«اگر ايران ميخواهد روابط عادي با كشورهاي منطقه داشته باشد، بايد سياستهاي خود را تغيير دهد» اين موضعگيري يكي از مقامات كشورهاي پيشرفته جهان كه به لحاظ تكنولوژي در تراز مناسبي باشد، نيست بلكه بخشي از سخنان وزير امور خارجه كشوري است كه حكومت آن همچنان با پادشاهي مطلق اداره ميشود و به قول يكي از زنان نمايندگان مجلس عراق آخرين انتخاباتي كه در اين كشور برگزار شد مربوط به دوران صدر اسلام است.
عادلالجبير وزير امور خارجه عربستان سعودي تاكنون بيش از دهها بار جمهوري اسلامي ايران را به تروريستپروري متهم و از سياستهاي منطقهاي ايران به عنوان كمك به جنگ و آشوب ياد كرده در حالي كه بر اساس گفتههاي مقامات اين كشور و اسناد و مداركي كه وجود دارد تروريسم در منطقه به واسطه سياستهاي اين كشور شكل گرفته و نتيجه آن را امروز ميتوان در سوريه، عراق، لبنان و يمن به وضوح مشاهده كرد.
به راستي در شرايطي كه مقامات عربستاني با زنندهترين ادبيات با دولت جمهوري اسلامي ايران و جامعه ايراني برخورد ميكنند نبايد انتظار پاسخگويي از طرف مقامات رسمي كشورمان را داشت و حداقل به مسئولان ارشد اين كشور ضعف حقوق حداقل شهروندي در اين كشور يا تزريق پول به تروريستهاي منطقهاي را يادآور شود؟
آيا نبايد از عادل الجبير سؤال شود كه چرا حكومت شاهنشاهي اين كشور حاضر نيست يك بار براي هميشه خود را در معرض انتخاب مردم خود قرار دهد آن هم در شرايطي كه يك مشاركت 41 ميليوني در كشور ايران شكل گرفته؛ مشاركتي كه در بسياري از كشورهاي عربي منطقه سايه آن را هم نميتوان مشاهده كرد و اگر چنين مشاركتي در جوامع عربي بود بدون شك امروز بهواسطه آن بسياري از اهداف فراملي را به صورت جديتر پيگيري ميكردند. اين درحالي است كه مانور گسترده دولت بر مشاركت41ميليوني و حداقل اصل برگزاري انتخابات فراگير در دورههاي مختلف ميتواند بسياري از مشكلات منطقهاي ايران را رفع و قدرت چانهزني كشورمان را به صورت تصاعدي افزايش دهد. دولتمردان يازدهم نه تنها از مردمي بودن دولت و حاكميت جمهوري اسلامي نتوانستهاند در مقابل شيوخ منطقه استفاده كنند بلكه همچنان به مشاركت 41 ميليوني بيتوجهي و از آن در مقابل تهديدات وزير امور خارجه نيز استفاده نميكنند.
بدون شك يادآوري حضور گسترده مردم در انتخابات براي وزير امور خارجه عربستان و طرح سؤالاتي مبني بر فقدان حداقل حقوق شهروندي در جوامع عربي ميتواند از يكسو مطالبات اجتماعي در اين كشورها را سامان و احساسات آنها را تهييج كند و از سوي ديگر مانعي جدي در ابزار مواضع ضد ايرانيآنها باشد.
عادل الجبير در ابراز مواضع ضد ايراني خود بيان ميكند: « اگر ايران ميخواهد روابط عادي با كشورهاي منطقه داشته باشد، بايد سياستهاي خود را تغيير دهد. دولت ترامپ خطرناك بودن سياست ايران را ميداند. ايران دخالتهاي خود در عراق و سوريه را پس از توافق هستهاي ادامه داد. ما نگران آن بوديم كه توافق با ايران بعداً باعث شود كه اين كشور به سلاح هستهاي دست يابد، اما امريكا اين اطمينان را به ما داده است كه چنين توافقي نميتواند منجر به دستيابي ايران به سلاح هستهاي شود.»
در حالي عادل الجبير با ابراز اين گزاره كه: «ما به عمل ايرانيها نگاه ميكنيم و نه به شعارهاي آنها. انتخابات اين كشور يك امر داخلي است. به دنبال تأسيس يك مركز و نهاد امنيتي در منطقه براي مقابله با چالشها و تهديدات هستيم» كه بايد ميزان مشاركت ايرانيها را در اين انتخابات براي وي يادآوري کرد و از وي خواست تا حقوق اوليه مردم كشور خود را به رسميت بشناسد و حداقل در طول روز اجازه دهد تا زنان اين كشور به مدت يك ساعت رانندگي كنند. جالبتر اينكه وزير امور خارجه اين كشور در ادامه اظهارات جالبي نيز ابراز ميكند مبني بر اينكه: «در عربستان و ديگر كشورهاي شوراي همكاري براي بهبودي شرايط معيشتي شهروندان آن تلاش ميكنيم. در عربستان و كشورهاي عضو شوراي همكاري در زمينه حقوق بشر گامهاي بزرگي را برداشتهايم» آن هم در حالي كه انتخابات همچنان نقش يك رؤياي دستنيافتني را براي مردم اين كشور بازي ميكند.
رسانههاي وابسته نيز همانند شيوخ عرب از ايران عصباني هستند
عصبانيت توأم با پرخاشگري نسبت به نفوذ گفتمان انقلاب اسلامي تنها به رژيم آل سعود اختصاص ندارد و برخي از رسانههاي وابسته به ائتلاف امريكايي- عربي نيز طي چهار سال اخير بارها نسبت به قدرت نفوذ و تحولآفريني ايران واكنش نشان دادهاند، به عنوان نمونه العربيه يكي از رسانههاي عربزبان جمهوري اسلامي ايران را به گسترش فرقهگرايي و دخالت در اوضاع داخلي ساير كشورها متهم و از ضرورت برخورد سخت عربستان سعودي با كشورمان سخن به ميان ميآورد: «رهبران حزبالله لبنان، حزب الدعوه عراق، حوثيهاي يمن و... به دنبال اجرايي كردن پروژه بنيادگرايانه فرقهاي خود با هدف گسترش نفوذ ايران در ماوراي مرزهاي آن هستند... آنها وفاداري بيقيد و شرط خود به تهران را اعلام كرده و منافع كشورشان را در نظر نميگيرند و اساساً لبنان، عراق، يمن و... را كشور نميدانند.»
يكي ديگر از روزنامههاي وابسته به اين ائتلاف مينويسد: «تهران در حال اجراي برنامه 20 ساله خود است. هدف استراتژيك ايران، ظهور به عنوان قدرت برتر جنوب غرب آسيا و همچنين جهان عرب است. مقامات ايراني اعلام كردهاند كه تهران به دنبال رويارويي با نيروهاي خارجي نيست، مگر آنكه منافع كشور تهديد شود. آنچه اكنون در جهان در حال وقوع است، مثال روشني براي اين موضوع است. ايالات متحده اكنون در حال نبرد در كنار ايران در عراق است و مسير را براي سلطه ايران بر اين كشور هموار ميكند.»
گستاخيها فقط مختص آلسعود نيست
گستاخي شيوخ منطقه تنها مختص عربستانيها نيست و برخي ديگر از عربهاي منطقه مانند بحرين، امارات، اردن و سودان در همين مسير حركت كردهاند، به عنوان نمونه وزير خارجه بحرين در حاشيه نشست وزيران امور خارجه اعضاي اتحاديه عرب در شرمالشيخ هم ميگويد: «حوثيها مسئول اوضاع كنوني هستند. ما نيز براي برادران يمني به اين علت كه ثبات و حاكميت آنها مورد دخالت آشكار كشور بيگانهاي مانند ايران قرار گرفت، نگران هستيم. يكي از موضوعهاي مورد بررسي در اين نشست تشكيل نيروي مشترك عربي است.» بنابراين نگراني از قدرت نفوذ گفتمان انقلاب اسلامي و نقشآفريني تهران در تحولات مهم منطقه در حال تزايد بوده و به هجمههاي گستردهتر شيوخ منطقهاي عليه كشورمان خواهد انجاميد و چنانچه با پاسخهاي مناسب دولت كشورمان روبهرو نشود، اين لفاظيها و اتهامافكنيها رو به گسترش و چالشبرانگيز خواهد شد.
علت پرخاشگري؟
اما گستاخيهاي توأم با پرخاشگري شيوخ منطقه و همپيماناني مانند تركيه را ميتوان در يكي از شمارههاي روزنامه ديلي صباح در اواخر سال 2014 مشاهده كرد؛ آنجايي كه اين روزنامه در گزارشي تحليلي با اشاره به افزايش قدرت ايران در منطقه در سالهاي اخير مينويسد: « سفر غيرمنتظره وزير امور خارجه عربستان به وين (در زمان مذاكرات ايران و 1+5) نشاندهنده ميزان سرخوردگي آنهاست. تحولات اخير در منطقه خاورميانه شامل سقوط طالبان در افغانستان، سرنگوني صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق و گسترش ناآراميها در جهان عرب از دسامبر سال 2010 تاكنون موجب بروز تغييراتي شده كه افزايش قدرت ايران در خاورميانه را در پي داشته است.» اين روزنامه تركيهاي همچنين ميگويد: «اگر اين مذاكرات به توافق جامع مورد نظر دست پيدا كند، نفوذ ايران در آينده نزديك افزايش خواهد داشت اما واضح است كه عربستان و بسياري ديگر از اين افزايش نفوذ ايران ناخرسند خواهند بود.»
بايد گستاخيهاي تركيه به عنوان يك كشور مسلمان را نيز به مواضع تند و ضدايراني شيوخ منطقهاي نيز افزود. مواجهه معقولانه، منطقي و قاطعانه دولت آتي جمهوري اسلامي ايران به يك مطالبه عمومي تبديل شده و سطح توقعات را به شكلي افزايش داده به اين معنا كه انتظار است دولتمردان سطح برخوردهاي خود را در قبال منافع ملي فراتر از نامهنگاريهاي محرمانه برده و در سطح وزير امور خارجه و حتي رئيسجمهوري به توهينهاي اين كشورها پاسخ دهند.
http://www.javanonline.ir/fa/news/852851
ش.د9600341