بررسی دلایل ناامنی در نیمی از استان‌های افغانستان

(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1394/09/04 ـ شماره 10465 ـ صفحه 6)

ناامنی در افغانستان مردم را به ستوه آورده و شهروندان این کشوردر روزهای اخیر شاهد قتل افراد بی‌گناه، عملیات انتحاری ویا درگیری نیروهای امنیتی وارتش با طالبان و داعش و یابرخی ازگروه‌های تروریستی مسلح مخالف دولت بوده‌اند.

به گزارش ایرنا، استان‌های «فاریاب»، «کنر»، «ننگرهار»، «سرپل»، «هلمند»، «قندهار»، «بغلان»، «لغمان»، «قندوز»، «بدخشان»، «غزنی»، «بلخ»، «هرات»، «پکتیکا»، «لوگر»، «فراه»، «جوزجان» و «کابل» در دو ماه گذشته شاهد ناامنی بوده‌اند. مسوولان ورسانه‌های افغانستان این روزهاانگشت اتهام خود را بعد از نشانه رفتن به سوی پاکستان، متوجه «ستون پنجم» کرده‌اند و دلیل عمده بسیاری از تحرکات گروه‌های مسلح مخالف را وجود نفوذی‌های دشمن در درون دستگاه‌های دولتی می‌دانند و اعتقاد دارند که دولت وحدت ملی افغانستان، با ستون پنجم مماشات می‌کند.

«اصطلاح «ستون پنجم» از دهه چهارم قرن نوزدهم میلادی در جهان رایج شد. هنگامی که یکی از ژنرال‌های اسپانیا با نیروهای خود به «مادرید»، پایتخت اسپانیا حمله کرد تا کمونیست‌ها را از قدرت ساقط کند، برای آنان پیغام فرستاد که «من با چهار ستون سرباز و تجهیزات از چهار سو به مادرید حمله می‌کنم، اگر از این چهار ستون واهمه ندارید، از ستون پنجم بترسید.»

این ژنرال ارتش در باره ستون پنجم توضیح داد که ستون دیگر ما در مادرید و حتی در میان جمع شما هستند که برای ما فعالیت می‌کنند. شاید هم با ما موافق نباشند، ولی چون با عقیده و اعمال شما مخالف هستند، کارهای آنان به نفع ما تمام خواهد شد.

اینک بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و تحلیل گران در افغانستان، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، عامل بسیاری از پیشروی‌های طالبان در شهرها و استان‌های افغانستان و نیز انجام عملیات انتحاری را ناشی از حضور«ستون پنجم» می‌دانند.

این عبارت، پس از آن، درافغانستان رایج شد که سوگواران ملا«محمد عمر» رهبر پیشین طالبان، چند روز پس از انتشار خبر مرگ وی، آشکارا در«کابل»، مجلس ترحیم برای وی برگزار کردند. در این مجلس که برخی از افراد وابسته به دولت نیز حضور داشتند، از ملا عمر به عنوان یک «مجاهد» یاد شد!

«عزیزالله رفیعی»، رئیس مجمع جامعه مدنی افغانستان معتقد است: حلقه‌های متعددی در درون نظام سیاسی افغانستان وجود دارد که با بخشهای اطلاعاتی نظامیان کشورهای منطقه، تبانی کرده‌اند و با پول‌های فراوانی که به دست آنان می‌رسد، موضع متزلزلی در قبال مخالفان مسلح دارند. وی می‌افزاید: نهادهای امنیتی و قضایی افغانستان نباید در قبال این عناصر کوتاهی از خود نشان دهند.

خبرهای غیررسمی حاکی از آن است که مخالفان مسلح دولت درکابل نیز گروه «دفاع از طالبان» تشکیل داده ونفوذی‌های این گروه سازمان یافته که جلسات خود را هربار دریکی از خانه‌های منطقه «وزیراکبرخان» تشکیل می‌دهند، در دولت و اتحادیه‌های خبرنگاران هم نیرو دارند.

«عبدالرسول سیاف»،یکی از رهبران جهادی افغانستان ویکی ازچهره‌های کلیدی دوران مبارزه باارتش شوروی درآیین گرامیداشت «احمد شاه مسعود»، نسبت به وجود ستون پنجم در دولت هشدار داد و گفت که اگر دولت به نفوذی‌های درون حکومت توجه نکند، شاهد مسلح شدن افراد در کابل به سلاح و صف آرایی آنان مقابل حکومت خواهد بود.

ژنرال «عبدالرشید دوستم» معاون اول رئیس جمهوری افغانستان هم بارها از وجود افرادی در درون حکومت سخن گفته است که از طالبان حمایت می‌کنند و به اعتقاد وی اگر این حمایت‌ها نباشد، طالبان نمی‌توانند تا کابل نفوذ کنند.

مردم در گفت‌وگوهای خصوصی، حمل هزاران کیلو مواد انفجاری به استان‌های مرکزی و حتی کابل را کاری بسیار دشوارمی دانند ومی گویند انتقال این مواد بدون همکاری خودروهای دولتی که درمراکز ایست و بازرسی، بدون محدودیت تردد می‌کنند، غیرممکن خواهد بود.

موضوع حضور نفوذی‌های در درون دولت افغانستان آن قدر نزد مردم زبانزد شده است که «عبدالله عبدالله» رئیس اجرایی دولت افغانستان، ناگزیر شد تا شفاف به مردم اعلام کند که «قندوز» از طرف نیروهایی در داخل حکومت به طالبان واگذار نشده و این تصوری اشتباه است.

«متین بیگ»، معاون ریاست امنیت ملی کشور، وجود «ستون پنجم» را در دستگاه‌های دولتی تایید می‌کند و می‌گوید که آنان به دنبال سقوط حکومت هستند و بررسی‌ها برای شناسایی عناصر وابسته به دشمن، آغاز شده است.

معاون ریاست امنیت ملی کشور این سخنان را چندی پیش درنشست مجلس سنا که با شرکت «نورالحق علومی» وزیرکشور،«عبدالخالق سروری» معاون وزارت دفاع و «سلیمان کاکر» معاون شورای امنیت برای ریشه یابی دلایل سقوط قندوز و نقش ستون پنجم در آن، تشکیل شده بود، اعلام کرد.

پرسش اصلی این است که این ستون پنجم به کجا وابسته است وچه قدرت‌هایی پشت پرده این ستون قرار دارند و چه انگیزه‌هایی موجب شده است تا این افراد تمایل به سقوط حکومت وحدت ملی افغانستان داشته باشند؟

نظرسنجی رسمی از ناحیه نهادهای دولتی و یا غیردولتی برای آگاهی از حضور نظامیان آمریکایی در افغانستان انجام نشده است، اما هر کس با مراجعه به هر کوی و برزنی در کابل یا شهرهای دیگر آن، درمی یابد که مردم نه تنها به حضور نیروهای نظامی آمریکا در این کشور روی خوش نشان نمی‌دهند، بلکه این حضور را موجب افزایش ناامنی‌ها در افغانستان می‌دانند.

یک شهروند افغان می‌گوید: اگر نیروهای دولتی از من بپرسند که با حضور آمریکایی‌ها در افغانستان موافق هستی؟ به آنان پاسخ مثبت می‌دهم چون دنبال دردسر نیستم، اما اطمینان دارم که تمامی گرفتاری‌ها ما از حضور نظامیان آمریکایی است.

وی که تمایل ندارد نامش برملا شود، می‌افزاید: آمریکایی‌ها به قول رئیس‌جمهور روسیه، آب را در مریخ می‌بینند، اما طالبان و داعش را در افغانستان نمی‌بینند.

این شهروند افغان، بمباران بیمارستان سازمان پزشکان بدون مرز درقندوز وهدف قرارگرفتن قرارگاه سربازان افغان در استان«لوگر» افغانستان را تصادفی نمی‌داند و می‌گوید که نظامیان آمریکایی با اهداف از پیش تعیین شده، این حمله‌ها را انجام دادند.

«وحید مژده» کارشناس برجسته مسایل سیاسی افغانستان معتقد است که آمریکا قصد تامین امنیت و برقراری صلح را در این کشور ندارد.آمریکا تداوم جنگ در افغانستان را ترجیح می‌دهد و به خاطر اهداف بلند پروازانه خود نمی‌خواهد صلح در این کشور و منطقه برقرار شود.

وی گفت: ما زمانی را به یاد داریم که بیش از 120هزار نظامی خارجی به رهبری آمریکا در افغانستان حضور داشتند و خود را در مبارزه با تروریسم مصمم اعلام می‌کردند، اما بعد از 14 سال حضور در این کشور و کشتن افراد بسیار و تحمل تلفات و هزینه‌های سنگین، طالبان، توانست استان «قندوز» را به تصرف خود درآورد.

«حامد کرزی» رئیس جمهوری پیشین افغانستان در گفت و گویی با روزنامه «راشا تودی» می‌گوید: اکنون زمان آن رسیده است که نگاهی به جنگ 14 ساله غرب علیه تروریسم در افغانستان بیاندازیم و ببینیم چه کسانی از افراط گرایان حمایت می‌کنند. به نظر من قندوز با نقشه آمریکا، اما به دست طالبان سقوط کرد.

واقعیت این است که مردم افغانستان با مسوولان حکومت، در باره حضور نیروهای خارجی همراه نیستند و بدون نگاه جانبدارانه از این گروه، باید پذیرفت که آنان دراین باره همان حرفی را می‌زنند که مخالفان مسلح دولت و به قول «محمد اشرف غنی» رئیس جمهوری افغانستان، «برادران ناراضی ما» زده‌اند.

یافته‌های تازه‌ترین تحقیق یک نهاد پژوهشی در بلخ واقع درشمال افغانستان، نشان می‌دهد که سهم عمده‌ای از ناامنی‌های شمال افغانستان، ریشه در فعالیت باندهای خرید و فروش مواد مخدر دارد، اما همه این دلایل، معلول یک «علت» عمده است. باید بتوان مردم را درتصمیم گیری‌ها با حکومت همراه کرد و به نظر آنان، اهمیت داد تا به جای مهاجرت از کشور یا قرار گرفتن در ستون پنجم، هر کدام از آنان خود یکی از ستون‌های استوار دولت و کشور خود باشند.

http://jomhourieslami.net/paper/?newsid=71077

ش.د9404878