تاریخ انتشار : ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۲:۳۷  ، 
شناسه خبر : ۲۹۱۸۷۲
موافقتنامه ترانزیتی ایران، هند و افغانستان امضا شد
مقدمه: موافقتنامه سه‌جانبه ترانزیتی تجاری چابهار عصر دیروز و در حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی رییس‌ جمهوری اسلامی ایران، ناریندرا دامورداس مودی نخست‌وزیر هند و محمد اشرف‌غنی رییس‌ جمهوری اسلامی افغانستان توسط وزرای راه سه کشور به امضا رسید. این توافقنامه استفاده از بندر چابهار را به گونه قابل‌توجهی افزایش داده و هند را از طریق افغانستان به آسیای میانه و در مقابل زمینه دسترسی افغانستان به هند را از طریق دریا فراهم می‌سازد. دولت تدبیر و امید از ابتدای آغاز به‌کار خود توجه ویژه‌ای نسبت به بندر مغفول‌مانده چابهار داشته و اکنون‌که این قرارداد ترانزینی سه‌جانبه به امضاء رسیده و حسن روحانی از امکان پیوستن دیگر کشورها به این قرارداد سخن گفته، بسیاری از کارشناسان چنین قراردادی را احیاگر جاده ابریشم البته این بار نه روی زمین که روی آب می‌دانند. در ادامه جزئیات این قرارداد و همچنین سخنان مقامات مرتبط را پس از امضای آن مرور می‌کنیم.
(روزنامه همدلي - 1395/03/04 - شماره 326 - صفحه 3)

تغییر مسیر تاریخ در منطقه

ناریندرا مودی، نخست‌وزیر هند پس از جلسه امضای این موافقتنامه در یک نشست خبری حاضر شد و با اشاره به اینکه امروز شاهد رقم خوردن تاریخ برای مردم ایران، هند و افغانستان و تمام مردم منطقه هستیم گفت:‌ برقراری پیوند و ارتباط از نیازهای اساسی بشر است و ما امروز بر آن هستیم که این نیاز را برآورده کنیم. وی با اشاره به این‌که همکاری‌های اقتصادی از ترجیحات ماست تصریح کرد: ایجاد راه‌های جدید و امن برای رسیدن به موفقیت هدف مشترک ماست و ما می‌خواهیم با جهان اتصال پیدا کنیم اما رسیدن به اتصال بهتر در بین خودمان از ترجیحات ماست.

مودی با اشاره به سابقه تاریخی ارتباط فرهنگی سه کشور ایران، هند و افغانستان تصریح کرد: حتی در دوره‌های ‌آشفته تاریخی پیوند این جوامع از بین نرفته است و دیدار ما آغاز فصل جدیدی در مشارکت‌هایمان خواهد بود. نخست‌وزیر هند بابیان اینکه موافقت‌نامه چابهار می‌تواند مسیر تاریخی این منطقه را تغییر دهد خاطرنشان کرد: موافقتنامه چابهار بنیان نهادن مسیر تازه حق‌گرایی میان سه ملت است و راه‌اندازی این کریدور موانع جریان اقتصاد در سراسر منطقه را از بین می‌برد و ورود سرمایه و فناوری در چابهار باعث ایجاد زیرساخت جدید صنعتی در منطقه می‌شود. مودی اظهار کرد: مسیر امن چابهار که در دهانه دریای عمان قرار دارد از اهمیت بالای استراتژیک برخوردار است و با آغاز عملیات اجرایی این کریدور افغانستان به راه مطمئن و دوستانه برای تجارت با نقاط دیگر جهان دست می‌یابد و هلال منفعت این راه سراسر از سرزمین‌های این سه کشور خواهد رفت و تا کشورهای آسیایی مرکزی گسترش خواهد یافت.

امکان ورود دیگر کشورها به‌ قرارداد ترانزیتی چابهار

حسن روحانی، رییس جمهوری کشورمان نیز پس از امضای موافقتنامه سه‌جانبه چابهار بابیان اینکه پیام این سند آن است که کشورهای منطقه باید از فرصت‌های منطقه‌ای برای توسعه و تقویت کل منطقه استفاده کنند گفت: کشورهای دیگر هم می‌توانند در آینده به سند همکاری بین ایران، هند و افغانستان ملحق شوند. روحانی در این نشست خبری ضمن خوش آمدگویی به نخست‌وزیر هند و رییس جمهوری افغانستان، اظهار داشت : امروز به‌عنوان یک روز مهم و تاریخی در توسعه روابط سه کشور برای ما حایز اهمیت است. امروز از طرف تهران، دهلی و کابل این پیام برای منطقه و جهان که راه پیشرفت کشورهای منطقه در سایه همکاری مشترک و استفاده از فرصت‌های منطقه‌ای است. رییس جمهوری گفت: البته نماد این همکاری کلمه چابهار است که بهاری برای هر سه کشور است.

روحانی ادامه داد: ما در سایه سرمایه‌گذاری و فعالیت مشترک در چابهار می‌توانیم کشور هندوستان را در یک مسیر مطمئن به افغانستان و کشورهای آسیای میانه و قفقاز متصل کنیم. رییس جمهوری گفت: بنابراین از طریق موافقتنامه و سندی که امروز به امضا رسید پیامی برای همه کارآفرینان در سه کشور و کشورهای منطقه است که می‌توانند بر‌مبنای دالان جدید بین‌المللی برنامه آینده خودشان را تنظیم کنند. وی افزود: سند امروز تنها یک سند اقتصادی نیست بلکه یک سند سیاسی و سند منطقه‌ای است و پیام این سند آن است که کشورهای منطقه باید از فرصت‌های منطقه‌ای برای توسعه و تقویت کل منطقه استفاده کنند. روحانی ادامه داد: در این توافق سه‌جانبه فضا برای حضور کشورهای دیگر و فعالیت کشورهای دیگر باز است و می‌توانند کشورهای دیگر هم به این سند همکاری در آینده ملحق شوند.

رییس جمهوری گفت: سند و توافق امروز علیه هیچ کشوری نخواهد بود و آنچه فعالیت سه کشور است به نفع کل منطقه و به‌ویژه صلح و ثبات منطقه خواهد بود. وی یادآور شد: در جلسه‌ای که پیش از امضای سند بین رهبران سه کشور برگزار شد تصمیم بر این شد که هر کشوری وزیری را برای ادامه کار قرار دهد و وزیر راه و شهرسازی از طرف ایران اعلام می‌شود و آقای مودی هم وزیر راه و حمل‌ونقل را به‌عنوان مسئول این کار اعلام کردند و آقای اشرف غنی هم بنا شد به‌زودی وزیر مربوطه را اعلام کنند که این سه وزیر به‌طور منظم باهم جلسات مشترک داشته باشند و پیشرفت کار را نظارت کنند و گزارش کار را به سران سه کشور اعلام کنند. روحانی اضافه کرد: امروز روز سوم خرداد که برای مردم ایران روز تاریخی و مبارکی از پیش بوده است می‌تواند روز همکاری سه کشور و روز چابهار اعلام شود. رییس جمهوری گفت: من یک‌بار دیگر از نخست‌وزیر محترم هندوستان جناب آقای مودی و رییس محترم افغانستان آقای اشرف‌غنی تشکر و سپاسگزاری می‌کنم.

اثرات پروژه سریع دیده‌ شود

اشرف غنی رییس‌ جمهوری اسلامی افغانستان نیز در این نشست بابیان اینکه «امروز گذشته و آینده ما به یکدیگر پیوند می‌خورد»، گفت: درگذشته از طریق راه ابریشم باهم ارتباط داشتیم و امروز مرکزی شدن چهارراه تجارتی منطقه باعث گسترش روابط میان سه کشور خواهد بود و این نشانی روشن از همکاری‌های منطقه‌ای برای ایجاد اشتغال و تحرکات اقتصادی، خواهد بود.

رییس‌ جمهوری اسلامی افغانستان با تاکید بر اینکه این پروژه زمینه‌ساز تحولی بزرگ نه‌تنها برای سه کشور، بلکه در منطقه بشمار می‌رود، خاطرنشان کرد: توافق سه‌جانبه ایران، هندوستان و افغانستان امکان ارتباط میان کشورهای منطقه را به وجود آورده و از چین تا آسیای مرکزی را به هم متصل می‌کند.

اشرف غنی با اشاره به اینکه افغانستان از گسترش همکاری‌های مشترک بندری و ترانزیتی میان سه کشور، استقبال می‌کند، گفت: مردم سه کشور می‌خواهند تا اثرات این پروژه را سریع مشاهده کنند و لذا باید با مدیریت دقیق از حداکثر ظرفیت‌های موجود همکاری در این راستا استفاده شود.

رییس‌ جمهوری اسلامی افغانستان، تاکید کرد: بخش‌های خصوصی و دولتی افغانستان آماده هرگونه سرمایه‌گذاری در منطقه چابهار هستند.

یادآور می‌شود براساس موافقت‌نامه تاسیس دالان حمل‌ونقل و گذر بین‌المللی میان جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی افغانستان و جمهوری هند؛ جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان امین اسناد و دبیرخانه دائمی این موافقت‌نامه تعیین شد.

گسترش روابط در همه زمینه‌ها از طریق دروازه چابهار

روحانی پیش از امضای این قرارداد سه‌جانبه، در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و هند نیز شرکت کرد و با اشاره به اینکه بندر چابهار می‌تواند هاب ترانزیت شمال و جنوب و مرکز همکاری‌های چندجانبه در منطقه شود، گفت: از طریق بند چابهار می‌توان بسیاری از کالاها را از کشورهای منطقه به آسیای مرکزی، قفقاز و شرق اروپا منتقل کرد و جمهوری اسلامی ایران از سرمایه‌گذاری شرکت‌های هندی در بندر چابهار و همچنین مشارکت در احداث راه‌آهن چابهار به زاهدان که پس‌ازآن به مشهد متصل خواهد شد، استقبال می‌کند.

رییس‌ جمهوری با اشاره به امکان همکاری و مشارکت ایران و هندوستان در زمینه صنایع آلومینیوم، فولاد و پتروشیمی در منطقه چابهار ادامه داد: ایران و هندوستان فضا و فرصت‌های بسیاری برای همکاری‌های اقتصادی با یکدیگر دارند که می‌توانند از آن به نفع دو کشور و منطقه استفاده کنند.

رییس‌ جمهوری با اشاره به‌قرار گرفتن ایران در مرکزیت بازاری ۴۰۰ میلیون نفری و نیز وجود بازاری بزرگ در هند، بر توسعه همکاری‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در زمینه تولید و صادرات محصولات مختلف، تاکید کرد. روحانی روابط پولی و مالی مستمر و بسیار قوی را از ضرورت‌های توسعه روابط و انجام حرکت‌های بزرگ اقتصادی میان ایران و هندوستان برشمرد و افزود: بانک‌های جمهوری اسلامی ایران آماده گسترش روابط با بانک‌های بزرگ هند در سطح دوجانبه و نظام مالی بین‌المللی هستند. روحانی همچنین توسعه گردشگری و ارتباط مردم ایران و هندوستان را در ایجاد روابط نزدیک‌تر فرهنگی میان دو کشور موثر دانست و افزود: ایران و هندوستان فرهنگ بسیار نزدیکی به هم دارند و می‌توانند با همکاری بیشتر با یکدیگر، اسلام رحمانی را که معتقد به همزیستی مسالمت‌آمیز است، در جهان تبلیغ و ترویج کنند.

http://hamdelidaily.ir/?newsid=11552

ش.د9500423