تاریخ انتشار : ۲۸ دی ۱۳۹۵ - ۱۰:۵۴  ، 
شناسه خبر : ۲۹۸۵۲۵
مروری بر وضعیت کاندیداهای بالقوه و بالفعل انتخابات ریاست جمهوری

(روزنامه مردم‌سالاري ـ 1395/10/18 ـ شماره 4224 ـ صفحه 7)

انتخابات اردیبهشت 96 هم احزاب و تشکل‌ها را به تکاپو انداخته و هم مسئولان در تلاش برای آماده کردن مقدمات آن هستند. این روزها خبرهایی هم از شورای نگهبان و هم از وزارت کشور به گوش می‌رسد که تدارکات لازم برای برگزاری انتخابات در حال انجام است.

به گزارش خبرآنلاین، پیش‌تر خبر تشکیل هیات نظارت بر انتخابات در شورای نگهبان علنی شده بود، در ششم دی ماه نیز وزیر کشور اعضای ستاد انتخابات کشور را برای برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و شورای اسلامی‌شهر و روستا در 29 اردیبهشت 96 تعیین کرد و علی‌اصغر احمدی با حکم وزیر کشور به‌عنوان رییس ستاد انتخابات کشور تعیین شد. دهم دی ماه با صدور احکام اعضای ستاد انتخابات کشور توسط رحمانی‌فضلی، وزارت کشور رسما فعالیت خود برای برگزاری انتخابات ۹۶ را آغاز کرد. به گفته سلمان سامانی،‌ سخنگوی وزارت کشور، این وزارتخانه برای برگزاری تمام الکترونیک انتخابات ۹۶ تلاش می‌کند و اعضای هیئت اجرایی انتخابات بهار ۹۶ تا ۱۱ اسفند انتخاب می‌شوند. در این مدت سخنگوی هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات نیز از تعیین اعضای هیئت‌های نظارت استانی در سراسر کشور در جلسه امروز این هیئت خبر داد. حال و هوای احزاب و جریانات سیاسی اما متفاوت از نهادهای انتخاباتی است، تلاش‌های انتخاباتی در خفا و آشکار از مدت‌ها قبل آغاز شده بود و با نزدیک شدن به انتخابات هر دو طیف سیاسی کشور به تکاپو افتاده‌اند تا رگه‌های اختلافی را کمتر کرده و به سمت و سوی وحدت حرکت کنند.

ظهور جبهه‌ای که خود را فراتر از اصولگرایی می‌داند

مهمترین اتفاق زمستانی اصولگرایان تاکنون اعلام موجود یک جبهه جدید است که از دل اصولگرایان به وجود آمده اما چندان علاقمند نیست به این جریان محدود شود. جبهه مردمی‌نیروهای انقلاب با جمع شدن 10 نفر گرد هم آغاز به کار کرد: محمد حسن رحیمیان، یحیی آل اسحاق، مهدی چمران، حمیدرضا حاجی بابایی، محمود خسروی وفا، رضا روستا آزاد، نادر طالب‌زاده، مهدی محمدی، علیرضا مرندی و مرضیه وحید دستجردی. اندک اندک جمع دوستان رسیدند و در ابتدا 210 نفر و سپس 150 نفر دیگر از این جبهه اعلام حمایت کردند.

این جبهه بنا دارد افرادی را از سراسر کشور گرد هم جمع کند و نام این مجموعه را پارلمان مردمی‌‌بگذارد. آنها تاکید دارند که فراتر از جناح‌ها و تشکل‌ها کار می‌کنند و از حضور هر گروهی که به آرمان‌های انقلاب معتقد است، استقبال می‌کنند . به گفته یحیی آل اسحاق حتی ممکن است کاندیدای مورد حمایت این جبهه یک اصلاح‌طلب باشد. البته تاکنون هیچ اصلاح‌طلبی از آن حمایت نکرده است.

اصولگراها از حضور این جبهه ناراضی به نظر نمی‌رسند اما آن را جامع نمی‌دانند. حسین کنعانی مقدم، عضو جبهه ایستادگی، معتقد است:‌ جبهه مردمی‌نیروهای انقلاب تنها بخشی از اصولگراها را شامل می‌شود در حالی که سازوکار ائتلاف جریان اصولگرا برای انتخابات آتی بسیار فراگیرتر است. در این جبهه جامعه روحانیت حضور ندارد که باعث شده جبهه پیروان هنوز در برابر آن موضعی نگیرد. سجادی راه جبهه پیروان را چندان با جبهه مردمی‌هم‌مسیر نمی‌داند: ائتلاف بزرگ اصولگرایی شکل خواهد گرفت و از تمامی‌احزاب وابسته به این جریان نیز دعوت خواهیم کرد که در آن حضور داشته باشند تا نظرات خود را مطرح کنند. اما محمدرضا باهنر خوش‌بین‌تر است، او در نشست خبری خود گفته است: جبهه مردمی‌نیروهای انقلاب اسلامی‌‌که اخیراً اعلام موجودیت کرده در حال بررسی است. البته در گذشته جبهه‌های فعال و قدیمی‌‌نیز وجود داشتند. این جبهه از یک جامعیت خوب برخوردار است و این ظرفیت را دارد که یک جبهه محوری برای حرکت جامع اصولگرایی شود. در جبهه پیروان خط امام و رهبری، در حال بررسی پیوستن به جبهه مردمی‌‌نیروهای انقلاب اسلامی‌‌هستیم. این جبهه حامیان پروپاقرصی مثل حداد عادل را هم دارد که آن را در راستای مسیر وحدت اصولگراها می‌داند.

نظرسنجی در حاشیه یک میتینگ انتخاباتی

اصولگرایان برای انتخاب نامزد نهایی خود یک نظرسنجی درونی انجام داده‌اند،‌ در حاشیه ششمین گردهمایی جبهه یاران انقلاب اسلامی‌‌فرم نظرسنجی میان حاضران توزیع و از آنان خواسته شده بود نسبت به میزان رای آوری ۱۱ گزینه مدنظر اصولگرایان اعلام نظر کنند. در این نظرسنجی به ترتیب اولویت اسامی‌ضرغامی، قالیباف، جلیلی، باهنر، رستم قاسمی، بذرپاش، علی لاریجانی الیاس نادران، نیکزاد و حاجی بابایی مطرح شده بود.

اما برخی کاندیداهای احتمالی خارج از این لیست هستند، مثلا مصطفی میرسلیم که به عنوان کاندیدای حزب موتلفه اسلامی‌معرفی شده است. نامزدی که بنا به تاکید بادامچیان تا پایان مناظرات انتخاباتی قاطعانه در صحنه خواهد ایستاد. اگرچه این نامزدهای حزبی که بدون توجه به نظر سایر احزاب معرفی می‌شوند،‌ احتمال رسیدن به وحدت را پایین می‌آورند اما محمدنبی حبیبی،‌ دبیرکل حزب موتلفه معرفی کاندیدا از سوی این حزب و هر تشکل دیگری را در تضاد با وحدت اصولگرایان نمی‌داند و چندین بار تاکید کرده است که در صورت شکل گیری ائتلاف نهایی بین اصولگرایان و معرفی یک کاندیدای واحد، کاندیدای آنها به نفع کاندیدای ائتلاف کنار خواهد رفت.

حضور وزرای احمدی‌نژاد

ماجرای وزاری احمدی‌نژاد هم جالب است. حالا که خود او نمی‌تواند وارد عرصه شود، وزاریش پا پیش گذاشته‌اند. ابتدا خبر کاندیداتوری رستم قاسمی‌‌با حمایت جبهه یکتا مطرح شد اما سخنگوی این جبهه، جمع‌بندی نهایی بر سر قاسمی‌‌را تکذیب کرد و البته گفت که او همچنان یکی از گزینه‌هاست.

محمدمهدی زاهدی نیز اگر چه پیش‌تر بر وحدت اصولگراها و پایبندی جبهه یکتا به آن تاکید کرده بود اما یکباره خودش در حاشیه یکی از جلسات علنی مجلس اعلام کاندیداتوری کرد. او حتی در مواجهه با سایر خبرنگاران این موضوع را تکذیب نکرد. این ماجرا واکنش لاریجانی را در مجلس علنی به دنبال داشت، آنجا که به طنز درباره کاندیداتوری زاهدی گفت: الحمدلله کثیرند.

در این میان اما یک سوال وجود دارد، آیا وزرای سابق در دایره رجل سیاسی می‌گنجد، این سوال آنجا جدی‌تر می‌شود که ببینیم در سال 92 برخی از کاندیداهای ریاست جمهوری که سابقه وزارت داشتن از سوی شورای نگهبان مصداق رجل سیاسی شناخته نشدند با این وجود اما به نظر می‌رسد مردان زیادی از دولت‌های سابق عزم‌شان را بر کاندیداتوری جزم کرده‌اند.

ماجرای کاندیداهای تکراری

در شلوغی بازار انتخابات، گاهی هم نام برخی سیاسیون که پیش تر بخت خود را آزموده اند نیز به گوش می‌رسید، محسن رضایی برای انتخابات ریاست جمهوری همیشه یک کاندیدای بالقوه است اما ظاهرا این بار مصمم است که به عرصه نیاید گرچه رفتارهای سیاسی او بعد از پوشیدن دوباره لباس سپاه باز هم محل سوال و گاها انتقاد شده است.

از احتمال کاندیداتوری سعید جلیلی نیز سخن گفته می‌شود،اگر تا چند ماه پیش نامزدی او تنها یک گمانه بود و در محافل خصوصی حرف و حدیث‌هایی در این مورد با واسطه و سینه به سینه نقل می‌شد او حالا همه کار کرده تا دیگر کسی شکی نداشته باشد که او از افراد حاضر در انتخابات خواهد بود . در شرایطی که دیگر شخصیت‌های اصولگرا که احتمال نامزدی شان وجود دارد هنوز در اتاق‌های محرمانه در مورد تصمیم نهایی خود جلسات فشرده برگزار می‌کنند او سخنرانی‌های داغ و جنجالی ترتیب داده و انتخابات را از همین حالا کلید زده است اما صادق زیباکلام معتقد است که اصولگراها از جلیلی حمایت نخواهند کرد.

احتمال کاندیداتوری قالیباف اما جدی‌تر از بقیه مطرح می‌شود. به گفته میرتاج الدینی، معاون پارلمانی احمدی‌نژاد، شهردار تهران برای کاندیدا شدن شرط و شروط گذاشته است. قالیباف گفته تنها در حالتی ریسک حضور در انتخابات را می‌پذیرد که همه اصولگرایان حول او اجماع کنند و پای کاندیدای دیگری در میان نباشد. در این میان البته هستند افرادی مثل احمد توکلی که معتقد است برای قالیباف بهتر است که این دوره کاندیدا نشود. او البته این را هم می‌گوید که اگر اصولگرایان به دنبال پیروزی هستند کسی مثل جلیلی را کاندیدای نهایی خود نکنند.

ظاهرا بخشی از جریان اصولگرا به دنبال کاندیداتوری محمدرضا باهنر هستند اما خود او تاکید کرده که قصد کاندیداتوری ندارد. ماجرا را محسن کوهکن روایت می‌کند. به گفته او برخی از اصولگرایان از او خواسته اند در برابر سوال احتمال کاندیداتوری‌اش، به جای تکذیب کردن،‌ دست کم سکوت کند. برخی هم او را گزینه مناسب سال 1400 می‌دانند.

سازوکار احزاب اصولگرا

فارغ از کاندیداهایی که هر روز یکی به جمع آنها اضافه می‌شود، اصولگرایان همچنان درباره سازوکار انتخاباتی سردرگم هستند. سازوکاری که امید می‌رود از میان مدل‌های مختلف ارائه شده، طی چند هفته اخیر از آن رونمایی شود. اما سازوکار مد نظر جبهه پیروان خط امام و رهبری برای رسیدن به وحدت را سخنگوی جبهه اینگونه توضیح می‌دهد: تعداد اعضای ائتلاف حدود 40 نفر شامل نمایندگان احزاب و شخصیت‌های سیاسی هستند اما نمی‌شود همه آن 40 نفر دنبال کار بروند، از بین آنها 10 نفر انتخاب می‌شوند تا آن 10 منتخب کار بررسی نامزدها و رسیدن به یک نامزد را پیش ببرند. سجادی همچنین گفته که جبهه پیروان گزینه نهایی خود را طی دو ماه آینده معرفی می‌کند یعنی اوایل اسفند.

اما جامعه روحانیت مبارز برای انتخابات زودتر از اینها اعلام نظر خواهد کرد، به گفته مصباحی مقدم،‌ سخنگوی جامعه روحانیت مبارز؛ در جلسه اخیر این تشکل مباحث و مسائل انتخاباتی مطرح و قرار شد هفته آینده به یک جمع‌بندی نهایی برسند.

نشانه‌های کاندیدای نهایی

برخی به جای اسم،‌ نشانه می‌دهند. به عنوان مثال حسين كنعاني مقد‌‌‌‌‌‌‌‌‌م، د‌‌‌‌‌‌‌‌‌بيركل حزب سبز می‌گوید که نامزد اصولگرایان یک روحانی است. احتمال کاندیداتوری یک زن در این جناح نیز مطرح شده است‌. محمدعلی پورمختار نشانه دیگری را مطرح می‌کند. او می‌گوید اصولگرایان یک نامزد ناشناس دارند که بیشتر از روحانی رای خواهد آورد.

اصلاح‌طلب‌ها و ماجرای نامزد پوششی

اصلاح‌طلبان هم این روزها پا به پای رقیب اصولگرایشان فعال هستند و فضای انتخاباتی را رصد می‌کنند. ماجرای نامزد پوششی اصلاح‌طلبان در کنار روحانی همچنان مطرح می‌شود. این موضوع که نخستین بار آن را حق شناس و الویری مطرح کردند و با واکنش‌های منفی مواجه شد،‌ اما ظاهرا به تدریج موضوع جدی‌تر شده و حالا با تعابیر مختلف ازسوی بقیه اصلاح‌طلبان مطرح می‌شود، مثلا تابش این کار را عمل احتیاطی می‌داند. البته همچنان برخی همچون علیرضا رحیمی‌آن را نامزد انحرافی می‌داند و معتقد است همه اصلاح‌طلبان حول روحانی جمع می‌شوند.

الیاس حضرتی هم معتقد است این حرف‌ها از طرف اصولگراها مطرح می‌شود. او می‌گوید:‌ دراین شرایط و این مقطع از زمان کاندیدای اصلی اصلاح‌طلبان آقای روحانی است و به غیر از آقای روحانی به فرد دیگری فکر نمی‌کنند، اگر هم زمانی صحبتی شود که کاندیدایی در کنار روحانی باشد هم با نظر مشورتی آقای روحانی و هم به جهت ایجاد امنیت بیشتر برای کاندیداتوری وی است والا کاندیدای اصلی اصلاح‌طلبان آقای روحانی است و لاغیر. غلامحسین کرباسچی هم گرچه تاکید دارد با وجود نقدهایی که به روحانی هست او همچنان کاندیدای اصلاح‌طلبان است اما وجود نامزد پوششی را انکار نمی‌کند او حتی معتقد است نامزد پوششی نه از سر ترس است نه یک بلوف سیاسی.

اصلاح‌طلبان موضوع نامزد پوششی را به دلیل احتمال ردصلاحیت حسن روحانی مطرح می‌کنند اما محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت یازدهم معتقد است که این موضوع، حرفی پوچ و بی‌ربطی است. گرچه روحانی در هفته ای که گذشت زمانی که در مقابل سوالی درباره کاندیداتوری در انتخابات قرار گرفت ترجیح داد صریحا اعلام موضع نکند و با سکوت تلویحی از کنار این سوال گذشت.

رقبای اصلاح‌طلب روحانی

وقتی اصلاح‌طلبان از نامزد پوششی حرف می‌زنند، منظورشان چه کسی است؟ اطلاعات کمی‌از این افراد به دست آمده اما برخی اسامی‌به گوش می‌رسد. یکی از آنها، صادق خرازی است. گفته شده که حزب ندا برای بررسی کاندیداتوری او تشکیل جلسه داده اما خودش به این ماجرا واکنش نشان داده و گفته اکنون زیراکسیژن است و حتی معلوم نیست تا انتخابات زنده بماند یا نه.

احتمال کاندیداتوری مسعود پزشکیان نیز مطرح می‌شود. مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس و وزیر بهداشت دولت اصلاحات در پاسخ به این سؤال که آیا برای انتخابات سال 96 تصمیمی‌‌برای حضور در کنار آقای روحانی دارید یا خیر؟ گفته است: عده‌ای برخی مسائل در این خصوص را مطرح می‌کنند اما هنوز به جمع‌بندی و تصمیمی‌برای حضور در انتخابات سال 96 نرسیده‌ام.

کاندیدای محبوب اعتدالگرایان علی مطهری است. قدرتعلی حشمتیان رئیس جبهه مستقلین و اعتدال‌گرایان ایران گفته که با او جلسه داشته اند اما مطهری فعلا به احترام روحانی اعلام کاندیداتوری نکرده است و این جبهه هنوز منتظر نظر اوست.

مصطفی کواکبیان،‌ دبیرکل حزب مردم‌سالاری نیز درباره احتمال کاندیداتور‌ی‌اش در انتخابات سال ۹۶ از پاسخ دادن به این سئوال طفره رفت. این حزب قبلا اعلام کرده بود که برای انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا معرفی می‌کند. از منظر غلامرضا تاج گردون، تنها یک اصلاح‌طلب می‌تواند رقیب روحانی باشد و اصولگرایان چنین کاندیدایی در چنته ندارند. او می‌گوید اگر فردی که مدنظر اوست، کاندیدا شود، تایید صلاحیتش را از شورای نگهبان می‌گیرند.

حاشیه‌های اختلاف اعتماد ملی و شورای سیاستگذاری

اما یکی از احزاب تاثیرگذار اصلاح‌طلب در این مدت دچار حاشیه شد. ماجرا بر سر اختلافات قائم مقام حزب اعتمادملی با شورای عالی سیاستگذاری درباره انتخابات بود. رسوال منتجب نیا تشکیل این شورا را به نفع احزاب نمی‌دانست اما برخی از اعضای این حزب با پیوستن به شورای سیاستگذاری موافق بودند. این اختلاف نظر باعث شد که در روز شنبه چهار دی استعفای منتجب نیا از قائم مقامی‌‌خبری شود. دامنه اختلافات به دبیرکل محصور حزب هم رسید و دو روز بعد مهدی کروبی از اعضای حزب خواست استعفای او را بپذیرند. استدلالش هم این بود که به دلیل حصر نمی‌تواند در جریان همه چیز باشد و اختلافات را رفع کند. بررسی استعفاها موکول به جلسه ای شد که هنوز برگزار نشده است. اما در دوازدهم دی ماه منتجب نیا منکر استعفای خودش شد و تاکید کرد که اختلافات این حزب حل شده است.

بازار شایعات پای نظامی‌ها را هم وسط کشید

موضوعات انتخاباتی آنقدر داغ شده که حتی عزل و نصب‌ها در سپاه را هم به‌ آن نسبت می‌دهند تا آنجا که مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان بسیج مستضعفین مجبور شد به شایعات مطرح شده درباره چرایی ریاست سردار غیب پرور بر سازمان بسیج مستضعفین و همچنین عزل و نصب‌های صورت گرفته توسط او واکنش نشان دهد. تویسرکانی تاکید کرده که این عزل و نصب‌ها انتخاباتی نیست.

http://mardomsalari.com/4224/page/7/5483

ش.د9503314