(روزنامه شرق – 1396/07/06 – شماره 2974 – صفحه 12)
** چنان‌که رئیس‌جمهور ترامپ بارها گفته است، توافق هسته‌ای با ایران بدترین توافق در همه دوره‌ها بوده است؛ زیرا ایران بیشترین سود را از آن برد. این توافق تا هشت سال دیگر پایان می‌پذیرد. الان دو سال آن گذشته است. ایران می‌تواند تا پایان منتظر بماند. در آن زمان ایران به آستانه تولید سلاح‌های هسته‌ای خواهد رسید. در این دوران ایران خواهد توانست سیستم موشکی خود را توسعه داده و به اهدافش برسد. ترامپ طبق اولویت‌هایی که دارد، تصمیم خاص خودش را در این توافق خواهد گرفت؛ تصمیماتی که تضمین‌کننده امنیت ملت آمریکا باشد. مأموریت دولت ارائه راه‌حل‌های بیشتر است تا او بتواند تصمیم‌گیری کند. مادامی‌که آمریکا باشد و شرکای ما نیز در سراسر جهان باشند، ما باید به وظایف خودمان در قبال این توافق عمل کنیم. می‌دانیم ایران در عمل این توافق را نقض کرده است. در توافق تأکید شده است اگر ایران نقض کرد، باید به این کشور هشدار داد. بعد زمانی را تعیین کرد تا به توافق برگردد؛ اما ایران هرگز به توافق برنخواهد گشت. به این دلایل است که می‌گویم این توافق برای ایران بسیار جذاب و برای دیگران خطرناک بود. ما برای کنترل این توافق راهکارهایی داریم که از آنها استفاده می‌کنیم. همه باید پافشاری کنند تا این توافق با منتهای جدیت اجرا شود.
رئیس‌جمهور بارها گفته است نظام ایران به تعهداتش پایبند نیست. ایران به‌جای همکاری برای تحقق صلح و امنیت در منطقه، سعی می‌کند از شبکه‌های تروریستی استفاده کرده و با اقداماتی خشونت‌بار شهروندان عادی را در سراسر خاورمیانه هدف قرار دهد. نظام ایران تلاش می‌کند این شبکه‌ها را گسترش دهد و به آنها سلاح‌های ویرانگر برساند. این کشور می‌خواهد پلی بین خود با لبنان و سوریه بزند.
* درباره حوادث اخیر (به‌ویژه در رابطه با کره‌شمالی) تقریبا انتظار این اتفاقات غیرممکن بود. ما از نظامی صحبت می‌کنیم که وحشیانه در حق ملت خودش جنایت می‌کند. آشکارا در فرودگاه افراد را با استفاده از گاز ممنوعه اعصاب اعدام می‌کند. این نظام پیوسته نشان داده تعهدی نسبت به قوانین بین‌المللی ندارد. در آینده باید انتظار چه چیزهایی را از این کشور داشته باشیم؟
** رئیس‌جمهور ترامپ در کنار یکپارچه‌کردن مواضع کشورهای زیاد و ایجاد یک حالت اجماع، دستاورد بزرگ دیگری هم داشت و توانست در همکاری با چین فشارهای بیشتری را بر کره‌شمالی وارد کند؛ یعنی اعمال تحریم‌های بیشتر یا اجرای تحریم‌های کنونی به صورتی جدی‌تر. برنامه‌هایی هست که چین متعهد شده آنها را انجام دهد؛ برای همین در آینده ما شاهد ثمردادن این تلاش‌ها خواهیم بود. در این تردیدی نیست که چین بیش از هر دولت دیگری انگیزه دارد به کره‌شمالی بفهماند توسعه سلاح‌های هسته‌ای تهدیدی امنیتی برای خود پیونگ‌یانگ نیز هست. ما از چین یا هیچ دولت دیگری نمی‌خواهیم کار خیریه‌ای انجام دهد. برای چین روشن است که سلاح اتمی کره‌شمالی حتی تهدیدی برای امنیت این کشور است.
رئیس‌جمهور بارها به جهان توضیح داده که پیونگ‌یانگ تهدیدی برای همه ماست. از آنجا که این یک مشکل بین‌المللی است، به نظر ما جهان باید برای تحمیل تحریم‌های بیشتر علیه کره‌شمالی به ما ملحق شود. تفاوت امروز با دیروز در این است که سیر تحولات سرعت بیشتری گرفته است. کره‌شمالی سعی می‌کند همچنان تولید موشک‌هایش را توسعه دهد و بر قدرت بمب‌های اتمی‌اش بیفزاید. ما وقت زیادی نداریم.
* اگر وقت زیادی نداریم، آیا حاضریم همه راه‌های ممکن ازجمله مذاکرات مستقیم را آزمایش کنیم؟
** رئیس‌جمهور دراین‌باره دستورات خودش را داده و گفته اشتباهات گذشته نباید تکرار شود. تلاش‌های گذشته در مذاکرات طولانی به نتیجه‌ای نرسید؛ فقط توافقاتی سست بود که کره‌شمالی به‌سرعت آنها را نقض کرد. بعد از آنکه گفت‌وگوها قطع شد، کره‌شمالی دوباره توسعه برنامه‌هایش را از سر گرفت و ما را در برابر واقعیت امروزی قرار داد.
* حتی اگر فرصتی دست دهد شما دیدار مستقیم با کره‌شمالی را نخواهید پذیرفت؟
** رئیس‌جمهور در شرایط کنونی اعتقاد ندارد گفت‌وگو با کره‌شمالی بهترین راهکار است؛ به‌ویژه که این کشور همچنان به فعالیت‌های خصمانه خود ادامه می‌دهد. البته ما بارها گفته‌ایم که درهای گفت‌وگو باز است، اما کره‌شمالی باید نخستین قدم‌ها را به صورت توقف اعمال تحریک‌آمیز خود بردارد و خلع‌سلاح هسته‌ای را شروع کند.
* سیاست کنونی شما در افغانستان چیست. اکنون برای تغییر این سیاست دقیقا چه می‌کنید؟
** ما زمانی طولانی بر تاکتیک تمرکز کرده بودیم. وسیله ما بحث بر سر تعداد نیروها بود، درحالی‌که اولویت نخست باید بحث بر سر استراتژی باشد و اینکه چطور این استراتژی باید تحقق پیدا کند، به‌گونه‌ای که متناسب با منافع حیاتی آمریکا و متحدانش در جنوب آسیا باشد. رئیس‌جمهور خواستار یک ارزیابی همه‌جانبه و تعیین چالش‌های آینده شد. سپس او خواستار توسعه استراتژی‌ای شد که اولویت را به امنیت شهروندان آمریکایی و خاک آمریکا بدهد؛ روشی که به نیروهای ایالات متحده و افغانستان و متحدانش همه‌گونه ابزار و اختیارات لازم را برای به‌شکست‌کشاندن دشمن بدهد. باید مدتی بگذرد. همه باید در این مسئولیت مشارکت داشته باشند و سهمی از آن را بر دوش بگیرند. سیاست‌های دولت ترامپ به نسبت دولت‌های گذشته چند تفاوت عمده دارد:
یکی اینکه یک جدول زمانی برای عقب‌نشینی وجود ندارد. این میدان عمل است که استراتژی را به پیش می‌برد. دیگر طالبان و القاعده و بقیه گروه‌های تروریستی انتظار این را نمی‌کشند که ما کی خارج خواهیم شد. ایالات متحده اشتباهات گذشته را تکرار نخواهد کرد. دوم اینکه در این استراتژی تلاش‌های سیاسی، دیپلماتیک و نظامی درهم آمیخته شده است. دولت قبلی در شرایطی وارد معامله با طالبان شد که نیروهای آمریکایی شروع به خروج کرده بودند. نتیجه این حرکت شکست بود و ما را به یاد همان اتفاقی در عراق می‌اندازد که موجب ظهور داعش در سال ٢٠١٤ شد.
بهتر است ایالات متحده و شرکای ما به‌جای تسویه سیاسی با طالبان، از نیروهای افغان پشتیبانی کنند. سوم اینکه متحدان ما در ناتو شرکای مهمی در افغانستان هستند. آنها کمک‌های مالی و نظامی می‌کنند و ما همه با سایر دولت‌ها تلاش می‌کنیم امنیت و صلح را به افغانستان برگردانیم. چهارم اینکه رئیس‌جمهور ترامپ تحریم سابق بر جنگ‌سالاران افغانستانی را که دولت سابق گذاشته بود برداشت. این اقدامی موفق در مقابله با تشکیلاتی مانند داعش در سوریه و عراق خواهد بود. ارتش ما الان همه امکاناتی را که سربازان دلیر افغانستانی احتیاج داشته باشند در اختیار آنها قرار می‌دهد.
* درباره پاکستان چه؟ همان‌جایی که اسامه بن‌لادن پیدایش شد و دیدیم او در نزدیکی یک مقر نظامی در ابیت‌آباد زندگی می‌کرد؟
** ما اقدام به تغییراتی جوهری در نحوه برخوردمان با پناهگاه‌های امن برای تروریست‌ها در پاکستان می‌کنیم. رئیس‌جمهور انتظار دارد پاکستان هم دست به اقداماتی شجاعانه علیه تروریست‌های موجود در کشورش بزند وگرنه کمک‌های امنیتی آمریکا به این کشور قطع خواهد شد. پاکستان بهای گرانی را در نزاع با گروه‌های تروریستی داده است، اما با این گروه‌ها به صورتی گزینشی برخورد و برای مثال به گروه‌هایی مانند طالبان و شبکه حقانی کمک کرد. رئیس‌جمهور در سخنان خود از این استراتژی پرده برداشت. پاکستان از شراکت و همکاری‌اش با ما در سطح منطقه سود زیادتری خواهد برد، اما اگر حمایت خود را از تشکل‌های تروریستی که پروایی از حمله‌کردن به منافع آمریکا در افغانستان ندارند قطع نکند، بسیار زیان خواهد دید.
* شما شخصا در عراق جنگیدید. با توجه به هرج‌ومرجی که هم‌اکنون بر این کشور حاکم است، آیا نمی‌توان اینها را نتیجه همان جنگی دانست که شما هم در آن شرکت کردید؟
** اکثر مشکلات امروز عراق به‌خاطر خروج نیروهای ما زودتر از آن چیزی بود که دستاوردهای سیاسی در این کشور مستحکم شود. خروج کامل نیروهای آمریکایی از عراق در سال ٢٠١٢ منجر به فروپاشی بخش بزرگی از دولت عراق و سپس ظهور داعش شد که تا سقوط موصل پیش رفت، اما اخیرا نیروهای دلاور عراقی توانستند این شهر را دوباره آزاد کنند. نیروهای عراقی همچنین موفق شدند دوباره اقتدار را به این کشور برگردانند. اینها به‌خاطر تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ است که اولویت را به مبارزه با «داعش» داد و به فرماندهان اختیار لازم را برای مبارزه با این تشکیلات تروریستی اعطا کرد. همچنین حمایت نیروهای متحد با ما در این کشور بسیار مفید بود.
* آیا آمریکا اقدام به تجزیه عراق خواهد کرد؟ نظر شما درباره همه‌پرسی کردستان چیست؟
** درمورد همه‌پرسی باید صبر کنیم و ببینیم چه می‌شود. البته از نظر ما به نفع کردها و ملت عراق است که به‌عنوان یک کشور یکپارچه باقی بماند. شرایط کنونی برای تجزیه مناسب نیست. اگر عراق تجزیه شود، بزرگ‌ترین بهره‌اش را کسانی خواهند برد که به دنبال ایجاد منازعات طایفه‌ای و قومی در این کشور هستند. اگر این اتفاق بیفتد، ایران برنده آن خواهد بود. حکومت ایران در چند سال گذشته موفق شده است از منازعات داخلی عراق و رقابت بین اقوام و گروه‌های مختلف استفاده کند. ازاین‌رو بهتر آن است که ملت عراق همبستگی خودش را حفظ کند و به دنبال تأمین رفاه و امنیت و آسایش برای همه اتباعش باشد.
* شما پیش از ماجرای «برگزیت» در لندن بودید. رئیس‌جمهور اوباما نیز آنجا بود تا تقریبا تهدید کند که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به روابط خاص این کشور با ایالات متحده ضربه خواهد زد.
** طبعا. تصمیم درباره «برگزیت» به خود بریتانیایی‌ها برمی‌گردد. ایالات متحده می‌گوید ما باید در حد توان بکوشیم روابطمان را حفظ و تقویت کنیم. به‌خصوص اینکه منافع و ارزش‌های مشترکی ما را به‌هم پیوند می‌دهد. مشکلاتی را که امروزه ما با آنها مواجه هستیم نیازمند یک همکاری بین‌المللی است. همین مسئله بر اهمیت روابط ایالات متحده با اروپا تأکید می‌کند.
* اگر دولت‌های دیگری مانند بریتانیا از اتحادیه اروپا خارج شوند چه می‌شود؟
** هر دولت اروپایی به خودش تکیه می‌کند، اما اولویت ما داشتن ارتباط با بریتانیا و اتحادیه اروپاست. این روابط در کنار روابط ما با هر دولت اروپایی دیگری در حد خودش مهم است. ما از این طریق می‌توانیم به اهداف مشترکمان رسیده و امنیت و آسایش را برای شهروندانمان تأمین کنیم.
* ایالات متحده در سال‌های اخیر با ترکیه هم ارتباط خوبی نداشته است؟
** ترکیه عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است. این کشور متحد ما در جنگ با تروریسم بوده و در نبردهای زیادی به ما کمک کرده است. من وقتی بچه بودم به قصه‌هایی که پدرم درباره تجاربش در ترکیه می‌گفت گوش می‌دادم. او علاقه خاصی به نیروهای ترکیه داشت و حتی آنها را مثل نیروهای آمریکایی می‌دانست. نیروهای ترکیه در کنار نیروهای ما در خاورمیانه، به‌خصوص بعد از سال ٢٠٠٣ جنگیده‌اند. ترکیه در خط اول همگرایی برای مقابله با فجایع انسانی بوده است. این کشور تعداد زیادی از آوارگان جنگ سوریه را در خود پذیرا شده است. ترکیه کاملا درک می‌کند که از این نبردها قوی‌تر از گذشته خارج خواهد شد و این به نفع امنیت و ثبات منطقه است. ما باید بسیار بیش از گذشته با یکدیگر همکاری کنیم.
* واشنگتن اخیرا موارد نقض حقوق‌بشر در مصر را با مسئله کمک‌ها به این کشور پیوند زده است. چرا درباره روزنامه‌نگاران و زندانیان ترکیه این کار را نمی‌کند؟
** در حقیقت، این مسئله بستگی به تصمیم ملت ترکیه دارد. مهم این است مسائلی را مطرح کنیم که به تقویت روابط ما کمک کنند. این بحث‌ها بین دوستان همیشه پیش می‌آید. رئیس‌جمهور ترامپ درحال‌حاضر اولویت را به تقویت روابط ما با ترکیه می‌دهد.
* چرا شما بعد از همه تلاش‌های شکست‌خورده باز هم می‌گویید فرصتی برای ایجاد صلح در خاورمیانه وجود دارد؟
** تغییراتی که در منطقه خاورمیانه به وجود آمد می‌تواند به حل این مشکل کمک کند، زیرا شراکت‌ها و روابط جدیدی را به وجود آورده است؛ برای مثال اعراب بیشتر علیه ایران هستند. هر کشور عربی از خودش بپرسد: بزرگ‌ترین تهدید نسبت به امنیت ما امروز چیست؟ هیچ‌کدام نخواهند گفت اسرائیل، بلکه خواهند گفت ایران. همه دولت‌های عربی به این نقطه رسیده‌اند. چنین ادراکی تنها به نفع امنیت اسرائیل نیست، بلکه فضایی بهتر را برای ایجاد صلح دائم بین اسرائیل و فلسطینی‌ها به وجود می‌آورد و امنیت دولت‌های عربی را هم در منطقه بیشتر تقویت می‌کند.
* پس امید تحرکی دراین رابطه وجود دارد؟
** رئیس‌جمهور منتظر نتایج دیدارهاست. به‌تازگی جرد کوشنر و جیسون گرینبلات به منطقه سفر کردند. این سفر خیلی اهمیت داشت. در روزهای آینده نتایج این تلاش‌ها مشخص خواهد شد.
منبع: الشرق‌الاوسط
http://www.sharghdaily.ir/News/142255
ش.د9602349