(روزنامه بهار - 1394/07/18 - شماره 18 - صفحه 4)
روز پنجشنبه روز امنیت بود. دو چهره جمهوری‌اسلامی در سخنانی جداگانه از امنیت گفتند. یکی سید محمود علوی، وزیر اطلاعات، و دیگری سید حسن خمینی، یادگار امام(ره).
«امنیت قبرستانی مورد نظر قرآن نیست و قرآن امنیت توأم با سکینه و آرامش و نشاط و شادکامی را برای مردم می‌خواهد.» این بخشی از سخنان سید محمود علوی بود؛ وزیر اطلاعاتی که معتقد است: «ارهاب برای ایجاد امنیت در جامعه اسلامی جایی ندارد و در تمام قرآن کریم هم حتی یک مورد یافت نمی‌شود که توصیه به خشونت برای ایجاد امنیت در جامعه داشته باشد، ازاین‌رو ما حق نداریم مرتکب فعل حرامی بشویم که بخواهیم امنیت بیاوریم، مگر اینکه مصلحتی در کار باشد.» علوی که پنجشنبه گذشته در گردهمایی مبلغان محرم در مدرسه فیضیه شرکت کرده بود با گفتن این سخنان گفت که « هرقدر کرامت افراد جامعه حفظ شود، مطمئنا امنیت نیز بیشتر خواهد شد.»
20 شهریور نیز محمود علوی که سخنران پیش از خطبه‌های نمازجمعه قم بود درباره امنیت صحبت کرده بود. او گفته بود: «ما می‌خواهیم امنیت در کنار سرور و شادی مردم و بودن لبخند بر لبان آن‌ها وجود داشته باشد.» وزیری که در صحبت‌هایش بیان کرده بود اینکه فضای امنیتی در جامعه حاکم باشد، با اهداف تاسیس جمهوری‌اسلامی ایران تناسب ندارد. علوی در 20شهریور با گفتن این صحبت‌ها، خواستار آن شده بود تا امنیت حقیقی برای مردم باشد نه بر مردم.
وی صحبت‌هایش را این‌گونه ادامه داده و تاکید کرده بود که «به‌دنبال این هستیم تا امنیت برای اقشار مختلف اعم از طلاب، روحانیون، دانشگاهیان، فرهنگیان، باشد، نه بر آن‌ها.»
صحبت درباره امنیت تنها به وزیر اطلاعات دولت یازدهم مختص نبود، بلکه روز پنجشنبه نیز سید حسن خمینی، یادگار امام‌‌خمینی(ره)، بیان کرد که «امنیت و آرامش روانی دو لبه مهم برای زندگی انسان در جامعه است و لذا باید از هر دوی آن‌ها در جامعه پاسداری کرد.» سید حسن خمینی همچنین به این موضوع اشاره کرد که «باید بیش از هر چیز آرامش روانی جامعه را پاسداری کرد، زیرا نباید فضای جامعه امنیتی باشد که مردم احساس ناآرامی و کنترل غیر‌ضروری داشته باشند و درعین‌حال کسی که بنای تخلف دارد نباید فکر کند از نگاه نهادهای امنیتی خارج است.»
یادگار امام که در مراسم تجدید‌میثاق فرماندهان و کارکنان نیروی انتظامی با بنیانگذار جمهوری‌اسلامی ایران در حرم مطهر امام(ره) صحبت می‌کرد از وضعیت امنیتی دوران گذشته ایران برای فرماندهان نیروی انتظامی مثالی آورد و گفت که «نقل شده است که اگر یک زن جوان با یک طبق طلا روی سر، هنگام شب از مرو تا ری برود، کسی متعرض او نمی‌شد، اما در برخی دوره‌های دیگر حوزه توانایی هر فرد به اندازه قدرت قبضه شمشیر او بوده است و همه افراد در برهم‌زدن نظم و امنیت کشور نقش داشته‌اند؛ به‌این معنا که هنگام تضعیف قدرت مرکز صدها مشکل ازسوی گروه‌های مختلف جامعه ایجاد می‌شد.»
امنیت دغدغه همیشگی مسئولان و مقامات کشور بوده است، اما در این میان نکته‌ای که مهم است چگونگی برقراری امنیت در جامعه است.
اینکه با قهر و خشونت امنیت برقرار شود یا با حفظ آرامش جامعه و توجه به حوزه خصوصی مردم امنیت جامعه برقرار شود، مرز بین این دو بسیار باریک و حساس است. دولت‌های زیادی تلاش کرده‌اند که به‌نحو مطلوب و با توجه به حفظ آرامش جامعه امنیت را برقرار کنند، اما گاهی برخوردهای سلیقه‌ای و نگاه تنگ‌نظرانه به جامعه و شهروندان رسیدن به این اهداف را کمی با مشکل روبه‌رو کرده است.
به هر‌روی با روی‌کار‌آمدن دولت یازدهم که شعارش تدبیر و امید بود، این امید در دل سیاستمداران و دیگر شهروندان جامعه که گرفتار نگاه تنگ نظرانه گذشته به مقوله امنیت شده بودند، به وجود آمد که دولت حسن روحانی با تدبیری که جزو شعارهای اصلی‌اش قرار داده است بتواند با آرامش و حفظ حریم شخصی شهروندان امنیت را در جامعه برقرار کند؛ امنیتی که با قهر و خشونت همراه نباشد. از طرف دیگر، از آنجا که شعار سال امسال طبق گفته رهبر معظم انقلاب همدلی و همزبانی بوده است و پیش‌تر نیز محمود علوی به این شعار اشاره و گفته بود که «امنیت زمانی کارکرد خود را در جامعه انجام خواهد داد که احساس همدلی و همزبانی در جامعه وجود داشته باشد.»
این امید بیشتر می‌شود، اما باید نگاهی هم به گذشته کرد و این نکته را در نظر داشت که این صحبت‌ها و اظهار‌نظرها درباره امنیت، جدید نیست، بلکه همواره در طول تاریخ سیاسی جمهوری‌اسلامی از زبان مسئولان و مقامات مختلف بیان شده است، اما حال که از زبان وزیر اطلاعات دولت یازدهم برای دومین‌بار و در شهر قم بیان می‌شود، و همچنین سید حسن خمینی نیز به امنیت در صحبت‌هایش نگاه ویژه‌ای می‌کند، شاید ناشی از تغییر‌جهت دولت یازدهم به‌سمت بهبود اوضاع و شرایط سیاست‌داخلی کشور باشد.
این‌طور که از شواهد برمی‌آید.دولت حسن روحانی که با اسم تدبیر و امید پای به عرصه فضای سیاسی کشور گذاشت، هرچند وعده لغو فضای امنیتی در دانشگاه‌ها را جزو وعده‌های اصلی خود قرار داد، اما وجود با این، در سخنرانی‌ها از تریبون‌های مختلف نیز از فضای امنیتی جامعه گلایه کرد و خواستار آن شد تا این فضا از بین برود.
روحانی در سخنرانی‌های تبلیغاتی انتخابات ریاست‌جمهوری در بخش وعده‌های سیاسی خود بارها به فضای امنیتی و لغو آن اشاره کرد. او به فضای امنیتی و لغو آن از جهات مختلف نگاه کرد و درباره آن صحبت کرد. او این وعده را ذکر کرد که «در برابر همه رؤسای قو‌ا و بزرگان نظام سر تواضع فرود می‌آورم و با اجماع‌نظر کاری می‌کنم که محیط امنیتی از بین برود.» حسن روحانی در سال 1392 این وعده را داد که «خیلی جرم‌ها با تذکر حل می‌شوند، برخورد تند راه‌حل نیست، ما بیایم واقعیت‌ها را باز کنیم.» یا این موضوع را مطرح کرد که «آن‌وقت که فضا فرهنگی و سیاسی شد و فضای امنیتی به انزوا فرستاده شد، زندان‌های ما خلوت می‌شود.» صحبت‌های روحانی درباره سیاست‌داخلی کشور و به‌طور خاص لغو فضای امنیتی فراموش نمی‌شود.
او بود که با انتقاد از فضای امنیتی کشور گفت: «نیازی نداریم فضای کشور را امنیتی کنیم. جوانان غیور ما حافظ امنیت و جامعه هستند و می‌توانند کشور را در مسیر اهداف ملی قرار دهند.» حتی در یکی از سخنرانی‌هایش به فضای امنیتی کشور، دانشگاه و حتی فضای مجازی اشاره کرد و خواستار آن شد تا امنیت‌زدایی شود: «فضای دانشگاه، فضای شهر، فضای کشور، فضای رسانه مجازی و فضای اینترنت را آن‌قدر امنیتی نکنیم. نیازی نیست فضا امنیتی باشد. فضا را فضای فرهنگی و سیاسی کنیم، امنیتی‌زدایی کنیم.»
هرچند روحانی به وعده خود برای لغو فضای امنیتی دانشگاه پایبند بوده است و شرایطی را مهیا کرد تا در دو سال گذشته بسیاری از اساتید دانشگاه‌ها که به‌اجبار بازنشسته و خانه‌نشین شده بودند و همین‌طور دانشجویان ستاره‌دار به دانشگاه‌ها بازگردند و هرچند در آغاز سال تحصیلی 94-93 در دانشگاه تهران گفت که تلاش کردیم فضای دانشگاه از فضای امنیتی فاصله بگیرد و اگر فردی کنار گذاشته شده است بر سر کار و کلاس خود بازگردد، همچنان فضای سیاسی کشور امنیتی شناخته می‌شود.
این مهم زمانی صدق پیدا می‌کند که روحانی در اردیبهشت1394 و در همایش سراسری فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی گفت که «امنیت جامعه با امنیتی‌کردن جامعه فرق دارد.» حتی این شناخت زمانی به‌طور ویژه برای اکثر مردم ملموس شود که وضعیت احزاب و گروه‌های سیاسی، لغو و برهم‌زدن سخنرانی‌ها و همایش‌های مختلف که در شهرستان‌ها برگزار می‌شود، محدودیت‌های فضای مجازی و رسانه‌ها، لغو کنسرت‌ها و غیره زیر ذره‌بین قرار می‌گیرد.
اما اکنون که بعد از حصول توافق هسته‌ای نوبت به رسیدگی به فضای سیاسی کشور رسیده است و با وجود صحبت‌های مکرر سید محمود علوی، وزیر اطلاعات، درباره مقوله امنیت، به نظر می‌رسد دولت یازدهم نه‌تنها وعده‌های خود را درباره مسائل و مشکلات داخلی فراموش نکرده است، در حال برداشتن گام‌هایی در بهبود فضای سیاست‌داخلی و به‌خصوص لغو فضای امنیتی در کشور است، تا این‌گونه بتواند فعالان سیاسی، دانشجویان و دیگر مردم را در حوزه سیاست‌داخلی کشور راضی نگه دارد.
http://www.bahardaily.ir/fa/Main/Detail/1884
ش.د9404154