(روزنامه جوان - 1396/04/13 - شماره 5128 - صفحه 15)
در شرايطي كه عربســـتان و متحدانش هشدار داده بودند پس از پايان يافتن مهلت 10 روزه قطر براي پذيرش شروط سيزده‌گانه فشارها عليه اين كشور را تشديد مي‌كنند، محور سعودي با عقب‌نشيني از مواضع خود روز دوشنبه ضرب‌الاجل 48 ساعته‌اي را براي قطر تعيين كرد. وزير خارجه قطر ديروز بدون توجه به‌تهديدهاي عربي، پاسخ مكتوب خود را چند ساعت بعد از پايان ضرب‌الاجل و مجبور شدن سعودي‌ها به‌تمديد آن تقديم امير كويت كرد.
با گذشت نزديك به يك ماه از قطع روابط ديپلماتيك عربستان و متحدانش با قطر، اين كشورها نتوانسته‌اند قطر را به تسليم وادارند و مجبور به عقب‌نشيني از مواضع اعلاني خود شده‌اند. خبرگزاري رسمي عربستان روز دوشنبه از تمديد 48 ساعته مهلت قطر براي پاسخگويي به شروط سيزده‌گانه جبهه سعودي خبر داد. پيش از اين عربستان و اعراب با كوتاه آمدن در مقابل قطر شروط خود را به پنج بند تعديل كرده بودند. به‌رغم همه اين هشدارها دوحه بدون توجه به اين تهديدها دست رد به سينه محور سعودي زد و وزير خارجه قطر روز دوشنبه پاسخ مکتوب امير اين كشور به خواسته‌هاي کشورهاي عربي از دوحه را تقديم امير كويت کرد.
با پايان يافتن مهلت 10 روزه عربستان و متحدانش به قطر، محمد بن عبدالرحمن آل‌ثاني، وزير خارجه قطر و هيئت همراه وي روز دوشنبه با صباح الاحمد الجابر الصباح، امير کويت ديدار کرد. به گزارش خبرگزاري کويت (کونا)، وزير خارجه قطر در اين ديدار نامه مکتوب تميم بن حمد بن خليفه آل‌ثاني امير قطر به خواسته‌هاي عربستان، بحرين، امارات و مصر از دوحه که به واسطه امير کويت ارائه شده بود، تقديم کرد. نواف الاحمد، وليعهد کويت و جابر المبارک، نخست‌وزير اين کشور نيز در اين ديدار حضور داشتند.
با اعلام پاسخ رسمي قطر مبني بر رد درخواست‌هاي محور سعودي و اينکه اين درخواست‌ها به مثابه خدشه‌دار کردن حاکميت اين کشور است، بحران بين دو طرف به سمت مرحله تازه و خطرناکي پيش مي‌رود. بستن شبكه الجزيره، قطع رابطه با ايران و تعطيلي پايگاه تركيه در قطر بخشي از شروط سعودي هستند كه دوحه با آنها مخالفت كرده است. با مقاومت قطر در مقابل خواسته‌هاي محور سعودي، به نظر مي‌رسد تنش‌ها بين دو طرف بيش از پيش تشديد خواهد شد. همچنين وزراي خارجه عربستان، امارات، بحرين و مصر روز چهارشنبه در قاهره نشستي را برگزار و طي آن تحولات مربوط به رابطه با قطر را بررسي مي‌کنند.
از سوي ديگر، خالد العطيه، وزير دفاع قطر همزمان با تمديد دو روزه ضرب‌الاجل کشورهاي همسايه به دوحه براي پاسخ به درخواست‌هايشان گفت، کشورش در صورت لزوم براي دفاع از خود آماده است. العطيه در مصاحبه‌اي با شبکه خبري اسکاي‌نيوز گفت: «من اميدوارم ما به مرحله‌اي نرسيم که مداخله نظامي صورت گيرد اما ما هميشه آماده‌ايم. ما هستيم تا از کشورمان دفاع کنيم.» وي همچنين به کشورهاي همسايه خود هشدار داد تاريخ ثابت کرده قطر کشوري نيست که به آساني بتوان آن را «بلعيد!»
افزايش فشار محور سعودي
كشورهاي عربي تهديد كرده‌اند در صورتي كه قطر با شروط اعراب موافقت نكند فشارها را به اين كشور افزايش خواهند داد. انور قرقاش، وزير مشاور امارات در امور خارجه ديروز در مصاحبه با شبکه سي‌ان‌ان اعلام کرد که مهلت داده شده به قطر اگر پايان يابد و قطر پاسخي ندهد، جنجال بزرگي رخ نخواهد داد بلکه فشارهاي اقتصادي به صورت تدريجي تشديد مي‌شوند. وي پيش‌بيني کرد امريكا و کشورهاي اروپايي در هر توافقي در آينده با دوحه درخصوص «حمايت مالي و پناه دادن قطر به تروريست‌ها و تحريک عليه تروريسم و ارائه حمايت سياسي به تروريست‌ها» نقش داشته باشند. از سوي ديگر، انور عشقي، مدير مرکز پژوهش‌هاي استراتژيک عربستان در مصاحبه با اسپوتنيک گفت: «عادل الجبير، وزير خارجه عربستان و انور قرقاش اعلام کرده‌اند که گام بعدي در تعامل با قطر در صورت رد درخواست‌هاي کشورهاي شوراي همکاري خليج‌فارس جدايي بوده و اين به معناي لغو عضويت قطر در شوراي همکاري خليج فارس است».
وي گفت: تاکنون چنين اتفاقي نيفتاده که شوراي همکاري خليج‌فارس عضويت يک کشور را در اين شورا لغو کند و در صورت لغو عضويت قطر اين کشور روابط ممتازش با کشورهاي ديگر از جمله کويت و عمان را نيز از دست خواهد داد. با توجه به رويكرد مقامات عربستان در تمديد ضرب‌الاجل و گزارش‌هايي در مورد تعديل شرايط ازسرگيري روابطشان با قطر به‌نظر مي‌رسد رياض در حال ثبت شكست ديگري در كارنامه منطقه‌اي خود باشد.
ش.د9602719