(روزنامه شرق ـ 1394/08/10 ـ شماره 2436 ـ صفحه 10)
رهبران احزاب «لیبرال» و «دموکرات نوین» کانادا از اخبار مرگ اسف‌انگیز آیلان و برادر پنج‌ساله و مادرش استفاده کرده‌اند تا واکنش دولت هارپر را به بحران پنا‌ه‌جویی سوری‌ها نقد کنند. جاستین ترودو [رهبر حزب لیبرال کانادا] و توماس مولکر [رهبر حزب دموکرات نوین کانادا] از دولت خواسته‌اند پنا‌ه‌جویان سوری بیشتری را بپذیرند، درحالی‌که دولت هارپر، با ولع تمام برای اقدامات نظامی، اصرار دارد راه‌حل مقابله با موج پنا‌ه‌جویان، بمباران‌های غیرقانونی بیشتر در عراق و سوریه است.
تراژدی واقعی، امتناع رهبران غربی از پذیرفتن علت اصلی بحران پنا‌ه‌جویی است- نسل‌کشی امپریالیسم غربی و جنگ‌های بی‌پایان در خاورمیانه، آسیای‌مرکزی و آفریقا.
امروز شاهد بیشترین پنا‌ه‌جو از جنگ دوم جهانی به‌بعد هستیم و تعداد آنها به‌طور قابل‌توجهی از زمان «جنگ علیه تروریسم» افزایش یافته است. هرجا که ایالات متحده و متحدان امپریالیستی‌اش مداخله کرده‌اند، مرگ و ناامیدی را برای میلیون‌ها مردم بی‌گناه به بار آورده‌اند؛ مردمی که هیچ گزینه دیگری جز ترک سرزمین مادری‌شان و قدم‌گذاشتن به آینده‌ای پرخطر و جانکاه ندارند. چه این مداخله از طریق اقدام مستقیم نظامی باشد و چه جنگ‌های غیرمستقیم نیابتی، خرابکاری اقتصادی، کودتا تحت نام «دموکراسی»، «جنگ علیه تروریسم» یا «مسئولیت حمایت از ملت‌های تحت ستم». معیشت میلیون‌ها نفر در افغانستان، عراق، لیبی، سوریه، یمن، پاکستان، سومالی، مالی، کره، ویتنام، تیمور شرقی، سودان، اوکراین و جاهای دیگر با قوای ایالات متحده و امپریالیسم غربی نابود شده است.
به گفته جان رایان، استاد بازنشسته دانشگاه وینیپگ، افغانستان در دهه ١٩٨٠ «دولتی واقعا مردمی» داشت که در حال اجرای اصلاحاتی گسترده بود. فعالیت اتحادیه‌های کارگری قانونی و حداقل دستمزد تعیین شد، صد‌هاهزار افغان در مؤسسات آموزشی ثبت‌نام کردند، زنان از قیود کهن قبیله‌ای رها شدند و توانستند درآمدی مستقل داشته باشند. ایالات متحده و امپریالیسم غربی از ترس این نوع توزیع عادلانه ثروت، از زمین‌داران بزرگ و بنیادگرایان حمایت کرد تا بذر هرج‌ومرج را در تمام کشور بکارند، و این مولد عناصری شد که بعدها القاعده و طالبان را به وجود آورد. بعد از ١١ سپتامبر باوجود اینکه هیچ مدرکی از ارتباط طالبان یا القاعده با این حملات وجود نداشت، افغان‌ها بار دیگر مورد حمله قوای امپریالیسم غربی قرار گرفتند. ٣٠ سال مداخله ایالات متحده در افغانستان، مردم این کشور را در فقر و استیصال و آسیب‌های روحی رها کرده است.
درگیری‌های لیبی و سوریه به طور ترسناکی شبیه همان بی‌ثباتی‌ای است که غرب در افغانستان به وجود آورد. در سال ٢٠١١ وقتی شورش‌های بهار عربی سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا را درنوردید، امپریالیسم غربی از نارضایتی برحق توده‌ها به‌نفع خود استفاده کرد - به‌عنوان بهانه‌ای برای مداخله؛ به اسم «مسئولیت حمایت از ملت‌های تحت ستم» و «ترویج دموکراسی».
قبل از مداخله ایالات متحده و ناتو در سال ٢٠١١، لیبی از جمله ثروتمندترین و باثبات‌ترین کشورهای آفریقا بود، با بالاترین سطح رفاه زندگی نسبت به دیگر کشورهای آفریقایی. مسکن به‌عنوان یک حق انسانی محفوظ بود، خدمات آموزشی و بهداشتی برای همه شهروندان رایگان بود و کشور به‌سوی ایجاد یک واحد پول آفریقایی مبتنی‌بر طلا پیش می‌رفت که به شکستن چرخه بی‌پایان بدهی و فقر توده‌های آفریقایی کمک کند؛ چرخه مخربی که امپریالیسم غربی مسبب آن است. امپریالیسم غربی تحت لوای سازمان ملل، به بهانه محافظت از مردم لیبی در برابر حکومت مرگبار قذافی، حملات هوایی علیه لیبی به راه انداخت و با القاعده در مغرب اسلامی و دیگر افراط‌گرایان لیبی متحد شد. حملات هوایی ناتو صدها غیرنظامی را کشت و لیبی را تا عصر حجر عقب راند؛ قذافی بی‌رحمانه شکنجه شد و شورشیان او را کشتند. هزاران‌نفر از رقبای قبیله‌ای و دسته‌های افراطی کشته شدند، و برخی از آنها امروز در اتحاد با داعش برای اداره کشور مبارزه می‌کنند.
از درگیری‌های سوریه بارها به‌عنوان لیبی دوم یاد شده است. امپریالیسم آمریکا با حمایت اسرائیل، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، شورشیانی «میانه‌رو» را تربیت و تأمین مالی کرده‌اند که دولت سکولار بشار اسد را سرنگون کنند. ارتش آزاد سوریه، همان شورشیان «میانه‌رو»، باوجود میلیون‌ها دلار کمک ایالات متحده و متحدان منطقه‌ای‌اش عملا در این درگیری‌ها محو شده است. جنگجویان ارتش آزاد سوریه دسته‌جمعی به صف افسران داعش پیوستند که خود محصول اشغال غیرقانونی عراق است. شواهد بسیاری هست که ایالات متحده و هم‌پیمانانش از شروع جنگ نیابتی در سوریه فعالانه نیروهای داعش را آموزش می‌دهند و از آنها حمایت می‌کنند. تنها وقتی داعش با تویوتاهای مسلح جدیدش، به لطف امپریالیسم آمریکایی، به عراق حمله کرد آن را تهدیدی برای جهانیان خواندند. امپریالیسم غربی تاکتیک خود را از حمایت داعش به حمله هوایی علیه سوریه و عراق تغییر داد. این تغییر برنامه با حمایت دیگر دولت‌های امپریالیست غربی صورت گرفت، ترکیه (که مثل آب خوردن مبارزان کرد ضدداعش را بمباران می‌کند)، عربستان‌سعودی و دولت‌های حاشیه خلیج‌فارس. صدهاهزارنفر در جنگ نیابتی غرب علیه دولت سوریه جان باخته‌اند.
از لیبی تا افغانستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، پاکستان و سومالی، مداخله‌ها، کودتا و تحریم‌های ایالات متحده و امپریالیست غربی میلیون‌هانفر را آواره کرده و کشته است. «جمعیت پزشکان متعهد» تخمین می‌زنند که تنها در افغانستان، عراق و پاکستان مداخله‌های امپریالیسم غربی منجر به مرگ یک‌میلیون‌و٣٠٠هزار نفر شده است. پس جای تعجب نیست که صدهاهزارنفر به‌دنبال پناهندگی در کشورهای دیگر باشند؛ بااین‌حال، پنا‌ه‌جویان بعد از سفر طول‌ودراز زمینی و آبی، مورد آزار و اذیت و تبعیض قرار می‌گیرند، بازداشت می‌شوند یا درخواست پناهندگی‌شان از اروپا، کانادا، ایالات متحده و استرالیا رد می‌شود. امسال بیش از دوهزارو ٥٠٠ نفر در تلاش برای عبور از دریای مدیترانه به اروپا مرده‌اند، درحالی‌که «سازمان بین‌المللی مهاجرت» تخمین می‌زند این آمار تا پایان امسال به ٣٠ هزار نفر برسد.
پنا‌ه‌جویانی که می‌کوشند وارد اروپا شوند، حتی اگر پناهندگی‌شان در کشورهای اصلی اروپایی مثل آلمان پذیرفته شود، از لحظه پیاده‌شدن از قایق‌هایی که از شمال آفریقا یا ترکیه می‌آیند با خشونت پلیس در یونان، ایتالیا و دیگر کشورهای مجاور دریای مدیترانه مواجه می‌شوند. پلیس ضدشورش یونان پنا‌ه‌جویانی را کتک زده است که به ضعف دولت‌های محلی در رسیدگی به درخواستشان معترض بودند. شرایط به حدی برای پنا‌ه‌جویان اسف‌بار است که تعدادی از نوزادان تازه‌به‌دنیاآمده در حین همین انتظار مرده‌اند. به گفته «سازمان عفو بین‌الملل»، در مرز مقدونیه و یونان، که روزانه محل عبور بیش از هزار پنا‌ه‌جو است، پنا‌ه‌جویانی که از سیم‌های خاردار رد شده‌اند مورد اصابت نارنجک‌های بیهوش‌کننده قرار گرفته‌اند و پلیس مقدونیه با آنها مثل آشوبگران برخورد کرده است.
بعد از آنکه فرانسه درخواست پنا‌ه‌جویان آفریقایی را رد کرد، پلیس ایتالیا با خشونت اردوگاه آنها را در مرز فرانسه از بین برد. مجارستان برای جلوگیری از عبور از مرزها در حال ساخت دیوار مستحکمی شبیه همان دیوار وحشیانه‌ای است که در مرز ایالات متحده و مکزیک قرار دارد.
هزاران پنا‌ه‌جویی که به‌دنبال پناهندگی در استرالیا هستند، در بازداشتگاه‌های استرالیایی در پاپوآ گینه‌نو و جزیره کوچک نائورو به‌سر می‌برند که به نام خلیج گوانتاناموی اقیانوس آرام مشهور شده است. پنا‌ه‌جویان ممکن است چندسالی در این زندان‌ها زندانی باشند؛ جایی که مددکاران اجتماعی آسیب‌های عمیقی در بازداشت‌شدگان مشاهده کردند که از طریق محرومیت بلندمدت از آزادی، سوءاستفاده از قدرت، حبس در محیطی بسیار خشن، عدم اطمینان از آینده، ناتوانی، ازدست‌دادن حریم خصوصی و استقلال و خدمات بهداشتی و حراستی به وجود آمده. بررسی‌های مجلس سنای استرالیا گزارش‌هایی دریافت کرده مبنی‌بر وجود فیلم‌های ضبط‌شده از تجاوز زندانبانان به زنان و سوءاستفاده جنسی از کودکان دوساله. دقیقا همان‌طور که انگلستان به پنا‌ه‌جویانی که در دریای مدیترانه غرق می‌شوند کمک نمی‌کند از ترس اینکه مبادا افراد بیشتری ترغیب به مهاجرت شوند، سیاست غیررسمی مقامات استرالیایی نیز در قبال پنا‌ه‌جویان آزارو‌اذیت و رنج‌دادن آنها در شرایط غیرانسانی است تا از ورود بیشتر آنها به کشور جلوگیری کند، انگارنه‌انگار که امپریالیسم استرالیایی به اندازه کافی به مردم خاورمیانه، جنوب و جنوب‌شرق آسیا بدبختی و مصیبت وارد کرده است.
ایالات متحده و امپریالیسم غربی علت ریشه‌ای «بحران پنا‌ه‌جویان» است. هرروز مردان، زنان و کودکانی کشته می‌شوند: در پاکستان با حملات هواپیماهای بدون‌سرنشین آمریکا، در افغانستان، سوریه و سومالی به‌دست شبه‌نظامیان مورد حمایت غرب و ایالات متحده، در آفریقای مرکزی و غربی از دست شرکت‌های نفتی و معدنی اروپایی و آمریکای‌شمالی و در یمن از گرسنگی حاصل از محاصره عربستان‌سعودی به پشتیبانی آمریکا. مادامی که کشورهای موضوع نسل‌کشی امپریالیسم ایالات متحده و حامیان آن (کانادا، استرالیا، اتحادیه اروپا و متحدان منطقه‌ای‌شان) پیروز نشوند، «جنگ علیه تروریسم» ادامه خواهد داشت و زندگی را برای کارگران آسیا، آفریقا و خاورمیانه تحمل‌ناپذیرتر از آن می‌کند که بتوانند در سرزمین‌‌های پدری‌شان بمانند.
منبع: Global Research