(روزنامه اطلاعات ـ 1394/09/05 ـ شماره 26314 ـ صفحه 12)
حملات در فرانسه، تلافي در خاورميانه؟
واکنش منطقی به حوادث مرگبار تروریستی در پاریس به دور از هیجان و نفرت موجود، ضرورتی است که اکنون بیش از هر زمان دیگر احساس می شود و پاریس نباید انتظار داشته باشد تلافی حملات پاریس را در خاورمیانه درآورد.به گزارش خبرگزاری تسنیم، عظیم امیدی در یادداشتی باعنوان «حملات در پاریس، تلافی در خاورمیانه؟» آورده است:
در سلسله انفجارها و تیراندازی‌هایی که در پاریس رخ داد دست‌کم 153 نفر کشته شدند. افراد مسلح و بمب‌گذاران به رستوران‌ها، یک سالن کنسرت و یک استادیوم ورزشی در پاریس حمله کردند. رئیس جمهوری فرانسه در واکنش به این انفجارها آن را حمله تروریستی بی‌سابقه توصیف کرد .این در حالی است که برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که گروه تروریستی داعش مسئولیت این حملات را که 200 زخمی هم به همراه داشته برعهده گرفته است.
آمریکا نیز پیش از این و پس از حملات 11 سپتامبر 2001 شاهد این احساسات بود که با تصمیم نابجای جورج بوش، رئیس جمهوری نومحافظه کار این کشور و مشاوران تندروی وی به حملات به افغانستان و عراق ختم شد. به عبارتی آمریکا تلاش کرد به عوض برخورد ریشه ای با مسئله تروریسم و افراط‌گرایی، صورت مسئله را پاک کرده و حملات نیویورک را در خاورمیانه و با اسلام‌هراسی جبران کند.
اکنون که فرانسه نیز با شرایط برابر آمریکا مواجه است تکرار آزمون و خطای پیشین، می تواند ره به جایی نبرده و مسئله تروریسم و افراط‌گرایی به شکل کنونی خود باقی بماند و حتی شدت بیشتری یابد .پاریس باید بداند که بهترین راه کار می‌تواند تغییر رویکردهای کنونی جنگ با تروریسم و هماهنگی تلاش‌ها برای مبارزه با این پدیده و افراط گرایی در سراسر دنیا باشد. این تغییر می تواند در تغییر رویکرد نظامی‌گری در خاورمیانه، بخصوص عراق و سوریه و لیبی ظهور پیدا کرده یا به صورت همکاری و هماهنگی با جبهه مبارزه با تکفیری‌ها و افراط‌گرایان در منطقه خاورمیانه باشد.
به عنوان گام اول، نشست وین اتریش درباره سوریه می‌تواند بهترین میدان برای حضور در بالاترین سطح مقامات کشورها و هماهنگی تلاش برای مبارزه با تروریسم باشد. به عبارتی این نشست به عوض تعیین تکلیف کردن برای ملت سوریه باید با استفاده از انرژی حاصل از حوادث پاریس به محلی برای تصمیمات جدی برای مقابله با تروریسم آن هم در ابعاد جهانی باشد نه فقط این که کشورهای اسلامی و مسلمانان را دربرگیرد.
حملات پاریس همچنین بار دیگر نشان داد که تروریسم مسئله‌ای بین المللی است که نمود آن به شکل افراط‌گرایی در سراسر دنیا قابل مشاهده است که باید برای مقابله با آن فکری جهانی شود. یک تروریست داعشی همانقدر افراط گرا است که یک فرد مهاجم به مهاجران مسلمان در فرانسه، آلمان و سوئد یا دیگر نقاط اروپا افراط گرا است. فرانسه و غرب با این حمله باید بداند زمان رویکرد دوگانه به مسئله تروریسم خاتمه یافته و باید هماهنگی جهانی از جمله با کشورهای اسلامی برای مقابله با تروریسم، افراط‌گرایی و در مرحله بعد مبارزه با مظاهر افراط و تروریسم، یعنی گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه و شمال آفریقا صورت گیرد.
این در حالی است که،بعد از حملات 11 سپتامبر آمریکا، حملات تروریستی در غرب گسترش قابل توجهی پیدا کرد گرچه غرب پیش از آن نیز شاهد حملاتی از این دست بوده است. اخیرا در ادامه همین حملات بود که پاریس یکی از خونین‌ترین شب‌های خود و حتی اروپا در چند سال اخیر را پشت سر گذاشت. به گزارش ایسنا، شبکه خبری اسکای نیوز عربی در گزارشی به حملات مسلحانه و تروریستی در غرب طی چند سال اخیر پرداخته است که آنچه اخیرا در فرانسه رخ داد یکی از خونین‌ترین آنها بوده است.
حملات پاریس
13 نوامبر 2015 هشت عامل تروریستی به پنج نقطه از پاریس حمله کردند که در این حملات صدها تن کشته و زخمی شدند.به گفته مسئولان فرانسوی همه تروریست‌های شرکت کننده در این عملیات کشته شدند. فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه داعش را مسئول این حملات خواند. داعش نیز در فایلی ویدیوئی مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت .
حملات نروژ
یک راستگرای افراطی به نام آندرس برینگ بریویک، در تاریخ 22 ژوئیه 2011 ابتدا بمبی را در نزدیکی ساختمان دولت این کشور در شهر اسلو منفجر کرد و در این حمله هشت تن را کشت. بعد از آن او به سراغ کمپی متعلق به جوانان حامی کارگران در جزیره اوتوئیا رفت و در حمله مسلحانه‌ای که با مسلسل انجام داد 69 نفر را که اکثرشان نوجوان بودند کشت. با این حال این تروریست راستگرا در دادگاه نروژ تنها مجازات 21 سال حبس را که بیشترین مجازات در نظر گرفته شده از سوی قوانین این کشور است، دریافت کرد.
حملات لندن
حملات پاریس خونین‌تر از حملات در لندن محسوب می‌شود. حملات تروریستی لندن در سال 2005 رخ داد زمانی که عاملان انتحاری به طور همزمان متروهای لندن را در ساعاتی که بیشترین ازدحام را داشت هدف قرار دادند.حملات چهار انتحاری به ایستگاه‌های مترو و یک اتوبوس حمل و نقل عمومی در لندن به کشته شدن 50 تن و زخمی شدن دست کم 700 تن دیگر انجامید.
حملات مادرید
اما حملات مادرید که 11 مارس 2004 به وقوع پیوست خونین‌تر از حملات پاریس است. حملات مادرید به کشته شدن 191 تن و زخمی شدن بیش از 1750 تن دیگر منجر شد. حملات مادرید که به «انفجارهای 11 مارس» معروف شد ایستگاه قطار این شهر را هدف قرار داد.
حملات 11 سپتامبر نیویورک
یازدهم سپتامبر 2001 تروریست‌ها برج مرکز تجارت جهانی در نیویورک و مقر وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) را هدف قرار دادند که به طور کلی خونین‌ترین حمله تروریستی در دهه‌های اخیر به حساب می‌آید .این حمله به کشته شدن دست کم 2970 تن و زخمی شدن هزاران تن دیگر انجامید. چند تن نیز مفقود شدند.
حمله اوکلاهاما
با اینکه حملات تروریستی در غرب بعد از حملات یازده سپتامبر ترویج یافت اما این گونه حملات در غرب بی‌سابقه نیست. برای نمونه حمله تروریستی که در اوکلاهاما در آوریل 1995 انجام شد از بین بزرگترین حملات تروریستی در جهان معاصر محسوب می‌شود.این حمله که ساختمان «آلفرد مورا» در شهر اوکلاهاما را هدف قرار داد از طریق یک کامیون حاوی مواد منفجره در نوزدهم 1995 رخ داد که به کشته شدن 168 تن و زخمی شدن 680 تن دیگر منجر شد.« تیموتی ماکوی» یک شهروند آمریکایی دست به این حمله زد.ماکوی در ژوئن 2001 اعدام شد.
عملیات تروریستی پاریس هشدار قرمز به جهان
سفیر اسبق کشورمان در فرانسه با اشاره به حوادث تروریستی پاریس می گوید: شکست داعش در سوریه این گروه را مستاصل کرده و به همین دلیل زمین بازی و میدان جنگ را تغییر داده است.
درست به فاصله یک روز پس از انفجارهای تروریستی در منطقه شیعه نشین ضاحیه در جنوب بیروت، انتشار اخبارحملات تروریستی در قلب فرانسه جهانیان را در بهت فرو برد. عملیات خونین تروریستی در پاریس فرانسوی ها را درشوکی عمیق فرو برد. در این رابطه خبرآنلاین با حمید رضا آصفی سفیر اسبق کشورمان در فرانسه گفتگو کرده است که آن را از نظر می‌گذرانید:
* حملات تروریستی در پاریس بلافاصله پس از انفجارهای انتحاری در ضاحیه بیروت رخ داد آیا این نشانه ای از شروع یک سری عملیات‌های تروریستی است؟
** من این اتفاقات را یکپارچه می بینم که جدای از هم نیستند. باید در یک تصویر بزرگتر این تحولات را ببینیم. ما در سوریه الان شاهد هستیم که اوضاع به ضرر داعش و گروه‌های تروریستی جلو می‌رود. جمهوری اسلامی ایران پیش‌بینی کرده بود که تروریست‌ها در سوریه نمی‌توانند موفق شوند ، داعش در سوریه و عراق ناموفق بود همین طور که شاهد بودیم سنجار را از دست دادند و دولت مرکزی عراق به همراه پیشمرگه ها موفق شدند کنترل این شهر را به دست بگیرند. در سوریه هم آنها متحمل شکست‌های بسیاری شدند و انتظار هم می رود که شکست‌های بیشتری پیش رو داشته باشند. در این شرایط مشخص است که داعش برای اینکه خودی نشان دهد و روحیه نیروهایش را تقویت کند خط و نشان بکشد برای کشورهایی که در آنجا فعال هستند، آنها از سر استیصال دست به این اقدامات کثیف زده اند. در واقع این اقدامات تروریستی ابتدا روسیه را هدف گرفت و از آنجا شروع شد بعد از روسیه عراق بود که البته در آنجا این عملیات ها بی سابقه نبود و بعد رفتند سراغ ضاحیه ، منطقه ضاحیه خاص حزب الله است، اگر شما به منطقه ضاحیه در لبنان بروید خواهید دید که چقدر برای نفوذ گروه‌های تروریستی این منطقه صعب و دشوار است. متاسفانه در ضاحیه شمار شهدا زیاد بود و نهایتا هم در فرانسه این اقدامات جنایتکارانه صورت گرفت.
* انتخاب ضایحه موید این است که داعش قصد انتقام گرفتن را دارد اینطور نیست؟
** داعش در ضاحیه این کار را کرد به دلیل اینکه بین حزب الله و مقاومت فاصله ایجاد کند و همین طور بین مردم لبنان و مردم سوریه که خوشبختانه با موضع‌گیری صریح و محکم مسئولین حزب‌الله موفق نشدند نیت خودشان را عملی کنند. در ضاحیه می خواستند یک قدرتنمایی علیه مردم لبنان و حزب‌الله به راه بیندازند و بعد رفتند سراغ فرانسه چون فرانسه یک کشوری چند فرهنگی است، برای اینکه شمار زیادی مسلمان آنجا حضور دارد.
* تحلیل شما از این حملات زنجیره ای چیست؟
** دو تحلیل وجود دارد، یکی اینکه برخی معتقدند داعش راسا این کار را کرده است و دیگر اینکه داعش از رژیم صهيونيستی و برخی دیگر از این نیروها خط گرفته است، فرقی نمی کند چه تحلیلی درست است چرا که نتیجه دو تحلیل یکی است و اینکه از این به بعد بگیر و به بند سختی آغاز خواهد شد و مقررات به ضرر مسلمانان تغییر می کند، قانون مهاجرت عوض می‌شود، همان طور که الان در خبرها شنیدیم ، فرانسه شینگن را تعلیق کرده است، این پیامد ها در سایر کشورهای اروپایی در آینده احساس خواهد شد.
* هدف داعش از این انفجارها چه بود؟
** در ضاحیه هدف تغییر زمین بازی بود، آنها قصد دارند جنگ را به خاک لبنان بکشانند و هم اینکه توجه دنیا را به این حملات معطوف کنند، چرا که نشست وین امروزدرباره سوریه برگزار شد این اتفاقات می تواند افکار عمومی را از سوریه دور کند. در کل داعش از این انفجارها چند هدف داشت یکی اینکه به نیروها و وفادارانش روحیه بدهد یکی اینکه خودی نشان بدهد و به هرحال از سر استیصال قدرتنمایی بکند و دیگر اینکه به کشورهایی که در سوریه و عراق علیه آنها فعالیت می کنند یا قصد ورود به این فعالیت را دارند هشدار بدهد که آنها را هدف خواهد گرفت.
* داعش پیشتر نیز برخی از این کشورها را تهدید کرده بود آیا به نظر شما این تهدید را عملی می کند؟
** داعش کشورهای دیگری از جمله ایتالیا ، روسیه و حتی خود آمریکا را هم تهدید کرده است . گفته اند حمله بعدی در واشنگتن خواهد بود.
به نظر من تهدید آنها عملی خواهد شد و ما در آینده‌ای نه چندان دور و نه چندان نزدیک شاهد حملات دیگری در کشورهای دخیل در خاورمیانه خواهیم شد و این عملیات ادامه خواهد داشت و در حال حاضر تصوری بر پایان آن نیست. به نظر من فرانسه برای جهان، هشدار قرمز بود و آنها به راحتی موفق به این کار شدند.
* به نظر شما برای توقف خشونت ها و جلوگیری از این عملیات تروريستی جامعه جهانی چه اقداماتی باید در پیش بگیرد؟
** آن چیزی که لازم است دنیا از این حادثه تلخ مورد توجه قرار دهد و از آن درس بگیرد برخورد غیرگزینشی با تروریسم است. ما به عنوان اولین کشوری که قربانی تروریسم بوده‌ایم بهتر از هرکس دیگری این وقایع تلخ را درک می‌کنیم. غرب باید به موضوع اصلی ترور و تروریسم توجه کند و مشکل آن را به صورت ریشه ای حل کند. شما نمی توانید در جایی از برخی تروریست ها حمایت کنید و درجای دیگر از آنها حمایت. به جای اینکه این عمل بچگانه را تکرار کنند و مدام بگویند بشار اسد باید برود، عمق مشکل را حل کنند و در این نشست وین به جای اینکه مدام بگویند بشار اسد اولویت اول را ریشه کن کردن تروریسم را قرار دهند.
من فکر می کنم سران غرب باید اولویت اصلی خودش را تروریسم قرار دهند. جمع بندی آخر نشست وین باید چگونگی ریشه کن کردن تروریسم باشد و از بشار اسد برای مقابله چندین ساله اش با تروریسم حمایت شود. برخی کشورهای منطقه و غربی مسئول وقایع ضاحیه و فرانسه هستند و آنها باید به مجامع بین‌المللی پاسخ دهند.کشورهایی که داعش را تقویت مالی و تسلیحاتی کردند که دولت مشروع و قانونی سوریه را ساقط کنند حالا باید برای حوادث فرانسه پاسخگو باشند، آنها نمی توانند زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند.
* این حملات تروریستی چه تاثیری بر افکار عمومی فرانسه داشته است؟
** اکثر روزنامه های فرانسه تیتر زده بودند «وحشت»، «قتل عام در پاریس»، « این بار جنگ، بزرگ است» این نشان می دهد که آنها نگران هستند، ترس و اضطراب در گزارش‌های آنها موج می‌زند، بعد از سال 1944 اولین بار است که مقرارت منع آمد و شد که چیزی شبیه به حکومت نظامی است در این کشور برقرار شده است، همین طور که خاطرمان هست کمتر از یک سال است که فرانسه حادثه شارلی ابدو را پشت سر گذاشته است و ما دوباره شاهد عملیاتی خونین در فرانسه هستیم . اگر دنیا به پدیده تروریسم یک پارچه نگاه نکند، هیچ اعتمادی به ریشه کن شدن تروریسم نمی شود داشت. وضعیت در سوریه اگر بغرنج شود این عملیات ادامه پیدا می کند اگر چه به نظر می رسد که اروپایی‌ها با این مساله سخت تر برخورد خواهند کرد.
به هر حال جنگ طولانی شده و داعش متحمل شکست شده است، داعش بازنده است، برای اینکه میدان را عوض کند اول ضاحیه و بعد فرانسه را هدف قرار داد، اگر دنیا دست به یک کار اساسی نزند نمی تواند مطمئن شود که دیگر این اتفاق نمی افتد. کمتر از یک سال از حادثه شارلی گذشته است که باز این حملات تکرار شد. در اجلاس آتی، امریکا، فرانسه و دیگران از لجاجت بچگانه دست بردارند و یک راه حل منطقی بر اساس واقعیت موجود پیدا کنند، انتخاب رئیس جمهوری سوریه را به عهده مردم بگذارند، کمک کنند که بشار اسد به مشکلات موجود در سوریه فائق شود، تا بتوانیم با تروریسم مبارزه کنیم، واکنش ها به وقایع پاریس در حد شعار است چند روز دیگر این پدیده دوباره به راه خودش ادامه خواهد داد.
درس‌های شب هراس پاریس
در جهان کنونی، با گسترش ارتباطات و تکنولوژی‌ها، از خصوصیت بازدارندگی مرزها تا حد زیادی کاسته شده است. این اندیشیدن به دکترین‌های نوین امنیتی را الزام می‌کند.به گزارش خبرآنلاین،جهان نوین جهان پیوستگی و ارتباطات است. پست هوایی تقریباً به خاطره‌ها پیوسته است و شما می‌توانید آنچه را تا ۲۰سال پیش از راه نامه و در زمانی بیش از یک هفته انتقال می‌دادید در حال قدم زدن در پارک و با یکی از چندین نرم‌افزار روی گوشی همراهتان انتقال بدهید. ارتباط گسترده و غیر قابل کنترل تنها یکی از جنبه‌های جهان نو است. اطلاعات در هر موردی هر آن در دسترس همه است. ما تقریبا در هر موردی نیاز به اطلاعات داشته باشیم در یک جستجوی ساده اینترنتی می‌یابیم و این تازه یک الی 10 درصد از اینترنت است. 90 تا 99 درصد از اینترنت که تن به موتورهای جست‌وجو نمی‌دهد و اصطلاحا اینترنت سیاه نام دارد آکنده از اطلاعات است. اطلاعاتی درباره انواع کارهای غیر قانونی و رخنه‌های قانون یا اجرای آن در کشورهای مختلف جهان.
یک نوجوان هیجانزده کم‌اطلاع و مطلقا بی‌تجربه در چنین فضایی چند قدم کوتاه تا تبدیل شدن به یک تروریست عملی در میدان عملیات فاصله دارد. او می‌تواند تمامی اقلام مورد نیازش را به یاری همین ارتباطات بسیار سریع تهیه کند و از پرده‌گردانان این خیمه شب بازی شوم حمایت‌های بسیار بگیرد.در چنین جهانی مرزها بازدارندگی خود را تا حد زیادی از دست داده‌اند و تروریسم و خشونت سازمان‌یافته یک مساله جهانی است. مساله‌ای که حتی بانیان تروریسم نیز از آن در امان نیستند. ساده‌دلی است که بریتانیا و فرانسه و ایالات متحده گمان کنند چون از تشکیل اولین رژیم تروریستی در خاورمیانه در سال ۱۹۴۸حمایت کرده‌اند از حمله‌های تروریستی‌اش در امان خواهند بود. ساده‌دلی است که حامیان مرتجع منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تروریسم از نوع داعشی گمان کنند آتش داعش دامن آنان را نخواهد گرفت.ساده‌دلی بود اگر آقای اولاند گمان می‌کرد مردم در سوریه و عراق و افغانستان قربانی وحشی‌های داعش می‌شوند و پاریس امن و باشکوه خواهد ماند.
فاجعه کشتار در پاریس دردناک و هشداردهنده است. هشدار برای آنان که تا کنون خواب بوده‌اند. جنگی آغاز شده است که جنگ میان تمدن و تروریسم است. همه کشورهای متمدن هدف حمله تروریسم هستند. هیچ کشوری در امان نیست و هیچ مرزی بازدارنده نیست. تصور این که می‌توان با تروریسم بازی کرد، به جاهایی صادرش کرد و خود با دستکش و ماسک ضد تروریسم مصون ماند ابلهانه بوده و هست.جهان امروز نیاز به این آگاهی دارد که تروریسم تهدیدی جدی برای جهان متمدن است، مرزها در برابرش بازدارندگی خود را از دست داده‌اند و نیاز به عزم جدی و دکترین‌های امنیتی نو با نگاهی فراملی برای مبارزه با تروریسم است. طبیعتا ایران که بیش از سه دهه است قربانی انواع تروریسم بوده و تجربه‌های بسیاری در این زمینه دارد می‌تواند در این مبارزه تاثیر جدی داشته باشد؛ تنها اگر بلاهت آنان که نمی‌دانند ایران و ایرانی جز خوبی برای بشریت چیزی نمی‌خواهد، بگذارد. ادامه دارد...
ش.د9404863