(روزنامه اطلاعات ـ 1396/04/31 ـ شماره 26772 ـ صفحه 1)
متن سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس
در ابتدای سخن، از رئیس محترم شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان‌ملل متحد (اکوسوک) و همکاران ایشان به واسطه تمهید برگزاری نشست مقامات عالیرتبه، تشکر و قدردانی می‌کنم. مسیری طولانی در مبارزه با فقر طی شده، مع الوصف فقر همچنان بزرگ ترین چالش دوران حاضر، تهدیدی واقعی در پیش روی بشریت و مانعی عظیم در مقابل توسعه پایدار جوامع است.
از بدو پیروزی انقلاب اسلامی‌در ایران، یک چارچوب مستحکم حقوقی و تقنینی در کشور بنانهاده شد که زیربنایی محکم را برای طراحی، اجرا و پیگیری راهبردهای توسعه ملی و سیاستگزاری، خصوصا برای ریشه کنی فقر فراهم آورد. در پرتو این سیاست‌ها و برنامه‌ها، خوشحالم به اطلاع برسانم که علیرغم وجود چالش‌های بیرونی، از جنگ تحمیلی صدام گرفته تا تحریم‌های ایالات متحده آمریکا، دستاوردهای قابل ملاحظه ای بدست آمده است.
آقای رئیس
ارائه داوطلبانه گزارش ملی، فرصتی مغتنم برای تبادل نمونه‌های موفق، تجربیات و دستاوردها در زمینه پایه‌ریزی اقتصاد مقاومتی، همراه با فقرزدایی، عدالت اجتماعی، امنیت غذایی، گسترش خدمات پایه شامل خدمات درمانی، آموزش و بهداشت برای همه، توانمندسازی زنان و دختران، ابداع و فناوری و حفاظت از محیط زیست، منابع طبیعی، و گونه‌های زیستی. یک نمونه قابل توجه تلاش‌های ایران برای احیای موفقیت آمیز دریاچه ارومیه در شمال غرب کشور است. تجربیات ما به مانند سایر کشورها، حاکی از اهمیت و ضرورت وجود یک محیط مساعد خارجی است. در اختیار قراردادن ابزار اجرا، عاملی حیاتی است و از کشورهای توسعه یافته انتظار می‌رود که به تعهدات خود در زمینه تامین منابع مالی، انتقال فناوری و ظرفیت سازی، بدون سیاسی کردن این فرآیند، عمل کنند. سازمان‌ملل متحد نقشی پیشرو در تقویت همکاری و مشارکت در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی دارد.
آقای رئیس
منطقه آسیای غربی کماکان گرفتار جنگ‌های تمام عیار و درگیری‌های داخلی است که میلیون‌ها انسان را به کام فقر مطلق می‌کشاند، لذا پرداختن به مساله فقر به عنوان یکی از آثار و نیز به طور همزمان، یکی از علل ناامنی، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای ثبات و رفاه منطقه است.
اشغال خارجی، جنگ، درگیری و سیاست‌های مداخله جویانه قدرت‌های خارجی، ساکنان منطقه را نه فقط از ثروت و منابع طبیعی شان، بلکه از نعمت کرامت و آزادی محروم کرده است. تروریست‌های افراطی با سوء استفاده از ناامیدی مفرط کنونی و با ایدئولوژی تکفیری خود و حمایت کنشگران منطقه‌ای و جهانی، منطقه ما و لاجرم جهان را با جنایات غیرقابل وصف آلوده‌اند. وضع در سوریه، عراق، افغانستان، لیبی و یمن از تلخ ترین نمونه‌های فاجعه‌آمیز برای حیات بشری است که استمرار یافته و بر روی هم انباشته می‌شود. وقت آن رسیده است با خود بیندیشیم که در چنین شرایط اسفباری، چگونه می‌توانیم به اهداف مشترک "بدون نادیده گرفتن حتی یک نفر" دست یابیم؟
آقای رئیس
به عنوان سخن پایانی، معتقدم که چالش‌های مشترک در زمینه توسعه، در عین حال توأم با فرصت‌هایی برای همکاری است. در اینجا برای تعامل با شرکایی که تمایل به همکاری برای مقابله با چالش‌های فوری و مشترک، شامل فقرزدایی و حفاظت از محیط زیست را دارند، اعلام آمادگی می‌کنم. از جمله دستاوردهای سیاست رئیس جمهور روحانی که بر پایه تعامل سازنده بناشده، حل و فصل یک بحران غیرضروری در سطح جهان، از طریق دستیابی به توافق تاریخی هسته‌ای است. این موفقیت برجسته دیپلماسی و چندجانبه گرایی، افق‌های جدیدی را برای گفتگو، تفاهم، احترام متقابل و همکاری در سایر زمینه‌ها و سطوح، از جمله در سطح منطقه‌ای، گشوده است.
نقض روح برجام
وزیر امور خارجه در گفتگو با شبکه خبری سی‌بی‌اس هم با تاکید بر این که وضع تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران نقض روح برجام است، گفت: آنچه که آمریکا در چند ماه گذشته علیه مردم ایران انجام داد، واقعا تنفرانگیز بوده است.
وی درباره اقدام واشنگتن برای تحریم‌های اخیر ایران گفت: تحریم‌هایی که دولت ترامپ اعلام کرده باعث مسموم شدن روابط میان دو کشور خواهد شد که تاکنون هم تضعیف شده است.
این(تحریم‌ها) ناقض روح توافق است. ما این تحریم‌ها را بررسی می‌کنیم تا ببینیم آیا این ناقض متن برجام است و مطابق آن اقدام خواهیم کرد.
دولت ترامپ روز دوشنبه تائید کرد که ایران به تعهدات خود طبق توافق هسته‌ای‌اش با گروه 1+5 که در ژوییه 2015 میان این کشورها حاصل شد، عمل می‌کند، اما ساعاتی پس از این تائید بود که دولت آمریکا، ایران را به تحریک مشکلات در خاورمیانه متهم و تحریم‌های اقتصادی جدیدی را علیه 18 نهاد و فرد ایرانی اعمال کرد. ظریف در پاسخ به سئوالی درباره اظهارت ترامپ که برجام توافقی بد برای آمریکایی‌ها ست و نقص‌هایی در آن وجود دارد، اظهار داشت: این طور نیست. هیچ توافقی به‌طور کامل مورد قبول همه نیست. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در پاسخ به این سئوال که آیا ایران برای مذاکره تمایل ندارد؟ گفت: این یک توافق چندجانبه است که مورد تائید شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفت. برجام یک توافق دوجانبه نیست که بتوان از آن خروج کرد یا درباره آن مذاکره مجدد انجام داد.
ظریف تصریح کرد: کشورهایی وجود دارند که برای شما تروریست تولید می‌کنند و آمریکا دنبال ایران است. نمی‌دانم چرا.
آنچه که آمریکا در چند ماه گذشته علیه مردم ایران انجام داد واقعا زننده و تنفرانگیز بوده است.
ظریف همچنین در پاسخ به سئوالی مبنی بر این که از نظر شما این ترامپ است که باید حسن نیت خود را نشان دهد، بیان کرد: به‌طور قطع معتقدم این دولت آمریکا ست که باید این همه پیام‌های خصومت‌آمیز را متوقف کند. وزیر امور خارجه همچنین در توضیحات خود درباره نقض صریح برجام گفت: در این توافق عبارت عدم اجرای جدی برجام وجود دارد که در آن صورت انتخاب اجرای بند 36 برجام و خروج کلی و جزئی از تعهدات برجام موجود است. ما معتقدیم که اکنون نزدیک به این وضع نیستیم.
ظریف در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما درباره اقدام اخیر واشنگتن برای تحریم 18 فرد و نهاد ایرانی گفت: انواع بدعهدی‌ها و نقض‌ها (از سوی آمریکا) وجود دارد، اما نقض‌هایی هست که از نظر برجام و از نظر اعضای مختلف برجام همانطور که در این توافق آمده است، می‌تواند به عنوان نقض صریح یا به عبارت برجام عدم اجرای جدی برجام (significant non-performance) تعبیر شود.
ظریف ادامه داد: در این صورت انتخاب اجرای بند 36 برجام و خروج جزئی و کلی از تعهدات برجام موجود است. این تصمیمی‌است که باید توسط عالی‌ترین مقامات کشور و هیأت نظارت گرفته شود.
عراقچی: اجرای تعهدات نقطه قوت ایران است
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه هم گفت: پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام در مقابل بدعهدی آمریکا، نقطه قوت ایران در عرصه بین‌المللی است و این امر تا حدی نتیجه همکاری خوب ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌است.
عراقچی پس از دیدار و گفتگو با 'یوکیا آمانو' مدیرکل آژانس گفت: مسائلی وجود داشت که در حین اجرای برجام مشکلاتی ایجاد کرده بود و با آقای آمانو مطرح شد و به درک مشترکی درباره این مسائل و اجرای آنها رسیدیم.
معاون وزیر امورخارجه تاکید کرد: مساله مهم این است که ایران به تعهدات برجامی‌خود پایبند بوده و این در گزارش‌های مختلف آژانس هم بخوبی منعکس شده است و این نقطه قوت ماست که در مقابل همه بدعهدی‌هایی که آمریکا و دیگرانی ممکن است کرده باشند، در عرصه بین‌المللی بنا به گواهی آژانس کاملا به تعهدات خود پایبند است و این تا حدی هم نتیجه همکاری خوبی است که میان ما و آژانس وجود دارد.
عراقچی در باره مسائل مطرح شده با آمانو گفت: جلسات مستمری میان کارشناسان ما و سازمان انرژی اتمی‌و آژانس وجود دارد و برخی موارد هست که نیاز به تصمیمات در سطح سیاسی دارد و در سفرهایی که به وین دارم در این زمینه گفتگو می‌کنم و این مسائل هم حل و فصل می‌شود. وی تصریح کرد، همکاری میان ایران و آژانس در سطح بسیار خوبی است و بدون اشکال پیش می‌رود. عراقچی در پاسخ به سئوال درباره پاسخ ایران به نقض برجام به وسیله آمریکا گفت: آخرین وضع اجرای برجام و گلایه‌هایی که ایران از آمریکا دارد در جلسه دیروز کمیسیون مشترک برجام می‌شد. وی خاطرنشان کرد: کمیسیون مشترک برجام محیط مناسبی فراهم می‌کند برای این که دیدگاه کشورهای مختلف در آنجا مطرح و سوء تفاهمات رفع می‌شود. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام افزود: البته ایران خودش دراین باره که بدعهدی آمریکا و در نهایت نقض برجام توسط آمریکا با چه عکس‌العملی مواجه شود، تصمیم می‌گیرد و برجام چنین اختیاری به ایران داده است.
عراقچی تصریح کرد: اگر از مکانیسم‌های حل اختلاف در برجام نتیجه نگیریم، گزینه‌هایی در مقابل خود داریم که در باره ابعاد آنها بررسی‌های لازم را کرده ایم و با توجه به شرایط تصمیم می‌گیریم. نقض برجام و عدم پایبندی آمریکا به برخی از تعهدات در برجام روشن است درمورد این که این عدم پایبندی با چه عکس‌العملی باید مواجه شود و این که اولا نقض صورت گرفته یا نه و چه درجه‌ای داشته و آیا نقض فاحش بوده است یا نه مواردی است که هیات نظارت بر برجام درباره آن تصمیم گیری می‌کند.
بنابراین گزارش،یوکیا آمانو هم در دیدار با عراقچی، با تقدیر از روند مطلوب و همکاری‌های خوب ایران با آژانس و انجام تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی کشورمان که در گزارش‌های منتشر شده از سوی آژانس منعکس شده است، ابراز امیدواری کرد اجرای دقیق برجام از سوی همه طرف‌ها ادامه یابد.
مسکو: تحریم‌های جدید بی‌اساس است
درهمین حال یک مقام ارشد وزارت خارجه روسیه با محکوم کردن تحریم‌های ضد ایرانی واشنگتن، آنها را کاملا بی‌اساس دانست.
به گزارش ایسنا، میخاییل اولیانوف، رئیس بخش عدم اشاعه و کنترل تسلیحات وزارت خارجه روسیه در مصاحبه با خبرگزاری نووستی تصریح کرد: در توافق هسته‌ای از ایران خواسته شده است از پرتاب موشک‌های بالستیک خودداری کند،اما این فقط یک درخواست است، نه التزام.
وی افزود: هیچ‌کس قادر نبوده است ثابت کند که موشک‌های بالستیک ایران برای حمل کلاهک هسته‌ای ساخته شده‌اند، بنا بر این، دلیلی برای تنبیه ایران وجود ندارد.
بنا بر گفته اولیانوف، ایران گام‌های مثبتی در مسیر برجام برداشته است و طرف‌های دیگر برجام نیز به تعهدات خود پایبند بوده‌اند اما آمریکا برجام را بد اجرا کرده است.
این درحالی است که کاخ سفید مدعی شد دولت ترامپ برای محافظت از آمریکا در برابر آنچه واشنگتن تهدید نفوذ بی‌ثبات کننده ایران در منطقه می‌خواند، اقدام به گسترده‌تر کردن فهرست تحریم‌های واشنگتن علیه تهران کرده است.
سارا ساندرز معاون مطبوعاتی کاخ سفید در نشست خبری‌اش گفت: وزارت خزانه‌داری و امور خارجه دست به یک اقدام قوی به عنوان بخشی از استراتژی گسترده‌تر دولت برای امن نگهداشتن آمریکا از تهدید نفوذ بی‌ثبات کننده ایران زده‌اند. این اقدامات جداگانه و در راس دستورالعمل رئیس‌جمهوری برای همکاری با متحدانمان برای پیدا کردن گزینه‌هایی به منظور رسیدگی به نواقص جدی برجام است.
بر اساس گزارش پایگاه اینترنتی کاخ سفید ساندرز در ادامه با تکیه بر ادعاهای بی‌اساس غرب و آمریکا علیه برنامه هسته‌ای گذشته کشورمان بیان کرد: همزمان که برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تلاش می‌کنیم، نمی‌توانیم نسبت به این‌که ایران، کشور ما و متحدانمان را به روش‌های دیگری غیر از هسته‌ای مورد تهدید قرار می‌دهد، بی‌تفاوت باشیم.
وی همچنین در پاسخ به سئوالی مبنی بر این‌که گفته می‌شود رئیس‌جمهوری آمریکا با اکراه پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تائید کرده است، گفت: همانطور که همه در اینجا می‌دانند رئیس‌جمهوری به روشنی در مورد این موضوع صحبت کرده و دیدگاه و احساسات وی در باره توافق هسته‌ای تغییر نکرده است. وی کماکان بر این باور است که این یک توافق بد است و ایرانی‌ها به طور کامل به توافق پایبند نیستند.
رئیس سیاهم تاکید کرد که پس از پایان بازنگری سیاست آمریکا در قبال ایران، در رفتار این کشور با ایران یک تغییر جدی اعمال خواهد شد.
به گزارش ایسنا، به نقل از روزنامه گاردین،مایک پمپئو در نشست موسسه "اسپن" گفت: زمانی که بحث پایبندی ایران به توافق هسته‌ای مطرح می‌شود، می‌توان گفت ایران یک اجاره‌نشین بد است.
وی در اظهاراتی قابل و توجه و عجیب پایبندی ایران به برجام را به یک اجاره‌نشین تشبیه کرد که تا زمانی که صاحب ملک از او درخواست نکند، اجاره خود را نمی‌دهد و برای پرداخت این اجاره از چک بی‌محل استفاده می‌کند. وی افزود: ترامپ با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و اسرائیل در تلاش بوده است تا یک راه‌حل مشترک را برای مقابله با اقدامات خصمانه ایران در منطقه‌ایجاد کند. رئیس سیا تاکید کرد که ایران در سوریه حضور نظامی‌قابل توجهی دارد و به دنبال ایجاد یک کریدور از طریق سوریه و عراق است تا خود را به بازیگر شماره یک منطقه تبدیل کند.
وی ادامه داد: ما به سختی در تلاشیم تا راهی را برای مقابله با ایران نه فقط در زمینه هسته‌ای، بلکه در همه بخش‌های دیگر پیدا کنیم.
بر اساس گزارش بلومبرگ پمپئو یکی از منتقدان توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی در دوره دولت اوباما بود.
به گزارش ایسنا، دولت ترامپ مدتی است که اعلام کرده در حال بازنگری در سیاستش نسبت به ایران به ویژه در رابطه با برجام است اما با وجود این‌که اعلام شده بود تا 18 جولای نتیجه این بازنگری اعلام خواهد شد این اتفاق نیفتاد و گفته می‌شود تا پایان اکتبر اعلام چگونگی برخورد ترامپ با ایران به تاخیر می‌افتد.
دستیار امنیت داخلی ترامپ هم با بیان این که برجام توافق بدی است، مدعی شد: این که آنها ما را به بد عمل کردن متهم کنند، توهین‌آمیز است.
تام بوسرت، دستیار ترامپ در زمینه امنیت داخلی در موسسه آمریکایی اسپن با تأکید بر این که برجام به نفع ایران است، مدعی شد، این امری طبیعی است که ایرانی‌ها به این توافق بد پایبند بمانند.
وی در ادامه اظهارات بی‌اساس خود، افزود: اگر در قدرت بودیم، رنج بیشتری را بر ایرانی‌ها تحمیل می‌کردیم زیرا برجام رنجی بر ایران تحمیل نمی‌کند.
بوسرت گفت: در حال زمینه‌سازی برای اعمال تحریم‌های جدید هستیم.
ش.د9601337