(روزنامه اطلاعات ـ 1396/06/15 ـ شماره 26812 ـ صفحه 12)
ميرزايان در ادامه تحليلي بر اجراي آتشبس در جنوب سوريه و منطقه بلنديهاي جولان دارد و در پاسخ به اين سوال که آيا ميتوان ماموريت نظارت بر آتش بس را به ايران سپرد؟ ميگويد: تلآويو با هرگونه حضور ايران در مناطق جنوبي سوريه و اطراف بلنديهاي جولان مخالفت خواهد کرد.چون صهيونيستها بر اين باورند، به محض هموار شدن حضور ايران در جنوب سوريه و با پايان بحران اين کشور، اقدام به ياري دمشق جهت باز پس گيري بلنديهاي اشغالي سوريه خواهد کرد.اما درباره آمريکا، اين سوال مطرح است که واشنگتن چطور، آيا آمريکاييها توان نظارت بر آتشبس را دارند؟ و پاسخ ميدهد: با اينکه واشنگتن تلاش دارد، بر گروههاي مسلح سوريه مسلط شود، اما ممکن است، رئيس جمهوري آمريکا به برگه کُردها براي حل ماموريتهاي تاکتيکي و راهبردهايش از جمله آزادسازي شهر «رقه» و تاثيرگذاري بر وضعيت سوريه، ترکيه و عراق، اکتفا کند.در اينجا اين کارشناس منطقهاي روس اين سوال را مطرح ميکند که آيا ميتوان اين ماموريت را به روسيه سپرد و آيا مسکو به چنين ماموريتي نياز دارد؟گروهي از کارشناسان قبلا گفته بودند، سوريه براي روسها افغانستاني ديگر خواهد شد. اما مسکو از زمان ورود به عرصه نظامي بحران سوريه به حملات هوايي عليه گروههاي تروريستي و کمکهاي نظامي و غيرنظامي به دمشق بسنده کرده است.آنگونه که ميرزايان خاطر نشان کرده، تمرکز مسکو در اين مقطع زماني آزادسازي شرق سوريه از تصرف داعش است، چون ارتش سوريه نميتواند، توامان در دو ميدان نظامي، يکي شرق سوريه در مقابل داعش و ديگري در مرکز اين کشور برابر گروههاي مسلح سوريه حضور داشته باشد.در اين بين اولويت با غلبه بر داعش است، به همين دليل بايد با معارضان داخلي سوريه به توافق آتشبسي در مرکز سوريه دست يافت. چنين توافقي به نيروي هوايي سوريه و روسيه، فرصت ميدهد تا عملياتهاي خود را جهت مبارزه با داعش متمرکز کند.پس از شکست داعش هم ميتوان با اين گروهها که در مناطق کاهش تنش حضور و فعاليت دارند، مذاکره را از سرگرفت و مشکلات و موضوعات مورد اختلاف را حل کرد.ارتش سوريه از توافق آتشبس استفاده کرده و به سمت شهر «طبقه» در حومه شمالي استان رقه درحال پيشروي است و همزمان از شهر تدمر در تدارک براي حمله به دير الزور است، در عين حال که به پاکسازي مناطق جنوبي سوريه نيز ادامه ميدهد.
ميرزايان در بخش ديگري از يادداشتش مينويسد: دير يا زود، موضوع تعيين سرنوشت گروههاي مسلح سوري مطرح خواهد شد که در اين صورت دو گزينه يکي نظامي و ديگري سياسي مطرح خواهد بود.در صورتي که درباره تشکيل نيروهاي چندمليتي حافظ صلح در مرکز سوريه، توافقي حاصل شود، در اين صورت موضوع حاکميت مجدد دمشق بر اين مناطق با زور و قدرت بسيار سخت خواهد بود، لذا دستيابي به راه حل سياسي گزينه محتملتر خواهد بود.در اين بين به اعتقاد اين کارشناس روس، مسکو درصدد تحقق پيروزي هم در بُعد نظامي و هم در بُعد ديپلماتيک است. در اينباره روسيه قدرت و توان تحقق پيروزي در سوريه و برقراري صلح در اين کشور را داراست، به شرط آنکه منافع تمام طرفهاي درگير در بحران را در نظر بگيرد.پيادهسازي اين راهبردي ثابت ميکند که روسيه ميتواند، در پوشش يک ابرقدرت واقعي ظاهر شده و به عنوان يکي از ارکان اصلي نظام جهاني چند قطبي قدرت اقدام در صحنه بين الملل را دارا ميباشد.
کنترل القاعده بر ادلب، خطري بيخ گوش ترکيه
يک روزنامه چاپ ترکيه در گزارشي با اشاره به برخي طرحها براي بازپسگيري شهر ادلب سوريه از دست نيروهاي القاعده، فرار شبهنظاميان افراطگرا به سمت ترکيه در صورت تحقق اين امر را خطري بزرگ براي کشورش ميداند.روزنامه حريت در تحليلي با اشاره به اداره شهر ادلب سوريه توسط گروههاي وابسته به القاعده نوشت: احرارالشام که مرکز شهر ادلب را تحت کنترل داشت و با هيات تحريرالشام، وابسته به القاعده در آتشبس بود به عنوان يکي از گروههاي مخالف بشار اسد، رئيسجمهوري سوريه تصميم گرفت که مبارزات خود در مناطق تحت کنترل نيروهاي دولتي را از سر بگيرد و از آنجايي که اين گروه نميتوانست در دو جبهه مبارزه کند ادلب را به تحريرالشام واگذار کرد. پس از اين اتفاق در مقابل هيات تحريرالشام نيز نيروهاي مسلح خود را به مرزهاي ادلب با ترکيه فرستاد و توانست در بيش از 30 روستا کنترل را به دست آورد.هيات تحريرالشام يک ائتلاف از چند گروه افراطگراست که در آن گروههاي مختلفي از جمله فتح الشام که رسما وابستگي خود را به القاعده اعلام کرده است، حضور دارند.
در واقع هيات تحريرالشام و احرارالشام مدتهاي زيادي در کنار يکديگر عليه اسد مبارزه کرده بودند اما پس از اينکه اسد با پشتيباني روسيه و ايران توانست برخي مناطق را بازپس گيرد اين دو گروه مخالف اسد نتوانستند در مناطق باقي مانده با يکديگر به مصالحه برسند و به درگيري با يکديگر پرداختند. بينالي ييلديريم، نخست وزير ترکيه اعلام کرد که در مرز 150 کيلومتري شهرهاتاي با ادلب سوريه تدابير لازم اتخاذ شده است. اين تصميمات در جريان نشست امنيتي اخير با حضور وي اتخاذ شد.در بخشي از اين 150 کيلومتر مرزهاتاي با سوريه تدابير عليه نيروهاي يگانهاي مدافع خلق که کنترل شهر عفرين را در دست دارند، اتخاذ شده و در غرب گذرگاه "جيلوه گزو" تدابيري عليه نيروهاي هيات تحريرالشام که کنترل ادلب را به دست آوردهاند، اتخاذ شده است .ييلديريم گفت: همانطور که ميدانيد به تازگي گروههاي راديکال کنترل اين مناطق را به دست آوردند.نخست وزير ترکيه تاکيد کرد که اجازه نخواهد داد در نزديکي مرزهاي سوريه با اين کشور دولت جديدي تاسيس شود و در اين مورد ديدارهاي مهمي انجام گرفته است.وي ادامه داد، براي مقابله با تحرکات اخير با همکاري يکديگر گامهايي برداشته خواهد شد سپس وي اسامي تک تک کشورها را نام برد. ائتلاف بينالمللي ضد داعش، روسيه، آمريکا و ايران.
روسيه و ايران به دنبال راههايي براي بازگرداندن ادلب به کنترل دولت اسد هستند. گفته ميشود اين دو با استفاده از بازيهاي اطلاعاتي در منطقه گروههاي مخالف اسد را در مقابل يکديگر قرار دادند و بدين ترتيب اين گروهها با يکديگر درگير شدند و در نهايت کنترل استان ادلب را گروهي در دست گرفت که آمريکا آن را به عنوان دشمن اول خود تلقي ميکند و حتي ترکيه نيز پشتيبان آن نيست. برهمين اساس نيروهاي اسد با حمايت روسيه و ايران به همراه کردها که از پشتيباني آمريکا برخوردارند و دشمن تحرير الشام محسوب ميشوند، به مقابله با اين گروه برخاستهاند.به نوشته اين روزنامه، به نظر ميرسد روسيه و آمريکا در حال حاضر به سمت توافق تقسيم نقشها حرکت ميکند اما اگر نيروهاي اسد بتوانند کنترل شهر ادلب را به دست آورند، در اين صورت نيروهاي شبه نظامي به کجا فرار خواهند کرد؟ ترکيه.بر همين اساس دوران حساسي براي ترکيه آغاز ميشود. بايد اين نکته مورد توجه قرار گيرد همانگونه که يک نويسنده برجسته اتريشي در کتاب شطرنج خود اعلام ميکند پيش از انجام هر حرکت لازم، بايد اين مساله مورد توجه قرار گيرد که حرکات ديگر به گونهاي نباشد که شکست را حتمي کند.
مانع تراشيهاي آمريکا در روند شکست داعش
ارتش سوريه در روند شکست نهايي داعش با مانع تراشيهاي گسترده آمريکاييها مواجه شده و در هر بار با استراتژيهاي مختلف سعي در دور زدن اين فريبکاريها دارد.به گزارش گروه بينالملل خبرگزاري تسنيم به نقل از پايگاه خبري العهد، مشخص است که گروه تروريستي داعش نفسهاي آخر خود را ميکشد. دست کم اين موضوع را ميتوان در صحراي سوريه و امتداد آن تا مناطق مرزي بخش شرقي آن با عراق مشاهده کرد، منطقهاي که ارتش عربي سوريه و متحدانش به سرعت کنترل مواضع داعش را به صورت قابل توجه و تأثيرگذار در دست ميگيرند. اين موضوع به صورت ويژه در شرق حماه و حمص و جنوب الرقه و شمال السخنه قابل مشاهده است. آمريکاييها با خشم به اين تحولات دراماتيک نگاه مي کنند و به دنبال راهکار و مانوري مي گردند که اين روند را به تاخير بيندازند. هدف از اين مانور ايجاد جايگزيني است که قبل از تسلط ارتش در مناطق تحت کنترل سوريه آن را اجرايي کنند.بر کسي پوشيده نيست که مانورهايي که يگانهاي آمريکايي در زمينه هدف قرار دادن مستقيم نيروهاي مشروع سوريه و متحدانش در بسياري از مواضع انجام ميدهند، در راستاي جلوگيري از جنگ فراگير اين گروهها ضد داعش است که ميتوان مهمترين آنها را در مواد زير برشمرد:
هدف قرار دادن مواضع ارتش سوريه به صورت مستقيم توسط بمبافکنهاي آمريکايي در منطقه جبل الثرده در جنوب غرب فرودگاه دير الزور با دهها حمله هواي متمرکز. بعد از اينکه دهها تن از عناصر ارتش در اين حملات هوايي کشته شدند، نيروهاي گروه تروريستي داعش به اين مواضع حمله کردند و کنترل موقعيت الثرده را در دست گرفتند. اين منطقه نقطه اساسي در روند حمايت از فرودگاه و دفاع از شهر ديرالزور بود.
اجراي عمليات هلي برن يگانهاي ويژه آمريکايي در غرب فرات در منطقه الطبقه و تأمين حمل و نقل سري تعداد زيادي از عناصر نيروهاي دموکراتيک سوريه که کنترل الطبقه به همراه فرودگاه و تقاطع مسيرهاي استراتژيک ارتباط دهنده دير حافر در شرق حلب و ورودي جنوبي الرقه را در دست بگيرند. هدف از اين عمليات جلوگيري از پيشروي ارتش عربي سوريه به سمت شهر الرقه بود. هدف قرار دادن مکرر نيروهاي ارتش عربي سوريه و متحدان اين کشور در مناطق مرزي التنف با عراق که توسط جنگنده بمبافکنهاي آمريکايي صورت گرفت و هدف از آن کنترل پيشروي سريع اين نيروها بود. آمريکا به اين ترتيب ميخواست جلوي اين عمليات را که به دنبال تحقق ارتباط ميداني بين نيروهاي عراقي و يگانهاي الحشدالشعبي با ارتش سوريه بود را بگيرد. بمبافکنهاي آمريکايي همچنين منطقه الرصافه واقع در غرب محور الطبقه- الرقه را به صورت مستقيم هدف قرار دادند. اين اقدام با هدف مانعتراشي و تأخير در روند پيشروي يگانهاي نظامي مشروع سوريه شد که به دنبال تسلط بر وروديهاي جنوبي شهر الرقه بودند. اين درگيريها حياتيترين و استراتژيکترين درگيري در روند جنگ آزادسازي شهر الرقه بعد از جداسازي آن از ديرالزور و اطراف بود.
با وجود اينکه يگانهاي ارتش عربي سوريه و متحدانش هدف حملات مستقيم يگانهاي هوايي آمريکا قرار گرفتند و اين حملات آسيبهاي تأثيرگذاري را در روند تحولات ميداني در مکانها و زمانهاي تأثيرگذار وارد کردهاند، اما اين يگانها همچنان به پيشرويهاي خود ادامه دادند و خسارتهاي خود را ناديده گرفتند. پايداري آنها مانند پايداري در سالهاي جنگ ضد سوريه بود. آنها به پيشرويهاي خود در صحراي سوريه از تدمر در شرق گرفته تا شمال و جنوب ادامه دادند تا اينکه به مرزهاي عراق در شمال التنف رسيدند. آنها با آزادسازي دهها هزار کيلومتر از اراضي تحت سلطه داعش در فاصله زماني بيسابقه، منطقه تحت نفوذ خود را گسترش دادند و دهها موقعيت اساسي در عمق صحراي سوريه و وروديهاي شرقي اين کشور را تحت کنترل خود گرفتند. آمريکاييها با ديدن اين مواضع که ارتش عربي سوريه با حمايت متحدانش آزاد کرد، غافلگير شده بودند. اين موضوع باعث ميشود که حاشيه مانور گستردهاي به ارتش داده شود، به همين علت بود که آنها سعي کردند جلوي اين پيشرويها را بگيرند، اما متوجه شدند که نميتوانند از طريق هدف قرار دادن مستقيم، با اين پيشرويها مقابله کنند، لذا طبق عادت خود سعي کردند موضع زشتي را در پيش بگيرند از طريق تريبون نظامي خود که شامل سخنگوي ائتلاف مي شد، مدعي شدند که مانع پيشروي تانکهاي ارتش عربي سوريه براي مقابله با داعش در منطقه نهر الفرات نمي شوند. طبعا منظور از اين سخنان منطقه بين القائم و ديرالزور تا الميادين و ابوحمام بود. هدف آنها از اين مانور تبليغاتي دور کردن ارتش عربي سوريه از تمرکز در مناطق شمال غربي صحراي سوريه در شرق حماه و حمص بود. آنها مي خواستند کميني را براي هدف قرار دادن يگانهاي ارتش در عمق صحراي سوريه بين منطقه السخنه و ديرالزور انجام داده و تلاشهاي ارتش را قبل از آزادسازي مناطق مذکور از دست داعش متفرق کنند.طبعا فريبکاري آمريکاييها ضد رهبران ارتش عربي سوريه مخفي نماند، لذا آنها با هوشمندي و مانوري غافلگير کننده فشارهاي خود بر حومه شرقي حمص و حماه را ادامه دادند. اين در حالي بود که امکانات مناسبي از ناحيه ميداني و نظامي براي پيشروي در شرق السخنه به سمت ديرالزور وجود داشت. اين يگانها اين روزها آخرين مراحل تشديد محاصره ضد عناصر داعش را در مواضع حومه حمص و حمص در مناطق باقيمانده در دست داعش تکميل مي کنند. آنها به اين ترتيب سعي دارند به مناطق تحت سلطه داعش قبل از رسيدن به ديرالزور پايان داده و از عمق استراتژيک بالغ بر 100 هزار کيلومترمربع در اين درگيريها استفاده کنند. ادامه دارد...
ش.د9602327