تمامي حوزه‌ها، از جمله غني‌سازي، بدون محدوديت و بر اساس نيازهاي كشور و برنامه‌هاي سازمان انرژي اتمي ادامه خواهد يافت.
٣٣- ايران به عنوان يك توليد كننده محصولات هسته‌اي، به خصوص دو محصول راهبردي «اورانيوم غني شده» و «آب سنگين»، وارد بازارهاي جهاني خواهد شد و تحريم‌ها و محدوديت‌ها عليه صادرات و واردات مواد هسته‌اي – كه بعضا ٣٥ سال در جريان بود - بي‌تاثير مي‌گردد.
٣٤- در حوزه انرژي صلح‌آميز هسته‌اي زمينه همكاري‌هاي گسترده بين‌المللي با ايران از جمله در حوزه ساخت نيروگاه‌هاي جديد هسته‌اي، رآكتورهاي تحقيقاتي و طيف وسيعي از پيشرفته‌ترين حوزه‌هاي صنعت هسته‌اي ايجاد مي‌گردد.
ج) غني‌سازي
٣٥- سياست جلوگيري از غني‌سازي ايران شكست خورده و برنامه غني‌سازي ايران بدون يك روز توقف و يا تعليق ادامه مي‌يابد.
٣٦- هيچ سانتريفيوژي از بين نخواهد رفت و تمامي سانتريفيوژهاي اضافه براي استفاده در مراحل بعدي به طور سالم در مكان امن و حفاظت شده در نطنز انبار خواهند شد.
٣٧- جمهوري اسلامي ايران بر اساس يك طرح مدون و دقيق علمي و فني در هشت سال نخست برنامه جامع اقدام مشترك با پذيرش برخي محدوديت‌ها، تمام پايه‌هاي علمي و كاربردي لازم را براي حركت به سمت غني‌سازي صنعتي و تجاري با بهره‌برداري از بهترين و پيشرفته‌ترين سانتريفيوژهاي خود و در اقتصادي‌ترين شكل و با بالاترين بهره‌وري ايجاد خواهد كرد.
٣٨- پس از طي دوره هشت ساله محدوديت، ظرفيت غني‌سازي ايران بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي سازمان انرژي اتمي براي تكميل، توليد و راه‌اندازي سانتريفيوژهاي پيشرفته، توسعه خواهد يافت.
٣٩- برنامه هسته‌اي بلندمدت كشورمان با چشم‌انداز واقع بينانه براي حصول به غني‌سازي صنعتي به گونه‌اي كه در يك فاصله ١٥ ساله قادر به تامين سوخت حداقل پنج نيروگاه هسته‌اي باشد تدوين خواهد شد.
٤٠- اين برنامه كه نمايانگر اهداف، مراحل اجرايي و جدول زماني براي رسيدن به‌اين اهداف است، در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ثبت خواهد شد.
٤١- يك برنامه تحقيق و توسعه پيشرفته جهت‌گيري برنامه هسته‌اي ايران را به سمت اهداف اعلام شده تضمين خواهد نمود.
٤٢- كار تحقيق و توسعه روي كليه سانتريفيوژهاي كليدي و پيشرفته‌ايران از جمله IR-٤، IR-٥، IR-٦ و IR-٨ ادامه مي‌يابد.
٤٣- سانتريفيوژهاي پيشرفته IR٦ ايران با ظرفيت ١٠ برابر سانتريفيوژهاي كنوني از ابتداي اجراي توافق در يك شيب معقول علمي در زنجيره‌هاي مياني تحقيق و توسعه تكميل و از سال هشتم به توليد تدريجي خواهد رسيد.
٤٤- سانتريفيوژهاي پيشرفته IR٨ ايران با ظرفيت اسمي حداقل ٢٠ برابر سانتريفيوژهاي كنوني كه در دو سال اخير طراحي شده‌اند، در كمتر از يك سال از اجراي توافق وارد مرحله آزمايشات فني با گاز مي‌شوند و مراحل تحقيق و توسعه آنها در زنجيره‌هاي مياني بر اساس دقيق‌ترين استانداردهاي كاربردي تكميل شده و از سال هشتم وارد مرحله توليد تدريجي خواهند شد.
٤٥- ظرفيت غني‌سازي ايران در حد ٦١٠٤ ماشين سانتريفيوژ IR-١ براي مدت ١٠ سال بوده و سپس در فاصله حداكثر پنج سال به ظرفيت صنعتي طراحي شده خواهد رسيد. از اين تعداد، ٥٠٦٠ ماشين در نطنز به غني‌سازي مي‌پردازند.
٤٦- سانتريفيوژهاي مازاد در انبارهاي زيرزمين نگهداري شده و براي جايگزيني سانتريفيوژهاي از رده خارج شده مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
٤٧- به غير از ٣٠٠ كيلو مواد غني شده كه به عنوان ذخيره نگهداري خواهد شد، مازاد توليد براي ١٥ سال حسب تشخيص ايران:
a- در قبال دريافت معادل اورانيوم طبيعي در بازارهاي بين‌المللي به فروش خواهد رسيد، يا
b- به مجتمع سوخت واجد استانداردهاي بين‌المللي تبديل خواهد شد، يا
c- به اورانيوم طبيعي رقيق خواهد شد.
٤٨- ايران به عنوان صادركننده اورانيوم غني شده مورد شناسايي قرار گرفته و وارد بازارهاي بين‌المللي اين كالاي استراتژيك خواهد شد.
٤٩- كشورهاي ١+٥ ايران را در دستيابي به فناوري پيشرفته براي رسيدن به استانداردهاي جهاني سوخت كمك خواهند كرد.
٥٠- ايران به تدريج به توليدكننده سوخت هسته‌اي تبديل مي‌گردد- مجتمع‌هاي سوخت توليد شده در ايران از شمول ٣٠٠ كيلو ذخيره خارج هستند.
٥١- ايران سطح غني‌سازي خود را در حد ٦٧/٣ درصد كه مناسب براي سوخت رآكتورهاي هسته‌اي قدرتي و تحقيقاتي است تا ١٥ سال حفظ خواهد كرد و پس از آن با توجه به نيازهاي روز خود تصميم خواهد گرفت.
٥٢- سوخت مورد نياز رآكتور تحقيقاتي تهران از ذخاير اكسيد ٢٠ درصد موجود در ايران تامين خواهد شد و در صورت اتمام اين ذخاير، با تعهد كشورهاي ١+٥ سوخت مزبور يا اكسيد اورانيوم ٢٠ درصد از بازارهاي بين‌المللي تامين خواهد شد.
٥٣- تاسيسات نطنز با دارا بودن ظرفيت لازم براي نيازهاي غني‌سازي صنعتي ايران متناسب با توسعه سهم برق هسته‌اي در سبد انرژي كشور در افق ١٥ سال آينده، تمامي نيازهاي غني‌سازي ايران را تامين خواهد كرد.
د) اراك
٥٤- رآكتور آب سنگين اراك كماكان ماهيت آب سنگين خود را حفظ خواهد كرد و خواسته‌هاي اوليه براي برچيده شدن يا تبديل آن به رآكتور آب سبك به كنار گذاشته شده‌اند.
٥٥- اين رآكتور مدرن‌سازي شده و در قالب يك مشاركت بين‌المللي با همكاري صاحبان پيشرفته‌ترين و امن‌ترين فناوري‌هاي روز جهاني، قابليت‌هاي بيشتر و آزمايشگاه‌ها و تاسيسات جديد به آن اضافه خواهد شد.
٥٦- با بازطراحي قلب اين رآكتور قابليت‌هاي جديد شامل تست سوخت، تست مواد ساختاري، توليد انواع راديوداروها و راديو ايزوتوپ‌هايي كه مستلزم شار نوترونيك بسيار بالا مي‌باشند، به قابليت‌هاي اين رآكتور اضافه خواهد شد.
٥٧- طراحي جديد ضمنا باعث خواهد شد تا مواد راديواكتيو با قابليت استفاده در مصارف غيرصلح‌آميز در سوخت مصرف شده به مقدار قابل ملاحظه‌اي كاهش يابد.
٥٨- كشورهاي ١+٥ براي توليد سوخت رآكتور مدرن اراك مطابق با آخرين استانداردهاي بين‌المللي با ايران از طريق انتقال تكنولوژي همكاري خواهند كرد.
٥٩- قلب جديد رآكتور با طراحي دانشمندان ايراني و در قالب يك همكاري بين‌المللي كه تحت مديريت ايران خواهد بود، ساخته خواهد شد.
٦٠- با توجه به معضلات زيست محيطي و هزينه بالاي نگهداري، سوخت مصرف شده رآكتور آب سنگين اراك به خارج از كشور فرستاده خواهد شد.
٦١- كارخانه توليد آب سنگين در اراك به كار خود ادامه خواهد داد.
٦٢- توليدات مازاد بر نياز اين كارخانه به بازارهاي جهاني و به قيمت‌هاي جهاني عرضه خواهد كرد. بدين ترتيب ايران به عنوان يكي از معدود توليدكنندگان آب سنگين در جهان، وارد بازارهاي بين‌المللي مي‌شود.
٦٣- در حوزه بازفراوري ايران به جداسازي راديوايزوتوپ‌هاي صنعتي و پزشكي از نمونه‌هاي تابش ديده اورانيوم غني شده، ادامه خواهد داد.
٦٤- ضمن حفظ رآكتور آب سنگين اراك، طي ١٥ سال آتي ايران رآكتورهاي تحقيقاتي مدرن ديگري بر پايه آب سبك خواهد داشت.
هـ) فردو
٦٥- ارزش و ظرفيت راهبردي تاسيسات فردو به عنوان تضميني براي صيانت از ساير تاسيسات هسته‌اي كشور به طور كامل حفظ خواهد شد.
٦٦- در عين حال فردو همچنان به عنوان يك تاسيسات هسته‌اي باقي خواهد ماند.
٦٧- اين تاسيسات تحت عنوان مركز هسته‌اي فيزيك و فناوري به امور تحقيق و توسعه هسته‌اي در حوزه‌هاي مختلف و نيز توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار براي مصارف پركاربرد صنعتي و پزشكي (راديوداروها) خواهد پرداخت.
٦٨- تعداد ١٠٤٤ دستگاه سانتريفيوژ IR-١ با تمامي زيرساخت‌هاي ضروري در فردو حفظ مي‌شود كه دو زنجيره آن به صورت روشن و در حال چرخش خواهند بود.
٦٩- سانتريفيوژهاي مازاد براي جايگزيني سانتريفيوژهاي از رده خارج شده در مكان امن و حفاظت شده در نطنز نگهداري خواهد شد.
٧٠- همكاري دوجانبه با كشور روسيه براي توليد ايزوتوپ‌هاي پايدار از طريق سانتريفيوژ كه يك فناوري جديد در كشور خواهد بود، در فردو صورت مي‌گيرد.
و) همكاري‌هاي صلح‌آميز بين‌المللي
٧١- كشورهاي عضو ١+٥ در پروژه‌هاي فناوري صلح‌آميز هسته‌اي در ايران كه از جمله شامل موارد زير مي‌گردد، مشاركت خواهند كرد.
٧٢- ساير كشورهاي علاقه‌مند نيز امكان مشاركت در اين پروژه‌ها را دارند.
٧٣- قطعنامه شوراي امنيت همكاري كشورها با ايران در اين حوزه را تشويق و ترغيب كرده است.
٧٤- نيروگاه‌هاي هسته‌اي قدرتي ايمن همراه با فناوري‌هاي مربوطه
٧٥- رآكتورهاي تحقيقاتي مدرن همراه با فناوري‌هاي مربوطه
٧٦- مدرن سازي رآكتور آب سنگين اراك
٧٧- توليد سوخت هسته‌اي، از جمله سوخت‌هاي مدرن
٧٨- تحقيق و توسعه روي فناوري‌هاي پيشرفته هسته‌اي همچون گداخت هسته‌اي، انواع شتاب‌دهنده‌ها، فيزيك پلاسما
٧٩- پزشكي هسته‌اي و راديوداروها از جمله شامل تاسيس مركز منطقه‌اي فوق مدرن پزشكي هسته‌اي، فناوري ليزر براي كاربردهاي پزشكي و...
٨٠- توسعه نيروي انساني
٨١- نظام ايمني هسته‌اي
٨٢- پادمان و امنيت هسته‌اي
٨٣- مديريت پسماندهاي حاصل از فعاليت‌هاي هسته‌اي
٨٤- حفاظت از محيط زيست
٨٥- ساير پروژه‌هاي متصور در حوزه فناوري صلح‌آميز هسته‌اي.
ز) شفاف‌سازي
٨٦- اجراي پروتكل الحاقي توسط ايران به صورت داوطلبانه خواهد بود و تنها در صورت ايفاي تعهدات طرف مقابل، در مراحل بعدي آن را براي تصويب به مجلس محترم شوراي اسلامي تسليم خواهد كرد.
٨٧- ايران مطابق با قوانين خود و وفق مفاد موافقتنامه جامع پادمان، تسهيلات بيشتري براي كار آژانس قايل خواهد شد ولي آژانس اجازه استفاده از دوربين‌هاي آنلاين يا هر ابزاري كه مستلزم انتقال آنلاين اطلاعاتِ تاسيسات هسته‌اي ايران به خارج از كشور باشد را به هيچ‌وجه نخواهد داشت.
٨٨- دسترسي آژانس به مراكز اعلام نشده تنها به صورت مديريت‌شده و پس از طي روند طولاني مندرج در برجام تامين خواهد شد و مبتني بر احترام به حاكميت و رعايت ملاحظات حفظ اسرار نظامي و امنيتي كشور خواهد بود.
٨٩- هرگونه اختلاف نظر احتمالي بين ايران و آژانس به جاي آنكه به شوراي حكام آژانس ارجاع داده شود در يك بازه زماني منطقي از طريق كميسيون مشترك متشكل از ايران و اعضاي ١+٥ حل و فصل خواهد شد.
٩٠- نه به آژانس و نه به هيچ فرد و نهاد ديگري اجازه اقدامات خارج از رويه‌هاي معمول، قوانين و مقررات پروتكل‌هاي بين‌المللي و بازرسي از مراكز نظامي ايران داده نخواهد شد.
٩١- نه به آژانس و نه به هيچ فرد و نهاد ديگري اجازه كوچك‌ترين دسترسي يا نظارت به مراكز موشكي يا سيستم‌هاي موشكي ايران داده نشده و نخواهد شد.
٩٢- ابهام‌هاي مطروحه نسبت به گذشته برنامه هسته‌اي صلح‌آميز ايران، در يك چارچوب محدود و مورد توافق با آژانس حداكثر تا پايان سال ٢٠١٥ ميلادي حل و فصل خواهد شد.
ح) قطعنامه جديد شوراي امنيت و تحريم‌هاي مربوطه
٩٣- كليه قطعنامه‌هاي تحريمي ناعادلانه شوراي امنيت ملل متحد (١٦٩٦، ١٧٣٧، ١٧٤٧، ١٨٠٣، ١٨٣٥، ١٩٢٩ و ٢٢٢٤) كه ايران را تحت ماده ٤١ فصل ٧ منشور قرار داده بودند، از طريق صدور يك قطعنامه جديد به يكباره لغو گرديدند.
٩٤- قطعنامه جديد «برنامه جامع اقدام مشترك» را مورد تاييد قرار داده و نوعي الزام حقوقي بين‌المللي براي آن ايجاد كرده است.
٩٥- شوراي امنيت صراحتا اعلام نمود كه رويكرد خود را نسبت به موضوع هسته‌اي ايران به طور اساسي تغيير داده و برداشت گذشته از اين برنامه به عنوان «تهديد عليه صلح و امنيت بين‌المللي» را كنار گذاشته است.
٩٦- كليه تحريم‌هاي اقتصادي و مالي تحميل شده عليه كشورمان در قطعنامه‌هاي گذشته به طور كامل لغو گرديد.
٩٧- مبنا و مستمسك اصلي تحريم‌هاي بين‌المللي و يكجانبه عليه ايران يعني درخواست براي تعليق غني‌سازي، برچيده شدن سايت فردو، تعطيلي سايت اراك، توقف برنامه آب سنگين و تمامي فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه غني‌سازي كه به موجب قطعنامه‌هاي قبلي ممنوع شده بود، به طور كامل از سوي شوراي امنيت ملغي شده است.
٩٨- مجوزهاي گسترده‌اي كه در قالب قطعنامه‌هاي تحريمي شوراي امنيت براي اعمال تحريم‌ها و اقدامات محدودكننده يكجانبه به كشورها داده شده بود، كاملا به كنار نهاده شده است.
٩٩- ممنوعيت صادرات اقلام دومنظوره و موارد مربوط به تامين، فروش و انتقال مواد و فناوري‌هاي هسته‌اي حساس به‌ايران برداشته شده و امكان خريد قانوني اقلام و نيازهاي صنعت هسته‌اي كشور كه قبلا به دليل تلقي شوراي امنيت از برنامه هسته‌اي ايران به عنوان يك نگراني اشاعه‌اي ممنوع شده بود، از طريق كميسيون مشترك فراهم و تسهيل خواهد شد.
١٠٠- تحريم تسليحاتي ايران لغو و با برخي محدوديت‌ها جايگزين خواهد شد به نحوي كه امكان واردات يا صادرات اقلام دفاعي به صورت موردي فراهم خواهد گرديد- اين محدوديت‌ها نيز بعد از پنج سال به طور كامل لغو خواهد شد- جمهوري اسلامي ايران صراحتا اعلام كرده است كه به سياست هميشگي خود در خصوص اتخاذ اقدامات لازم جهت حفظ صلح و امنيت در منطقه از جمله در مقابله با تروريسم ادامه خواهد داد.
١٠١- توسعه برنامه دفاعي موشكي كشور كه قبلا در قالب ماده ٤١ از فصل هفتم منشور به شكل الزام‌آور منع شده بود، به شكل يك محدوديت غيرالزام‌آور و صرفا در رابطه با موشك‌هاي طراحي شده براي حمل كلاهك‌هاي هسته‌اي كه جمهوري اسلامي ايران هيچ‌گاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، در يك بازه زماني معين تعديل خواهد گرديد؛ جمهوري اسلامي ايران اعلام كرده است كه به سياست هميشگي خود در خصوص تحريم تسليحاتي ادامه خواهد داد.
١٠٢- افراد و نهادهايي كه به بهانه ارتباط با برنامه هسته‌اي ايران مورد تحريم قرار گرفته‌اند از فهرست تحريمي خارج خواهند شد.
١٠٣- تحريم تحصيل دانشجويان ايراني در رشته‌هاي مرتبط با انرژي هسته‌اي به طور كامل لغو گرديد.
١٠٤- سازوكاري براي حل اختلافات پيش‌آمده و تشخيص عدم پايبندي عمده برجام توسط هر يك از طرف‌ها و تبعات ناشي از آن، ايجاد شده است به گونه‌اي كه ايران و ١+٥ به صورت برابر امكان بازگشت به شرايط پيش از برجام را در صورت عدم اصلاح موارد عدم پايبندي خواهند داشت.
١٠٥- بين مفاد قطعنامه جديد و مفاد برجام به صورت روشن تمايز وجود دارد و نقض قطعنامه به معناي نقض برجام (كه تبعات خود را دارد) نخواهد بود.
١٠٦- به طور بي‌سابقه‌اي شوراي امنيت موضع قاطعانه جمهوري اسلامي ايران مبني بر اينكه در صورت اعمال مجدد تحريم‌هاي شوراي امنيت، اقدامات داوطلبانه خود را كلا يا جزئا متوقف خواهد نمود، به رسميت شناخته و در قطعنامه صراحتا آورده است.
١٠٧- قطعنامه جديد داراي يك نقشه راه است كه، به صورت بي‌سابقه‌اي در قطعنامه‌هاي شوراي امنيت، لغو خود را نيز پيش‌بيني نموده و صراحتا آورده است كه مفاد اين قطعنامه پس از ١٠ سال لغو خواهد شد.
١٠٨- و بالاخره در يك اقدام نادر در قطعنامه‌هاي شوراي امنيت، قدرت‌هاي بزرگ در قطعنامه جديد خود بخشي از موضوع قطعنامه شده و براي خود تعهد ايجاد كرده‌اند.
ط) تحريم‌هاي يكجانبه آمريكا و اتحاديه اروپايي:
- كليات
١٠٩- فروريختن شاكله و ساختار تحريم‌هاي آمريكا و اتحاديه اروپايي با از بين رفتن پايه مشروعيت آنها (قطعنامه‌هاي تحريمي و فصل هفتي شوراي امنيت) و شكسته شدن فضاي رواني بين‌المللي كه عليه ايران ايجاد كرده بودند.
١١٠- تمامي تحريم‌هاي اقتصادي و مالي در حوزه‌هاي بانكي، مالي، نفتي، گازي، پتروشيمي، تجاري، بيمه، حمل و نقل وضع شده توسط اتحاديه اروپايي و آمريكا كه به بهانه برنامه هسته‌اي ايران وضع شده است، در ابتداي اجراي توافق به طور يكجا لغو مي‌شوند.
١١١- ممنوعيت يا محدوديت همكاري‌هاي اقتصادي با ايران در تمامي عرصه‌ها از جمله سرمايه‌گذاري در صنايع نفت و گاز و پتروشيمي، و ساير زمينه‌ها مرتفع خواهد شد.
١١٢- ده‌ها ميليارد دلار از درآمدهاي ايران كه طي چند سال گذشته به دليل تحريم‌هاي ظالمانه در خارج از كشور مسدود شده است آزاد خواهد شد.
١١٣- بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران، كشتيراني جمهوري اسلامي، شركت ملي نفت ايران، شركت ملي نفتكش و شركت‌هاي تابعه، ايران‌اير و بسياري از ديگر نهادها، بانك‌ها و موسسات كشورمان (در مجموع حدود ٨٠٠ شخص حقيقي و حقوقي) از شمول تحريم‌ها خارج مي‌شوند.
١١٤- دسترسي بيشتر ايران به حوزه‌هاي تجاري، فناوري، مالي و انرژي تسهيل خواهد شد.
١١٥- براي اولين بار پس از سه دهه تحريم غيرعادلانه، ممنوعيت خريد هواپيماي مسافربري مرتفع و امكان بازسازي ناوگان هوايي كشور و ارتقاي ايمني پروازها فراهم خواهد گشت.
١١٦- ايالات متحده و اتحاديه اروپايي تعهد داده‌اند از اعمال مجدد تحريم‌هاي لغو شده، كه به منزله نقض تعهدات آنها در برجام تلقي خواهد شد، خودداري نمايند.
- بخش بانكي، مالي و بيمه
١١٧- كليه اموال و وجوه متعلق به دولت ايران، بانك مركزي و ساير اشخاص حقيقي و حقوقي كه نزد موسسات مالي خارجي مسدود گرديده، بدون هيچ قيد و شرطي مي‌تواند مورد استفاده صاحبان اين اموال و وجوه قرار گيرد.
١١٨- رفع تحريم از انتشار و فروش اوراق قرضه
١١٩- رفع تحريم از انتشار و فروش اوراق قرضه‌اي كه با ضمانت دولت ايران صادر گرديده است
١٢٠- رفع تحريم از دريافت وام‌هاي خارجي از موسسات بين‌المللي از قبيل بانك جهاني يا ساير بانك‌هاي خصوصي
١٢١- رفع تحريم از تهاتر معاملات دلاري از طريق بانك‌هاي غير آمريكايي
١٢٢- رفع تحريم از دريافت ضمانت‌هاي صادراتي از موسسات مربوطه.
١٢٣- امكان ايجاد روابط كارگزاري براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٤- امكان استفاده از خدمات پيام رساني شامل سوئيفت براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٥- امكان تاسيس نمايندگي، شعبه و يا شركت‌هاي تابعه براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٦- امكان افتتاح اعتبارات اسناد و بروات اسنادي و صدور ضمانتنامه‌هاي بانكي براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٧- امكان سرمايه‌گذاري در سهام موسسات مالي و بانكي خارجي و ايجاد مشاركت با آنها براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٨- امكان فروش و واگذاري سهام به موسسات مالي و بانك‌هاي خارجي با توجه به قوانين داخلي براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٢٩- امكان نقل و انتقال ارز به داخل و خارج كشور يا به حساب خود بانك براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣٠- امكان خريد و فروش اوراق قرضه بين‌المللي يا ساير اوراق تجاري بين‌المللي به حساب خود يا به حساب مشتريان بانك‌ها براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣١- امكان دريافت وام‌ها و تسهيلات اعتباري خارجي براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣٢- امكان انجام ساير عمليات مالي و بانكي و عمليات مرتبط بانكي با هر يك از موارد فوق براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
ب- معاملات بيمه‌اي
١٣٣- امكان انعقاد انواع قراردادهاي بيمه و بيمه‌هاي اتكايي به حساب خود يا به حساب مشتريان خود براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣٤- امكان فروش و واگذاري سهام خود به موسسات بين‌المللي بيمه‌اي با توجه به قوانين داخلي براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣٥- امكان سرمايه‌گذاري در سهام موسسات بين‌المللي بيمه‌اي و ايجاد مشاركت با آنها براي بانك‌ها و موسسات مالي ايراني
١٣٦- امكان ساير عمليات بيمه‌اي مرتبط با هر يك از موارد فوق
ج- بخش نفت، گاز و پتروشيمي
١٣٧- رفع تحريم از فروش، صادرات، سوآپ و حمل نفت خام، محصولات نفتي، گاز طبيعي و محصولات پتروشيمي
١٣٨- رفع تحريم از خريد، تامين و حمل تجهيزات عمده وكليدي، تكنولوژي، كمك‌هاي فني، آموزش مورد نياز بخش نفت، گاز و پتروشيمي شامل اكتشاف، توليد و پالايش نفت و گاز طبيعي يا مايع
١٣٩- رفع تحريم از دريافت وام و تسهيلات اعتباري جهت تامين وجوه مورد نياز اين بخش
١٤٠- رفع تحريم از سرمايه‌گذاري و مشاركت توسط افراد و اشخاص حقوقي ايراني در صنايع نفت، گاز و پتروشيمي
د- بخش كشتيراني، كشتي‌سازي و حمل و نقل دريايي
١٤١- رفع تحريم از خريد يا فروش كشتي و ساير وسايل حمل و نقل دريايي
١٤٢- رفع تحريم از خريد و فروش لوازم يدكي و تجهيزات كشتي‌ها و ساير وسايل حمل و نقل دريايي
١٤٣- رفع تحريم از خريد و فروش، حمل تجهيزات كليدي و فناوري براي تعمير و نگهداري، طراحي و ساخت كشتي و ساير وسايل حمل و نقل دريايي
١٤٤- رفع تحريم از تعمير و نگهداري يا بازسازي كشتي و ساير وسايل حمل و نقل دريايي
١٤٥- رفع تحريم از هر گونه عمليات مربوطه به طراحي و ساخت كشتي‌هاي باري يا تانكرهاي نفتي
١٤٦- رفع تحريم از تامين كشتي جهت ذخيره‌سازي يا انتقال نفت خام، مشتقات نفتي، گاز يا مشتقات آن، و محصولات پتروشيمي
١٤٧- رفع تحريم از ارائه كليه خدمات مرتبط با ثبت پرچم، تعيين وضعيت (Classification)، تعيين مشخصات فني، ثبت و شماره شناسايي در رابطه با تانكرهاي نفتي و كشتي‌هاي باري
١٤٨- رفع تحريم از ارائه خدمات سوخت رساني، تداركات و يا هرگونه خدمات بندري ديگر مربوط به كشتي‌هاي تحت مالكيت يا تجاري كه حامل كالاهاي غير تحريمي مي‌باشند.
١٤٩- توقف كليه عمليات مربوط به بازرسي، توقيف يا انهدام كالاهاي غيرتحريمي
ه- تجارت طلا، فلزات گرانبها
١٥٠- رفع تحريم از تجارت طلا و فلزات گرانبها
١٥١- رفع تحريم از ساير خدمات از قبيل حمل و نقل، خدمات امنيتي و غيره
١٥٢- رفع تحريم از دريافت تسهيلات جهت انجام معاملات مربوطه
و- فلزات
١٥٣- رفع تحريم از تجارت (واردات و صادرات)، و حمل و نقل كليه فلزات از جمله گرافيت و فلزات خام يا نيمه‌ساخته
ز- نرم‌افزار
١٥٤- رفع تحريم از تجارت (واردات و صادرات) مستقيم و يا غيرمستقيم نرم‌افزار و به‌روز‌رساني نرم‌افزارهاي يكپارچه‌سازي فرآيندهاي صنعتي
ح- آزادسازي منابع مالي و دارايي‌هاي اشخاص تحريم شده ايراني
١٥٥- حدود ١٢٠٠ شخص حقيقي و حقوقي ايراني كه به بهانه همكاري يا ارتباط با برنامه هسته‌اي ايران توسط شوراي امنيت، آمريكا يا اتحاديه اروپايي تحت تحريم قرار گرفته‌اند، در دو مرحله از فهرست‌هاي مربوطه خارج و منابع مالي و دارايي‌هاي آنها آزاد خواهد شد.
١٥٦- مرحله اول در روز اجراي برجام است و شامل بيش از ٨٠٠ شخص حقيقي و حقوقي مي‌شود.
و- تحريم‌هاي لغو شده غيرمرتبط با برنامه هسته‌اي
- رفع تحريم هواپيمايي
١٥٧- امكان نوسازي ناوگان هوايي ايران با لغو ممنوعيت خريد و اجاره هواپيماهاي مسافربري از طريق صدور مجوزهاي لازم توسط آمريكا،
١٥٨- امكان خريداري هواپيماهاي مسافري آمريكايي و اروپايي
١٥٩- ارتقاي ايمني و كارآمدي صنعت هوانوردي كشور و رفع ممنوعيت همكاري شركت‌هاي وابسته شركت‌هاي آمريكايي با ايران
١٦٠- شركت‌هاي خارجي تابعه شركت‌هاي آمريكايي بر اساس مجوز كلي صادره از سوي دولت آمريكا مجاز به همكاري با ايران در زمينه‌هاي مختلف اقتصادي خواهند شد.
صادرات ايران به آمريكا:
١٦١- صادرات فرش از ايران به آمريكا، به عنوان يكي از بزرگ‌ترين بازارهاي فرش ايران، امكان پذير خواهد شد.
١٦٢- صادرات اقلام غذايي از ايران به آمريكا امكان‌پذير مي‌شود كه به خصوص براي بعضي از اقلام صادراتي ايران مثل پسته بازار بزرگي به شمار مي‌رود.
١٦٣- علاوه بر اين، آمريكا كليه تحريم‌هايي كه در سطوح ايالتي مانع از ايفاي تعهدات آمريكا در رفع تحريم‌ها شود را به نحو مقتضي رفع نمايد.
ي) همزماني و تناظر اقدامات متقابل ايران و گروه ١+٥
١٦٤- ابتدا شوراي امنيت اقدام به صدور قطعنامه جديد براي تاييد برجام و لغو قطعنامه‌هاي قبلي مي‌نمايد- سپس اتحاديه اروپايي و آمريكا تصميمات توافق شده براي لغو تحريم‌هاي مالي و اقتصادي مرتبط با هسته‌اي را اتخاذ خواهند نمود، سپس ايران اقدامات لازم براي اجراي تعهدات خود وفق برجام را آغاز مي‌نمايد.
١٦٥- اتحاديه اروپايي و آمريكا تمهيدات لازم براي اجرايي كردن تعهدات خود و تدوين دستورالعمل‌ها و آيين‌نامه‌هاي اجرايي لازم و توجيه مراجع ذيربط دولتي و موسسات و بنگاه‌هاي اقتصادي را با مشورت ايران اتخاذ خواهند نمود.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=27020
ش.د9402723