تاریخ انتشار : ۰۳ تير ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۶  ، 
شناسه خبر : ۲۹۲۷۱۸
مرتضی حاجی در گفت‌وگو با «اعتماد»:
اشاره: انتخابات رياست‌جمهوري يازدهم و انتخابات دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي سنجه‌اي براي بررسي وضعيت دو جناح سياسي است كه مي‌توان بر اساس آن وضعيت، آرايش سياسي و چگونگي كنشگري دو جناح در انتخابات سال ٩٦ را پيش‌بيني كرد. اگرچه در عرصه رخدادهاي سياسي ايران در همين دو انتخابات همواره شگفتي‌هايي از راي مردم و باز شدن مسيري شايد بعيد وجود داشته است. با اين حال بايد ديد كه اصولگرايان پس از تجربه عدم‌وحدت در سال ٩٢ و ارايه چند نامزد براي رياست‌جمهوري و ادامه و بسط اين انشقاق و جدايي اصولگرايان معتدل در سال ٩٤ در انتخابات سال ٩٦ چه مسيري را خواهد رفت. در اين ميان بررسي گزينه‌هاي جدي جريان اصولگرايي در سال ٩٦ مي‌تواند مفيد باشد. مرتضي حاجي، وزير آموزش و پرورش دولت اصلاحات معتقد است كه در بين اصولگرايان فردي كه قابليت راي‌آوري بالايي داشته باشد، وجود ندارد. او همچنين طرح احتمال كانديداتوري احمدي‌نژاد را نوعي فرار به جلو از سوي آنان مي‌داند و معتقد است كه در قالب اين رفتار آنها مي‌كوشند كه عملكرد ضعيف و منفي خود را بپوشانند و از زهر فضاي منفي جامعه نسبت به عملكرد دولت‌هاي نهم و دهم بكاهند.

(روزنامه اعتماد ـ 1395/03/24 ـ شماره 3550 ـ صفحه 6)

* كنش جناح راست براي انتخابات سال ٩٦ را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟

** آقاي روحاني خوشبختانه محبوبيت خوبي در بين مردم دارد و برخلاف تلاش‌هاي زيادي كه مي‌شود تا دولت را در برخي حوزه‌ها ناكارآمد جلوه دهد، دولت ايشان به خصوص در حوزه سياست خارجي كارآمدي خوبي از خود نشان داده است. از شواهد پيداست كه ميزان محبوبيت آقاي روحاني نسبت به خرداد ٩٢ به مراتب بهتر است.

* بر اساس چه شواهدي مي‌گوييد محبوبيت آقاي روحاني افزايش پيدا كرده؟

** انتخابات هفتم اسفند٩٤ و ١٠ ارديبهشت ٩٥ كه دو مرحله انتخابات دهمين دوره مجلس برگزار شد بهترين دليل براي محبوبيت رييس دولت است. اگر دولت موفق عمل نمي‌كرد يا اگر مردم نارضايتي‌هاي جدي‌اي از آقاي روحاني و كابينه داشتند اين‌گونه پاي صندوق‌هاي راي حاضر نمي‌شدند و كانديداهايي را انتخاب نمي‌كردند كه همه حرف‌هاي انتخاباتي‌شان كمك به دولت بود. از همين رو مي‌بينيم كه با اعلام نتايج انتخابات مجلس بيشترين كرسي‌هاي مجلس در اختيار حاميان دولت است. تغيير ٨٠ درصدي تركيب مجلس يعني آنكه مردم آستين‌هاي‌شان را بالا زدند تا پارلماني همسوي با دولت تشكيل دهند و اثرات و بركاتش را در زندگي خود ببينند.

* پس با اين تفاسير فكر مي‌كنيد سرعت حركت دولت در يك سال باقيمانده در جهت پيشبرد وعده‌ها و برنامه‌هايش بيش از سه سال گذشته باشد؟

** قطعا اين‌گونه خواهد بود اگر نمايندگاني كه در ليست اميد قرار گرفتند و راي آوردند پاي حرف‌ها و شعارهاي‌شان بمانند. با تغيير تركيب مجلس به شكلي كه حاميان دولت و اصلاح‌طلبان با هم دست برتر را در آن دارند، رييس‌جمهور و تيم دولت مي‌تواند با خيال آسودگي بيشتري درراستاي تحقق و عملياتي كردن برنامه‌هايش در حوزه‌هاي مختلف گام بردارد.

* راهبرد مخالفان دولت را چگونه ارزيابي مي‌كنيد؟

** به طور طبيعي بخش تندرو جناح راست يا همان مشهور‌شدگان به دلواپسان در فضاي سياسي كشور تلاش خواهند كرد تا در همه حوزه‌ها براي دولت پشت پا بگيرند چرا كه موفقيت دولت در تحقق برنامه‌ها يعني سقوط آزاد آنان در فضاي سياسي و تمام شدن. از همين رو كند كردن و توقف حركت دولت مبناي فعاليت يك سال آينده مخالفان تندروي دولت روحاني خواهد بود. تمركز مخالفان دولت در يك سال جاري بر اساس واقعيات امروز و مشاهدات در حوزه‌هاي فرهنگي و سياست خارجي است. عناصر اين جريان زير سوال بردن دولت را از برنامه‌هاي اصلي و نجات‌بخش خود مي‌دانند. بر همين اساس خواهند كوشيد ولو با برچسب‌هاي ناچسب هم كه شده فعالان اين حوزه‌ها را مورد اتهام قرار داده و افكار عمومي را عليه دولت تحريك و بسيج كنند.

* حوزه اقتصادي چطور؟

** آنچه بيشتر در حال حاضر براي مردم محسوس، ملموس و مهم است، مسائل اقتصادي و معيشتي است. مردم با راي‌شان در انتخابات مجلس نشان دادند كه موانع تحقق برنامه‌هاي دولت را مي‌شناسند و همه تلاش‌شان را انجام دادند تا گره مشكلات خودشان و دولت را در اين انتخابات باز كنند. حالا اين اتفاق افتاده و دولت مي‌تواند با همراهي مجلس و پيگيري سياست‌هاي اقتصاد مقاومتي اعلام شده از سوي رهبر معظم انقلاب تلاش‌هاي جدي خود را براي حمايت از توليدات داخلي، ايجاد فضاي كار و اشتغال ادامه دهد. هرچند بخشي از مباحث و گرفتاري‌هايي همچون اشتغال به فضاي اجتماعي كشور باز مي‌گردد اما دولت با وجود همه فشارهايي كه از گذشته بر گرده‌اش در اين زمينه باقي مانده اين توانايي را دارد كه گام‌هاي خوب و موثر و مقتدري بردارد. از سوي ديگر ايجاد فضاي مناسب براي سرمايه‌گذاري بسيار اهميت دارد. تثبيت امنيت سرمايه‌گذاران براي بهبود فضاي اقتصادي كشور و از بين بردن ركود تورمي حايز اهميت است. اگر امنيت سرمايه‌گذاران تامين شود، مي‌شود اميدوار بود كه سرمايه‌گذاران سرمايه‌هاي خود را با رغبت در كشور به جريان اندازند تا توليد كالاهاي ايراني رشدي چشمگير بگيرد و وارد رقابتي جدي با محصولات مشابه خارجي شود.

* پاشنه آشيل دولت كجاست؟

** جداي از عملكرد ضعيف تيم رسانه‌اي دولت، نشكستن فضاي امروز اقتصادي و عدم تحول در حل مشكلات امروز مردم جدي‌ترين تهديد دولت آقاي روحاني است. توقع و انتظار امروز مردم از دولت در حال حاضر بهبود معيشت، ايجاد اشتغال، رونق اقتصادي، كنترل تورم و احساس بهبود در وضعيت عمومي و معيشتي است. دولت بايد هرچه در توان دارد را در يك سال باقي‌مانده از عمر خود به ميدان عمل بياورد تا هم نقشه‌هاي مخالفانش را براي زمين‌گير كردن، نقش بر آب كند و هم آنكه مردم را براي بهبود اوضاع‌شان اميدوار‌تر سازد. اگر دولت نتواند در اين حوزه‌ها اقدام مقتضي و مناسبي را به انجام برساند، بهانه خوبي در دست مخالفان خواهد بود كه آن را بزرگنمايي و افكار عمومي را نسبت به عملكرد دولت تحريك كنند؛ لذا جناح معتدل اصولگرايان كه تعداد زيادي از آنها به مجلس راه يافته‌اند به حاميان دولت پيوسته‌اند و تلاش مي‌كنند كه دولت را كمك كنند اما جناح تندرو همچنان بر طبل مخالفت خواهد كوبيد و سعي مي‌كنند اصولگراياني كه به حاميان دولت پيوسته‌اند را دوباره به سمت خود جلب كنند. مخالفان دولت مي‌خواهند نيروهايي را كه در اين سال‌ها از دست داده‌اند و ريزش‌هايي كه داشته‌اند را با يارگيري‌هاي جديد جبران كنند كه صد البته با موفقيت دولت در سال جاري اين برنامه مخالفان دولت هم خنثي خواهد شد و به نتيجه‌اي نخواهد رسيد.

* به نظر شما مخالفان دولت در انتخابات ٩٦ با چه رويكرد و شعاري پا به ميدان انتخابات خواهند گذاشت؟

** حيات و ممات مخالفان تندروي دولت وابسته به رفتارها و شعارهاي پوپوليستي است. بر همين اساس اين جريان در انتخابات ٩٦ بازهم با شعارهاي پوپوليستي و وعده‌هايي در اقتصاد كلان كه نه به سود كشور و نه مستضعفين جامعه است وارد انتخابات مي‌شود تا در سايه اين شعارها، توقعات از دولت را در بين افكار عمومي بالا ببرد و هم آنكه خودشان و برنامه‌هاي‌شان را كارآمد‌تر و مفيدتر جلوه دهند.

* آيا جناح راست گزينه‌هاي جدي براي مطرح كردن دارد؟

** اين مساله بستگي به ميزان موفقيت دولت روحاني در شعارهايش دارد. اگر دولت موفق شود به بخش قابل توجهي از وعده‌هاي اقتصادي خود عمل كند همانند دستاورد برجام شك نكنيد كه مخالفان دولت راه به جايي نخواهند برد. اگر مردم ثمرات برجام را در زندگي‌شان ببينند حرف‌هاي جناح راست راهي به گوش‌شان پيدا نخواهد كرد. مفروض به اين اتفاق آقاي روحاني در انتخابات ٩٦ رقيب جدي‌اي از جناح مقابل نخواهد داشت و مردم همچنان پشت او خواهند ايستاد. اما اگر دولت اسير جريان‌سازي‌ها و جنگ رواني‌هاي جريان روحاني‌ستيز شود و ناموفق باشد و مردم احساس نكنند كه آنچه را انتظار داشتند در آينده محقق نخواهد شد اين احتمال وجود دارد كه گرايش به آقاي روحاني كمتر شود و افراد ديگري از جناح مقابل با وعده‌هايي پوپوليستي معطوف به اقتصاد كشور كه حتي به سود خانواده‌هاي ضعيف و كم‌درآمد هم نيست بتوانند آرا را به سمت نامزد خود جذب كنند.

* اصولگرايان در حال حاضر چهره‌اي براي رقابت با روحاني دارند؟

** در حال حاضر چهره‌اي از جناح راست نمي‌شناسم كه در بين مردم براي كسب راي جايگاه رياست‌جمهوري محبوبيت داشته باشد اما در بين اصلاح‌طلبان ومعتدلين شخصيت‌هاي معتبري هستند كه مردم به آنها علاقه دارند و قبول‌شان دارند. آقاي دكتر روحاني، آقاي دكتر ظريف، آقاي دكتر عارف و ديگراني هستند كه مردم آنها را دوست دارند؛ از پايگاه اجتماعي خوبي برخوردار هستند و مردم كاركرد آنها را مفيد و موثر براي كشور شناخته‌اند. دست اصلاح‌طلبان به هيچ‌وجه خالي نيست و در صورت ايجاد هر نوع مشكلي ما گزينه‌هاي خوبي داريم. در حالي كه اصولگرايان به خصوص به دليل سو عملكردي كه دولت قبل داشته و خاطره بدي كه در اذهان از آن دولت باقي مانده است؛ تا سه دوره ديگر اگر عملكرد اصلاح‌طلبان قابل قبول باشد، چهره‌اي از اصولگرايان شانس موفقيت در انتخابات رياست‌جمهوري را ندارد.

* اصولگرايان در سال ٩٦ با چهره‌هاي جديدي وارد انتخابات مي‌شوند يا از بين چهره‌هاي امتحان پس‌داده فردي را انتخاب مي‌كنند؟

** به هر حال ميزان راي چهره‌هاي امتحان پس داده مشخص شده است. آقاي حداد عادل و ديگران نشان دادند چقدر پايگاه دارند. بعيد مي‌دانم آنها را بتوانند مجددا به صحنه بكشانند و اگر هم از چهره‌هاي امتحان پس داده فردي را معرفي كنند، از آنها طرفي نمي‌توانند ببندند. راه ديگر اين است كه به دنبال چهره‌هاي جديد باشند كه البته چنين فردي بايد قابليت راي‌آوري هم داشته باشد. به اين دليل كه تندروها در اقليت محض قرار دارند و حتي در مجلس نيز جايي ندارند، شانس چنداني براي آنها قايل نيستم.

* اخيرا شاهد تحركاتي از آقاي احمدي‌نژاد هستيم و مشخص هم نيست كه او در انتخابات شركت كند يا خير و يا صلاحيت او تاييد مي‌شود يا خير. مطرح كردن او از سوي اصولگرايان پيش از انتخابات چه اهدافي مي‌تواند داشته باشد؟

** مطرح شدن احمدي‌نژاد نوعي فرار به جلو است. عملكرد عجيب و غريبي كه دولت پيشين داشته است با وجود درآمد كلان آن‌كه در طول تاريخ كشور بي سابقه بوده است. در حالي‌كه مردم محصولي از آن درآمد كلان نديدند و هر روز هم يك پرونده از يك مفسده بزرگ اقتصادي در قوه قضاييه باز مي‌شود. مطرح شدن احمدي‌نژاد يا نزديكان او براي كانديداتوري رياست‌جمهوري يك فرار به جلو است. از اين منظر كه بگويند ما همچنان هستيم و از سوي ديگر زهر فضاي منفي‌اي كه عليه‌شان وجود دارد را كاهش دهند. بر همين اساس بعيد مي‌دانم آقاي احمدي‌نژاد در عمل وارد رقابت انتخاباتي شود، بلكه هدف اصلي اين تحركات راه‌حل آنان براي پوشاندن عملكردهاي‌شان در دوره‌اي است كه صدمات و لطمات زيادي به مردم و كشور زدند.

* آيا مطرح كردن احمدي‌نژاد مي‌تواند راه باز كردن براي كانديداي جريان اصولگرايي در سال ٩٦ و به نوعي به چالش كشيدن دولت روحاني باشد؟

** بله. با مطرح كردن احمدي‌نژاد تلاش مي‌كنند عملكرد دولت روحاني را به چالش بكشند. با رسانه‌اي كردن فعاليت‌هاي احمدي‌نژاد هم دارند اين پروژه را عملياتي مي‌كنند اما اينكه كسي از آن طيف در حال حاضر شانس راي‌آوري در بين مردم داشته باشد تقريبا غيرممكن است.

* پس با اين تفاسير احمدي‌نژاد هرگز نمي‌تواند رقيب جدي‌اي براي آقاي روحاني باشد؟

** به هيچ‌وجه. احمدي‌نژاد سابقه روشني در ذهن مردم از خود به جاي گذاشته. مردم ايران به اين راحتي‌ها هشت سال تجريه و خاطره بد رياست‌جمهوري او را فراموش نخواهند كرد.

* جليلي و قاليباف چطور؟

** فكر نمي‌كنم آنها هم بتوانند دردسري براي آقاي روحاني ايجاد كنند. آقايان جليلي و قاليباف كه در سال ٩٢ با آقاي روحاني رقابت كرده‌اند و راي‌شان در ٩٢ نشان داد كه چقدر پايگاه اجتماعي دارند كه البته من معتقدم اينها همان پايگاه اجتماعي را هم در حال حاضر ندارند و اگر دوباره در انتخابات شركت كنند راي‌شان در سال ٩٦ از راي‌شان در سال ٩٢ كمتر خواهد شد.

http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=46159

ش.د9500602