مهدي سعيدي/ نظام اسلامي به تمامي انتخاباتها به چشم فرصتي براي تقويت ارکان نظام مردمسالار اسلامي نگاه کرده و خواهان آن است که انتخابات به شايستهترين شکل ممکن برگزار شود. انتخابات شايسته مؤلفهها و شاخصههايي دارد که رهبر فرزانه انقلاب اسلامي در طول سالهاي متمادي آنها را معرفي کردهاند. توجه به اين شاخصهها ميتواند جهت فعاليت دغدغهمندان نظام اسلامي را در انتخابات آتي تعيين کند. در واقع، همه تلاشها و برنامهها بايد با هدف تحقق چنين انتخاباتي صورت گيرد.
حکيم فرزانه انقلاب اسلامي در آخرين بياناتشان در ديدار با فرماندهان و کارکنان ارتش جمهوري اسلامي با تأکید بر اينکه همه بايد قدر انتخابات را بدانند، فرمودند: «انتخابات را بايد گرامي بداريد. انتخابات سالم، با امنيت، با سلامت و با گستردگي بايد انجام بگيرد.» معظمله با تأکید بر اينکه دشمن در تلاش است تا انتخابات کشور را خراب کند، اظهار داشتند: «ملت ايران با همين بيداري و هوشياري پيش بروند و يک انتخابات گسترده، با نشاط، با شور و شوق و سالم و همراه با امنيت انشاءالله اتفاق بيفتد. اين براي کشور يک ذخيرهاي خواهد بود! خود اين کشور را مصونيت بسياري خواهد داد.» (30/1/1396)
معظمله در سخنان خود هشت مؤلفه را براي انتخابات تراز جمهوري اسلامي برشمردند که به این شرح است: «مشارکت حداکثري، آرامش در انتخابات، سلامت انتخابات، قانونگرايي در انتخابات، رقابتي بودن انتخابات، فراگير بودن انتخابات، سلامت رقابتهاي انتخاباتي و به قدرت رسيدن گزينههاي اصلح.»
1ـ مهمترين رکن انتخابات را ميتوان حضور حداکثري و گسترده مردم در پاي صندوقهاي رأی دانست. نظام مردمسالاري ديني، نظامي مبتني بر رأی و خواست مردم است که با حضور آنها معنا مييابد. هر چقدر اين حضور گستردهتر باشد، به همان اندازه پايههاي نظام تقويت شده و مشروعيت آن ارتقا خواهد يافت.
2ـ يکي از دغدغههاي مهم در انتخابات، حفظ آرامش آن است. انتخابات همواره بايد مظهر وحدت و انسجام ملي باشد و لازمه و نشانه آن وجود آرامش در انتخابات است. ايجاد تشنج، درگیری و ناامنسازي فضاي انتخاباتي، اقداماتي است که از تبديل فرصت انتخاباتي به تهديد براي انسجام و امنيت ملي کشور حکايت دارد؛ اقداماتي که به طور معمول با تحرکات و سناريوهاي طرحريزي شده در بيرون از مرزها و حمايت ايادي داخلي دشمن و غفلت و سوءتدبير جناحهاي سياسي داخلي و گاه هواداران نامزدها به وجود ميآيد.
3ـ حفظ سلامت انتخابات از ديگر ارکان تحقق انتخابات اصلح است. به واقع رأي ملت امانتي است که در اختيار مسئولان امر قرار دارد و ايشان موظفند با تمام توان در حفظ و سلامت آن بکوشند. سلامت انتخابات، هم به مرحله پيش از انتخابات، هم هنگام انتخابات و هم پس از انتخابات توجه دارد. در واقع، تمام فرایند انتخابات از زمان آغاز فعاليت سياسي جناحها تا اعلام و تأييد نتايج نهايي انتخابات بايد مورد توجه قرار گيرد. حافظ سلامت تنها ستاد انتخابات کشور و شوراي نگهبان نيستند؛ بلکه همه جناحهاي سياسي، نامزدهاي انتخاباتي، رسانهها، هواداران و توده رأيدهنده در اين ميان نقش خواهند داشت.
4ـ يکي از ارکان برگزاري انتخابات تراز انقلاب اسلامي، قانونگرايي و پايبندي به ضوابط قانوني است. اين قانونگرايي نيز از اصولي است که همه فعالان صحنه انتخابات از مجريان و ناظران و نامزدها تا هواداران و انتخابکنندگان بايد به آن پايبند باشند.
5ـ يکي از شاخصههاي انتخابات شايسته نظام اسلامي، رقابتي بودن آن است؛ به اين معنا که با تکثر و تعدد نامزدهاي انتخاباتي، حق انتخابات و گزينش براي رأيدهندگان وجود داشته باشد. اين مسئله خود يکي از عوامل مؤثر در جدي شدن انتخابات و پرشور بودن آن است که موجب افزايش اشتياق شرکتکنندگان در انتخابات خواهد شد.
6ـ يکي ديگر از مؤلفههاي مؤثر در رسيدن به انتخابات تراز جمهوري اسلامي، فراهم آوردن بستري براي حضور همه استعدادها و گرايشهايي است که به قانون اساسي و آرمانهاي ملت اعتقاد داشته و براي اداره کشور برنامه دارند.
در واقع، انتخابات شايسته و حقيقي به صرف تعدد نامزدها حاصل نخواهد شد؛ بلکه لازمه اين تعدد، تکثر و تنوع افراد، سليقهها و گرايشها خواهد بود که امکان انتخابهاي مختلف را براي مردم فراهم آورد؛ البته اين تکثر و تنوع بايد چارچوبي داشته باشد که از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامي «اعتقاد به نظام اسلامي، اسلام، قانون اساسي و حضرت امام(ره)» شروط لازم براي آن است. در واقع، اين دايره فراگيري تنها جريانها و گروههاي سياسي را در بر ميگيرد كه در نظر و عمل پايبندي خود را به انقلاب اسلامي، قانون اساسي و منافع ملي ثابت كرده باشند كه در قانون اساسي وظيفه تشخيص آن برعهده شوراي نگهبان است.
7ـ توجه به سلامت رقابتهاي انتخاباتي ملاحظه اساسی ديگري است که تحقق آن در گرو رعايت اخلاق در ميدان رقابتهاست. مسائلي، از قبيل دروغ، تهمت و افترا، تخريب، بزرگنمايي مشکلات، اسراف، هزينهکردهاي غير شرعي، دادن وعدههاي غير واقعي، خريد رأي و... دغدغههايي است که پرهیز از آن ميتواند متضمن سلامت انتخابات باشد. اين اصول بايد در سطوح مختلف رقابت انتخاباتي، همچون تبليغات، مناظرات و گفتوگوها و مصاحبهها با رسانههاي مختلف، يادداشتها و تحليلهاي مطبوعات وابسته به جريانهاي سياسي و همچنين رقابت نزد طرفداران و هواداران مورد توجه قرار گيرد.
8ـ در نهايت همه اين تلاشها آنگاه کامل میشود که نتيجه رأی ملت، به قدرت رسيدن فردي اصلح و شايسته باشد که توانايي مديريت صحيح امور را داشته و با تلاش همهجانبه براي رفع مشکلات کشور کوشش کند.