(روزنامه اعتماد ـ 1396/02/16 ـ شماره 3799 ـ صفحه 10)
«منتظر نمي‌مانيم تا ايران به هدف خود برسد و جنگ را به داخل عربستان سعودي بكشاند بلكه اقدام مي‌كنيم و جنگ را به درون مرزهاي ايران مي‌كشيم.» اين جملات در چشم برهم زدني به موضوع تازه تنش ميان جمهوري اسلامي ايران و پادشاهي عربستان سعودي بدل شد. محمد بن سلمان، وزير دفاع كه شايد عنوان وزير جنگ بيشتر برازنده سياست‌هايي باشد كه وي اتخاذ مي‌كند، بار ديگر با اظهاراتي ناپخته، نابلدي خود به عالم سياست و پيچ و خم‌هاي حقوقي اظهارات يك مقام مسوول در جامعه بين‌المللي را به رخ كشيد. اين نخستين‌بار نبود كه شاهزاده جوان سعودي با جملات تند و تيز خود ايران را هدف قرار داد اما بيان اين جملات عليه تهران در چندكانال تلويزيوني عربستان سعودي به شكل همزمان و بستن درهاي هرگونه مذاكره و گفت‌وگو با تهران عملا رابطه دو كشور هم آيين در منطقه را وارد فاز پرتنش ديگري كرد. مردي كه در دو سال گذشته از حضورش در قدرت، عربستان سعودي را بيش از پيش به انواع تجهيزات جنگي مجهز كرده است و ننگ جنگ پرهزينه يمن چه از بعد انساني و چه از بعد مالي را بر پيشاني رياض كوبيده است، اين‌بار به دنبال تشديد تنش و بازي در زمين خشمگين كردن ايران است.
دلايل خشم سعودي از تهران اما برهيچ كس پوشيده نيست؛ توافق هسته‌اي كه در جولاي سال ٢٠١٥ ميان ايران و ١+٥ به دست آمد در حقيقت خاري به چشم سعودي بود كه تمام تلاش خود را براي در كنج قرار دادن ايران با بهانه‌هاي واهي ايران‌هراسي به كار گرفته بود. مساله ايران با جامعه جهاني درست در روزهايي حل و فصل شد كه منجر به پذيرش قدرت ايران در سوريه شد و تهران پس از توافق هسته‌اي براي نخستين‌بار به مذاكرات بين‌المللي سوريه نيز دعوت شد. هر نقشه‌اي كه سعودي براي سوريه كشيده بود در شش سال گذشته به بن بست خورد و در عراق نيز ايران نخستين كشوري بود كه مقابل جريان داعش ايستاد و همين مساله بر نفوذ و محبوبيت بيشتر تهران هم افزود. در يمن، جنگنده‌هاي سعودي نقطه‌اي امن باقي نگذاشته‌اند و اين در حالي است كه ثمره اين اتفاق براي سعودي‌ها تنها كارنامه‌اي تيره‌تر از گذشته در زمينه حقوق بشر است. در لبنان نيز عربستان سعودي تمام تلاش خود را به كار گرفت تا با تحت تاثير قرار دادن رابطه ايران و حزب‌الله لبنان از نفوذ تهران بكاهد اما در نهايت توافق ميان گروه‌هاي سياسي متفاوت در لبنان به ظهور جرياني منتهي شد كه بيشترين قرابت را با تهران دارد.
سند گويايي براي ترويج تروريسم
قريب به ٤٨ ساعت از اظهارات تند و تيز محمد بن سلمان گذشته بود كه دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران اقدام به واكنش نشان دادن به اين موضع‌گيري‌ها كرد. بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت امور خارجه، سخنان وي را در خوش‌بينانه‌ترين حالت ناشي از فهم نادرست شرايط منطقه دانست و گفت: اين اظهارات سند گويايي براي ترويج تروريسم و پيگيري سياست‌هاي تنش‌ساز و مخرب سعودي‌ها در منطقه و مسائل ايران است. قاسمي با اشاره به اينكه شرايط كنوني منطقه مناسب طرح چنين تفكرات غيرسازنده‌اي نيست، افزود: آنچه جمهوري اسلامي ايران طي سال‌هاي گذشته در كلام و عمل نشان داده، تلاش براي استفاده از نقاط مشترك جهت حصول به تفاهم و گشودن باب همكاري با تمام كشورهاي منطقه بوده و اينگونه اظهارات در حالي كه منطقه تنش‌آلود غرب آسيا بيش از هر منطقه ديگري به تفاهم و همكاري بين كشورها نيازمند است، دور از خرد سياسي و گامي نادرست و خطايي راهبردي تلقي مي‌شود. آنچه براي جمهوري اسلامي ايران اهميت دارد، وحدت جهان اسلام و همگرايي كشورها براي برون‌رفت از بحران‌هاي متعدد در اين منطقه حساس است؛ بحران‌هايي كه ريشه در مداخلات خارجي و زايش و رشد تفكرات افراطي و تروريسم تكفيري داشته و از سوي انديشه‌هاي فرقه‌گرايانه وهابيت در عربستان سعودي تغذيه مي‌شوند.
درخواست براي ثبت رسمي تهديد سعودي
پس از اظهارات سخنگوي وزارت امور خارجه كشورمان، پيگيري حقوقي اين اقدام رياض برعهده غلامعلي خوش‌رو، سفير و نماينده ايران در سازمان ملل قرار گرفت. خوش‌رو در نامه‌اي دو صفحه‌اي كه متن آن در اختيار رسانه‌هاي داخلي و خارجي قرار گرفته است، دبيركل سازمان ملل را مخاطب قرار داده و نوشت: عاليجناب، برخود لازم مي‌دانم توجه شما را به اظهارات غيرقانوني و تحريك‌آميز اخير محمد بن سلمان، جانشين وليعهد عربستان سعودي، كه مسووليت وزارت دفاع اين كشور را نيز بر عهده دارد، جلب كنم. شاهزاده محمد بن سلمان در تاريخ ۱۲ ارديبهشت ۱۳۹۶ طي اظهاراتي گفته است: «هدف ما كشاندن نبرد به داخل مرزهاي ايران است.» من ضمن رد كامل اتهامات وي عليه كشورم، تاكيد مي‌كنم اين اظهارات تهديد آشكار عليه جمهوري اسلامي ايران در نقض بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد و همچنين پذيرش صريح همدستي رژيم سعودي با اقدامات تروريستي و خشونت بار در داخل ايران است كه شهادت ۹ تن از مرزبانان ايراني به دست اشرارمسلح مورد حمايت مالي سعودي آخرين نمونه آن است. اين تهديد و اعتراف آشكار از سوي رژيمي صورت مي‌گيرد كه خود پيشينه‌اي طولاني در حمايت از تجاوزگري و استفاده از گروه‌هاي تروريستي و افراطي جهت نيل به اهداف كوته‌بينانه و جاه‌طلبي‌هاي خطرناك خود در منطقه و وراي آن دارد.
منطقه ما و جهان طي چهار دهه گذشته به
دليل وسواس بيجاي سعودي نسبت به ايران كه به‌خوبي در اظهارات فوق هم متبلور است،
دچار رنج فراواني شده است. سياست‌هاي غيرمسوولانه، تحريك‌آميز و شوم، تشويق و
تامين مالي افراط‌گرايي در جهان و ماجراجويي‌هاي كوته‌بينانه و ناموفق سعودي در
منطقه از همين رويكرد سرچشمه مي‌گيرد. بايد به همه - از جمله مقامات سعودي - اين
واقعيت را يادآور شويم كه همين وسواس بيجا منجر به حمايت بي‌دريغ پادشاهي سعودي از
صدام‌حسين در جريان تجاوز وي به ايران طي سال‌هاي ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ شد. پيامدهاي مصيبت
بار اين حمايت به صدها هزار ايراني قرباني تجاوز صدام عليه ايران و قربانيان
استفاده از سلاح شيميايي محدود نشد بلكه در پي تجاوز وي به كويت، دامن كل منطقه و
حتي خود عربستان سعودي را در برگرفت. هيولايي كه خود آفريده بودند سرانجام به جان
خودشان افتاد. ايجاد القاعده و طالبان در دهه ۹۰، حمايت از ترور و بي‌ثباتي در
عراق از سال ۲۰۰۳ و تشكيل و حمايت مالي و تسليحاتي از داعش و جبهه‌النصره و ديگر
سازمان‌هاي تروريستي در عراق و سوريه طي چند سال گذشته تجسم همين وسواس غلط سعودي
است كه موجب ناامني و رنج فراوان در سراسر جهان شده است.
جامعه جهاني بايد اقدامات لازم را جهت وادار كردن عربستان سعودي به توقف حمايت بي‌پروا از تروريسم و افراط‌گرايي در منطقه و سرتاسر جهان و به ويژه پايان دادن به تجاوز آشكار و گسترده، قتل‌عام و تحميل قحطي برمردم يمن به عمل آورد. جمهوري اسلامي ايران برخلاف رهبران سعودي اعتقاد دارد صلح و ثبات منفعت مشترك كليه دولت‌هاي منطقه خليج فارس است و هيچ كشوري نمي‌تواند امنيت خويش را به بهاي به خطر انداختن امنيت ديگران به دست آورد. ما هيچ علاقه يا منفعتي در تشديد تنش در ميان همسايگان خويش نداريم. ما همچنان آماده گفت‌وگو و همراهي جهت تقويت ثبات در منطقه، مبارزه با خشونت افراطي بي‌ثبات‌كننده و نفي تنفر فرقه‌اي هستيم. اميدواريم عربستان سعودي نيز تسليم اين نداي عقلانيت شود. از شما مي‌خواهم اين نامه به صورت سند رسمي شوراي امنيت منتشر شود.
اظهارات محمد بن سلمان غيرعادي بود
سايت پوليتيكو با پوشش تنش ميان تهران و رياض نوشت: پس از آنكه عربستان سعودي از كشيدن نبرد به داخل مرزهاي ايران خبر داد، تهران نيز رياض را به حمايت از تروريسم و برخورداري از نفوذ و نقشي مخرب در خاورميانه متهم كرد. اين بگو و مگوها را مي‌توان تازه‌ترين برخورد ميان دو رقيب منطقه‌اي دانست. محمد بن سلمان، پسر پادشاه سعودي روز سه‌شنبه اظهارات بسيار تند و تيزي را در برنامه‌اي كه به شكل همزمان از چند كانال سعودي پخش مي‌شد عليه ايران مطرح كرد. وي ادعا كرد كه جمهوري اسلامي ايران به دنبال كنترل جهان اسلام است. درحالي كه منطقه خاورميانه سخت‌ترين روزهاي خود از حيث امنيتي و سياسي را پشت سر مي‌گذارد مقام‌هاي ايراني مي‌گويند كه رياض درك صحيحي از مسائل منطقه‌اي ندارد و از ثبات سياسي كافي نيز برخوردار نيست. ايران و عربستان سعودي از دهه ٧٠ وارد رقابت‌هاي بسيار جدي منطقه‌اي با هم شده‌اند اما اين رقابت تا قريب به ١٠ سال پيش جنبه مثبتي داشت كه عمدتا در فضايي آرام پيگيري مي‌شد اما در ١٠ سال گذشته رابطه ميان اين دو به بي‌اعتمادي روز افزون آلوده شده كه همين مساله را مي‌توان يكي از دلايل بحران‌هاي امنيتي امروز منطقه خاورميانه دانست.پوليتيكو در ادامه مي‌نويسد: درحالي كه گفته مي‌شود ايران و عربستان سعودي تلاش مي‌كنند در راس قدرت در منطقه قرار بگيرند اما سخنان محمد بن سلمان كه به صراحت هرگونه گفت‌وگو با ايران را رد كرد بسيار غيرعادي بود. او به راحتي ايران را به تروريسم متهم كرد و همچنين به جريان شيعه به عنوان يك قوميت اشاره كرد.
عربستان در ليست نخستين سفر ترامپ
دونالد ترامپ در كاخ سفيد بيش از آنچه تصور مي‌شد به كام سعودي‌ها گام برداشته است. درحالي كه عربستان سعودي بيشترين سرمايه‌گذاري‌ها را بر پيروزي هيلاري كلينتون كرده بود اما عادل الجبير، وزير خارجه اين كشور و همچنين محمد بن سلمان، وزير دفاع به خوبي توانستند نظر ساكن جديد كاخ سفيد را به سمت خود جلب كنند. اين موفقيت را مي‌توان در قرار گرفتن نام عربستان سعودي در ليست نخستين ميزبان‌هاي خارجي رييس‌جمهور امريكا به خوبي ديد. دونالد ترامپ در نخستين تور خارجي خود در اواخر ماه ميلادي جاري به واتيكان، اسراييل و عربستان سعودي سفر مي‌كند. مشاوران ترامپ اميدوار هستند كه اين سفر بتواند هم منجر به تغيير نگاه خارجي‌ها نسبت به رييس‌جمهور جديد امريكا شود و هم فرصتي باشد براي رايزني درباره طرح صلح جديد در خاورميانه. ترامپ پس از اين سه كشور در تاريخ ٢٥ ماه مه به بروكسل مي‌رود تا با رهبران ناتو نشستي مشترك داشته باشد و پس از آن هم روز ٢٦ ماه مه براي شركت در نشست سران گروه ٧ به ايتاليا مي‌رسد. دونالد ترامپ درباره اهداف خود از انتخاب عربستان سعودي به عنوان نخستين كشور مسلمان ميزبان رييس‌جمهور جديد امريكا گفت: عربستان سعودي ميزبان مقدس‌ترين شهرها در جهان اسلام است و از اين كشور است كه ما بايد پايه‌هاي جديد همكاري با متحدان خود براي مبارزه با تروريسم و خشونت گرايي و ساختن آينده‌اي بهتر با اميدواري بيشتر جوانان عرب به آن را آغاز كنيم. رييس‌جمهور جديد امريكا در ادامه سخنانش گفت: وظيفه ما اين نيست كه به آنها بگوييم چگونه زندگي كنند بلكه وظيفه ما اين است كه ائتلافي از دوستان و شركا را گرد هم آوريم كه همگي آنها هدف واحد مبارزه با تروريسم و ساختن خاورميانه‌اي امن، باثبات و پرفرصت براي جوانان را تعقيب مي‌كنند. گفته مي‌شود كه ملانيا ترامپ، همسر رييس‌جمهور امريكا نيز در اين سفر وي را همراهي مي‌كند.
يكي از مقام‌هاي ارشد دولت ترامپ در اين باره به سي‌ان‌ان مي‌گويد: ترامپ احساس مي‌كند كه به ثمر رساندن مذاكرات صلح خاورميانه يكي از كارهايي است كه وي بايد در جريان حضورش در كاخ سفيد انجام دهد و به نظر مي‌رسد كه در جريان اين سفر هم ايده‌هاي متفاوتي درخصوص چگونگي به نتيجه رسيدن اين مذاكرات درگير باشد. كاخ سفيد مي‌گويد كه تصميم‌گيري براي سفر به واتيكان، عربستان سعودي و اسراييل در جريان مشورت با شوراي امنيت ملي و همچنين وزارت خارجه امريكا گرفته شده است. ترامپ در ١٠٠ روز نخست رياست‌جمهوري خود ترجيح داد كاخ سفيد را ترك نكند و سفرهاي خارجي را به مشاوران خود و همچنين اعضاي كابينه‌اش واگذار كرد. مايك پنس، معاون اول رييس‌جمهور، مك مستر مشاور امنيت ملي و ركس تيلرسون وزير خارجه دولت امريكا در زمره افرادي بودند كه تاكنون بار سفرهاي خارجي ترامپ را به دوش كشيدند. برخي از مقام‌هاي كاخ سفيد در گفت‌وگو با سي‌ان‌ان به شرط عدم افشاي نام خود مي‌گويند كه سفر ترامپ به سه شهر رياض، واتيكان و تل آويو در راستاي استراتژي جامعي براي همكاري با اديان متفاوت براي مبارزه با تروريسم به خصوص داعش و همچنين تلاش براي منزوي كردن ايران است.
يك مقام ارشد كاخ سفيد در اين باره مي‌گويد: عربستان سعودي اين توانايي را دارد كه با بسياري از رهبران كشورهاي اسلامي صحبت كند و در حقيقت توان ائتلاف‌سازي دارد. اين كشورها اهداف مشترك بسياري با امريكا دارند. ترامپ در حالي يك كشور مسلمان را در ليست مقاصد نخستين تور بين‌المللي خود قرار داده است كه وي در نخستين هفته‌هاي حضور در قدرت در يك فرمان اجرايي ورود شهروندان ٧ كشور مسلمان به امريكا را ممنوع اعلام كرد. هرچند كه تعداد كشورهاي حاضر در اين ليست بعدها با حذف عراق به ٦ مورد رسيد و اجراي آن هم عملا با مخالفت‌هاي داخلي و خارجي صورت گرفته تا حدودي كج‌دار و مريز صورت مي‌گيرد اما تصميم‌گيري‌هاي اوليه ترامپ در مورد مسلمانان و سخنان تند و تيزش درباره تروريست‌هاي اسلام‌گرا تصوير خشني از وي در ذهن مسلمانان به جا گذاشته است. برخي از كارشناسان كاخ سفيد اعتقاد دارند كه با عبور دولت از مرز ١٠٠ روزگي ديگر فرصت براي مانورهاي رييس‌جمهور در حوزه سياست خارجي هم به دست آمده و وي مي‌تواند سياست‌هايي را دنبال كند كه دست امريكا را در سطح بين‌المللي بالاتر برده و دشمنانش را تضعيف كند.
سفري براي مقابله با ايران!
عرب نيوز، رسانه متعلق به عربستان سعودي در تحليل سفر ترامپ به رياض مي‌نويسد: ترامپ با شعار مبارزه با داعش و همچنين ايران به عربستان مي‌رود. عربستان نخستين ايستگاه نخستين سفر خارجي ترامپ در جامه رييس‌جمهور امريكا خواهد بود. اين نخستين‌بار در تاريخ است كه رييس‌جمهور امريكا عربستان سعودي را به عنوان نخستين مقصد خارجي خود از زمان به دست گرفتن قدرت انتخاب مي‌كند. برخي از منابع مي‌گويند كه در مدت زمان حضور ترامپ در رياض كه اواخر ماه مه خواهد بود وي در نشستي به ميزباني عربستان با رهبران كشورهاي اسلامي هم شركت خواهد كرد. وي از رياض به تل‌آويو مي‌رود و پس از آن نيز براي ملاقات با پاپ به واتيكان خواهد رفت. اين رسانه عربستاني به نقل از تحليلگر مسائل سياست خارجي مستقر در رياض مي‌نويسد: عربستان نخستين كشور منطقه و همچنين نخستين كشور در سطح بين‌المللي است كه ميزبان دونالد ترامپ به عنوان رييس‌جمهور ايالات متحده خواهد بود. اين مساله نشان‌دهنده اهميت رياض براي واشنگتن است. ترامپ با اين سفر اين پيام قوي را مي‌دهد كه رابطه سعودي – امريكا بسيار محكم است و دو طرف مايل به توسعه همكاري‌ها به خصوص با توجه به تحولات اخير سياسي، نظامي و امنيتي در منطقه هستند. برخي از منابع سعودي مي‌گويند كه بحران در سوريه و زمينه‌هاي همكاري مشترك رياض – واشنگتن براي حل و فصل اين پرونده، بحران يمن و تطويل بي‌نتيجه آن، رويارويي ايران و عربستان سعودي و مبارزه با تروريسم مسائلي هستند كه در گفت‌وگوي دو مقام امريكايي و سعودي به آن پرداخته خواهد شد.
به گزارش «اعتماد»، البته كه اين نخستين سفر ترامپ به عربستان پس از روي كار آمدن است اما مقام‌هاي سعودي در قريب به ١٢٠ روز گذشته بارها و بارها به واشنگتن سفر كرده‌اند و حتي گفته مي‌شود كه عادل الجبير، وزير خارجه سعودي قريب به دو ماه پس از پيروزي ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري را در امريكا گذرانده است. از سوي ديگر ماه گذشته ميلادي بود كه محمد بن سلمان نيز سفري به امريكا داشت كه در جريان آن با ترامپ هم ديدار كرد. درحالي كه كشوري مانند ايران همواره تاكيد كرده است كه پاي بازيگران خارجي بايد از بحران‌هاي منطقه‌اي كوتاه شود و بازيگران منطقه‌اي مي‌توانند خود پرونده‌هاي اين محدوده جغرافيايي را حل و فصل كنند اما محمد بن سلمان در جريان سفر اخير خود به واشنگتن تلاش كرد به ساكنان جديد كاخ سفيد يادآوري كند كه باراك اوباما، رييس‌جمهور پيشين امريكا چه فرصت‌هايي را از دست داده است و اكنون اين وظيفه دولت جديد است كه امريكا را به قول سعودي‌ها در سمت صحيح تاريخ در سوريه قرار دهد. محمد بن سلمان به صراحت به مقام‌هاي امريكايي تاكيد كرده بود كه امروز نياز جدي به حضور پررنگ‌تر امريكا در منطقه براي متوازن‌سازي نقش روسيه و ساير كشورها وجود دارد. يك مقام عربستان سعودي درباره اين سفر به العرب مي‌گويد: متحدان عرب امريكا مايل به همكاري با ترامپ هستند چرا كه در دوره اوباما با سياست‌هاي وي احساس مي‌كردند كه به حال خود رها شده‌اند و امريكا از منطقه خاورميانه كوچ كرده است. يكي از اصلي‌ترين مخاطب‌هاي اين سفر ايران است.
عربستان سعودي در سال‌هاي واپسين حضور اوباما در قدرت و به خصوص با توافق هسته‌اي احساس مي‌كرد كه تهران و واشنگتن در حال نزديك شدن به هم هستند و اكنون در دولت ترامپ، سعودي‌ها اين فرصت را يافته‌اند كه دوباره از وجود درهاي ميان تهران و واشنگتن مطمئن شوند. درحالي كه مقام‌هاي جديد امريكايي از چندي پيش تلاش براي از بن بست خارج كردن مذاكرات صلح را آغاز كرده‌اند به نظر مي‌رسد كه احتمال ديداري سه‌جانبه ميان بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم اسراييل، دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا و محمود عباس، رهبر تشكيلات خودگردان فلسطين وجود داشته باشد. در شرايطي كه چنين اتفاقي رخ دهد اين نخستين ديدار سه‌جانبه ميان سه بازيگر از سال ٢٠١٤ خواهد بود. ترامپ در حالي به اسراييل در نخستين تور خارجي خود مي‌رود كه باراك اوباما در نخستين سال حضور خود در قدرت يعني در سال ٢٠٠٩ ميلادي، به تركيه، عربستان سعودي، عراق و مصر رفت و اسراييل را در نخستين ليست سفرهاي خارجي قرار نداد.
در بند رياض؟
رييس‌جمهور دونالد ترامپ قبلا گفته بود كه عربستان سعودي مركز تجارت جهاني را منفجر كرده است. گفته بود كه عربستان سعودي زنان را برده مي‌خواهد و به دنبال كشتن همجنس گراها است اما زماني كه قرار است وي نخستين سفر خارجي خود را رقم بزند، عربستان سعودي نخستين ايستگاه است. انتخاب مقصدها از سوي ترامپ نشان مي‌دهد كه وي برخلاف آنچه در فضاي انتخاباتي مي‌گفت به سياست‌ورزي كاملا سنتي در حوزه سياست خارجي اعتقاد دارد. اين رفتار ترامپ همچنين نشان مي‌دهد كه يك سياستمدار هرچقدر هم مايل به كوبيدن عربستان سعودي باشد باز هم در نهايت تسليم قدرت نفتي اين كشور و گره‌هايي مي‌شود كه در رابطه با رياض وجود دارد و نمي‌توان آنها را به راحتي گشود. سايمون هندرسون از كارشناسان مسائل عربستان سعودي موسسه خاور نزديك در اين باره به پوليتيكو مي‌گويد: سعودي‌ها بخشي از مشكل هستند و البته بخشي از راه‌حل. به همين دليل است كه راهي جز معامله با آنها نداريم. حتي باراك اوباما هم كه همواره در روزهاي رقابت‌هاي انتخاباتي از عربستان سعودي گلايه مي‌كرد و هيچگاه هم در هشت سال رياست‌جمهوري‌اش با رژيم سعودي گرم نگرفت عربستان را در زمره نخستين مقصدهاي خود در جامه رييس‌جمهور قرار داده بود.
پيش بيني مي‌شود كه پس از رياست‌جمهوري ترامپ رابطه عربستان و امريكا هم بهبود پيدا كند و نخستين نشانه‌هاي آن را هم بايد در استقبال آل سعود از ترامپ در رياض ديد. عربستان سعودي روي كمك ترامپ براي احياي پروژه ايران هراسي حساب ويژه‌اي باز كرده است و شاهد اين ادعا را هم مي‌توان در استقبال عادل الجبير از سفر محمد بن سلمان يافت. عادل الجبير كه بخش عمده‌اي از وقت خود را در سه ماه گذشته در واشنگتن سپري كرده اين‌بار نيز در حالي كه در امريكا به سر مي‌برد در سفارت سعودي در اين كشور در جمع خبرنگاران گفت: سفر آتي دونالد ترامپ به رياض تاريخي است. سفر ترامپ به عربستان نشان مي‌دهد كه امريكا براي عربستان كه همواره به دنبال تقويت امنيت و ثبات در منطقه و جهان است، احترام مي‌گذارد. به گزارش رويترز، وي در بخش ديگري از صحبت‌هايش از موضع سخت‌تر دولت ترامپ در قبال ايران تقدير كرد و گفت: من فكر نمي‌كنم كه اين دولت لفاظي كند. از نظر من دولت امريكا گام‌هاي اوليه براي اينكه براي ايران روشن كند رفتارش بايد تغيير كند، برداشته است.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=74237
ش.د9600375