(روزنامه شرق – 1395/11/09 – شماره 2788 – صفحه 9)
* ارزیابی شما از مذاکرات با مقامات روسی چیست؟
** ما از نتایج این گفت‌وگوها راضی هستیم و آنها را در راستای مطالبات ملت لیبی می‌دانیم. روسیه نقشی کهن در حمایت از حرکت‌های آزادی‌بخش و نظام‌های عربی دارای شعارهای ملی‌گرایی داشته و اکنون هم از مشروعیت دولت در لیبی پشتیبانی می‌کند. مقامات مسکو بر این باورند که هر دولتی بر سر کار بیاید، باید اعتماد پارلمان را با خود داشته باشد و توافقات سیاسی‌ای را که متناسب با قانون اساسی لیبی نباشد، قبول ندارند.
* به نظر شما روسیه تلاش می‌کند نقش خودش را در منطقه تقویت کند؟
** ما از تقویت نقش روسیه در لیبی استقبال می‌کنیم. روشن است که روسیه تمایل دارد یک وفاق واقعی بین طرف‌های لیبیایی به وجود آید. مسکو خواستار ممنوعیت دخالت خارجی در امور لیبی است و می‌گوید باید گذاشت تا مردم لیبی خود حکومتشان را تعیین و مشکلاتشان را برطرف کنند. آنها بر این باورند که نقش جامعه بین‌المللی در لیبی باید صرفا محدود به نظارت و کمک یا حمایت باشد.
* برخی گمانه‌زنی می‌کنند که قرار است روسیه پایگاهی نظامی در لیبی داشته باشد؟
** این خبر اصلا صحت ندارد و لیبی به روسیه یا هیچ کشور دیگری اجازه تأسیس چنین پایگاهی را نمی‌دهد. حضور نظامیان خارجی در لیبی به‌کل ممنوع است. ما از روسیه و دیگران می‌خواهیم که از نیروهای ما حمایت لجستیک و کارشناسی کنند یا در سطح آموزش و ساماندهی به آنها یاری برسانند.
* چند روز پیش از شما، ژنرال خلیفه حفتر از روسیه دیدار داشت و مسائل مربوط به همکاری با مسکو را مورد بحث و بررسی قرار داد... .
** ژنرال حفتر فرمانده ارتش حرفه‌ای و کارآزموده لیبی است. این ارتش برای خودش دانشکده و اماکن آموزشی دارد و نظامیانی از کل نقاط کشور در آن عضویت دارند. این ارتش از طرف مجلس نمایندگان مأموریت دارد که با تروریسم مقابله کند. ما از همه می‌خواهیم به لیبی بیایند تا ببینند ژنرال حفتر چگونه ارتش را فرماندهی می‌کند. نیروهای وابسته به او گروهی شبه‌نظامی نیستند؛ مثل نیروهای دولت سراج که به میادین نفتی حمله کردند.
* طرحی برای شرایط استثنایی وجود دارد که ارتش را مسئول اجرای امور می‌کند؛ از جمله به دلیل داشتن وظیفه تأمین امنیت و دفاع از کشور. به نظر شما آیا اجرای چنین طرحی امکان‌پذیر است؟
** این طرح وارد نیست. ارتش کاری به سیاست ندارد. نمی‌توان به این فکر بود که ارتش مأموریت سیاسی انجام دهد. بعد از آزاد‌سازی کشور، هرکدام از افسران که بخواهند وارد سیاست شوند باید لباس نظامی‌شان را درآورده و به‌سراغ صندوق‌های رأی بروند. باید به آرای مردم احترام گذاشت. جامعه بین‌الملل نیز بر این تأکید دارد که هرکاری را باید از طریق انتخابات و با احترام به دموکراسی پیش برد. باید به اصل گردش مسالمت‌آمیز قدرت در لیبی تن داد. حتی اگر ما از یک‌سری شرایط استثنایی یا فوق‌العاده صحبت می‌کنیم، آنجا هم نظم و نظام خاص خودش را دارد. همه‌چیز باید تابع قانون باشد و زیر نظر نهادهای قضائی و قانونی مدیریت شود.
* اما شبه‌نظامیان یک واقعیت هستند و آنها هنوز در جاهایی فعالیت می‌کنند که ارتش و مشروعیتش به کار نمی‌آید؟
** ملت لیبی گرد ارتش حلقه زده است. ارتش اکنون بر ٨٠ درصد خاک لیبی، از جنوب گرفته تا شرق و غرب تسلط دارد. ما افسرانی داریم که فارغ‌التحصیل دانشکده‌های نظامی هستند و مردم به آنها خیلی احترام می‌گذارند. اینها قادر هستند شبه‌نظامیان را شکست دهند؛ حالا داعش باشد یا سایر تشکل‌ها. اینها اگر حضوری هم داشته باشند، حضورشان استمرار نداشته و یک روزی تمام می‌شود. سیطره آنها روزبه‌روز محدود‌تر می‌شود. البته دولت‌هایی هستند که با این شبه‌نظامیان کار می‌کنند و برایشان سلاح‌های سبک و سنگین می‌فرستند. فرماندهانی که در هلال نفتی دستگیر شدند خودشان اعتراف کردند. دراین‌میان، متأسفانه جامعه بین‌الملل هم ارتش ما را تحریم کرده و به آن سلاح نمی‌دهد.
* به‌موجب توافق‌نامه صخیرات، به‌زودی عمر دولت وفاق به پایان می‌رسد. پارلمان لیبی پس از آن چه گام‌هایی برخواهد داشت؟
** پارلمان لیبی یک قدرت مشروع و منتخب است که تلاش می‌کند احترام به قانون اساسی را در کشور نهادینه کند. طبعا کاری که ما الان دنبال آن هستیم تهیه یک نقشه راه جدید است؛ زیرا توافق صخیرات چنین نقشه راهی را به‌همراه نداشت و قانون اساسی را مشروع ندانست. جامعه بین‌الملل می‌خواهد لیبی یک دولت واحد داشته باشد و ما درهمین‌راستا تلاش می‌کنیم؛ به‌ویژه که بین مجلس نمایندگان و کنگره ملی که کارش در حال اتمام است خصومتی وجود داشت، اما نمایندگان سازمان ملل متحد به‌جای اینکه این مشکل را حل کنند، طرف‌های دیگری را وارد کردند که هیچ ارتباطی با این مسئله نداشتند؛ اشخاصی را آوردند که نمایندگان ما نبودند. برای همین مشکلات پیچیده‌تر شد. ما یک دولت وحدت ملی می‌خواهیم، نه‌اینکه اشخاصی را بر ما تحمیل کنند. ما با آن اشخاص مخالف بودیم وگرنه با فکر انضمام گروه‌ها مخالفتی نداشتیم و همچنان خواستار وحدت و یکپارچگی لیبی هستیم.
* شما چه برنامه‌هایی دارید که می‌خواهید انجام دهید؟
** طرح پیشنهادی ما وفاق سیاسی برای حل مشکلات لیبی است، اما این طرح تا به تأیید پارلمان نرسد، مشروعیت ندارد. دولت السراج تابه‌حال دوبار برای گرفتن رأی اعتماد معرفی شده و هر دو مرتبه شکست خورده است. دیگر نمی‌توان دفعه سوم آن را معرفی کرد. از طرف دیگر، شورای ریاست‌جمهوری نیز دوره‌اش هفدهم ماه جاری به پایان می‌رسد؛ بنابراین مجلس نمایندگان اعلام خواهد کرد که این شورا در انجام مأموریت‌هایش شکست خورد. ما قصد داریم یک نقشه راه جایگزین ارائه کنیم که شامل جدایی شورای ریاست‌جمهوری از نخست‌وزیری باشد؛ زیرا ما می‌خواهیم دموکراسی متناسب با لیبی باشد، نه متناسب با منافع خارجی‌ها.
طبعا آن نقشه راهی که ما به دنبالش هستیم، ما را به پیش‌نویس چهارم توافق‌نامه صخیرات ارجاع می‌دهد که شامل شورای ریاست‌جمهوری با سه عضو است. در آنجا خواسته شده که وظیفه رئیس هیأت وزیران از شورای ریاست‌جمهوری تفکیک شود تا مجلس نمایندگان بتواند بدون اینکه شورای ریاست‌جمهوری لغو شود، از کابینه سلب اعتماد کند. همچنین در این نقشه راه، فرمانده کل نیروهای ارتش نیز از سوی مجلس نمایندگان تعیین می‌شود.
در صخیرات به کسانی اتکا شد که نمایندگان کسی نبودند. آنها از سوی کسی نمایندگی نداشتند تا آن توافق‌نامه را امضا کنند. حتی از لحاظ اصولی نیز کسانی که توافق‌نامه صخیرات را امضا کردند، این حق را نداشته و کسی را نمایندگی نمی‌کردند، بلکه سازمان ملل متحد تعدادی از افراد را خودش تعیین کرده بود تا توافق‌نامه را امضا کنند؛ توافق‌نامه‌ای که در عمل هیچ‌چیزی به لیبی نداد. تا در این توافق‌نامه تجدیدنظر نشود، نمی‌توان کاری کرد.
* مجلس نمایندگان تاکنون بارها از عملکرد نماینده سازمان ملل متحد انتقاد کرده است. آیا دراین‌باره کاری هم کرده‌اید؟
** ما قصد داریم از شورای امنیت بخواهیم نماینده سازمان ملل در لیبی را عوض کند. آقای مارتین کوپلر نمی‌تواند هیچ‌کاری صورت دهد. ما به طور صریح نظر نداده‌ایم، چون در برخی از نشست‌ها اصلا حضور نداشتیم؛ نشست‌هایی که باید پارلمان در آن یکی از طرف‌های اصلی بود. ازاین‌رو، باید نماینده‌ای انتخاب شود که نظر ما را به حساب آورد. چنین شخصی قطعا باید ناظر باشد، نه‌اینکه حاکم و تعیین‌کننده؛ طوری‌که آقای کوپلر رفتار می‌کرد. متأسفانه پیش از او آقای «برناردینو» بود که اوضاع لیبی را دچار رکود کرد؛ چون او هم در امور کشور ما دخالت می‌کرد و بدون توجه به نهادهای رسمی با طرف‌های دیگر نشست‌وبرخاست داشت. به محض اینکه دبیرکل جدید کارش را رسما شروع کند، درخواست دیدار با او خواهیم کرد و گزارش کار آقای کوپلر را خواهیم داد. کسی که به‌عنوان نماینده معرفی می‌شود، باید عملکردش طوری باشد که مورد قبول لیبیایی‌ها باشد و از طرف ما هم حمایت شود.
http://www.sharghdaily.ir/News/113517
ش.د9503627